![]() |
| សៀវភៅសិក្សាស្តីពីភាសាជនជាតិភាគតិចដែលបោះពុម្ពផ្សាយដោយគ្រឹះស្ថានបោះពុម្ពផ្សាយ អប់រំ វៀតណាម។ |
នៅក្នុងប្រព័ន្ធអប់រំវៀតណាម សៀវភៅសិក្សាមិនត្រឹមតែជាឧបករណ៍សម្រាប់បញ្ជូនចំណេះដឹងប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាស្ពានវប្បធម៌ និងភាសារវាងជំនាន់នានាផងដែរ។ ចំពោះសហគមន៍ជនជាតិភាគតិច ការរៀនជាភាសាកំណើតរបស់ពួកគេមានសារៈសំខាន់ជាពិសេស មិនត្រឹមតែផ្នែកអប់រំប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ជាការបញ្ជាក់ពីអត្តសញ្ញាណ មោទនភាព និងសិទ្ធិទទួលបានការអភិវឌ្ឍស្មើភាពគ្នាសម្រាប់ក្រុមជនជាតិនីមួយៗផងដែរ។
វាទាមទារការតស៊ូ និងការលះបង់។
ការចងក្រងសៀវភៅសិក្សាជាភាសាជនជាតិភាគតិចគឺជាដំណើរការដ៏លំបាកមួយ ដែលទាមទារការតស៊ូ ការលះបង់ និងការយល់ដឹងស៊ីជម្រៅអំពីភាសា និងវប្បធម៌នៃតំបន់នីមួយៗ។
|
ភាសាជនជាតិភាគតិចភាគច្រើនមានប្រព័ន្ធសរសេរមិនពេញលេញ ឬមានការប្រែប្រួលក្នុងស្រុកជាច្រើន។ ដូច្នេះ អ្នកស្រាវជ្រាវ អ្នកនិពន្ធ និងអ្នកកែសម្រួលត្រូវតែធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ព្រឹទ្ធាចារ្យភូមិ អ្នកជំនាញភាសា និងជនជាតិដើមភាគតិច ដើម្បីធ្វើឱ្យការប្រើប្រាស់ពាក្យ ការបញ្ចេញសំឡេង និងការសរសេរមានស្តង់ដារ ទាំង ត្រឹមត្រូវតាមបែបវិទ្យាសាស្ត្រ និងអាចចូលដំណើរការបាន។ រចនាសម្ព័ន្ធអក្សរ និងប្រយោគនីមួយៗត្រូវបានពិចារណាយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ ដើម្បីឱ្យសិស្សអាចយល់វាបានយ៉ាងងាយស្រួល ខណៈពេលដែលរក្សាស្មារតី និងចង្វាក់នៃភាសាកំណើតរបស់ពួកគេ។
បញ្ហាប្រឈមមិនត្រឹមតែស្ថិតនៅក្នុងភាសាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងស្ថិតនៅក្នុងខ្លឹមសារដែលកំពុងត្រូវបានបញ្ជូនផងដែរ។ សៀវភៅសិក្សាជាភាសាជនជាតិភាគតិចត្រូវតែបំពេញតាមតម្រូវការនៃកម្មវិធីសិក្សាអប់រំទូទៅ និងរក្សាអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌។ អ្នកចងក្រងត្រូវតែស្វែងរកវិធីដើម្បីបង្ហាញគោលគំនិតវិទ្យាសាស្ត្រ និងសង្គមជាភាសាសាមញ្ញ ដែលស៊ាំនឹងជីវិតរបស់ប្រជាជននៅតំបន់ភ្នំ និងតំបន់ដាច់ស្រយាល ខណៈពេលដែលនៅតែធានាបាននូវភាពត្រឹមត្រូវ។
