ຫວຽດນາມ ຍາມໃດກໍ່ເຄົາລົບ ແລະ ຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດ.

ການເລືອກຕັ້ງຫວຽດນາມເຂົ້າເປັນສະມາຊິກສະພາສິດທິມະນຸດສະຫະປະຊາຊາດອາຍຸການ 2026-2028 ແມ່ນການຮັບຮູ້ທີ່ສົມຄວນຈາກປະຊາຄົມໂລກກ່ຽວກັບຄວາມມານະພະຍາຍາມຂອງຫວຽດນາມໃນການຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດ. ທັງເປັນຫຼັກຖານທີ່ຈະແຈ້ງ, ປະກອບສ່ວນປະຕິເສດບັນດາການໂຕ້ຖຽງທີ່ບິດເບືອນສະພາບສິດທິມະນຸດຢູ່ຫວຽດນາມ.

Báo Nhân dân•18/10/2025

ທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ To Lam ໄດ້ໄປຢ້ຽມຢາມ ແລະ ມອບຂອງຂວັນໃຫ້ບັນດາແມ່ຫວຽດນາມ ວິລະຊົນ ແລະ ບັນດາຄອບຄົວນະໂຍບາຍດີເດັ່ນຢູ່ແຂວງ ດົ່ງທາບ. (ພາບ: TIN HUY)

ປະຊາຄົມໂລກຮັບຮູ້ຜ່ານການລົງຄະແນນສຽງ

ຫວ່າງມໍ່ໆນີ້, ຂ່າວແຈ້ງວ່າ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບເລືອກຕັ້ງເປັນສະມາຊິກສະພາ ສິດທິມະນຸດ ສະຫະປະຊາຊາດອາຍຸການ 2026-2028 ໄດ້ດຶງດູດຄວາມສົນໃຈຈາກຫາງສຽງປະຊາຊົນຢູ່ພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ.

ສະເພາະ, ວັນທີ 14 ຕຸລາ, ກອງປະຊຸມຄົບຄະນະຂອງສະມັດຊາໃຫຍ່ສະຫະປະຊາຊາດໄດ້ເລືອກຕັ້ງ 14 ປະເທດສະມາຊິກຂອງສະພາສິດທິມະນຸດສະຫະປະຊາຊາດ ອາຍຸການ 2026-2028, ໃນນັ້ນມີຫວຽດນາມ, ອິນເດຍ, ປາກີສະຖານ, ອີຣັກ, ອີຢິບ, ອາຟະລິກາໃຕ້, Mauritius, Angola, Estonia, Slovenia, Chile, Ecuador, ອີຕາລີ ແລະ ອັງກິດ. ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບ 180 ຄະແນນສຽງສະໜັບສະໜູນ, ແມ່ນສູງສຸດໃນກຸ່ມອາຊີ - ປາຊີຟິກ , ແລະແມ່ນປະເທດດຽວໃນອາຊີ - ປາຊີຟິກ ທີ່ເຂົ້າເປັນສະມາຊິກສະພາສິດທິມະນຸດສະຫະປະຊາຊາດໄລຍະ 2023-2025 ເພື່ອຮັບເລືອກຕັ້ງຄືນໃໝ່ອາຍຸການ 2026-2028.

ພາບລວມຂອງກອງປະຊຸມຄົບຄະນະເພື່ອເລືອກຕັ້ງສະມາຊິກສະພາສິດທິມະນຸດສະຫະປະຊາຊາດ ໄລຍະ 2026-2028. (ພາບ: TTXVN)

