Trường ‘đại trà’ không phục kết quả thi học sinh giỏi ở TP HCM

Hiệu trưởng một trường THPT cho biết sau khi biết kết quả kỳ thi học sinh giỏi lớp 12 cách đây hai hôm, học sinh và các thầy cô tham gia đều chạnh lòng. Lý do là giải nhất, nhì ở các môn phần lớn rơi vào học sinh trường chuyên, hiếm học sinh đại trà đạt giải cao.

Nguyên nhân là Sở Giáo dục và Đào tạo thay đổi quy định tính giải. Thay vì lấy giải nhất, nhì, ba từ trên xuống theo một tỷ lệ nhất định thì năm nay, học sinh phải đạt 18-20 điểm mới được tính giải nhất, 15-18 điểm đạt giải nhì, 10-15 điểm với giải ba.

“Với đề thi khó, rất hiếm học sinh đạt mức điểm trên 18 điểm. Năm nay, trường không có giải nhất môn nào”, nữ hiệu trưởng nói.

Bà ví dụ thêm, như ở môn Sinh học, năm ngoái trường có một giải nhất với 17,75 điểm hay học sinh từ 13,25 trở lên đã đạt giải nhì. Năm nay, phần lớn học sinh của trường chỉ đạt giải ba.

“Có những môn giáo viên phản ánh đề rất khó như Vật lý, để đạt được mức điểm giải nhất gần như bất khả thi”, bà nói. “Trong khi đó, học sinh nằm trong đội tuyển thi học sinh giỏi quốc gia lại được ‘phiên ngang’ sang giải nhất. Điều này khiến học sinh, giáo viên không phục”.

Đây cũng là điểm khiến nhiều trường, phụ huynh và học sinh bức xúc. Một hiệu trưởng ở quận 1, cho rằng với cách xét giải như vậy, học sinh trường chuyên có thể chiếm hơn 100 trong tổng số 115 giải nhất năm nay.

“Vì học sinh đội tuyển quốc gia lên đến 167 em, phần lớn là học sinh lớp 12 chuyên”, vị này tính toán.

Thanh Phong, học sinh ở quận 12, hụt hẫng khi biết kết quả thi học sinh giỏi. Phong thi môn Văn, đạt 12,5 điểm, giành giải ba. Nếu theo cách xếp giải năm ngoái, Phong có thể đạt giải nhì.

“Khoảng điểm từ giải ba lên giải nhì quá xa. Với môn Văn, mức điểm 14-15 đã là rất cao”, Phong nhìn nhận. Nhưng điều khiến em không phục là những bạn nằm trong đội tuyển thi quốc gia đương nhiên được tính đạt giải nhất.

“Nếu thi chung một đề, cùng xét giải theo mức điểm Sở đưa ra, chưa chắc các bạn trường chuyên có thể đạt giải nhất”, Phong nói.

Một cán bộ Sở Giáo dục và Đào tạo chiều 6/4 thừa nhận tuy tỷ lệ học sinh đạt giải học sinh giỏi cấp thành phố năm nay không thay đổi nhiều so với các năm trước, nhưng ít học sinh đạt trà đạt giải nhất, nhì.

Lý do nằm ở quy định xét giải. Những năm trước, hội đồng chấm thi và trao giải dựa trên chất lượng bài làm của thí sinh và độ khó của đề thi. Điểm đạt giải nhất, nhì, ba ở từng môn thi khác nhau. Còn năm nay, Sở đưa ra khung điểm chung cho tất cả, đề thi cũng được đánh giá khó.

“Học sinh đại trà không đạt giải cao là do khung điểm xét giải thay đổi, không phải học sinh chuyên lấy hết giải của hệ đại trà”, vị này giải thích.

Trước băn khoăn của học sinh và các trường, ông Nguyễn Bảo Quốc, Phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, cho biết sẽ phân tích, đánh giá, rút kinh nghiệm việc tổ chức và cân đối tỷ lệ xét giải cho kỳ thi năm sau.

Theo hiệu trưởng một trường THPT ở quận 12, Sở nên giữ quy định xét giải như cũ, tức lấy điểm từ trên xuống với tỷ lệ nhất định, thay vì đưa ra khung điểm cho từng giải.

“Mỗi môn có đề và tính chất khác nhau, đưa ra khung điểm cứng để xét giải sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi học sinh, mất tinh thần thầy cô và phong trào bồi dưỡng học sinh giỏi”, vị này nhận định.

TP HCM là một trong những địa phương tổ chức hai đợt thi học sinh giỏi lớp 12 trong một năm.

Trong đó, đợt 1 vào tháng 10/2023 nhằm tuyển chọn đội tuyển đi thi quốc gia. Những em lớp 12 lọt vào đội tuyển sẽ được công nhận đoạt giải nhất cấp thành phố. Còn lại được xét giải nhì, ba tùy theo số điểm và tỷ lệ học sinh dự thi ở mỗi môn. Dù dành cho tất cả học sinh có năng lực, nhìn chung, đợt thi này chủ yếu là của học sinh trường chuyên.

Đợt thi vào tháng 3 dành cho học sinh các trường THPT không chuyên (trường đại trà), học sinh chuyên không được dự thi môn chuyên. Khi đó, Sở lý giải việc này nhằm đảm bảo sự công bằng giữa học sinh hai hệ, do các em được định hướng và bồi dưỡng khác nhau.

Hiện, học sinh đạt giải cấp tỉnh, thành phố nằm trong nhóm được ưu tiên xét tuyển ở nhiều đại học.

Lệ Nguyễn