ការយកឈ្នះលើឧបសគ្គទាំងនេះ គឺជាតម្លៃដ៏ជ្រាលជ្រៅជាពិសេសនៃការងារនេះ។ ការចងក្រងសៀវភៅសិក្សាជាភាសាជនជាតិភាគតិច បង្ហាញយ៉ាងច្បាស់អំពីភាពស៊ីសង្វាក់គ្នានៅក្នុងគោលនយោបាយរបស់បក្ស និងរដ្ឋ៖ «មិនគួរមានសិស្សណាម្នាក់ត្រូវបានទុកចោលឡើយ»។ នេះគឺជាគោលនយោបាយមនុស្សធម៌ដែលមានគោលបំណងសមភាពក្នុងការអប់រំ - ដែលកុមារទាំងអស់ មិនថាកើតនៅតំបន់ទំនាប ឬតំបន់ខ្ពង់រាបទេ មានសិទ្ធិរៀន និងអភិវឌ្ឍដោយប្រើប្រាស់ភាសា និងវប្បធម៌ផ្ទាល់ខ្លួន។
ដង្ហើមនៃវប្បធម៌
ប្រសិនបើសៀវភៅសិក្សាជាច្រកទ្វារឆ្ពោះទៅរកចំណេះដឹង នោះសៀវភៅសិក្សាជាភាសាជនជាតិភាគតិចក៏បើក ពិភពលោកនៃ ព្រលឹង និងអត្តសញ្ញាណសហគមន៍ផងដែរ។ ទំព័រនីមួយៗមិនត្រឹមតែបង្ហាញពីចំណេះដឹងប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងរក្សាបាននូវខ្លឹមសារវប្បធម៌ផងដែរ ដោយជួយសិស្សឱ្យទទួលបានចំណេះដឹង បណ្តុះមោទនភាពជាតិ និងបណ្តុះអារម្មណ៍នៃការថែរក្សាប្រពៃណីក្នុងបរិបទនៃការធ្វើសមាហរណកម្ម។
ដូច្នេះ សៀវភៅសិក្សានីមួយៗជាភាសាជនជាតិភាគតិចមិនមែនគ្រាន់តែជាផលិតផលដែលបានបោះពុម្ពផ្សាយនោះទេ ប៉ុន្តែជាស្នាដៃវប្បធម៌ និងអប់រំពិសេសមួយ។ វាបង្ហាញពីប្រាជ្ញា និងការលះបង់របស់អ្នកអប់រំជាច្រើនជំនាន់ ហើយក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះក៏រួមចំណែកដល់ការអភិរក្ស និងលើកកម្ពស់បេតិកភណ្ឌភាសារបស់ប្រទេសផងដែរ។
ថ្លែងអំពីដំណើរដ៏ពិសេសនោះ សាស្ត្រាចារ្យរង លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ង្វៀន វ៉ាន់ ទុង សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាល និងជាអនុប្រធាននិពន្ធនាយកនៃគ្រឹះស្ថានបោះពុម្ពផ្សាយអប់រំវៀតណាម បានចែករំលែកថា ការចងក្រងសៀវភៅសិក្សាជាភាសាជនជាតិភាគតិច គឺជាកិច្ចការដ៏លំបាកមួយ ប៉ុន្តែមានមោទនភាព។ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ង្វៀន វ៉ាន់ ទុង បានមានប្រសាសន៍ថា “ក្នុងអំឡុងពេលដំណើរការចងក្រង គ្រឹះស្ថានបោះពុម្ពផ្សាយអប់រំវៀតណាម មានអត្ថប្រយោជន៍ដោយបានប្រមូលផ្តុំបទពិសោធន៍ជាងពីរទសវត្សរ៍។ យើងមានក្រុមអ្នកជំនាញដែលមានសមត្ថភាពខ្ពស់ ដែលយល់អំពីបច្ចេកទេសបោះពុម្ពផ្សាយទំនើប និងលក្ខណៈវប្បធម៌ពិសេសរបស់តំបន់ជនជាតិភាគតិច។ អ្នកកែសម្រួល អ្នកគូររូប និងអ្នករចនាជាច្រើនបានខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងវិស័យឯកទេសនេះអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ។ ធាតុផ្សំរបស់មនុស្សគឺជាគុណសម្បត្តិដ៏ធំបំផុតរបស់យើង ដែលអនុញ្ញាតឱ្យយើងអនុវត្តគម្រោងបានយ៉ាងឆាប់រហ័ស និងធានាគុណភាពនៃសៀវភៅសិក្សានីមួយៗ”។
