Nguyên nhân xuất phát từ mức lãi suất vốn vay thực tế mà nhà đầu tư phải thanh toán so với lãi suất theo hợp đồng có sự chênh lệch từ 5 – 6%, làm phát sinh chi phí lên đến 1.864 tỷ đồng. Nhà đầu tư không được tính chi phí này vào tổng mức đầu tư hoàn vốn.
Dự án tuyến đường bộ ven biển Hải Phòng – Thái Bình đầu tư theo hình thức đối tác công tư (BOT) được UBND TP Hải Phòng phê duyệt. Tuyến đường có quy mô đường cấp 3 đồng bằng với chiều rộng nền đường 12m, tổng chiều dài là 29,7km, trong đó đoạn qua địa bàn TP Hải Phòng là 20,782km; đoạn qua địa bàn tỉnh Thái Bình là 8,925km. Dự án đi qua 3 quận, huyện Đồ Sơn, Tiên Lãng và Kiến Thụy (TP Hải Phòng) và huyện Thái Thụy (tỉnh Thái Bình).
Theo quyết định phê duyệt, điểm đầu tại nút giao đường tỉnh 353 thuộc quận Đồ Sơn (TP Hải Phòng), điểm cuối trên Quốc lộ 37 mới, khớp nối với dự án đường ven biển qua địa phận huyện Thái Thụy (tỉnh Thái Bình).
Ban đầu, 4 doanh nghiệp đã liên danh để thực hiện dự án BOT này, đến năm 2020, 2 doanh nghiệp xin rút khỏi dự án. Doanh nghiệp dự án là Công ty TNHH Đầu tư đường ven biển Hải Phòng được cơ cấu lại với hai thành viên, gồm: Tổng công ty Xây dựng số 1-CTCP và Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Bùi Vũ. Doanh nghiệp được phép thu hồi vốn qua thu phí trong thời gian 25 năm 6 tháng kể từ thời điểm ký hợp đồng.
Tổng vốn đầu tư của dự án là trên 3.758 tỷ đồng, gồm: Vốn BOT và vốn nhà nước tham gia thực hiện Dự án, trong đó, vốn nhà nước tham gia thực hiện 720 tỷ đồng phục vụ công tác giải phóng mặt bằng trên địa bàn TP Hải Phòng. Bắt đầu được triển khai từ tháng 6/2018, tuy nhiên, do gặp nhiều khó khăn nên dự án không hoàn thành tiến độ xây dựng vào tháng 6/2023 như kế hoạch.
Theo báo cáo của Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP Hải Phòng, tính đến thời điểm hiện tại, nhà đầu tư đã thi công xây dựng các công trình, giá trị khối lượng hoàn thành đạt khoảng 1.862/2.581 tỷ đồng (khoảng 72% giá trị hợp đồng). Các hạng mục cầu, gồm: Cầu Lạch Họng và Văn Úc đã cơ bản hoàn thành xây dựng; Cầu vượt ĐH.212, Kênh Nam, Thái Bình, Chùa Xú, Thụy An đang triển khai thi công xây dựng mố, trụ và dầm cầu. Đối với hạng mục đường giao thông, đoạn tuyến từ Đường tỉnh 353 (quận Đồ Sơn) đến đường huyện 212 (huyện Tiên Lãng, TP Hải Phòng) và trên địa bàn tỉnh Thái Bình đã hoàn thành thi công nền đường, hiện đang triển khai thi công phần kết cấu mặt đường. Đoạn từ đường huyện 212 đến cầu Thái Bình đang triển khai thi công nền đường và xử lý nền đường dẫn hai đầu cầu.
Ông Đỗ Tuấn Anh – Giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP Hải Phòng cho biết: Mặc dù triển khai được 72% giá trị hợp đồng, tuy nhiên, nhà đầu tư phải xin tạm dừng dự án. Ngoài những nguyên nhân khách quan như: Khan hiếm nguồn cung cấp vật liệu thi công; Tình trạng tăng giá các loại vật liệu chính; Khó khăn về tuyển dụng và biến động chi phí nhân công, dự án còn gặp “vướng” từ chênh lệch lãi suất vốn vay. Đây cũng chính là vướng mắc lớn nhất khiến nhà đầu tư không đủ tiềm lực tài chính để có thể tiếp tục thực hiện dự án. Cụ thể, mức lãi suất vốn vay thực tế mà nhà đầu tư phải thanh toán so với lãi suất theo hợp đồng có sự chênh lệch từ 5 – 6%, làm phát sinh chi phí lên đến 1.864 tỷ đồng. Nhà đầu tư không được tính chi phí này vào tổng mức đầu tư hoàn vốn.
Để xử lý vướng mắc trên, UBND TP Hải Phòng đã có văn bản gửi Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài chính đồng thời xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ để tìm cách tháo gỡ. Với mong muốn sớm đưa công trình vào sử dụng, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội, UBND TP Hải Phòng đã đề nghị Chính phủ đồng ý về nguyên tắc điều chỉnh lãi suất vốn vay hợp đồng BOT nói trên.
