Được chấp thuận chủ trương gia hạn đầu tư, nhưng hơn 2 năm, Dự án Nhà máy Lắp ráp ô tô của Mercedes-Benz (tại TP.HCM) không hoàn thành được thủ tục vì vướng mắc trong việc xác định khu đất Dự án có thuộc trường hợp sắp xếp lại, xử lý tài sản công hay không.
 |
| Lắp ráp ô tô trong Nhà máy Mercedes-Benz Việt Nam |
Gần 30 tháng nộp hồ sơ, vẫn chưa được cấp giấy phép gia hạn
Dự án Nhà máy Lắp ráp ô tô của Mercedes-Benz tại đường Quang Trung (phường 8, quận Gò Vấp, TP.HCM) là dự án liên doanh giữa Mercedes-Benz Group AG (MBG AG) với Tổng công ty Cơ khí giao thông vận tải Sài Gòn (Samco). Tháng 4/1995, Công ty TNHH Mercedes-Benz Việt Nam (gọi tắt là Công ty MBV) được cấp phép hoạt động tại Việt Nam, thời hạn kết thúc Dự án vào ngày 14/4/2025.
Tháng 9/2021, MBV có văn bản đề nghị gia hạn thời gian hoạt động của Dự án thêm 5 năm, tức là đến tháng 4/2030. Dù đã được chính quyền TP.HCM chấp thuận chủ trương gia hạn Dự án và thời gian thuê đất, nhưng đến nay, thủ tục vẫn chưa được hoàn tất.
Nhà đầu tư đã gửi nhiều văn bản kiến nghị tới chính quyền TP.HCM. Ngày 5/3/2024, Công ty MBV tiếp tục có Văn bản số 83/MBV/2024/CV gửi Thủ tướng Chính phủ và nhiều bộ, ngành, kiến nghị tháo gỡ những vướng mắc liên quan đến Dự án.
Mercedes-Benz Group AG chiếm 70% vốn điều lệ và Samco chiếm 30% vốn điều lệ, góp bằng giá trị quyền sử dụng đất, trong Dự án Mercedes-Benz Việt Nam (MBV). Đến nay, Samco đã hoàn tất góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất, nên kể từ ngày 14/7/2020, MBV trực tiếp nộp tiền thuê đất hàng năm cho TP.HCM.
Trong văn bản này, MBV cho biết, Công ty đã hoàn tất các bước xin cấp phép cần thiết và đáp ứng đầy đủ hồ sơ pháp lý. Tuy nhiên, điểm vướng mắc trong việc gia hạn Dự án là các cơ quan nhà nước chưa làm rõ được khu đất Dự án có thuộc trường hợp phải sắp xếp lại theo quy định tại Nghị định số 167/2017/NĐ-CP quy định việc sắp xếp lại, xử lý tài sản công (Nghị định 167) hay không.
Với thời điểm kết thúc Dự án vào ngày 14/4/2025, nhà đầu tư nước ngoài là MBG AG đặt ra thời hạn cuối cùng hoàn tất việc gia hạn là quý I/2024. Nếu việc gia hạn không hoàn thành trước thời hạn này, MBG AG và Samco buộc phải thực hiện các bước kết thúc liên doanh, đóng cửa Nhà máy Mercedes-Benz tại Việt Nam.
Nhùng nhằng việc xác định Dự án có phải sắp xếp lại
Trong Văn bản số 83/MBV/2024/CV gửi Thủ tướng Chính phủ, phía MBV và nhà đầu tư nước ngoài – công ty mẹ MBG AG – nêu quan điểm, Dự án của MBV không thuộc đối tượng áp dụng của Nghị định 167, vì MBV đang trực tiếp quản lý sử dụng lô đất tại số 693 – Quang Trung (quận Gò Vấp, TP.HCM) với tư cách là bên thuê đất độc lập từ năm 2020 và đóng tiền thuê đất trực tiếp cho Nhà nước. Hơn nữa, MBV là doanh nghiệp có 30% vốn sở hữu của Samco, nên không nằm trong nhóm doanh nghiệp là đối tượng áp dụng quy định tại khoản 1, Điều 2, Nghị định 167.
Theo nhà đầu tư, việc Bộ Tài chính cho rằng, Dự án của MBV thuộc đối tượng điều chỉnh của Nghị định 167 và phải đợi Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 167 được thông qua để có cơ sở pháp lý rõ ràng hơn cho việc gia hạn Dự án dẫn đến sự chậm trễ, ảnh hưởng đến quyền lợi của nhà đầu tư.
“MBV trân trọng đề nghị ngài Thủ tướng phê duyệt đặc biệt cho việc gia hạn Dự án MBV dựa trên tinh thần ban đầu của Nghị định 167 và chỉ đạo các bộ, ngành liên quan có cuộc họp khẩn cấp với sự tham gia của MBV để thống nhất cách giải quyết để có thể hoàn tất gia hạn Dự án trong quý I/2024”, MBV kiến nghị.
Về phía doanh nghiệp trong nước, ngày 4/4/2024, Samco có Văn bản số 16/SC-HĐTV báo cáo UBND TP.HCM về việc gia hạn thời gian hoạt động Dự án. Tại văn bản, Samco khẳng định, qua rà soát quy định của pháp luật, có đủ cơ sở để xác định khu đất tại địa chỉ số 693 – Quang Trung (quận Gò Vấp, TP.HCM) do MBV sử dụng không phải thực hiện sắp xếp lại tại thời điểm hiện nay, theo quy định tại khoản 3, Điều 3, Nghị định 167 do chưa kết thúc thời gian liên doanh, liên kết.
Đồng thời, Samco cho rằng, có đủ cơ sở xem xét gia hạn thời gian hoạt động Dự án của MBV vì Nghị định 167 và Nghị định 67/2021/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 167) không quy định về việc gia hạn hoạt động liên doanh, liên kết, thời hạn hoạt động dự án đầu tư của doanh nghiệp. Mặt khác, MBV đề nghị gia hạn thời gian hoạt động thêm 5 năm đến ngày 14/4/2030. Trong trường hợp được chấp thuận gia hạn, thì tổng thời gian hoạt động của Dự án là 35 năm, nên vẫn phù hợp với pháp lý quy hoạch hiện hành.
Theo Samco, trong thời gian hoạt động, MBV luôn tuân thủ và đảm bảo không gây ô nhiễm môi trường, không thâm dụng tài nguyên. Giai đoạn 2016 – 2020, MBV đầu tư hơn 25 triệu USD vào việc cải tiến quy trình sản xuất, lắp ráp xe. Dự kiến giai đoạn 2021 – 2030, MBV sẽ đầu tư thêm 30 triệu USD vào các công nghệ lắp ráp, sản xuất xe. Công ty đang giải quyết việc làm cho 550 nhân sự.
Samco cho rằng, với các điều kiện đã nêu ở trên, Dự án của MBV đáp ứng được các điều kiện gia hạn thời gian hoạt động tại Điều 44, Luật Đầu tư và Điều 27, Nghị định số 31/2021/NĐ-CP ngày 26/3/2021 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư, nên được xem xét gia hạn thời gian hoạt động.
Vì vậy, Samco đề xuất UBND TP.HCM chấp thuận chủ trương điều chỉnh thời gian hoạt động Dự án của MBV thêm 5 năm (đến ngày 14/4/2030).