បន្ទុកការងារសម្រាប់ក្រុមចងក្រងសៀវភៅសិក្សាជាភាសាជនជាតិភាគតិចគឺធំធេងណាស់។ ចាប់ពីការប្រមូលឯកសារ ការបង្កើតភស្តុតាង ការកែតម្រូវការអាន រហូតដល់ការដាក់ស្នើ និងការអនុម័ត អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងត្រូវអនុវត្តតាមដំណើរការដ៏តឹងរ៉ឹងមួយ។ ពេលខ្លះ ក្រុមវិចារណកថាត្រូវប្រណាំងប្រជែងនឹងពេលវេលាដើម្បីបំពេញតាមកាលកំណត់សម្រាប់ការដាក់ស្នើឯកសារវាយតម្លៃទៅក្រសួងអប់រំ និងបណ្តុះបណ្តាល។
ប៉ុន្តែលើសពីនេះទៅទៀត វាគឺជាជំនឿ និងការទទួលខុសត្រូវសង្គមរបស់អ្នកដែលបង្កើតសៀវភៅសិក្សាទាំងនេះ ដែលមានសារៈសំខាន់៖ សៀវភៅសិក្សាជាភាសាជនជាតិភាគតិចមិនត្រឹមតែជួយសិស្សឱ្យទទួលបានចំណេះដឹងជាភាសាកំណើតរបស់ពួកគេប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាថែមទាំងបម្រើជាស្ពានដើម្បីថែរក្សាវប្បធម៌របស់សហគមន៍ជនជាតិភាគតិចនីមួយៗផងដែរ។
«ខ្ញុំជឿជាក់ថា សៀវភៅសិក្សាមួយឈុតដែលបានបញ្ចប់គឺជាជំហានមួយឆ្ពោះទៅមុខក្នុងការលើកកម្ពស់គុណភាពអប់រំនៅក្នុងតំបន់ជនជាតិភាគតិច។ វាមិនត្រឹមតែគាំទ្រដល់ការសិក្សាប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងបង្កើនមោទនភាពចំពោះភាសា និងវប្បធម៌របស់សិស្សខ្លួនឯងផងដែរ»។ សាស្ត្រាចារ្យរង បណ្ឌិត ង្វៀន វ៉ាន់ ទុង បានសង្កត់ធ្ងន់។
អាចនិយាយបានថា កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងអស់កើតចេញពីជំនឿថា សៀវភៅសិក្សាជាភាសាជនជាតិភាគតិចមិនត្រឹមតែជួយសិស្សឱ្យទទួលបានចំណេះដឹងជាភាសាកំណើតរបស់ពួកគេប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងរួមចំណែកដល់ការអភិរក្ស និងលើកកម្ពស់វប្បធម៌របស់សហគមន៍ជនជាតិនីមួយៗផងដែរ។ នេះគឺជាការទទួលខុសត្រូវសង្គមពិសេសមួយដែលអ្នកបោះពុម្ពផ្សាយតែងតែផ្តល់អាទិភាព។
ចាប់ពីឆ្នាំ២០២១ ដល់ចុងឆ្នាំ២០២៤ គ្រឹះស្ថានបោះពុម្ពផ្សាយអប់រំវៀតណាម គឺជាអង្គភាពតែមួយគត់ដែលមានភារកិច្ចចងក្រងសៀវភៅសិក្សាជាភាសាជនជាតិភាគតិចចាប់ពីថ្នាក់ទីមួយដល់ទីប្រាំ សម្រាប់ភាសាជនជាតិភាគតិចចំនួនប្រាំបី រួមមាន៖ បាណា ចាម អេដេ ខ្មែរ ចារ៉ៃ ម្នុង ថៃ និងម៉ុង។ គិតត្រឹមខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤ សៀវភៅសិក្សាទាំងអស់ចាប់ពីថ្នាក់ទីមួយដល់ទីប្រាំ រួមជាមួយនឹងសៀវភៅណែនាំបង្រៀន ត្រូវបានបញ្ចប់ និងអនុម័ត។