ເປັນທີ່ສັງເກດວ່າ, ນີ້ແມ່ນຄັ້ງທີ 3 ທີ່ ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບເລືອກຕັ້ງເຂົ້າເປັນສະມາຊິກສະພາສິດທິມະນຸດສະຫະປະຊາຊາດ. ປີ 2013, ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບເລືອກຕັ້ງເປັນຄັ້ງທຳອິດໃນໄລຍະ 2014-2016; ໃນປີ 2022, ຫວຽດນາມໄດ້ຮັບເລືອກຕັ້ງອີກເທື່ອໜຶ່ງໃນໄລຍະ 2023-2025. ໃນໂອກາດນີ້, ການທີ່ຜູ້ຕາງໜ້າ 180 ປະເທດໄດ້ເລືອກຕັ້ງເປັນເອກະພາບຫວຽດນາມ ເຂົ້າເປັນສະມາຊິກສະພາສິດທິມະນຸດສະຫະປະຊາຊາດ ໃນອາຍຸການ 2023-2025 ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມຮັບຮູ້ຂອງປະຊາຄົມໂລກ ແລະ ຕີລາຄາສູງບັນດາຄຳໝັ້ນສັນຍາ, ຄວາມມານະພະຍາຍາມ ແລະ ບັນດາຜົນງານຂອງຫວຽດນາມ ໃນການຊຸກຍູ້ ແລະ ປົກປັກຮັກສາສິດທິມະນຸດ ແລະ ຊີວິດສັງຄົມ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ກໍ່ແມ່ນການຮັບຮູ້ບົດບາດ ແລະ ການປະກອບສ່ວນຂອງຫວຽດນາມ ໃນການຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມືຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດໃນຂອບເຂດທົ່ວໂລກ.

ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ຜົນການເລືອກຕັ້ງສະມາຊິກສະພາສິດທິມະນຸດສະຫະປະຊາຊາດອາຍຸການ 2026-2028 ກໍ່ແມ່ນຫຼັກຖານທີ່ໜັກແໜ້ນ, ທຳລາຍບັນດາການໂຕ້ຖຽງທີ່ບິດເບືອນສະພາບສິດທິມະນຸດຢູ່ ຫວຽດນາມ ທີ່ບັນດາອິດທິກຳລັງປໍລະປັກ ແລະ ປະຕິກິລິຍາມີເຈດຕະນາແຜ່ລາມອອກມາຕະຫຼອດ. ຄວາມຈິງແລ້ວ, ນັບແຕ່ທ້າຍປີ 2024, ເມື່ອ ຫວຽດນາມ ປະກາດການເລືອກຕັ້ງຄືນໃໝ່ ໃຫ້ແກ່ສະພາສິດທິມະນຸດ ສະຫະປະຊາຊາດ ອາຍຸການ 2026 – 2028, ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງທີ່ເປັນສັດຕູ ແລະ ປະຕິກິລິຍາຢູ່ຕ່າງດ້າວ ໄດ້ພິມຈຳໜ່າຍຫຼາຍບົດ ໂຈມຕີ, ບິດເບືອນ ແລະ ໃສ່ຮ້າຍປ້າຍສີສະພາບສິດທິມະນຸດຢູ່ ຫວຽດນາມ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ບັນດາອົງການສາກົນແຊກແຊງ ແລະ ສະກັດກັ້ນ ຫວຽດນາມ ເຂົ້າຮ່ວມສະພາສິດທິມະນຸດສະຫະປະຊາຊາດໄລຍະ 2026 – 2028.

ຮູບ 1.png

ບັນດາກຳລັງສັດຕູມີເຈດຕະນາບິດເບືອນເພື່ອສະກັດກັ້ນບໍ່ໃຫ້ຫວຽດນາມ ຖືກເລືອກຕັ້ງເຂົ້າເປັນສະມາຊິກສະພາສິດທິມະນຸດຂອງສະຫະປະຊາຊາດໃນໄລຍະ 2026-2028. (ພາບຫນ້າຈໍ: QUANG DAO)

ຕົວຢ່າງທົ່ວໄປແມ່ນບົດຄວາມໃນໜ້າ RFA ຫວຽດນາມ, ໜ້າ VOA ຫວຽດນາມ, ໜ້າ BBC News ຫວຽດນາມ, ໜ້າເຟສບຸກຂອງອົງການກໍ່ການຮ້າຍ Viet Tan ແລະ ອື່ນໆ, ໃນນັ້ນ, ມີຂໍ້ໂຕ້ແຍ້ງຫຼາຍຢ່າງທີ່ບິດເບືອນສະຖານະການສິດທິມະນຸດຢູ່ຫວຽດນາມ ດ້ວຍຂໍ້ມູນທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງໂດຍອົງການບໍ່ຂຶ້ນກັບລັດຖະບານຈຳນວນໜຶ່ງທີ່ບໍ່ເປັນມິດກັບຫວຽດນາມ, ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງອົບພະຍົບທີ່ຄັດຄ້ານຫວຽດນາມ ເຊັ່ນ: ອົງການສັງຄົມພົນລະເຮືອນສາກົນ Civ. ຄະນະກຳມາທິການເສລີທາງສາສະໜາສາກົນ (USCIRF), ເຄືອຂ່າຍສິດທິມະນຸດ ຫວຽດນາມ (VHRN)... ຢູ່ເບື້ອງຫຼັງບັນດາບົດຄວາມເຫຼົ່ານັ້ນແມ່ນກົນອຸບາຍທີ່ເຮັດໃຫ້ຫວຽດນາມມີຊື່ສຽງຕ່ຳ.

ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ການທີ່ 180 ປະເທດໄດ້ລົງຄະແນນສຽງເປັນເອກະພາບເລືອກເອົາ ຫວຽດນາມ ເຂົ້າເປັນສະມາຊິກສະພາສິດທິມະນຸດສະຫະປະຊາຊາດໄລຍະ 2026-2028 ໄດ້ປະຕິເສດບັນດາຂໍ້ອ້າງທີ່ບິດເບືອນສະພາບສິດທິມະນຸດຢູ່ ຫວຽດນາມ. ຍ້ອນວ່າມີພຽງແຕ່ປະເທດທີ່ເຄົາລົບ ແລະ ຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດຢ່າງແທ້ຈິງໄດ້ເປັນຢ່າງດີ ສາມາດໄດ້ຮັບຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈຈາກປະເທດອື່ນໆທີ່ສ່ວນໃຫຍ່ໄດ້ຮັບເລືອກຕັ້ງເປັນສະພາສິດທິມະນຸດຂອງສະຫະປະຊາຊາດ ເຊິ່ງເປັນອົງການທີ່ມີພາລະກິດສົ່ງເສີມການພັດທະນາ ແລະ ປົກປ້ອງສິດທິມະນຸດທົ່ວໂລກ.

ທ່ານ Tran Anh Tuan, ຫົວໜ້າກົມໃຫ້ຄຳປຶກສາດ້ານກົດໝາຍ ແລະ ຂໍ້ມູນຂ່າວສານ, ສະຖາບັນເສດຖະກິດ ແລະ ກົດໝາຍສາກົນ ໄດ້ຮັບຮູ້ວ່າ: “ການສະໜັບສະໜູນຢ່າງກວ້າງຂວາງຂອງປະຊາຄົມໂລກສະແດງອອກຜ່ານການລົງຄະແນນສຽງ, ການເຂົ້າຮ່ວມ ແລະ ການປະກອບສ່ວນຢ່າງມີປະສິດທິຜົນຂອງລະບົບການເມືອງທັງໝົດ ບົນຈິດໃຈມະຕິເລກທີ 59-NQ/TW, ລົງວັນທີ 24/1/2025 ແມ່ນພື້ນຖານການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນສຳຄັນຂອງປີ 2025. ຫວຽດນາມ ສືບຕໍ່ປະຕິບັດໜ້າທີ່ທີ່ເປັນສະມາຊິກສະພາສິດທິມະນຸດສະຫະປະຊາຊາດໄລຍະ 2026-2028 ໄດ້ຮັບຜົນສຳເລັດ”.

ຮູບແບບການປົກປ້ອງສິດທິມະນຸດ

ສິດທິມະນຸດແມ່ນການສັງເຄາະສິດເສລີພາບຂັ້ນພື້ນຖານເພື່ອປະເມີນສະຖານະພາບທາງກົດຫມາຍຂອງບຸກຄົນ. ສິດທິມະນຸດໃນແນວຄິດຂອງພັກແມ່ນຕິດພັນກັບສິດຮັບປະກັນການພັດທະນາຮອບດ້ານຂອງແຕ່ລະຄົນ; ປະຊາຊົນແມ່ນຈຸດໃຈກາງຂອງຍຸດທະສາດການພັດທະນາ ແລະໃນເວລາດຽວກັນແມ່ນຫົວເລື່ອງຂອງການພັດທະນາ. ກ້າວໄປເຖິງທິດທາງນີ້, ພາຍໃຕ້ການຊີ້ນຳຂອງພັກ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ກາຍເປັນ “ຈຸດທີ່ສົດໃສ”, ເປັນແບບຢ່າງໃນການຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດ.

ທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ ໂຕເລີມ ແລະ ທ່ານພົນໂທ ຟານວັນຢາງ, ລັດຖະມົນຕີກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ ໄດ້ຖ່າຍຮູບທີ່ລະນຶກກັບຄອບຄົວແມ່ວິລະຊົນຫວຽດນາມ ຫງວຽນທິໂອງ. (ພາບ: Thanh CUONG)

ເຄົາລົບ ແລະ ຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດແມ່ນນະໂຍບາຍທີ່ສອດຄ່ອງຂອງພັກ ແລະ ລັດ ຫວຽດນາມ. ສິດທິມະນຸດແລະສິດຂອງພົນລະເມືອງໄດ້ຖືກກ່າວເຖິງໃນຕົ້ນປີ 1946 ຖະທໍາມະນູນຂອງສາທາລະນະປະຊາທິປະໄຕຂອງຫວຽດນາມ. ຕໍ່ມາ, ສິດທິມະນຸດ ແລະ ສິດພົນລະເມືອງໄດ້ຮັບການຢັ້ງຢືນ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍໃນລັດຖະທຳມະນູນປີ 1959, 1980, 1992 ແລະ 2013. ມາດຕາ 3 ຂອງລັດຖະທຳມະນູນປີ 2013 ຫວຽດນາມ ໄດ້ຢືນຢັນວ່າ: “ລັດຮັບປະກັນ ແລະ ເຊີດຊູສິດອຳນາດຂອງປະຊາຊົນ, ໄດ້ຮັບຮູ້, ເຄົາລົບ, ປົກປັກຮັກສາ ແລະ ຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດ ແລະ ສິດພົນລະເມືອງ; ປະຕິບັດຈຸດໝາຍຮັ່ງມີ, ປະເທດເຂັ້ມແຂງ, ປະຊາທິປະໄຕ, ຍຸຕິທຳ, ພົນລະເຮືອນ, ທຸກຄົນມີຊີວິດທີ່ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ, ເສລີ, ມີຄວາມຜາສຸກ, ມີເງື່ອນໄຂພັດທະນາຮອບດ້ານ” ( ¹ ).

ມາຮອດປະຈຸບັນ, ຫວຽດນາມໄດ້ໃຫ້ສັດຕະຍາບັນ ແລະ ເຂົ້າຮ່ວມສົນທິສັນຍາພື້ນຖານຂອງສະຫະປະຊາຊາດກ່ຽວກັບສິດທິມະນຸດ 7/9; ໄດ້ໃຫ້ສັດຕະຍາບັນ ແລະ ເຂົ້າຮ່ວມ 25 ສົນທິສັນຍາຂອງອົງການແຮງງານສາກົນ. ເນື້ອໃນຂອງສົນທິສັນຍາເຫຼົ່ານີ້ແມ່ນໄດ້ລະບຸໄວ້ໃນເອກະສານທາງດ້ານກົດຫມາຍແລະປະຕິບັດຢ່າງຈິງຈັງໃນພາກປະຕິບັດ. ນີ້ແມ່ນສະແດງໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງກ່ຽວກັບນະໂຍບາຍເຄົາລົບ ແລະ ຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດຂອງພັກ ແລະ ລັດຂອງພວກເຮົາ.
ພັນເອກ, ຮອງສາດສະດາຈານ, ທ່ານໝໍ ບຸ່ຍກວາງຮຸຍ,
ຫົວໜ້າກົມ ແລະ ກົດໝາຍ
(ມະຫາວິທະຍາໄລການເມືອງ, ກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ)

ສຳຄັນກວ່ານັ້ນ, ບັນຫາຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດຢູ່ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບການຮັບຮອງເອົາຜ່ານບັນດານະໂຍບາຍ, ທິດທາງຂອງພັກ ແລະ ລັດ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ໂດຍຜ່ານການປະຕິບັດສິດທິມະນຸດຕາມສົນທິສັນຍາທີ່ ຫວຽດນາມ ໄດ້ລົງນາມ.

