فضای فرهنگی منحصر به فرد بازار باک ها

بازار باک ها - معروف‌ترین بازار در منطقه شمال غربی، نه تنها مکانی برای تبادل کالا، بلکه یک فضای فرهنگی منحصر به فرد است، جایی که جوهره اقلیت‌های قومی در ارتفاعات همگرا می‌شود.

هر یکشنبه صبح، هنگامی که مه هنوز دامنه کوه‌ها را پوشانده است، ارتفاعات باک ها ( لائو کای ) با رنگ‌های درخشان لباس‌های زربافت، خنده‌های پرشور و عطری که از دیگ‌های بخارآلود تانگ کو منتشر می‌شود، روشن می‌شود.

بازار باک ها - معروف‌ترین بازار در منطقه شمال غربی، نه تنها مکانی برای تبادل کالا، بلکه یک فضای فرهنگی منحصر به فرد است، جایی که جوهره اقلیت‌های قومی در ارتفاعات همگرا می‌شود.

بازار در ابرهای شمال غربی

بازار باک ها در مرکز شهر باک ها، حدود ۷۰ کیلومتری مرکز لائو کای واقع شده است. باک ها که در ارتفاعی بیش از ۱۰۰۰ متر از سطح دریا واقع شده است، نه تنها به دلیل شکوفه‌های آلو سفید هر بهار، بلکه به دلیل آب و هوای تازه و خنک در تمام طول سال، به عنوان "فلات سفید" شناخته می‌شود.

هر یکشنبه صبح، بازار باک ها انگار رنگ و روی تازه‌ای به خود می‌گیرد. مردم از تمام روستاهای کوهستانی مانند مونگ، تای، نونگ، فو لا، دائو... کالاها را حمل می‌کنند، اسب‌ها را هدایت می‌کنند و قبل از طلوع آفتاب محصولات خود را به بازار می‌آورند. جاده‌های خاکی قرمز منتهی به بازار مانند جویباری رنگارنگ هستند: لباس‌های زربافت رنگارنگ، مردمی که یکدیگر را صدا می‌زنند، صدای سم اسب‌ها که در مه می‌پیچد.

برای ساکنان کوهستان، رفتن به بازار نه تنها برای خرید و فروش، بلکه برای ملاقات و تبادل نظر نیز هست، این یک جشنواره فرهنگی واقعی است.

گوشه ای از بازار باک ها. (عکس: Quoc Khanh/VNA)

تصویری رنگارنگ از زندگی در ارتفاعات

اولین برداشت هنگام ورود به بازار باک ها، تصویری از رنگ‌های درخشان است. از لباس‌های رنگارنگ زربافت زنان مونگ هوا و مونگ ترانگ گرفته تا روسری‌های قرمز و سبز مردم دائو، همه با هم ترکیب شده‌اند تا صحنه‌ای سرزنده و شاد ایجاد کنند.

این بازار به بخش‌های مختلفی مانند بخش زربافت، بخش دامداری، بخش محصولات کشاورزی، بخش آهنگری، بخش محصولات بامبو و حصیر و بخش مواد غذایی تقسیم شده است. هر بخش ویژگی‌های خاص خود را دارد که منعکس‌کننده مشاغل و فعالیت‌های سنتی هر گروه قومی است.

منطقه زربافت بازار باک ها مانند باغ گلی است که در مه می‌درخشد. پارچه‌ها، لباس‌ها، روسری‌ها، کیف‌های دستی... در ردیف‌های طولانی به نمایش گذاشته شده‌اند که هر محصول نتیجه ماه‌ها کار سخت بافندگی و گلدوزی است. زنان مونگ هوا، مونگ ترانگ، دائو دو در کنار غرفه‌های خود نشسته، خیاطی می‌کنند و می‌خندند و از مشتریان دعوت می‌کنند تا بیایند و آنها را تماشا کنند.

نیلی، قرمز، بنفش و زرد که در هر الگوی هندسی پیچیده پراکنده شده‌اند - این زبان منحصر به فرد کوهستانی‌ها است، روشی که آنها از طریق هر دوخت، داستان‌هایی درباره کوه‌ها، جنگل‌ها، عشق و زندگی تعریف می‌کنند.

برای گردشگران، قدم زدن در منطقه‌ی زربافت نه تنها برای خرید، بلکه برای تحسین استعداد، صبر و حس زیبایی‌شناسی زنان کوهستانی نیز هست.

مردم این قوم ترجیح می‌دهند محصولات ساخته شده از پارچه‌های زربافت را خریداری کنند. (عکس: Quoc Khanh/VNA)

بازار اسب یک ویژگی نادر و منحصر به فرد است، که همیشه از جاذبه‌های خاص بازار باک ها محسوب می‌شود. از صبح زود، صدای شیهه اسب‌ها در دامنه کوه می‌پیچد. صدها اسب سالم در امتداد جاده خاکی صف کشیده‌اند. خریداران و فروشندگان با شور و شوق چانه می‌زنند و گپ می‌زنند. برای اهالی کوهستان، اسب‌ها نه تنها وسیله حمل و نقل، بلکه دوست صمیمی و دارایی گرانبهای هر خانواده هستند.

