Có một loài chim trên thế giới dành gần 99% cuộc đời để bay trên không trung. Không chỉ ăn uống, ngay cả việc giao phối cũng được thực hiện trên không trung, số lần nó đáp xuống mặt đất có thể nói là chỉ một số ít.
Theo TTO, mặc dù nhỏ bé, chim yến thông thường lại có khả năng bay liên tục trong vòng 10 tháng mà không cần ngừng nghỉ.
Do không đáp xuống mặt đất trong một thời gian dài nên đôi chân của chúng bắt đầu yếu dần, mất sức, thậm chí đứng đứng khó khăn, người ta còn gọi chúng là “chim không chân” là loài én (yến) thông thường (A. apus).
Theo trang IFLScience, khả năng đặc biệt nói trên được nhóm nghiên cứu đến từ Trường đại học Lund, Thụy Điển kiểm nghiệm.
Nếu quan sát kỹ kích thước của chim én, bạn sẽ thấy đôi cánh của nó rất lớn so với cơ thể, đôi cánh khổng lồ đảm bảo rằng chim én có thể tạo ra lực nâng lớn hơn trong khi bay. Ngoài ra, chim én bay cực nhanh, đạt tốc độ tối đa 110 km/h.
Nhóm nghiên cứu đã theo dõi 13 con chim yến thông thường trưởng thành bằng cách gắn thẻ định vị lên thân và ghi lại hoạt động của chúng trong vòng 2 năm.
Thói quen ăn uống của chim yến rất độc đáo. Chúng săn côn trùng trực tiếp trong chuyến bay. Bởi vì chúng bay cực nhanh nên cơ thể cũng rất nhẹ, chuyển động cũng rất nhanh nhẹn. Khi phát hiện một con côn trùng nhỏ, chúng há to miệng và nhanh chóng tóm lấy con mồi ăn thịt. Kỹ năng của chúng cho phép chúng ăn dễ dàng trên không và chúng có thể liên tục bổ sung năng lượng khi ở trên không.
Kết quả cho thấy chim yến thông thường dành phần lớn thời gian ở trên không, chúng chỉ dành 2 tháng trên mặt đất để định cư và sinh sản.
Khi cần tiếp đất, chúng thường chỉ đứng trên một bề mặt thẳng đứng để có thể dùng bốn móng vuốt của mình để móc đồ vật.
Ngoại trừ một số con thỉnh thoảng đáp xuống mặt đất, phần lớn chúng dành đến 99,5% thời gian trong 10 tháng còn lại để bay trên bầu trời.
Ba con trong số đó bay liên tục trong 10 tháng di cư, một thành tích đặc biệt ấn tượng so với kích thước khi trưởng thành của loài chim này: chỉ dài khoảng 20-23cm và nặng tối đa 40g.
Khi chim yến muốn uống nước, nó không cần phải đáp xuống bờ suối như loài chim bình thường mà nó mở miệng lướt qua mặt nước để uống.
Ông Anders Hedenstrom, một thành viên của nhóm nghiên cứu, khẳng định 10 tháng là quãng thời gian bay không cần đậu lâu nhất từng được ghi nhận ở loài chim.
Các nhà khoa học cho rằng sự khác biệt giữa những con chim yến thông thường bay liên tục và đáp xuống đến từ bộ lông của chúng.
Những con chim đáp xuống không thay lông cánh, trong khi những con bay liên tục tranh thủ thay lông trong quá trình bay.
Điều kỳ lạ hơn nữa là chúng thậm chí còn giao phối trên không trung. Chúng ta biết rằng hầu hết các loài chim chỉ có một lỗ bài tiết duy nhất, lỗ huyệt, là đường dẫn chung cho ba hệ thống tiêu hóa, tiết niệu và sinh sản.
Một đặc điểm khác giúp chim yến thông thường duy trì kỷ lục này là khả năng thích nghi phi thường của chúng.
“Loài chim yến thông thường đã phát triển để trở thành một loài bay rất hiệu quả. Hình dạng cơ thể thon gọn, đôi cánh dài và hẹp – tạo ra lực nâng với mức tiêu hao năng lượng thấp”, ông Hedenstrom giải thích.
Điều này giúp chim yến thông thường tiêu hao ít năng lượng hơn so với những loài chim khác, chúng còn có thể tăng tốc để bắt côn trùng bay trên không nhằm tiếp thêm năng lượng.
Các nhà khoa học cũng phải vật lộn với câu hỏi làm thế nào loài chim yến có thể ngủ được lâu, lời giải thích hợp lý nhất cho hành vi này là chúng sử dụng giấc ngủ sóng chậm ở một bán cầu. Chúng ta có thể coi hành vi này là sự nghỉ ngơi không liên tục. Chúng ta biết rằng bộ não chủ yếu được chia thành bên trái và bên phải, và một số loài động vật có thể nghỉ ngơi bằng cách đặt một nửa bộ não của chúng đi ngủ và giữ cho nửa còn lại tỉnh táo.
Theo VnExpress, loài chim yến có thể bay hàng triệu km trong cuộc đời trung bình kéo dài 5,5 năm của mình, di chuyển giữa châu Âu và châu Phi qua các mùa.
Trừ khi chim yến cần nuôi con, nếu không về cơ bản chúng sẽ không chọn cách hạ cánh. Sau này, một khi chim con mới nở học bay, chúng sẽ không bao giờ quay trở lại tổ ban đầu nữa.
“Những con chim yến có thể giống loài cốc biển, ngủ trong khi lượn. Chúng bay lên độ cao khoảng 2 – 3 km so với mặt nước biển vào lúc bình minh và hoàng hôn rồi ngủ trong khi lượn xuống”, Hedenstrom giải thích.
Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện những con chim ở trên bầu trời gần một năm đã thay lông, sau đó mọc lông đuôi và lông cánh mới khi ở trên trời. Trong khi đó, những con có nghỉ chân tại một số điểm không thay lông. Nhóm nghiên cứu cho rằng điều này có thể giải thích cho sự khác biệt trong cách bay và điều kiện chung của chúng.
KHÁNH LINH (t/h)