ສໍາລັບຕົວຢ່າງ, ຂໍ້ກໍານົດຂອງກົດຫມາຍວ່າດ້ວຍການລົງໂທດປະຫານຊີວິດ. ປະມວນກົດໝາຍອາຍາປີ 2015 ກຳນົດໂທດປະຫານຊີວິດບໍ່ໃຫ້ນຳໃຊ້ກັບຄົນອາຍຸຕ່ຳກວ່າ 18 ປີ, ແມ່ຍິງຖືພາ, ແມ່ຍິງລ້ຽງລູກຕ່ຳກວ່າ 36 ເດືອນ ແລະ ຄົນອາຍຸ 75 ປີຂຶ້ນໄປເມື່ອກະທຳຜິດ. ກົດໝາຍປັບປຸງ ແລະ ເພີ່ມເຕີມປະມວນກົດໝາຍອາຍາປີ 2015 (ມີຜົນບັງຄັບໃຊ້ແຕ່ວັນທີ 1 ກໍລະກົດ 2025) ສືບຕໍ່ຍົກເລີກໂທດປະຫານຊີວິດ 8 ເລື່ອງໃນນັ້ນມີ: ອາດຊະຍາກຳເພື່ອໂຄ່ນລົ້ມລັດຖະບານປະຊາຊົນ (ມາດຕາ 109); ອາດຊະຍາກຳຂອງການສືບລັບ (ມາດຕາ 110); ອາດຊະຍາກຳການລ່ວງລະເມີດທາງດ້ານວັດຖຸ ແລະ ເຕັກນິກຂອງສາທາລະນະລັດສັງຄົມນິຍົມຫວຽດນາມ (ມາດຕາ 114); ອາດຊະຍາກຳການຜະລິດ ແລະ ຄ້າຂາຍຢາປອມ ແລະ ຢາປ້ອງກັນພະຍາດ (ມາດຕາ 194); ອາດຊະຍາກຳການຂົນສົ່ງຢາເສບຕິດຜິດກົດໝາຍ (ມາດຕາ 250); ອາດຊະຍາກຳການລັກລອບຊັບສິນ (ມາດຕາ 353); ອາດຊະຍາກຳການຮັບສິນບົນ (ມາດຕາ 354); ອາດຊະຍາກຳທຳລາຍສັນຕິພາບ ແລະ ສົງຄາມຮຸກຮານ (ມາດຕາ 421).

ການຍົກເລີກການລົງໂທດປະຫານຊີວິດສໍາລັບອາຊະຍາກໍາເຫຼົ່ານີ້ແມ່ນສອດຄ່ອງກັບຂໍ້ກໍານົດຂອງສົນທິສັນຍາສາກົນຂອງສະຫະປະຊາຊາດກ່ຽວກັບສິດທິພົນລະເຮືອນແລະທາງດ້ານການເມືອງ (ICCPR). ຫວຽດນາມໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມ ICCPR ໃນວັນທີ 24 ກັນຍາ 1982.

ໂດຍປາດຖະໜາວ່າ: ມາຮອດປະຈຸບັນ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ໃຫ້ສັດຕະຍາບັນ ແລະ ເຂົ້າຮ່ວມບັນດາສົນທິສັນຍາພື້ນຖານ 7/9 ຂອງສະຫະປະຊາຊາດກ່ຽວກັບສິດທິມະນຸດ; ໄດ້ໃຫ້ສັດຕະຍາບັນ ແລະ ເຂົ້າຮ່ວມບັນດາເນື້ອໃນຂອງສົນທິສັນຍາສາກົນ 25 ສະບັບ. ແລະໄດ້ຮັບການປະຕິບັດຢ່າງຈິງຈັງ, ນີ້ແມ່ນການສະແດງໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງກ່ຽວກັບນະໂຍບາຍເຄົາລົບ ແລະ ຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດຂອງພັກ ແລະ ລັດຂອງພວກເຮົາ.”

ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ2.jpg

ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຟ້າມບິ່ງມິງ ໄດ້ຊົມເຊີຍ ແລະ ມອບຂອງຂວັນໃຫ້ບັນດາຄອບຄົວທຸກຍາກ, ກຳມະກອນ, ກຳມະກອນ, ຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ທີ່ບໍ່ມີບ່ອນຢູ່ອາໄສຢູ່ ແຄ໋ງຮ່ວາ. (ພາບ: NHAT BAC)