امروزه، اگرچه بسیاری از مکان‌ها مسیرهای موتورسیکلت و ماشین دارند، بازار اسب باک ها هنوز به عنوان یک نشان فرهنگی منحصر به فرد وجود دارد و تصویر ارتفاعات قدیمی را به یاد می‌آورد. بازدیدکنندگانی که به اینجا می‌آیند اغلب برای مدت طولانی توقف می‌کنند تا تماشا کنند، عکس بگیرند و نفس یک "بازار" بدوی را در قلب شمال غربی احساس کنند.

در مرکز بازار، بخش محصولات کشاورزی قرار دارد، جایی که محصولات بی‌شماری از ارتفاعات لائو کای جمع‌آوری شده‌اند. سبدهایی از ذرت زرد، سویا، برنج چسبناک، گندم سیاه، کدو تنبل، سبزیجات وحشی... در ردیف‌های طولانی، به سبک روستایی اما پر از جذابیت، به نمایش گذاشته شده‌اند. عطر عسل وحشی، روغن اسانس دارچین، شراب ذرت بان فو، زالزالک خشک و چای باستانی شان تویت با هم ترکیب می‌شوند و رایحه‌ای بی‌نظیر ایجاد می‌کنند که نمی‌توان با آن اشتباه گرفت.

فروشندگان معمولاً زنان بومی هستند که لباس‌های زربفت رنگارنگ پوشیده‌اند، دستانشان چابکانه کالاهایشان را وزن می‌کند و چهره‌هایشان خندان است. آنها چیزهایی را به بازار می‌آورند که ارتباط نزدیکی با مزارع، کوه‌ها و جنگل‌ها دارند و با خود طعم و روح سرزمین مادری‌شان را به ارمغان می‌آورند.

منطقه کشاورزی جایی است که بازدیدکنندگان می‌توانند به وضوح غنا و رفاه زمین و آسمان شمال غربی را حس کنند و سخت‌کوشی و سادگی مردم اینجا را ببینند.

مردم در بازار باک ها ابزار کشاورزی می‌خرند. (عکس: هوانگ هیو/VNA)

با قدم گذاشتن به منطقه آهنگری، صدای چکش‌هایی که به آهن برخورد می‌کنند و صدای ترق تروق آتش کوره، این حس را به آدم می‌دهد که در فضای دیگری گم شده است - جایی که صنایع دستی سنتی هنوز بی‌سروصدا زنده هستند.

چاقوها، بیل‌ها، داس‌ها و قمه‌ها با دست آهنگری می‌شوند، تیز و بادوام هستند. آهنگران - عمدتاً مردانی از گروه‌های قومی تای و دائو، با دستان پینه بسته اما ماهر، هر میله آهنی درخشان را به ابزارهای آشنای زندگی کوهستانی تبدیل می‌کنند.

علاوه بر این، منطقه‌ی بافت بامبو و حصیر، ظاهری نرم‌تر و ظریف‌تر دارد. سبدها، زیراندازها، زیراندازها، زیراندازها و سبدها با دقت تمام توسط دستان زنان کوهستانی بافته می‌شوند. هر محصول هم یک کالای روزمره و هم یک اثر هنری مردمی است که بیانگر خلاقیت و ارتباط عمیق با طبیعت است.

وقتی درباره بازار باک ها صحبت می‌کنیم، نمی‌توانیم فود کورت را نادیده بگیریم - جایی که عصاره آشپزی ارتفاعات در آن گرد هم می‌آید. در میان دود غلیظ آشپزخانه، بوی تانگ کو - غذای معمولی مردم مونگ - در سراسر فضا پخش می‌شود. در مغازه‌های کوچک با سقف‌های آهنی موج‌دار، بازدیدکنندگان پشت میزهای چوبی می‌نشینند و یک کاسه داغ تانگ کو را با یک فنجان شراب ذرت تند مزه مزه می‌کنند.

علاوه بر تانگ کو، این فود کورت غذاهای خوشمزه بی‌شماری مانند باک ها فو، مِن مِن، برنج چسبناک، کیک گندم سیاه، گوشت خشک شده بوفالو، ماهی کبابی رودخانه‌ای و... دارد... هر غذا داستانی درباره کوه‌ها و جنگل‌ها، درباره دستان ماهر و مهمان‌نوازی مردم کوهستان است.

بسیاری از گردشگران می‌گویند که تنها زمانی که در فود کورت باک ها نشسته باشند، در میان صدای فلوت، خنده، بوی دود و طعم قوی شراب، می‌توانند روح بازار شمال غربی را به طور کامل حس کنند.

