ຮັກສາຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳໃນສະພາບການເຊື່ອມໂຍງ

ດັກລັກ ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາສະຖານທີ່ເຕົ້າໂຮມ ແລະ ອະນຸລັກຮັກສາບັນດາມໍລະດົກວັດທະນະທຳທີ່ບໍ່ມີຕົວຕົນຂອງຊາດ ໄດ້ຮັບການຮັບຮອງຈາກອົງການ UNESCO. ສະນັ້ນ, ຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການແມ່ນແຂວງຕ້ອງທັງອະນຸລັກຮັກສາບັນດາມໍລະດົກ, ກຳນົດຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳໃຫ້ກາຍເປັນແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນ, ຜະລິດຕະພັນການທ່ອງທ່ຽວ, ປະກອບສ່ວນພັດທະນາເສດຖະກິດ, ສັງຄົມທ້ອງຖິ່ນໃນສະພາບການເຊື່ອມໂຍງຢ່າງເລິກເຊິ່ງກວ້າງຂວາງ.

Báo Đắk Lắk•30/11/2025

ປະຈຸ ບັນ ດັກລັກ ມີປະມານ 45 ຊົນເຜົ່າດຳລົງຊີວິດຢູ່ຮ່ວມກັນ, ສະນັ້ນຄວາມສ່ຽງຂອງການເປັນເອກະພາບດ້ານວັດທະນະທຳບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນມາຈາກຄື້ນນອກຂອງໂລກາພິວັດເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງເກີດຈາກການແລກປ່ຽນພາຍໃນອີກດ້ວຍ. ຮັບຮູ້ເຖິງຄວາມຮີບດ່ວນຂອງການຮັກສາວັດທະນະທໍາໃນໄລຍະເຊື່ອມໂຍງ, ການນໍາແຂວງ ດັກລັກ ໄດ້ວາງວັດທະນະທໍາເປັນບູລິມະສິດຍຸດທະສາດ.

ຂັບຮ້ອງ “ບາຈ່າວ” ໃນງານບຸນຫາປາລອງເທ໋. ພາບ: ທຽນລີ

ປະຈຸບັນ, ການອະນຸລັກຮັກສາ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍມໍລະດົກວັດທະນະທຳບໍ່ມີຮູບຮ່າງຂອງແຂວງພວມປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍຢ່າງ, ຈາກຜົນກະທົບຂອງສັງຄົມທັນສະໄໝຈົນເຖິງການຂາດແຄນຊັບພະຍາກອນ. ການນຳເອົາວັດທະນະທຳອື່ນໆ ແລະ ຮູບແບບການບັນເທິງທີ່ທັນສະໄໝ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳພື້ນເມືອງເຊັ່ນ: ຄ້ອງ ຂາດຄວາມດຶງດູດ, ໂດຍສະເພາະໄວໜຸ່ມ, ເຮັດໃຫ້ງານບຸນປະເພນີ ແລະ ພິທີກຳນັບມື້ນັບຫຼຸດໜ້ອຍຖອຍລົງ, ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ວຽກງານອະນຸລັກຮັກສາ.

ສາເຫດແມ່ນພະນັກງານຄຸ້ມຄອງ ແລະ ອະນຸລັກມໍລະດົກທ້ອງຖິ່ນມີໜ້າທີ່ຮັບຜິດຊອບຫຼາຍວຽກງານ ແລະ ມີການປ່ຽນແປງຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ. ພະນັກງານຫຼາຍຄົນບໍ່ມີຄວາມຊໍານານດ້ານວັດທະນະທໍາເລິກເຊິ່ງ, ດັ່ງນັ້ນ, ຄຸນນະພາບຂອງຄໍາແນະນໍາແມ່ນບໍ່ສູງແລະບໍ່ໃກ້ຊິດກັບຄວາມເປັນຈິງ. ພາຍຫຼັງການສົມທົບ ແລະ ເຄື່ອນໄຫວຂອງສອງຂັ້ນທ້ອງຖິ່ນ, ພະນັກງານ ວັດທະນະທຳ-ສັງຄົມ ຂັ້ນຮາກຖານສ່ວນຫຼາຍແມ່ນໃໝ່ ແລະ ຍັງບໍ່ທັນຮູ້ຄວາມຊຳນານ. ທີມງານຊ່າງຝີມືທີ່ມີຄວາມຮູ້ທາງດ້ານມໍລະດົກແມ່ນຫຼຸດລົງຍ້ອນອາຍຸ, ສຸຂະພາບບໍ່ດີຫຼືເສຍຊີວິດ ...

ເພື່ອເຮັດໃຫ້ມໍລະດົກວັດທະນະທໍາທີ່ບໍ່ມີຕົວຕົນບໍ່ແມ່ນພຽງແຕ່ຄຸນຄ່າໃນຫໍພິພິທະພັນຫຼືໃນງານບຸນ, ແນວຄວາມຄິດໃຫມ່ໄດ້ຖືກສ້າງຕັ້ງຂື້ນ: ຫັນມໍລະດົກໄປສູ່ "ຊັບພະຍາກອນ", ເປັນກໍາລັງຂັບເຄື່ອນທີ່ສໍາຄັນສໍາລັບການພັດທະນາ ເສດຖະກິດ - ສັງຄົມແບບຍືນຍົງ.

