Lần đầu tiên hệ thống pháo phòng không và tên lửa đất đối không Pantsir được triển khai trên tàu hải quân của Nga, bắn hạ tên lửa hành trình Storm Shadow của quân đội Ukraine.
Ngày 7/4, ông Oleg Ryazantsev, Giám đốc Công ty Cổ phần Quốc phòng High Precision Systems thuộc Tập đoàn Quốc phòng Rostec của Nga, đã xác nhận lần đầu tiên sử dụng hệ thống phòng không hải quân Pantsir-M, đánh chặn thành công tên lửa hành trình tàng hình Storm Shadow trên chiến trường Ukraine.
“Một tàu chiến Nga đang làm nhiệm vụ đã phát hiện và đánh chặn kịp thời tên lửa Storm Shadow của Ukraine. Đây là lần đầu tiên hệ thống phòng không Pantsir-M giành được thắng lợi trong chiến dịch quân sự đặc biệt”, ông Ryazantsev chia sẻ trong cuộc phỏng vấn với Zvezda, kênh truyền hình chính thức của Bộ Quốc phòng Nga.
Ông Oleg Ryazantsev cho biết thêm, Storm Shadow là mẫu tên lửa hành trình tàng hình, là một loại vũ khí quan trọng mà phương Tây cung cấp và đang được lực lượng Ukraine sử dụng rộng rãi. Tuy nhiên, với thiết kế đặc biệt, hệ thống Pantsir có đủ khả năng để chống lại loại mối đe dọa này.
Theo Sputnik, ông Ryazantsev không nói rõ chi tiết vụ việc, kể cả thời điểm bắn hạ tên lửa Storm Shadow và danh tính của chiếc tàu chiến Nga có liên quan.
Tuy nhiên, theo các nguồn tin từ phương Tây, Hạm đội biển Đen của Nga chỉ có tàu tên lửa cỡ nhỏ Tsiklon, lớp Karakurt là tàu chiến duy nhất được trang bị hệ thống phòng không Pantsir-M.
Hệ thống tên lửa Pantsir-M.
Hệ thống Pantsir-M
Nga phát triển hệ thống Pantsir-M vào năm 2017 và bắt đầu trang bị trên các tàu chiến đóng mới kể từ năm 2020. Các tàu thuộc Dự án 22800 của Tsiklon đã trở thành tàu chiến đầu tiên của Hải quân Nga được trang bị hệ thống phòng không mới.
Hệ thống phòng không hải quân Pantsir-M do Cục Thiết kế kỹ thuật Shipunov phát triển vào năm 2017. Pantsir-M là biến thể hải quân của hệ thống pháo phòng không kết hợp tên lửa đất đối không tự hành trên mặt đất Panstir.
Hệ thống Pantsir-M hoạt động theo nguyên tắc giống Panstir trên mặt đất, nhưng được trang bị thêm các thiết kế riêng để tối ưu hóa cho các điều kiện hải quân và để đối phó với các mối đe dọa trên biển.
Phiên bản Pantsir-M trang bị cho tàu chiến là hệ thống phòng thủ điểm (CIWS), được thiết kế để chống lại các phương tiện tấn công đường không hiện đại như máy bay không người lái (UAV), máy bay, tên lửa chống radar, tên lửa chống hạm, tên lửa dẫn đường và các phương tiện khác của đối phương.
Những tên lửa của hệ thống Pantsir-M có thể tấn công các mục tiêu ở cự ly lên tới 20 km và ở độ cao 15 km. Ngoài ra, Pantsir-M cũng có khả năng tấn công các mục tiêu trên mặt nước bao gồm tàu thuyền và thủy lôi.
Pantsir-M được trang bị 8 tên lửa SAM Germes-K (Hermes-K) ở hai bên của hệ thống, ngoài ra còn có các thiết bị điều khiển, liên lạc và truyền dữ liệu phức hợp được tích hợp.
Vũ khí phụ của Pantsir-M gồm 2 pháo xoay AO-18KD 30x165mm, cỡ nòng 30mm, tầm bắn lên đến 5 km và tốc độ bắn 10.000 phát/phút, có thể chống lại các mục tiêu ở cự ly xa 4 km và ở độ cao lên tới 3 km. Pháo AO-18KD là một biến thể của pháo tự động phòng không 6K30GSh do Liên Xô chế tạo đã được thử nghiệm và đưa vào sử dụng lần đầu tiên vào giữa năm 1960.
Tên lửa Pantsir-M được triển khai trên tàu hộ vệ tên lửa dẫn đường Karakurt.
Pantsir-M có thể tiêu diệt cùng lúc 4 mục tiêu, với hỏa lực gồm 12 tên lửa và 1.400 viên đạn. Hệ thống phòng không này được trang bị thêm một thiết bị nạp đạn tự động ặt dưới boong tàu.
Hiện nay Pantsir-M là hệ thống phòng không hải quân duy nhất trên thế giới kết hợp tên lửa, pháo phòng không sử dụng mô-đun chiến đấu và hệ thống điều khiển quang học radar, giúp hệ thống có khả năng tìm kiếm mục tiêu tự động, lựa chọn và bắn mục tiêu có giá trị.
Tổ hợp này có thời gian phản ứng từ 3 đến 5 giây và có thể bắn trúng mục tiêu bay với tốc độ lên tới 1.000 m/giây. Ngoài ra, radar mảng pha trang bị trên tàu có khả năng phát hiện mục tiêu ước tính lên tới 75 km, hỗ trợ rất tốt cho hệ thống Pantsir-m phản ứng.
Hệ thống phòng không Pantsir-M có trọng lượng nặng khoảng 7.100 kg (bao gồm cả đạn dược), rất phù hợp để triển khai trên các tàu nhỏ, chẳng hạn như dòng tàu hộ vệ tên lửa dẫn đường Karakurt thuộc Dự án 22800 của Nga có lượng giãn nước 870 tấn.
Hải quân Nga có kế hoạch trang bị Pantsir-M cho tất cả các tàu chiến mới, từ tàu hộ tống tên lửa đến tàu tuần dương, đồng thời nâng cấp hệ thống này cho các tàu hiện có trong quá trình hiện đại hóa.
Theo dự kiến, Pantsir-M sẽ dần thay thế Kortik – hệ thống SAM/pháo tự động kết hợp của Liên Xô. Tuy cũng được trang bị pháo quay AO-18K, nhưng SAM 9M311-1 có tầm bắn ngắn hơn, chỉ vào khoảng 10 km.
