ເພື່ອເຮັດໃຫ້ເສດຖະກິດ "ສີຂຽວ"

ການຫັນເປັນສີຂຽວບໍ່ພຽງແຕ່ເປັນທາງເລືອກທີ່ຫຼີກລ່ຽງບໍ່ໄດ້, ແຕ່ຍັງເປັນໂອກາດເພື່ອໃຫ້ຫວຽດນາມກາຍເປັນປະເທດບຸກເບີກໃນພາກພື້ນ, ຈັບມືກັບທ່າອ່ຽງການພັດທະນາຂອງ ໂລກ .

Việt Nam đang tích cực “xanh hóa” nền kinh tế. (Ảnh: Vũ Dung)

ຫວຽດນາມ ພວມຕັ້ງໜ້າ “ເຮັດໃຫ້ ເສດຖະກິດ ເປັນສີຂຽວ”. (ພາບ: ຫວູຢຸງ)

ຢູ່ຫວຽດນາມ, ການເຕີບໂຕສີຂຽວໄດ້ຮັບຄວາມເອົາໃຈໃສ່ເປັນພິເສດຈາກພັກ ແລະ ລັດ, ໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຈາກຂອບກົດໝາຍ, ທິດທາງຍຸດທະສາດ ແລະ ແຜນການເຄື່ອນໄຫວແຫ່ງຊາດ. ລັດຖະບານ ຫວຽດນາມ ໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາກັບປະຊາຄົມໂລກເພື່ອບັນລຸໄດ້ສູນການລະບາຍອາຍພິດຮອດປີ 2050 ທີ່ກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 26 ຂອງບັນດາຝ່າຍກ່ຽວກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ (COP26).

ທ້າຍເດືອນພະຈິກ 2023, ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ, ເຊິ່ງເປັນຈຸດຈຸດສຸມແຫ່ງຊາດກ່ຽວກັບການເຕີບໂຕສີຂຽວ, ໄດ້ແນະນຳໃຫ້ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ອອກຍຸດທະສາດແຫ່ງຊາດກ່ຽວກັບການເຕີບໂຕສີຂຽວ ໄລຍະ 2021-2030, ມີວິໄສທັດຮອດປີ 2050, ແລະ ແຜນປະຕິບັດງານແຫ່ງຊາດກ່ຽວກັບການເຕີບໂຕສີຂຽວ ໄລຍະ 2021-2021.

ຢ່າງຫ້າວຫັນ "ສີຂຽວ"

ປະຈຸບັນ, ບັນດາຕະຫຼາດສົ່ງອອກສິນຄ້າທີ່ສຳຄັນຂອງຫວຽດນາມ ໄດ້ “ຮ່ວມມື” ເພື່ອກະກຽມໃຫ້ບັນດາລະບຽບການສະເພາະກ່ຽວກັບການຜະລິດແບບຍືນຍົງ, ຕິດພັນກັບການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ. ຕົວຢ່າງເຊັ່ນ, ໃນເອີຣົບ, ພາກພື້ນມີແຜນການປະຕິບັດເພື່ອປະຕິບັດຕາມກົນໄກການປັບຕົວຂອງຄາບອນຊາຍແດນ (CBAM) ແລະກົດລະບຽບການສະກັດກັ້ນການທໍາລາຍປ່າໄມ້ (EUDR). ສະຫະລັດຍັງໄດ້ອອກຮ່າງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການແຂ່ງຂັນທີ່ສະອາດ.

ການເຕີບໂຕດ້ານເສດຖະກິດຂອງຫວຽດນາມ ສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນຂຶ້ນກັບການສົ່ງອອກ. ຕະຫຼາດສະຫະລັດກວມເອົາ 30% ຂອງສ່ວນແບ່ງຕະຫຼາດສົ່ງອອກແລະເອີຣົບກວມເອົາ 10%. ສະນັ້ນ, ການນຳໃຊ້ມາດຕະຖານດັ່ງກ່າວໂດຍ ອາເມລິກາ ແລະ ເອີລົບ ຈະສ້າງຄວາມກົດດັນໃຫ້ບັນດາວິສາຫະກິດຫວຽດນາມ ເມື່ອການຄ້າກັບ 2 ຕະຫຼາດນີ້. ສະນັ້ນ, ເພື່ອ “ຮັກສາ” ຕະຫຼາດ, ການຫັນເປັນສີຂຽວແມ່ນວິທີດຽວເພື່ອໃຫ້ວິສາຫະກິດຫວຽດນາມ ເປີດກວ້າງການສົ່ງອອກ, ດຶງດູດການລົງທຶນ, ເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບເສດຖະກິດສາກົນ...

ດ້ວຍບັນດານະໂຍບາຍ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວປະຕິບັດພາຍໃນປະເທດພາຍຫຼັງບັນດາຄຳໝັ້ນສັນຍາທີ່ເຂັ້ມແຂງທີ່ COP26, ຫວຽດນາມ ພວມເຄື່ອນໄຫວ “ຫັນປ່ຽນ” ເສດຖະກິດ. ໂດຍສະເພາະແມ່ນບາງນະໂຍບາຍມີຄວາມສໍາຄັນຫຼາຍ ແລະ ມີຜົນກະທົບຢ່າງກວ້າງຂວາງຕໍ່ທຸລະກິດເຊັ່ນ: ຮ່າງດໍາລັດວ່າດ້ວຍການຄຸ້ມຄອງຄ່າທໍານຽມການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມສໍາລັບການປ່ອຍອາຍພິດ; ດຳລັດວ່າດ້ວຍການແກ້ໄຂ ແລະ ເພີ່ມເຕີມຈຳນວນໜຶ່ງຂອງດຳລັດ ເລກທີ 156/2018/ນຍ-ຄພສ ຂອງລັດຖະບານ ໄດ້ແຈ້ງລາຍລະອຽດການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດກົດໝາຍວ່າດ້ວຍປ່າໄມ້ຈຳນວນໜຶ່ງ, ໃນນັ້ນ ມີການບໍລິການດູດຊຶມ ແລະ ເກັບຮັກສາກາກບອນເພີ່ມເຕີມ; ຮ່າງມະຕິປະກາດໃຊ້ມາດຖານດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ຢັ້ງຢືນບັນດາໂຄງການທີ່ໄດ້ຮັບສິນເຊື່ອສີຂຽວ, ການອອກພັນທະບັດສີຂຽວ ແລະ ອື່ນໆ.

ປັດໄຈການຕັດສິນໃຈ

ຫວ່າງມໍ່ໆມານີ້, ທີ່ກອງປະຊຸມປະຕິບັດການທູດເສດຖະກິດປີ 2024 ເພື່ອຮັບໃຊ້ການພັດທະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມທີ່ກະຊວງການຕ່າງປະເທດຫວຽດນາມ ປະຈຳແບນຊິກ, ຫົວໜ້າຄະນະຜູ້ແທນຫວຽດນາມ ປະຈຳສະຫະພາບເອີລົບ (EU) ຫງວຽນວັນເຖົາ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ການລະດົມແຫຼ່ງກຳລັງ, ໃນນັ້ນມີແຫຼ່ງກຳລັງການເງິນແມ່ນປັດໄຈຕັດສິນໃຈປະຕິບັດຂະບວນການຫັນປ່ຽນສີຂຽວ.

ຄວາມເປັນຫ່ວງກ່ຽວກັບແຫຼ່ງການເງິນເພື່ອຫັນເປັນສີຂຽວ. ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ຫງວຽນວັນເຖົາ ປາດຖະໜາວ່າ: ໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ, ຫວຽດນາມ ສາມາດລະດົມແຫຼ່ງກຳລັງການເງິນຜ່ານ 4 ຊ່ອງທາງພື້ນຖານ.

ກ່ອນອື່ນໝົດແມ່ນ ທຶນຊ່ວຍເຫຼືອດ້ານການພັດທະນາ (ODA) ຢ່າງເປັນທາງການ. ປະລິມານ ODA ອາດຈະບໍ່ຫຼາຍ, ແຕ່ກໍ່ແມ່ນແຫຼ່ງທຶນທີ່ມີໃນງົບປະມານສອງຝ່າຍ ແລະ ຫຼາຍຝ່າຍ. ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ຫງວຽນວັນເຖົາ ເຊື່ອໝັ້ນວ່າ, ນີ້ແມ່ນແຫຼ່ງກຳລັງທີ່ດີທີ່ຫວຽດນາມ ຄວນຍາດແຍ່ງເອົາທ່າແຮງເພື່ອລະດົມໃນຂະບວນການຫັນປ່ຽນສີຂຽວ.

ໂດຍສະເພາະກ່ຽວກັບ EU, ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດກ່າວວ່າ, EU ຍາມໃດກໍ່ມີງົບປະມານເພື່ອຫັນເປັນສີຂຽວ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ໃນໄລຍະເຈລະຈາເພີ່ມລະດັບ ODA, EU ຍົກອອກບັນດາບັນຫາຜັນຂະຫຍາຍການເບີກຈ່າຍ. ບັນດາກະຊວງ, ຂະແໜງການ, ຂະແໜງການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຕ້ອງປັບປຸງບັນຫານີ້ ເພື່ອດຶງດູດ ແລະ ລະດົມທຶນ ODA ຈາກ 27 ກົມກອງໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ.

