Đồng thuận cao hơn về ngừng bắn ở Gaza

Tờ The Guardian ngày 25.3 đưa tin Hội đồng Bảo an LHQ vừa bỏ phiếu thông qua nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Dải Gaza, sau khi 14 thành viên bỏ phiếu ủng hộ và Mỹ bỏ phiếu trắng. Nghị quyết được soạn bởi 10 thành viên được bầu của hội đồng và được đại diện Mozambique đề xuất. Nga muốn giữ lại dự thảo nghị quyết bao gồm từ “lâu dài”, nhưng không thành công.

Cùng ngày 25.3, Đài Al Jazeera dẫn lời Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres cho biết ông chứng kiến sự đồng thuận gia tăng trong cộng đồng quốc tế nhằm kêu gọi Israel ngừng bắn ở Dải Gaza. “Còn có sự đồng thuận ngày càng tăng để nói rõ ràng với Israel rằng bất kỳ cuộc tiến công trên bộ nào vào TP.Rafah đều đồng nghĩa với một thảm họa nhân đạo thảm khốc”, ông phát biểu trong cuộc họp báo ở TP.Amman (Jordan) trong chuyến công du Trung Đông nhằm tìm kiếm giải pháp cho khủng hoảng ở Gaza.

Tín hiệu từ Tel Aviv

Nhờ nỗ lực từ các nước trung gian, các bên đã tăng cường đàm phán về khả năng ngừng bắn 6 tuần tại Gaza, đổi lấy việc trả tự do cho 40 trong số 130 con tin do Hamas giam giữ. Theo Reuters, Israel tỏ ra cởi mở về việc để một số người Palestine trở lại phía bắc Gaza. Đài Channel 12 dẫn các nguồn tin cho hay Israel đề xuất cho 2.000 người quay lại phía bắc Gaza, bắt đầu vào 2 tuần sau khi một thỏa thuận có hiệu lực và việc ngừng bắn bắt đầu.

Hamas vốn muốn bất cứ thỏa thuận nào cũng phải bao gồm việc ngừng bắn và rút quân của Israel. Tuy nhiên, Israel bác bỏ và cho biết sẽ khôi phục nỗ lực loại bỏ sự điều hành và năng lực quân sự của Hamas tại Gaza. Hamas còn muốn những người Palestine đã di tản khỏi phía bắc Gaza có thể quay lại. Ban đầu, Israel từ chối, nhưng một quan chức Israel cho hay quan điểm này đã mềm mỏng hơn tại cuộc đàm phán ở Qatar kết thúc hôm 24.3. “Bây giờ chúng tôi sẵn sàng thảo luận về việc để một số người sơ tán được quay lại”, theo quan chức ẩn danh. Truyền thông Israel loan tin rằng đề xuất này có thể chỉ bao gồm phụ nữ và trẻ em, nhằm đề phòng các tay súng Hamas trà trộn. Quan chức trên cho biết Israel còn đồng ý về mặt nguyên tắc đối với việc thả khoảng 700 – 800 tù nhân Palestine để đổi lấy 40 con tin.

Trong một diễn biến khác, HĐBA LHQ (trụ sở tại TP.New York, bang New York, Mỹ) trong ngày 25.3 (giờ địa phương) bỏ phiếu về một dự thảo nghị quyết mới với nội dung ngừng bắn ngay lập tức ở Gaza. Một dự thảo khác trước đó không được thông qua do Nga và Trung Quốc phủ quyết với lý do không yêu cầu rõ ràng về việc Israel dừng chiến dịch.

Lo ngại nạn đói

Trong khi đó, lãnh đạo cơ quan LHQ về người tị nạn Palestine (UNRWA) Philippe Lazzarini cho hay Israel đã ngăn chặn vô thời hạn việc cơ quan này phân phối hàng cứu trợ ở bắc Gaza, nơi ước tính còn khoảng 250.000 người dân và có nguy cơ nạn đói ở mức cao nhất. “Bất chấp thảm kịch đang diễn ra dưới sự giám sát của chúng tôi, chính quyền Israel vừa thông báo với LHQ rằng họ sẽ không chấp thuận bất kỳ đoàn xe chở lương thực nào của UNRWA tới phía bắc nữa”, theo AFP dẫn lời ông Lazzarini. Ông chỉ trích rằng điều đó “thật quá đáng và cố ý cản trở việc cứu trợ” trong nạn đói do con người gây ra. Israel chưa lập tức phản hồi đề nghị đưa ra bình luận liên quan.

Giám đốc truyền thông UNRWA Juliette Touma cho hay cơ quan này đã không thể cung cấp thực phẩm ở phía bắc Gaza từ ngày 29.1. Israel cáo buộc một số nhân viên UNRWA tham gia cuộc tấn công vào lãnh thổ Israel hôm 7.10.2023 và gọi cơ quan này là bình phong của Hamas, dù UNRWA bác bỏ. Theo bà Touma, quyết định mới nhất của Israel “là một chiếc đinh đóng vào quan tài” cho những nỗ lực nhằm chuyển hàng viện trợ vô cùng cần thiết cho người dân Gaza. Trước đó, ông Guterres kêu gọi chấm dứt “cơn ác mộng không ngừng” của 2,4 triệu người dân Gaza trong cuộc chiến tồi tệ nhất tại dải đất này.