Bệnh gai đốt sống cổ trong Đông y gọi là cốt tý, thuộc phạm vi của chứng tý.
1. Biểu hiện và nguyên nhân sinh bệnh
Biểu hiện chủ yếu của bệnh là bộ phận sụn chịu tải trọng ở trung tâm khớp, ngày càng mềm dần, hình thành những vết nứt. Còn các mô sụn ở quanh khớp lại biến dần thành xương, tăng sinh một cách dị thường – tạo thành chồi xương thường gọi là gai xương .
Gai xương kích thích thần kinh và tổ chức phụ cận khớp, dẫn tới hàng loạt các chứng trạng bệnh lý như cứng cổ, căng mỏi, đau nhức; đau có thể lan xuống cánh tay, kèm theo một số triệu chứng khác đau đầu, ù tai, hoa mắt, chóng mặt… do các dây thần kinh bị chèn ép khiến cho lượng máu và oxy lên não suy giảm gây ra.
Gai xương dẫn tới cứng cổ, căng mỏi, đau nhức…
Tùy theo vị trí của gai xương, mà hình thành những dạng bệnh có tên gọi khác nhau, như “gai đốt sống cổ”, “gai đốt sống lưng”, “gai khớp xương đầu gối”…Với trường hợp gai đốt sống cổ rất phổ biến ở tuổi trung niên, tuy nhiên bệnh đang có xu hướng trẻ hóa về độ tuổi do lối sống thiếu khoa học, chế độ sinh hoạt, làm việc chưa hợp lý …
Theo Đông y, nguyên nhân chủ yếu do chính khí suy thoái, chức năng của kinh lạc, khí huyết trở trệ…Thừa lúc cơ thể suy yếu, bệnh tà hàn thấp cảm nhiễm vào, lưu trú ở các khớp xương, khiến cho khí huyết vận hành ngày càng trì hoãn mà gây ra bệnh.
2. Bài thuốc sắc điều trị gai đốt sống cổ
Bài 1: Bạch thược 30g, mộc qua 12g, cam thảo 12g, kê huyết đằng 15g, uy linh tiên 12g, cát căn 12g, cẩu tích 20g, đỗ trọng 12g.
Các vị thuốc sắc với 900ml nước còn 250 ml, chia 2 – 3 phần uống trong ngày; uống liền 10 – 15 ngày là một liệu trình. Nghỉ 1 tuần lại tiếp tục 1 liệu trình mới.
Bài 2: Đương quy 12g, phòng phong 10g, kinh giới 12g, đỗ trọng 10g, rễ cúc tần 16g, nam tục đoạn 16g, cẩu tích 12g, tần giao 10g, rễ tất bát 12g, quế chi 10g, cam thảo 12g, sinh khương 3 lát.
Điều trị gai đốt sống cổ, nhiều bài thuốc sắc đã sử dụng có hiệu quả tốt.
Các vị thuốc sắc với 1000ml nước còn 300 ml, chia 3 phần uống trong ngày; uống liền 7 – 10 ngày là một liệu trình. Nghỉ 5 ngày bắt đầu 1 liệu trình mới. .
Bài 3: Xuyên khung 12g, đan sâm 12g, ngũ gia bì 16g, ngải diệp 16g, kinh giới 12g, thạch xương bồ 12g, hồng hoa 5g, hà thủ ô (chế) 12g, cỏ xước 16g, xấu hổ 16g, quế chi 10g, thổ phục linh 16g, chích thảo 12g, lá lốt 12g, trần bì 10g.
Các vị thuốc sắc với 1200ml nước còn 350 ml, chia 3 – 4 phần uống trong ngày; uống liền 10 ngày là một liệu trình. Nghỉ 5 – 7 ngày có thể bắt đầu 1 liệu trình mới.
Bên cạnh việc dùng thuốc, người bệnh có thể kết hợp thực hiện các bài tập cột sống cổ như: Bài tập xoay cổ, gập cổ và giãn cơ hai bên cột sống cổ. Dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn để cơ thể có thời gian phục hồi và điều trị hiệu quả.
Lưu ý: Các bài thuốc trên chỉ có tính tham khảo, để điều trị bệnh gai đốt sống cổ hiệu quả người bệnh tuyệt đối không tự ý dùng thuốc mà cần có sự tư vấn và chỉ định dùng thuốc của bác sĩ y học cổ truyền.