ພິເສດ, ຊາວຫວຽດນາມ ຍາມໃດກໍໄດ້ຮັບປະກັນສິດພື້ນຖານຄື: ສິດເສລີພາບ, ສິດເສລີພາບໃນການປາກເວົ້າ, ສິດເສລີພາບດ້ານຂ່າວ, ສິດໃນການເຂົ້າເຖິງຂໍ້ມູນຂ່າວສານໃນຂອບເຂດຂອງກົດໝາຍ. ຕາມສະຖິຕິ, ຮອດປີ 2024, ຫວຽດນາມ ຈະມີຜູ້ໃຊ້ອິນເຕີເນັດກວ່າ 70 ລ້ານຄົນ, ກວມປະມານ 70% ຈຳນວນພົນລະເມືອງ, ດ້ວຍການພັດທະນາຢ່າງແຂງແຮງຂອງເວທີສັງຄົມນິຍົມຄື Facebook, Zalo, TikTok. ປະຊາຊົນແມ່ນສະເຫມີໃຫ້ໂອກາດໃນການສະແດງຄວາມຄິດເຫັນຂອງເຂົາເຈົ້າແລະເຂົ້າເຖິງຂໍ້ມູນຂ່າວສານຢ່າງກວ້າງຂວາງແລະຈຸດປະສົງ. ສິດເສລີພາບໃນຄວາມເຊື່ອຂອງປະຊາຊົນທຸກຊັ້ນຄົນຍັງໄດ້ຮັບການຮັບປະກັນກັບການມີຢູ່ແລະການພັດທະນາຂອງຫຼາຍສິບສາສະຫນາຂະຫນາດໃຫຍ່ແລະຂະຫນາດນ້ອຍ, ມີຫຼາຍກ່ວາ 26 ລ້ານຜູ້ຕິດຕາມ, ກວມເອົາເກືອບ 27% ຂອງປະຊາກອນຂອງປະເທດ.

ພ້ອມກັນນັ້ນ, ພັກ ແລະ ລັດຍາມໃດກໍ່ເອົາໃຈໃສ່ເຖິງວຽກງານປະກັນສັງຄົມ ດ້ວຍບັນດາໂຄງການລົບລ້າງຄວາມອຶດຫີວ, ຫຼຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກ, ສະໜອງການປິ່ນປົວພະຍາດ ແລະ ການສຶກສາ ໂດຍບໍ່ເສຍຄ່າ ຫຼື ຕ່ຳ. ຕາມບົດລາຍງານການພັດທະນາມະນຸດຂອງ UNDP, ດັດຊະນີການພັດທະນາມະນຸດ (HDI) ຂອງຫວຽດນາມ ໃນປີ 2024 ໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນ 8 ບ່ອນ ເມື່ອທຽບໃສ່ໄລຍະຜ່ານມາ, ຈາກ 115 ຂຶ້ນເປັນ 107/193 ປະເທດ. ຕາມການຈັດອັນດັບຂອງສະຫະປະຊາຊາດແລ້ວ, ດັດຊະນີຄວາມສຸກຂອງຫວຽດນາມໃນປີ 2024 ຢູ່ອັນດັບ 54/143, ເພີ່ມຂຶ້ນ 11 ອັນດັບເມື່ອທຽບໃສ່ປີ 2023; ດັດຊະນີການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ (SDGs) ຂອງຫວຽດນາມ ປີ 2024 ຈັດອັນດັບ 54/166 ປະເທດ, ເພີ່ມຂຶ້ນໜຶ່ງອັນເມື່ອທຽບໃສ່ປີ 2023.

ເຫັນໄດ້ວ່າ, ບັນດາໝາກຜົນໃນການຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດຢູ່ ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບການຮັບຮູ້ ແລະ ຕີລາຄາສູງຈາກປະຊາຄົມໂລກ. ບັນດາໝາກຜົນທີ່ບໍ່ອາດສາມາດປະຕິເສດໄດ້ທັງຢືນຢັນ ແລະ ຍົກສູງບົດບາດ, ທີ່ຕັ້ງ ແລະ ກຽດສັກສີຂອງຫວຽດນາມ ໃນເວທີສາກົນ; ແລະມີຫຼັກຖານປະຕິບັດທີ່ໜ້າເຊື່ອຖື, ປະກອບສ່ວນແກ້ໄຂບັນດາການໂຕ້ຖຽງທີ່ບິດເບືອນສະພາບສິດທິມະນຸດຢູ່ຫວຽດນາມ.

(1) ໜັງສືພິມ Nhan Dan: ລັດຖະທຳມະນູນປີ 2013 ແມ່ນຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາ ແລະ ສະຕິປັນຍາຂອງທົ່ວປະເທດ, ສຳນັກພິມຈຳໜ່າຍການເມືອງແຫ່ງຊາດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2014, ໜ້າ 180.

Thuy LINH-Quang DAO

ທີ່ມາ: https://nhandan.vn/viet-nam-luon-ton-trong-va-bao-dam-quyen-con-nguoi-post915753.html