Giới ôtô ‘tầm sư học đạo’ ngành xe điện Trung Quốc

Từng thống trị vững chắc thị trường ôtô chạy bằng xăng, nhưng Volkswagen đang mất thị phần ở Trung Quốc khi khách hàng chuyển sang dùng xe điện. Giờ đây, để cạnh tranh với các nhà sản xuất địa phương, các kỹ sư của nhà sản xuất xe hơi Đức đang tìm kiếm các bí quyết của Trung Quốc để tăng tốc quá trình sản xuất xe điện.

Tương tự, Nissan Motor cũng cố gắng sản xuất ôtô nhanh hơn bằng cách áp dụng các mẹo học được từ một liên doanh Trung Quốc. Hay Toyota Motor đang tuyển dụng kỹ sư từ đối tác Trung Quốc để việc phát triển ôtô điện và ôtô thông minh.

Tại Trung Quốc, doanh nghiệp nội địa chiếm khoảng ba phần tư doanh số bán xe điện và xe lai xăng – điện (hybrid). Theo WSJ, việc các nhà sản xuất ôtô toàn cầu đến đây học tập cách làm xe điện không chỉ quan trọng với tương lai của họ tại chính thị trường này mà còn hữu ích với thị trường quê nhà. Ngược lại, hướng này cũng giúp phương pháp sản xuất, chuỗi cung ứng và công nghệ kỹ thuật số của Trung Quốc có thể thâm nhập vào các nhà sản xuất ôtô toàn cầu.

Ralf Brandstätter, Giám đốc kinh doanh Volkswagen Trung Quốc, cho biết trước đây công ty sản xuất ôtô ở châu Âu và xuất sang Trung Quốc với một số điều chỉnh. Tuy nhiên, cách tiếp cận này không còn hiệu quả vì yêu cầu của khách hàng nơi đây về điện khí hóa và kỹ thuật số ngày càng quá khác biệt.

“Chúng ta cần phải linh hoạt và tập trung hơn” ông ta nói vào tuần trước tại Trung tâm sản xuất, phát triển và mua sắm xe điện của Volkswagen tại Hợp Phì, phía tây Thượng Hải. Ông cho biết công ty sẽ phát triển tại chỗ các mẫu ôtô cho thị trường Trung Quốc, đồng thời hợp tác với đối tác địa phương nhiều hơn.

Theo Brandstätter, những thay đổi này sẽ giúp Volkswagen đạt được mục tiêu trở thành một trong ba nhà sản xuất ôtô hàng đầu tại Trung Quốc vào 2030. Dẫn đầu doanh số tại thị trường này nhiều thập kỷ, Volkswagen đang bị ông trùm xe điện và xe hydrid BYD bám sát.

Vị thế dẫn đầu của nhà sản xuất ôtô Đức bắt đầu lung lay từ vài năm trước khi họ gặp khó trong việc phát triển xe điện. Brandstätter nói Volkswagen mất gần 4 năm để tạo ra sản phẩm mới, trong khi các công ty Trung Quốc chỉ cần hơn 2 năm rưỡi.

Vì vậy, họ đặt mục tiêu cắt giảm quá trình phát triển phương tiện xuống còn khoảng 2 năm rưỡi. Điều đó sẽ đạt được thông qua một loạt hành động, với một số lấy cảm hứng từ cách làm của Trung Quốc.

Một là sử dụng nhiều linh kiện Trung Quốc tại chỗ, vốn nhanh hơn việc dựa vào linh kiện của Đức. Từ hệ thống màn hình hiển thị, thông tin đến pin và đèn pha, việc mua các mặt hàng này từ nhà cung cấp Trung Quốc sẽ cắt giảm khoảng 30% thời gian phát triển sản phẩm và giảm từ 20% đến 40% chi phí.

Ban lãnh đạo Volkswagen đánh giá các nhà cung cấp Trung Quốc đã cải thiện đáng kể về chất lượng, độ bền và công nghệ trong khoảng 4 năm qua. Họ đã hợp tác với các nhà sản xuất ôtô nội địa hàng đầu và là một phần quan trọng trong hệ sinh thái xe điện và xe thông minh của Trung Quốc. Theo các giám đốc và chuyên gia trong ngành, các nhà cung cấp Trung Quốc vượt trội so với phần còn lại thế giới.

