Các bệnh liên quan đến nắng nóng (nhiệt) thường là tăng thân nhiệt . Tăng thân nhiệt đề cập đến bất kỳ tình trạng nào mà cơ thể không thể duy trì nhiệt độ và xử lý nhiệt đúng cách.
Bất cứ ai cũng có thể mắc bệnh liên quan đến nhiệt, nhưng nguy cơ cao hơn đối với:
- Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
- Người cao tuổi từ 65 trở lên
- Người thừa cân, béo phì
- Những người tập thể dục hoặc làm việc ngoài trời
- Những người mắc bệnh tim mạch , tăng huyết áp…
- Những người dùng một số loại thuốc nhất định, như thuốc điều trị trầm cảm, mất ngủ…
Nắng nóng là nguyên nhân gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nguy hiểm…
1. Một số tình trạng sức khỏe thường gặp liên quan đến nắng nóng
1.1 Đột quỵ nhiệt
Đây là tình trạng nghiêm trọng nhất liên quan đến nhiệt (nắng nóng), xảy ra khi nhiệt độ cơ thể tăng nhanh do nhiệt độ và độ ẩm cao.
Các triệu chứng bao gồm:
- Sương mù não
- Nói lắp
- Mất ý thức ( hôn mê )
- Da nóng, khô hoặc đổ mồ hôi nhiều
- Co giật
- Nhiệt độ cơ thể rất cao…
1.2. Kiệt sức do nhiệt
Điều này có thể xảy ra khi bạn ở trong thời gian dài với nhiệt độ cao và không uống đủ nước hoặc các đồ uống bổ sung nước khác.
Các triệu chứng bao gồm:
- Đau đầu
- Buồn nôn
- Chóng mặt
- Yếu đuối
- Cảm thấy cáu kỉnh
- Khát
- Đổ mồ hôi nhiều
- Nhiệt độ cơ thể tăng
- Đi tiểu ít hơn bình thường…
1.3. Tiêu cơ vân
Tiêu cơ vân thường gắn liền với tình trạng quá nóng cùng với hoạt động thể chất nhiều, có thể dẫn đến nhịp tim không đều và co giật, có thể gây tổn thương thận.
Một số triệu chứng của tiêu cơ vân là:
- Chuột rút hoặc đau cơ
- Nước tiểu sẫm màu bất thường
- Yếu đuối
- Không có khả năng tập thể dục nặng…
- Một số người không có triệu chứng.
1.4. Ngất do nhiệt
Mất nước hoặc không thể thích nghi với khí hậu mới có thể đóng một vai trò trong tình trạng này.
Một số triệu chứng là:
- Ngất xỉu trong thời gian ngắn
- Cảm thấy chóng mặt
- Choáng váng sau khi đứng một lúc hoặc sau khi đột ngột đứng dậy từ tư thế ngồi hoặc nằm.
1.5. Chuột rút
Tình trạng này thường xảy ra khi bạn tập thể dục ngoài trời. Cơ thể đổ mồ hôi nhiều đến mức cơ bắp bị chuột rút do mất chất lỏng và muối (chất điện giải). Chuột rút do nhiệt cũng có thể là dấu hiệu cho thấy bạn bị kiệt sức do nóng.
Các triệu chứng bao gồm đau cơ hoặc chuột rút và co thắt ở bụng, cánh tay hoặc chân.
1.6. Phát ban nhiệt
Da có thể bị kích ứng khi đổ mồ hôi nhiều trong thời tiết nóng ẩm. Phát ban nhiệt bao gồm nhóm mụn đỏ hoặc mụn nước nhỏ, có thể xuất hiện ở các vị trí:
- Cổ
- Ngực trên
- Háng
- Dưới ngực
- Trong nếp nhăn khuỷu tay
2. Làm thế nào để phòng ngừa
Hãy làm theo những lời khuyên sau để tránh nóng và giữ nước, làm mát cơ thể, phòng ngừa các tình trạng nguy hiểm liên quan đến nhiệt (nắng nóng):
– Mặc quần áo nhẹ, sáng màu và rộng rãi.
– Dành nhiều thời gian trong nhà với các thiết bị làm mát (điều hòa, quạt…) khi thời tiết nắng nóng. Hạn chế sử dụng bếp và lò nướng để giữ cho ngôi nhà mát mẻ hơn.
– Hạn chế các hoạt động ngoài trời khi nắng nóng: Chỉ nên thực hiện vào buổi sáng và buổi chiều tối khi trời mát hơn. Nếu bạn đang tập thể dục hoặc chơi thể thao, hãy thường xuyên nghỉ ngơi trong bóng râm.
– Lưu ý khi tập thể dục: Hãy dừng lại ngay nếu tim đập mạnh, khó thở hoặc cảm thấy lâng lâng. Tìm ngay đến chỗ mát mẻ, nghỉ ngơi và bổ sung đủ nước.
– Hãy che chắn bản thân khỏi ánh nắng mặt trời: Trước khi ra ngoài, hãy bôi kem chống nắng phổ rộng có chỉ số SPF ít nhất là 30, đồng thời đội mũ và che nắng. Cháy nắng khiến cơ thể khó hạ nhiệt hơn và có thể khiến bạn mất nước.
– Theo dõi thời tiết cảnh báo nhiệt độ hàng ngày để có cách phòng tránh.
– Nếu bạn đang bắt đầu một công việc mới hoặc hoạt động khác đòi hỏi phải gắng sức trong điều kiện nắng nóng, hãy tiếp xúc với nhiệt độ nóng dần dần trong 2 hoặc 3 ngày để cơ thể quen dần.
– Khi trời nóng, hãy uống nhiều nước hoặc chất lỏng khác hơn bình thường, ngay cả khi bạn không hoạt động nhiều.
– Cắt giảm đồ uống có đường hoặc cồn vì chúng có thể dẫn đến mất nước.
– Nói chuyện với bác sĩ trước khi uống đồ uống thể thao nếu bạn theo chế độ ăn ít muối hoặc mắc bệnh đái tháo đường, huyết áp cao hoặc các tình trạng sức khỏe khác…
BS. Nguyễn Thị Bích Ngọc
