Hàng loạt dự án vi phạm luật
Báo Nhà báo & Công luận có các bài viết: “Tổng cục Quản lý đất đai chỉ rõ nhiều dự án (DA) tại tỉnh Bình Thuận vi phạm luật”; “Cho phép gia hạn tiến độ, điều chỉnh nhiều lần khi dự án chưa triển khai xây dựng” phản ánh quá trình vào cuộc của Đoàn kiểm tra – Tổng cục Quản lý đất đai (QLĐĐ) đã phát hiện tại tỉnh Bình Thuận hàng chục DA đầu tư không đưa đất vào sử dụng hoặc chậm tiến độ sử dụng đất.
Thậm chí, kiểm tra 47 DA trên địa bàn 5 đơn vị cấp huyện, bao gồm: TP Phan Thiết, Thị xã La Gi, Huyện Hàm Thuận Nam, Huyện Bắc Bình và Huyện Tuy Phong, Đoàn kiểm tra chỉ kiểm tra được 43/47 DA. 4 DA còn lại mặc dù Đoàn kiểm tra và cơ quan chức năng của địa phương có mời chủ đầu tư đến làm việc nhưng chủ đầu tư DA không đến, không có lý do chính đáng. Trong số này phải kể đến các DA như: Khu du lịch Hòn Lan; Khu du dịch Hải Yến; Khu nghỉ dưỡng Rừng Dương; Khu nhà hàng – dịch vụ kết hợp nghỉ dưỡng Phương Trang.
Không ít DA chây ì được UBND tỉnh và một số sở ngành liên quan tạo điều kiện. Còn không ít DA muốn đầu tư nghiêm túc lại vấp phải vô số rào cản. Rõ nhất là việc UBND tỉnh chậm thực hiện thủ tục hành chính, gần như không tạo điều kiện cho các DA triển khai đầu tư xây dựng, giao đất, thuê đất, đưa đất vào sử dụng. Đó là DA Khu du lịch Honey Beach; DA Khu du lịch sinh thái Thành Hưng; Khu Du lịch Mũi Né INFITY…
Việc tổ chức lập, phê duyệt quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết còn chậm dẫn đến một số DA như: Khu Du lịch Song Thành; Khu du lịch Sài Gòn – Hàm Tân; Khu du lịch nghỉ dưỡng phức hợp cao cấp KING SEA Phan Thiết… không cấp phép xây dựng được.
Những DA có cái tên mỹ miều như: Khu du lịch sinh thái Oscar; Khu du lịch The Balé – Mũi Né; Khu biệt thự Rivera Park; Khu du lịch sinh thái Thành Hưng; Khu du lịch Thu Hằng; Khu tổ hợp khách sạn cao cấp Utisys; Khu du lịch nghỉ dưỡng Cà Ná… cũng lâm vào cảnh bị UBND tỉnh và một số sở liên quan chưa hoặc chậm cấp giấy phép xây dựng.
Các DA như: Khu du lịch Honey Beach; Khu du lịch sinh thái Whale Hill; Khu tổ hợp khách sạn cao cấp Utisys… lâm vào cảnh bị chậm xác định giá đất để thu nghĩa vụ tài chính của các DA, để hoàn tất thủ tục giao đất, triển khai DA.
UBND tỉnh Bình Thuận chưa tích cực xử lý các DA có vi phạm
Trong Kết luận Thanh tra, Tổng cục QLĐĐ chỉ rõ UBND tỉnh Bình Thuận cùng các Sở TN&MT, Xây dựng, Kế hoạch và Đầu tư… : “Chưa thường xuyên, kịp thời chỉ đạo các cơ quan chức năng (các sở, ngành, UBND cấp huyện) kiểm tra, rà soát thống kê, cập nhật thông tin quản lý đối với các DA chậm (nhất là giai đoạn từ sau khi có Luật Đất đai 2013 đến khi có Chỉ thị 01/CT-TTg năm 2018 gần như không thực hiện).
Chưa thực hiện hết trách nhiệm để tháo gỡ khó khăn vướng mắc, tạo điều kiện đẩy nhanh việc giải quyết thủ tục hành chính cho các DA triển khai đầu tư xây dựng, đưa đất vào sử dụng; Nhiều nội dung còn vướng mắc như: Việc lập, phê duyệt quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết; Việc xác định và công bố ranh giới hành lang bảo vệ bờ biển; xác định, khoanh vùng khu vực khai thác khoáng sản…; Nhiều thủ tục còn chậm chễ như: thủ tục điều chỉnh, gia hạn DA đầu tư, chuyển mục đích sử dụng đất, xác định giá đất, cấp phép xây dựng…; Chưa kịp thời chỉ đạo, hướng dẫn tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong thỏa thuận bồi thường, giải phóng mặt bằng, giải quyết tranh chấp khiếu kiện về đất đai, xử lý các hành vi lấn, chiếm đất của các hộ dân.