ອັນທີສອງ, ແຫຼ່ງການເງິນໃນຂໍ້ລິເລີ່ມຂອງ EU. ເພື່ອໄດ້ຮັບການໜູນຊ່ວຍນີ້, ຫວຽດນາມ ຕ້ອງການບັນດາໂຄງການທີ່ເໝາະສົມກ່ຽວກັບບັນດາຂໍ້ລິເລີ່ມຂອງກຸ່ມ.

ອັນທີສາມ, ການລົງທຶນໂດຍກົງຈາກທຸລະກິດ. ມີຫຼາຍວິສາຫະກິດມີຄວາມຕ້ອງການທີ່ຈະລົງທຶນໃນການຫັນເປັນສີຂຽວ. ພວກເຂົາເຈົ້າຈະຕັດສິນໃຈຢ່າງວ່ອງໄວ, ມີທຶນການລົງທຶນທີ່ມີຢູ່ ແລະ ສາມາດສະໜັບສະໜູນການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ. ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດຫວຽດນາມ ປະຈຳ ແບນຊິກ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: “ນີ້ແມ່ນແຫຼ່ງທຶນສຳຄັນ, ສາມາດເຂົ້າເຖິງ ແລະ ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງທີ່ສຸດ”.

ທີສີ່, ແຫຼ່ງເງິນລົງທຶນທາງອ້ອມ. ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ຫງວຽນວັນຖາວ ຖືວ່າ, ຫວຽດນາມ ສາມາດອອກບັນດາພັນທະບັດຂຽວ. ຫວຽດນາມ ແລະ Luxembourg ໄດ້ລົງນາມໃນສັນຍາຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດດ້ານການເງິນສີຂຽວ. ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດເນັ້ນໜັກວ່າ: “ການພົວພັນດ້ານການທູດດ້ານເສດຖະກິດສາມາດນຳໃຊ້ໃນຂົງເຂດນີ້ເພື່ອຊຸກຍູ້ ແລະ ດຶງດູດຊັບພະຍາກອນຂຽວແມ່ນຊັບພະຍາກອນທີ່ດີເພື່ອໃຫ້ພວກເຮົາດຳເນີນການຫັນເປັນສີຂຽວ, ຫວຽດນາມບໍ່ຄວນພາດ.”

“ຫວຽດນາມ ແລະ Luxembourg ໄດ້ລົງນາມໃນສັນຍາຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດດ້ານການເງິນສີຂຽວ, ແຕ່ມາຮອດປະຈຸບັນຍັງບໍ່ທັນມີຄວາມຄືບໜ້າ, ການທູດທາງດ້ານເສດຖະກິດສາມາດນຳມານຳໃຊ້ໃນຂົງເຂດນີ້ເພື່ອຊຸກຍູ້ ແລະ ດຶງດູດແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນ, ພັນທະບັດສີຂຽວແມ່ນແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນອັນດີເພື່ອພວກເຮົາປະຕິບັດການຫັນເປັນສີຂຽວ ແລະ ຫວຽດນາມ ບໍ່ຄວນພາດ”.

ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດຫວຽດນາມ ປະຈຳ ແບນຊິກ ຫງວຽນວັນທ້ວນ

ເລັ່ງການຫັນປ່ຽນສີຂຽວ

ຄຽງຂ້າງຄວາມວິຕົກກັງວົນດ້ານການເງິນ, ທ່ານຮອງສາດສະດາຈານ ຫວູມິນກູ, ໂຮງຮຽນນະໂຍບາຍສາທາລະນະລັດ Lee Kuan Yew, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ ສິງກະໂປ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ຫວຽດນາມ ພວມປະເຊີນໜ້າກັບການທ້າທາຍຫຼາຍຢ່າງບົນເສັ້ນທາງຫັນປ່ຽນສີຂຽວ. ຕົວຢ່າງ, ປະເທດແມ່ນຂຶ້ນກັບຮູບແບບພື້ນເມືອງຫຼາຍ.

ພ້ອມກັນນັ້ນ, ຄວາມສາມາດສ້າງມູນຄ່າຂອງຫວຽດນາມ ແມ່ນບັນຫາທີ່ໜ້າສົນໃຈເມື່ອບັນດາແຫຼ່ງກຳລັງ, ຄວາມສາມາດ ແລະ ຄວາມມານະພະຍາຍາມໃຫຍ່ຫຼວງ ແຕ່ບໍ່ມີຍຸດທະສາດທີ່ເປັນລະບົບ ແລະ ບໍ່ມີແຮງຈູງໃຈເພື່ອເຮັດໃຫ້ດີ. ໃນສະພາບການນັ້ນ, ທ່ານຮອງສາດສະດາຈານ, ດຣ ຫວູມິງໂຂງ ໄດ້ຮັບຮູ້ວ່າ: ແນວຄິດຍຸດທະສາດ ແລະ ວິໄສທັດບຸກທະລຸແມ່ນສຳຄັນທີ່ສຸດ.