វាគឺជាលទ្ធផលនៃការខិតខំប្រឹងប្រែងដោយស្ងៀមស្ងាត់រាប់ពាន់ម៉ោង ការធ្វើដំណើរទៅកាន់ភូមិដាច់ស្រយាលរាប់មិនអស់ និងការសន្ទនាជាមួយប្រជាជនក្នុងតំបន់ ដើម្បីធ្វើឱ្យពាក្យ និងរូបភាពនីមួយៗល្អឥតខ្ចោះ ដោយធានាថាពួកវាមានភាពត្រឹមត្រូវ ស្រស់ស្អាត និងឆ្លុះបញ្ចាំងពីវប្បធម៌ក្នុងតំបន់។
ក្រៅពីការបោះពុម្ពសៀវភៅរូបវន្ត គ្រឹះស្ថានបោះពុម្ពផ្សាយអប់រំវៀតណាមបានអនុវត្តបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាន និងការផ្លាស់ប្តូរឌីជីថលយ៉ាងសកម្មក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងចងក្រងរបស់ខ្លួន ដោយមានគោលបំណងបង្កើតមូលដ្ឋានទិន្នន័យភាសាអេឡិចត្រូនិក និងធ្វើឌីជីថលសៀវភៅសិក្សាជាភាសាជនជាតិភាគតិច។ នេះអនុញ្ញាតឱ្យសិស្សនៅតំបន់ដាច់ស្រយាលចូលប្រើសម្ភារៈសិក្សាបានយ៉ាងងាយស្រួលតាមរយៈកុំព្យូទ័រ ទូរស័ព្ទ ឬឧបករណ៍ឌីជីថលផ្សេងទៀតដែលផ្តល់ដោយសាលារៀនរបស់ពួកគេ។ នេះគឺជាជំហានឈានមុខគេមួយ ដោយបើកឱកាសស្មើភាពគ្នាកាន់តែច្រើនសម្រាប់កុមារនៅតំបន់ដាច់ស្រយាល - ជាកន្លែងដែលហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជារឿយៗមានកម្រិត។
![]() |
| ដំណើរនៃការចងក្រងសៀវភៅសិក្សាជាភាសាជនជាតិភាគតិចដោយគ្រឹះស្ថានបោះពុម្ពផ្សាយអប់រំវៀតណាម គឺជាសក្ខីភាពនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីកសាងប្រព័ន្ធអប់រំដ៏យុត្តិធម៌ រួមបញ្ចូល និងមនុស្សធម៌។ |
ថែរក្សាភាសា - ថែរក្សាព្រលឹងជាតិ
នៅក្នុងបរិបទនៃសកលភាវូបនីយកម្ម និងការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌ដ៏រឹងមាំ ភាសាជនជាតិភាគតិចជាច្រើនប្រឈមមុខនឹងហានិភ័យនៃការផុតពូជ ខណៈដែលយុវជនជំនាន់ក្រោយប្រើប្រាស់ភាសាកំណើតរបស់ពួកគេតិចជាងមុន។ ដូច្នេះ ការណែនាំភាសាជនជាតិភាគតិចទៅក្នុងសាលារៀន ជាមួយនឹងសៀវភៅសិក្សាដែលមានរចនាសម្ព័ន្ធល្អ និងជាប្រព័ន្ធ មិនត្រឹមតែជាគោលនយោបាយអប់រំប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ជាសកម្មភាពវប្បធម៌ផងដែរ ដែលជាការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការអភិរក្សបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីដ៏មានតម្លៃរបស់ប្រទេសជាតិ។
កុមារគ្រប់រូបដែលរៀនភាសាកំណើតរបស់ពួកគេតាំងពីក្មេងនឹងរៀនស្រឡាញ់ភាសាដូនតារបស់ពួកគេ មានមោទនភាពចំពោះបេតិកភណ្ឌរបស់ពួកគេ និងទទួលបានការលើកទឹកចិត្តកាន់តែច្រើនដើម្បីខិតខំដើម្បីភាពជោគជ័យក្នុងជីវិត។ មេរៀនដំបូងៗទាំងនេះជាភាសាកំណើតរបស់ពួកគេអំពីគ្រួសារ ធម្មជាតិ ការគោរពបូជាចំពោះកូន និងស្មារតីនៃឯកភាព គឺជាខ្សែស្រលាយដែលមើលមិនឃើញដែលភ្ជាប់ពួកគេទៅនឹងវប្បធម៌ជាតិរបស់ពួកគេ។