ແນວຄວາມຄິດຂອງການພິຈາລະນາວັດທະນະທໍາເປັນຊັບພະຍາກອນການພັດທະນາແມ່ນໄດ້ຖືກຈັດຕັ້ງເປັນສະຖາບັນ. ຢູ່ແຂວງ ດັກລັກ, ຈຸດສຸມໃນການປະຕິບັດໂຄງການທີ 6 “ປົກປັກຮັກສາ ແລະ ເຊີດຊູບັນດາຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳພື້ນເມືອງອັນດີງາມຂອງຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍຕິດພັນກັບການພັດທະນາການທ່ອງທ່ຽວ” ພາຍໃຕ້ໂຄງການຈຸດໝາຍແຫ່ງຊາດເພື່ອພັດທະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມຢູ່ເຂດຊົນເຜົ່າ ແລະ ເຂດພູດອຍ ເປັນການສະແດງໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງ.

ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ພະແນກວັດທະນະທຳ, ກິລາ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ ໄດ້ແນະນຳໃຫ້ຄະນະປະຈຳພັກແຂວງ ອອກກົດລະບຽບຄຸ້ມຄອງ, ປົກປັກຮັກສາ ແລະ ເຊີດຊູຄຸນຄ່າມໍລະດົກທາງປະຫວັດສາດ ແລະ ວັດທະນະທຳ ແລະ ຈຸດຊົມວິວຢູ່ແຂວງ ດັກລັກ. ນີ້ແມ່ນແລວທາງດ້ານກົດໝາຍທີ່ສຳຄັນເພື່ອຄຸ້ມຄອງ, ປົກປັກຮັກສາ ແລະ ຂຸດຄົ້ນ “ຊັບພະຍາກອນ” ມໍລະດົກວັດທະນະທຳບໍ່ມີຮູບຮ່າງຂອງແຂວງຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ.

ຟ້ອນເຊີ້ງຂອງຊາວເຜົ່າຜູ້ໄທ ໃນງານລ້ຽງເຂົ້າໃໝ່ ຢູ່ຕາແສງ ແອກກີ້. ພາບ: ຫງວຽນຈີ໋

ຕາມທ່ານຫົວໜ້າພະແນກວັດທະນະທຳ, ກິລາ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ ເຈີ່ນຮົ່ງທຽນ ແລ້ວ, ເພື່ອສ້າງຄຸນຄ່າແບບຍືນຍົງ ແລະ ຂຸດຄົ້ນ “ຊັບພະຍາກອນທີ່ມີຮູບຮ່າງ” ໄດ້ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ຕ້ອງຜັນຂະຫຍາຍບັນດາມາດຕະການພື້ນຖານ ແລະ ແກ້ໄຂ “ບັນດາຂໍ້ບົກພ່ອງ”. ພິເສດແມ່ນຕ້ອງເອົາໃຈໃສ່ເຖິງການຝຶກອົບຮົມຢ່າງເລິກເຊິ່ງ ແລະ ສະຖຽນລະພາບຂອງພະນັກງານວັດທະນະທຳຮາກຖານ, ເພາະວ່າທິມງານນີ້ມີຄວາມສາມາດ “ແປ” ຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳເປັນຜະລິດຕະພັນທ່ອງທ່ຽວ, ສິນຄ້າ ແລະ ການບໍລິການທີ່ມີຄວາມສາມາດແກ່ງແຍ້ງຂອງຕະຫຼາດບໍ່ເສຍຕົ້ນກຳເນີດ. ຄຽງຄູ່ກັບນັ້ນ, ແຂວງຕ້ອງມີຍຸດທະສາດ “ບູລະນະມໍລະດົກ” ແລະ ບູລະນະຄຸນຄ່າມໍລະດົກວັດທະນະທຳບໍ່ມີຮູບຮ່າງຜ່ານການທ່ອງທ່ຽວຊຸມຊົນ; ສົ່ງເສີມຄວາມໄດ້ປຽບຂອງຫົວຂໍ້ Global Geopark ເພື່ອພັດທະນາການທ່ອງທ່ຽວ. ດ້ວຍເຫດນັ້ນ, ນຳເອົາວັດທະນະທຳພື້ນເມືອງເຂົ້າສູ່ຊີວິດທີ່ທັນສະໄໝ, ດຶງດູດຊາວໜຸ່ມ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ການນຳໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີດີຈີຕອນບໍ່ພຽງແຕ່ໃນການປະຕິບັດເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງຢູ່ໃນການເກັບມ້ຽນ ແລະ ການສອນມໍລະດົກ, ການສ້າງເນື້ອຫາວັດທະນະທໍາທີ່ສາມາດເຂົ້າເຖິງໄດ້ໃນເວທີດິຈິຕອນ.

ດ້ວຍບັນດາຍຸດທະສາດ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວສະເພາະ, ເຫັນໄດ້ວ່າ ແຂວງ ດັກລັກ ໄດ້ຕັ້ງໃຈຫັນຈາກ “ການປົກປັກຮັກສາເພື່ອປົກປັກຮັກສາ” ມາເປັນ “ອະນຸລັກຮັກສາເພື່ອພັດທະນາ”, ຊຸກຍູ້ຄຸນຄ່າ “ຊັບພະຍາກອນ” ຂອງມໍລະດົກວັດທະນະທຳບໍ່ມີຮູບຮ່າງ. ເສັ້ນທາງນີ້ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີການລົງທຶນທີ່ສອດຄ່ອງກັນຈາກກົນໄກ, ນະໂຍບາຍຕໍ່ປະຊາຊົນ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ.

ທີ່ມາ: https://baodaklak.vn/tin-noi-bat/202511/bao-ton-gia-tri-van-hoa-trong-boi-canh-hoi-nhap-d0c171a/