ນອກນີ້, ໃນການເຄື່ອນໄຫວຫັນເປັນສີຂຽວ, ຂະແໜງເສດຖະກິດເອກະຊົນແມ່ນກຳລັງໜູນຕົ້ນຕໍ. ວິສາຫະກິດຂະຫນາດນ້ອຍແລະຂະຫນາດກາງແມ່ນ "ກະດູກສັນຫຼັງ", ການກໍານົດຜົນສໍາເລັດຫຼືຄວາມລົ້ມເຫຼວຂອງການຫັນເປັນສີຂຽວໃນເສດຖະກິດ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ປະຈຸບັນ, ຂະແໜງວິສາຫະກິດຂະໜາດນ້ອຍ ແລະ ກາງ ປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍຢ່າງໃນການຫັນເປັນດິຈິຕອນ; ຄວາມສາມາດຈໍາກັດການລົງທຶນໃນເຕັກໂນໂລຢີສີຂຽວ; ຄວາມຮັບຮູ້ຕໍ່າກ່ຽວກັບບັນຫາສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະຊັບພະຍາກອນ; ການເຂົ້າເຖິງຄວາມຮູ້ ແລະ ການເງິນຕໍ່າ...

ການສຳຫຼວດວິສາຫະກິດ 2.734 ແຫ່ງ ຮອດທ້າຍປີ 2023 ໂດຍຄະນະຄົ້ນຄວ້າການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນພາຍໃຕ້ຄະນະທີ່ປຶກສາຂອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ກ່ຽວກັບການປະຕິຮູບລະບຽບການບໍລິຫານ ເຫັນວ່າຮູບການຫັນເປັນສີຂຽວມີການປ່ຽນແປງຫຼາຍ ແຕ່ຍັງມີຫຼາຍ “ເຂດສີຂີ້ເຖົ່າ”. 64% ຂອງວິສາຫະກິດຍັງບໍ່ທັນໄດ້ກະກຽມຫຍັງເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນການປ່ອຍອາຍພິດແລະການຫັນເປັນສີຂຽວ; ເກືອບ 52% ປະເມີນຄວາມຈໍາເປັນຂອງການຫັນປ່ຽນຢູ່ໃນລະດັບປົກກະຕິ, ບໍ່ຈໍາເປັນແລະບໍ່ຈໍາເປັນຫຼາຍ.

ຜ່ານການສຶກສາປະສົບການສາກົນສົມທົບກັບສະພາບການຢູ່ຫວຽດນາມ, ທ່ານ Arnaud Ginolin, ຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ BCG ຫວຽດນາມ ໄດ້ແນະນຳວ່າ ຫວຽດນາມ ຄວນກໍ່ສ້າງລະບົບການຈັດແບ່ງສີຂຽວຕາມບັນດາຈຸດໝາຍພັດທະນາແບບຍືນຍົງ, ມາດຕະຖານສາກົນ ແລະ ລະບົບຂະແໜງເສດຖະກິດ; ເປີດຕົວກົນໄກຊຸກຍູ້ແລະການຊຸກຍູ້ສີຂຽວ; ແລະສະໜັບສະໜູນໂຄງການທົດລອງສີຂຽວ.

ພ້ອມກັນນັ້ນ, ຕ້ອງຊຸກຍູ້ການເງິນສີຂຽວໂດຍຜ່ານການສະໜັບສະໜູນການພັດທະນາ ແລະ ນຳໃຊ້ເຄື່ອງມືດ້ານການເງິນສີຂຽວເຊັ່ນ: ພັນທະບັດສີຂຽວ, ຕະຫຼາດກາກບອນ ແລະ ການເງິນປະສົມ; ເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມືລະຫວ່າງບັນດາອົງການ, ປະຕິບັດການສື່ສານຫຼາຍຊ່ອງທາງກັບບັນດາໂຄງການລະດັບຊາດ ແລະ ແຂວງ, ດຶງດູດການເຂົ້າຮ່ວມຂອງບັນດາພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງທັງພາກລັດ ແລະ ເອກະຊົນທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ.

ທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ Arnaud Ginolin ຢືນຢັນວ່າ: ຖ້າຫາກສິ່ງທີ່ກ່າວມາຂ້າງເທິງນີ້ສາມາດເຮັດໄດ້, ຫວຽດນາມ ຈະເລັ່ງລັດຂະບວນການຫັນເປັນສີຂຽວ ແລະ ຮອບດ້ານ, ມຸ່ງໄປເຖິງການພັດທະນາສີຂຽວ ແລະ ຮອບດ້ານ.

ທີ່ມາ