Volkswagen cũng đang đầu tư hàng tỷ USD vào các công ty địa phương để có được công nghệ tiên tiến của Trung Quốc. Danh mục bao gồm startup xe điện XPeng, nhà sản xuất pin Gotion High-Tech, công ty phần mềm và chip xe tự lái Horizon Robotics, nhà sản xuất hệ điều hành buồng lái thông minh ThunderSoft.

Tại Hợp Phì, đội ngũ của Volkswagen đã thay đổi về cơ cấu quản lý, có thẩm quyền phê duyệt các linh kiện địa phương để tiết kiệm thời gian. Họ đang phát triển dòng xe điện cấp thấp mới cho Trung Quốc, dự kiến ra mắt vào 2026. Đến 2030, nhà sản xuất này có kế hoạch cung cấp 30 mẫu xe điện tại đây.

Nissan cũng cố gắng đẩy nhanh tiến độ phát triển xe điện để cứu doanh số đang trượt dốc. Hãng đã học được vài kinh nghiệm từ Venucia, một thương hiệu địa phương do Nissan liên doanh với Dongfeng Motor. Một trong số đó là cách rút ngắn thời gian thử nghiệm phương tiện.

Theo truyền thống, Nissan phải đợi nhiều tháng để hoàn thiện một số khuôn trước khi sử dụng chúng chế tạo xe thử nghiệm. Còn hiện tại ở Trung Quốc, hãng xe Nhật Bản đang trong quá trình sử dụng khuôn nguyên mẫu để thay thế.

Để đảm bảo chất lượng, Nissan đồng thời có kế hoạch sử dụng nhiều công nghệ kỹ thuật số hơn, chẳng hạn máy in 3D hoặc thử nghiệm ảo để bổ sung. Đến năm 2026, Nissan có kế hoạch phát hành 4 mẫu xe thuần điện và hybrid được phát triển từ trung tâm R&D Trung Quốc và 6 mẫu xe mang nhãn hiệu của liên doanh.

Người phát ngôn của Nissan cho biết công ty thừa nhận liên doanh của họ tại Trung Quốc đã xây dựng được năng lực mạnh mẽ và mọi cuộc thử nghiệm đều đáp ứng các tiêu chuẩn toàn cầu của Nissan.

Trong khi đó, Toyota đã chuyển trọng tâm của trung tâm R&D Trung Quốc sang ôtô điện và thông minh, đồng thời tuyển thêm nhiều kỹ sư từ các liên doanh sở tại cho các dự án. Giống như Volkswagen, Toyota sẽ tìm kiếm các nhà cung cấp địa phương, đồng thời sửa đổi thiết kế linh kiện và nâng cấp công nghệ sản xuất để cắt giảm chi phí cho xe điện thông minh.

Bill Russo, Giám đốc điều hành công ty tư vấn chiến lược Automobilety trụ sở tại Thượng Hải, cho biết nhiều thương hiệu nước ngoài đã tụt lại phía sau trong chu kỳ sản phẩm ở Trung Quốc vì không chuẩn bị đủ sớm cho xu hướng xe điện đã bắt đầu từ năm 2020.

WSJ cũng ghi nhận một số hãng ôtô toàn cầu đã bắt đầu rút lui hoặc điều chỉnh hướng đi. Mitsubishi Motors và Stellantis – nhà sản xuất xe Jeep, đã ngừng sản xuất tại Trung Quốc. Ford thì chấm dứt hoạt động bán trực tiếp xe điện. Bill Russo cho rằng, để bắt kịp các đối thủ địa phương, các nhà sản xuất xe hơi toàn cầu sẽ cần tốn nhiều năm nữa. Còn hiện tại, nhiều công ty có thể phải dựa vào việc cắt giảm chi phí và giảm giá để tăng doanh số.

Phiên An (theo WSJ)