Chưa tích cực tổ chức kiểm tra, thanh tra và xử lý kịp thời các DA có vi phạm không đưa đất vào sử dụng, chậm tiến độ sử dụng đất (theo Luật Đất đai); Các DA hết hạn tiến độ đầu tư (theo Luật Đầu tư). Nhiều DA hết hạn đã lâu (trước cả Luật Đất đai 2013) nhưng chậm, chưa bị kiểm tra, xử lý; Chưa thực hiện việc công bố công khai (đăng thông tin) đối với sai phạm của các DA chậm (việc kiểm tra, xử lý, cho gia hạn, thu hồi…) trên phương tiện thông tin của tỉnh và cung cấp thông tin để công bố công khai trên trang điện tử của Bộ TN&MT, Tổng cục QLĐĐ (theo khoản 3 điều 15 của Nghị định 43/2014/NĐ- CP); Chưa quan tâm, lập phương án sử dụng đối với quỹ đất đã thu hồi…”.
Tổng cục QLĐĐ kiến nghị: “Xử lý đối với các DA có vi phạm mà Đoàn đã kiểm tra xem xét lại việc điều chỉnh, gia hạn tiến độ của các DA đầu tư; Xem xét chấm dứt hoạt động một số DA đầu tư; Xem xét lại quyết định cho gia hạn sử dụng đất (xác định lại thời điểm để tính cho gia hạn sử dụng đất) tại một số DA”.
Đoàn kiểm tra cũng: “Đề nghị cho gia hạn sử dụng đất đối với các DA mới kiểm tra, chưa được gia hạn sử dụng đất; Xem xét thu hồi đất ngay đối với một số DA, đồng thời công khai 43 DA vi phạm”.
Cùng với đó, Tổng cục QLĐĐ đề nghị UBND tỉnh Bình Thuận: “Chỉ đạo rà soát, thanh tra, kiểm tra, xử lý ngay đối với các DA chậm triển khai mà chưa tổ chức tiến hành thanh tra, kiểm tra, xử lý; Kiên quyết xử lý nghiêm đối với các DA chậm theo quy định của pháp luật, không để xảy ra tình trạng các DA chây ì, chậm hoặc không đưa đất vào sử dụng mà các cơ quan nhà nước không xử lý chấm dứt DA đầu tư hoặc thu hồi đất (67 DA).
Chỉ đạo Sở Xây dựng cùng với các cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thành việc lập, phê duyệt quy hoạch chung, quy hoạch phân khu đối với những địa bàn chưa được phê duyệt để các DA có cơ sở lập, phê duyệt quy hoạch chi tiết, cấp Giấy phép xây dựng.
Chỉ đạo Sở TN&MT cùng với các cơ quan có liên quan khẩn trương xác định để phê duyệt, công bố ranh giới hành lang bảo vệ bờ biển để các DA có căn cứ thiết kế, xin cấp phép xây dựng.
Chỉ đạo UBND huyện, thành phố, thị xã và UBND cấp xã chủ động tổ chức thanh tra, kiểm tra, lập biên bản vi phạm, đề xuất cơ quan có thẩm quyền xử lý đối với các DA chậm; Kịp thời phát hiện, xử lý ngay, kiên quyết đối với các hành vi lấn, chiếm đất tại các DA, đất công do UBND cấp xã quản lý; đồng thời, phối hợp với các chủ đầu tư đẩy nhanh công tác GPMB…”.
Về xử lý trách nhiệm, Tổng cục QLĐĐ kiến nghị UBND tỉnh Bình Thuận: “Tổ chức kiểm điểm nghiêm túc đối với các đơn vị, cá nhân liên quan do thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý đất đai, đầu tư, xây dựng… để xảy ra các tồn tại, hạn chế, vi phạm mà Đoàn kiểm tra đã phát hiện và chỉ ra ở trên; Chỉ đạo, khắc phục ngay các sai phạm trong từng DA mà Đoàn kiểm tra đã nêu; kiên quyết chấm dứt DA đầu tư, thu hồi đất đối với các DA có nhiều sai phạm, để tồn tại lâu không đưa đất vào sử dụng; Không tiếp tục để xảy ra tình trạng cho điều chỉnh gia hạn tiến độ đầu tư DA, gia hạn sử dụng đất không đúng quy định của pháp luật dẫn đến việc các chủ đầu tư DA chậm triển khai, đầu tư cầm chừng mang tính chất đối phó nhằm kéo dài thời gian để đầu cơ, chuyển nhượng DA không đúng với mục đích mục tiêu ban đầu của DA…”.