Lính Mỹ tập trận phòng thủ căn cứ ở trại Taji, Iraq vào tháng 1/2020 (Ảnh: Lục quân Mỹ).
Ngày mà ông Biden cùng đội ngũ lo sợ trong hơn 3 tháng qua đã đến vào hôm 28/1, khi vụ tấn công của các nhóm do Iran hậu thuẫn làm đổ máu binh sĩ Mỹ ở Jordan.
Lúc này, ông Biden sẽ phải quyết định xem ông sẵn sàng trả đũa đến mức nào để tránh làm bùng nổ cuộc chiến rộng hơn ở Trung Đông, viễn cảnh mà ông vẫn cố gắng tránh kể từ sau vụ tấn công ngày 7/10/2023 của Hamas nhằm vào Israel.
3 tháng đi dây thăng bằng
Trong 3 tháng qua, Tổng thống Biden vẫn tỏ ra rất thận trọng khi chọn cách phản ứng trước hơn 150 cuộc tấn công của lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn nhằm vào lực lượng Mỹ tại Trung Đông.
Về cơ bản, ông Biden không phản ứng trước phần lớn các cuộc tấn công đã bị ngăn chặn thành công hoặc gây ra thiệt hại không đáng kể, trong khi ra lệnh đáp trả hạn chế sau những vụ tấn công táo bạo hơn, nhất là của lực lượng Houthi tại Yemen.
Nhưng điều còn chưa rõ ràng là liệu ông Biden có ra lệnh tấn công các mục tiêu nằm trong lãnh thổ Iran như những người chỉ trích ông trong đảng Cộng hòa đang thúc giục hay không.
“Câu hỏi mà ông Biden phải đối mặt là liệu ông chỉ muốn phản ứng với các sự kiện trong khu vực, hay liệu ông ấy muốn gửi đi thông điệp lớn hơn để cố khôi phục sự răn đe vốn đã không tồn tại trong khu vực trong nhiều tháng nay”, Brian Katulis, chuyên viên cấp cao tại Viện Trung Đông, nói với New York Times.
Ảnh vệ tinh ngày 12/10/2023 chụp vị trí tiền đồn quân sự Mỹ bị tấn công, có tên là Tháp 22, ở quận Rwaished, Jordan (Ảnh: Planet Labs)
Ông Katulis nhận định, Nhà Trắng đang tìm kiếm cách phản ứng không quá cứng rắn đến mức kích động cuộc chiến tranh toàn diện, nhưng không quá mềm mỏng.
Nói với New York Times, một quan chức cấp cao của Mỹ tiết lộ rằng, Washington hiện không tin rằng Iran có ý định bắt đầu cuộc chiến lớn hơn qua vụ tấn công ở Jordan. Tuy nhiên, quá trình phân tích vẫn chưa kết thúc.
Xung đột ở quy mô rộng hơn có thể phục vụ mục đích của Iran, nhưng các quan chức Mỹ từ lâu vẫn tin rằng Tehran hiểu được thiệt hại lớn có thể tới từ cuộc chiến trực diện với Mỹ.
Điều làm phức tạp thêm quyết định của ông Biden là việc tăng cường gây hấn với Iran có thể gây khó khăn hơn cho việc chấm dứt giao tranh ở Gaza.
Ông Biden sẽ phải đối mặt lựa chọn khó khăn (Ảnh: Sipa/Bloomberg).
Những lời đổ lỗi
“Cả thế giới đang theo dõi những dấu hiệu cho thấy Tổng thống Biden cuối cùng đã sẵn sàng sử dụng sức mạnh của Mỹ để buộc Iran thay đổi hành vi của mình”, Thượng nghị sĩ Mitch McConnell, lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện, nói.
Thượng nghị sĩ Lindsey Graham của đảng Cộng hòa, nói thẳng hơn: “Hãy đánh Iran ngay. Hãy đánh thật mạnh”.
Về phần mình, ông Trump tuyên bố rằng “cuộc tấn công này sẽ không bao giờ xảy ra nếu tôi là tổng thống, thậm chí là không có cơ hội”. Nhưng trên thực tế, Iran và các lực lượng ủy nhiệm vẫn tấn công các cơ sở của Mỹ và đồng minh trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump, và đã có lúc ông cũng hủy cuộc tấn công trả đũa mà ông cho là quá mức.
Ông Biden hiện chưa thể hiện tín hiệu gì về cách nhìn của mình nhưng ông thề sẽ có hành động.
“Đêm qua chúng ta đã có một ngày khó khăn ở Trung Đông”, ông Biden nói với đám đông tại một sự kiện ở Nam Carolina vào ngày 28/1. “Chúng ta đã mất 3 linh hồn dũng cảm trong cuộc tấn công vào một trong những căn cứ của chúng ta”.
Sau một hồi im lặng, ông nhấn mạnh: “Và chúng ta sẽ đáp trả”.