فضای تبادل فرهنگی

مردم با رفتن به بازار باک ها، نه تنها برای خرید و فروش، بلکه برای ملاقات، تبادل هدیه و دوست‌یابی نیز به آنجا می‌آیند.

این بازار فقط هفته‌ای یک بار برگزار می‌شود، اما چیزی است که مردم محلی در تمام طول هفته مشتاقانه منتظر آن هستند. این بازار نه تنها ارزش اقتصادی به همراه دارد، بلکه پیوندی بین جامعه و فضایی برای حفظ و گسترش هویت فرهنگی گروه‌های قومی در ارتفاعات لائو کای نیز هست.

زوج‌های همونگ و دائو در وسط بازار با یکدیگر ملاقات می‌کنند و با خجالت دستبندهای نقره‌ای یا روسری‌های دست‌دوز - نشانه‌های عشق - را رد و بدل می‌کنند. برای بسیاری از مردم در ارتفاعات، بازار جایی است که داستان‌های عاشقانه زیبا از آنجا آغاز می‌شود.

علاوه بر این، این بازار فرصتی برای هنرمندان است تا با سازهای موسیقی سنتی، نی‌انبان، فلوت، چنگ یهودی و ترانه‌های عاشقانه به اجرای برنامه بپردازند. بازدیدکنندگان می‌توانند به مردم محلی بپیوندند، نواختن نی‌انبان را یاد بگیرند یا به داستان‌های باستانی و عاشقانه مردم کوهستان گوش دهند.

هر صدا، هر رنگ در بازار، تکه‌ای از روح شمال غربی را منعکس می‌کند، چه روستایی و چه تأثیرگذار، و باعث می‌شود مردم آن را برای همیشه به یاد داشته باشند.

با طلوع خورشید و محو شدن تدریجی مه، بازار باک ها پر از خنده شد. فروشندگان اجناس خود را تمام کردند، خریداران بارهای سنگین را بر دوش خود حمل می‌کردند، همه هیجان‌زده بودند. لبخندهای واقعی و دست دادن‌های گرم، جلسه شاد بازار را به پایان رساند.

خِن، یک ساز موسیقی ضروری در زندگی فرهنگی و معنوی و آیین‌های مردم مونگ، در بازار باک ها فروخته می‌شود. (عکس: هوانگ هیو/VNA)

حفظ زیبایی سنتی

بازار باک ها ساده اما شلوغ، روستایی اما عمیق است، برشی زنده از زندگی شمال غربی، جایی که فرهنگ، مردم و طبیعت با هم ترکیب می‌شوند تا تصویری زیبا خلق کنند - هم باستانی و هم سرشار از نفس زمانه.

در سال‌های اخیر، بازار باک ها نه تنها مکانی برای تجارت مردم است، بلکه یک مقصد گردشگری معروف نیز محسوب می‌شود که گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به خود جذب می‌کند.

با وجود توسعه‌ی چشمگیر گردشگری، باک ها هنوز هویت سنتی بازار خود را حفظ کرده است. مقامات محلی و مردم محلی با هم تصویری از یک «بازار متمدن با هویت ملی قوی» می‌سازند و مردم را به حفظ صنایع دستی، لباس‌ها و غذاهای سنتی تشویق می‌کنند.

در زمینه مدرنیزاسیون، نفوذ کالاهای صنعتی و خطر از بین رفتن صنایع دستی، به ویژه پارچه‌های زربفت، نگران‌کننده است. با درک این موضوع، مقامات و جوامع محلی اقدامات حفاظتی بسیاری را اجرا کرده‌اند.

رویدادهای فرهنگی به طور منظم برای تجلیل از صنایع دستی، تشویق مردم به پوشیدن لباس‌های سنتی هنگام بازدید از بازارها و حمایت از خانوارها و تعاونی‌ها برای حفظ بافتنی برگزار می‌شود.

کارگران ماهر نیز خلاق هستند و پارچه‌های زربافت را در طرح‌های مدرن می‌آمیزند تا سلیقه گردشگران را برآورده کنند. ترویج گردشگری پایدار مرتبط با فرهنگ بومی، ترکیب حفاظت و نوآوری، به باک ها کمک می‌کند تا جذابیت خود را حفظ کرده و ارزش‌های سنتی را گسترش دهد.

در سال ۲۰۱۵، بازار باک ها به عنوان میراث فرهنگی ناملموس ملی شناخته شد و ارزش فرهنگی منحصر به فرد و نقش مهم آن در زندگی معنوی ارتفاعات را تأیید کرد.

(ویتنام+)

منبع: https://www.vietnamplus.vn/khong-gian-van-hoa-dac-sac-cua-cho-phien-bac-ha-post1074918.vnp