ដំណើរនៃការចងក្រងសៀវភៅសិក្សាជាភាសាជនជាតិភាគតិចដោយគ្រឹះស្ថានបោះពុម្ពផ្សាយអប់រំវៀតណាមគឺជាសក្ខីភាពនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីកសាងប្រព័ន្ធអប់រំដ៏យុត្តិធម៌ ទូលំទូលាយ និងមនុស្សធម៌ - ដែលកុមារគ្រប់រូបមានឱកាសអភិវឌ្ឍសក្តានុពលរបស់ពួកគេ ដោយមិនគិតពីតំបន់របស់ពួកគេឡើយ។ វាក៏បញ្ជាក់ឱ្យច្បាស់នូវស្មារតីនៃសេចក្តីសម្រេចលេខ 29-NQ/TW ស្តីពីកំណែទម្រង់ជាមូលដ្ឋាន និងទូលំទូលាយនៃការអប់រំ និងបណ្តុះបណ្តាល៖ ការអប់រំគឺជាអាទិភាពជាតិកំពូល។ ការអភិវឌ្ឍការអប់រំមានន័យថាការលើកកម្ពស់កម្រិតបញ្ញារបស់ប្រជាជន ការបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្ស និងការថែរក្សាទេពកោសល្យ។ ការចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការកសាងវប្បធម៌ និងប្រជាជនវៀតណាម។
ដោយក្រឡេកមើលទៅក្រោយអស់រយៈពេលជាងពីរទសវត្សរ៍មកហើយ អ្នកដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការបង្កើតសៀវភៅសិក្សាសម្រាប់ភាសាជនជាតិភាគតិចបានបន្តការងាររបស់ពួកគេដោយស្ងៀមស្ងាត់ ដោយមានជំនឿថា ទំព័រនីមួយៗដែលទៅដល់សិស្សគឺជាជំហានតូចមួយទៀតទៅមុខលើមាគ៌ាឆ្ពោះទៅរកការសញ្ជ័យចំណេះដឹង ការអភិរក្សវប្បធម៌ ការរីករាលដាលនៃសេចក្តីស្រឡាញ់ និងការលើកកម្ពស់មោទនភាពជាតិ។
ការចងក្រងសៀវភៅសិក្សាជាភាសាជនជាតិភាគតិចមិនមែនគ្រាន់តែជាការងារវិជ្ជាជីវៈរបស់គ្រឹះស្ថានបោះពុម្ពផ្សាយនោះទេ ប៉ុន្តែជាបេសកកម្មជាតិ ដោយភ្ជាប់ចំណេះដឹងជាមួយអត្តសញ្ញាណ ភាពទំនើបជាមួយប្រពៃណី និងពាក្យសរសេរជាមួយព្រលឹង។ វាគឺជាដំណើរដ៏ស្ងប់ស្ងាត់ ប៉ុន្តែជាប់លាប់របស់អ្នកដែលសាបព្រោះគ្រាប់ពូជនៃចំណេះដឹងនៅលើភ្នំដ៏ធំល្វឹងល្វើយ។
ដូច្នេះ សៀវភៅសិក្សានីមួយៗជាភាសាជនជាតិភាគតិចមិនត្រឹមតែជាផលិតផលនៃចំណេះដឹងប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ជានិមិត្តរូបនៃស្មារតីមនុស្សធម៌វៀតណាមផងដែរ - ជាកន្លែងដែលសំឡេងនីមួយៗត្រូវបានឮ អត្តសញ្ញាណនីមួយៗត្រូវបានគោរព ហើយកុមារគ្រប់រូបមានឱកាសធំឡើងដោយមានមោទនភាពចំពោះឫសគល់របស់ពួកគេ។
ប្រភព៖ https://baoquocte.vn/bien-soan-sgk-tieng-dan-toc-thieu-so-cau-noi-tri-thuc-va-ban-sac-332051.html









Kommentar (0)