Tạo sự chuyển biến tích cực, rõ nét, lấy lại được niềm tin của công chúng đối với báo chí

Thông tin đối ngoại trở thành điểm nổi bật trong bức tranh tuyên truyền

Với vai trò hãng thông tấn quốc gia của Việt Nam, bà Vũ Việt Trang – Tổng Giám đốc TTXVN cho biết, ngay từ khi thành lập, thông tin quốc tế đã được xác định là một trong ba trụ cột thông tin chính của TTXVN gồm thông tin trong nước, thông tin quốc tế và thông tin đối ngoại. 

Lực lượng phóng viên thường trú tại địa bàn luôn sẵn sàng có mặt tại những điểm nóng trên thế giới. Trong trận động đất tại Thổ Nhĩ Kỳ tháng 2/2023 vừa qua, các phóng viên của TTXVN đã nhanh chóng di chuyển từ địa bàn Italy lân cận để có mặt đưa tin về hậu quả nghiêm trọng và công tác khắc phục sau động đất cũng như hoạt động cứu hộ, cứu nạn của các đoàn Việt Nam.

Hiện nay, tại địa bàn chiến sự Dải Gaza, các phóng viên thường trú của TTXVN tại Israel cũng cập nhật thông tin bằng các loại hình về diễn biến xung đột. Đây vừa là cuộc xung đột vũ trang song bên cạnh đó cuộc chiến thông tin giữa hai bên cũng cam go không kém.

Bà Vũ Việt Trang nhấn mạnh đến việc trước những vấn đề nhạy cảm, phóng viên TTXVN chủ động triển khai thông tin đối ngoại tại địa bàn.

Đơn cử như khi vụ tai nạn xảy ra tại Lâm Đồng làm bốn du khách Hàn Quốc thiệt mạng vào tháng 11 vừa qua, phóng viên TTXVN tại Seoul đã nhanh chóng cung cấp thông tin của TTXVN cho báo chí sở tại, tránh được sự hoang mang, lo sợ trong xã hội Hàn Quốc do một số mạng xã hội thổi phồng về sự không an toàn khi đi du lịch Việt Nam. Ngoài ra, phóng viên TTXVN tại các địa bàn luôn phối hợp chặt chẽ với cơ quan đại diện ngoại giao trong triển khai tuyến tin bảo hộ công dân.

“Đây cũng là chủ đề dễ bị các thế lực thù địch và thiếu thiện chí lợi dụng để làm méo mó hình ảnh Việt Nam”, bà Vũ Việt Trang nhận định.

Khẳng định năm 2023, các hoạt động đối ngoại của đất nước, trong đó có các hoạt động cấp cao diễn ra sôi động, liên tục bà Phạm Thu Hằng – Vụ trưởng Vụ Thông tin báo chí, Bộ ngoại giao cho rằng, những chính sách đối ngoại nhất quán, quyết tâm hội nhập quốc tế sâu rộng và toàn diện, đóng góp vào việc duy trì môi trường hoà bình, ổn định, tạo thuận lợi cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Về dư luận, trong năm 2023, bà Phạm Thu Hằng cho biết, các hoạt động đối ngoại cấp cao của Việt Nam được báo chí trong nước, báo chí quốc tế đặc biệt quan tâm, nhất là các chuyến thăm song phương nước ngoài, các chuyến công tác tham dự các hội nghị đa phương của lãnh đạo chủ chốt của ta, các chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tập Cận Bình (12/12/2023),Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden (10 – 11/09/2023) với các tuyến tin, bài dày, đậm, các bình luận tích cực.

“Dư luận báo chí đánh giá Việt Nam “vững vàng” trong đa dạng hoá quan hệ với các đối tác quan trọng; chính sách đối ngoại Việt Nam đang theo đuổi “thực tế và thông minh”, nhất là trong ứng xử với các nước lớn”, bà Phạm Thu Hằng chia sẻ.

Theo bà Phạm Thu Hằng, tăng cường năng lực trong sáng tạo nội dung truyền thông số cho các hoạt động đối ngoại là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong thời gian tới.

“Trong bối cảnh công nghệ 4.0 hiện nay, chúng ta sẽ khó có thể tiếp cận với công chúng nếu đi theo lối mòn chuyển tải nội dung theo cách thức “truyền thống”. Chúng ta cần hướng đến thông điệp chính sách ngắn gọn, súc tích, các “câu chuyện truyền thông” về đất nước, con người Việt Nam, những câu chuyện “tạo xu hướng”, “bắt xu hướng” trên mạng xã hội để đến gần hơn đến công chúng trong và ngoài nước”, Vụ trưởng Vụ Thông tin báo chí nhìn nhận.

Đồng thời, một chìa khoá thành công của hoạt động thông tin tuyên truyền đối ngoại được bà Phạm Thu Hằng nhấn mạnh đó là cách báo chí cởi bỏ hoàn toàn tâm lí “đối phó” trên không gian mạng mà đã mạnh dạn hơn nữa trong việc sử dụng truyền thông mới, truyền thông hiện đại, truyền thông mạng xã hội.

Năm 2024, mục tiêu cao là lấy lại được niềm tin của công chúng đối với báo chí

Đánh giá cao công tác thông tin, tuyên truyền của báo chí trong năm vừa qua, đồng chí Trần Lưu Quang – Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ nhận định, hoạt động báo chí truyền thông năm 2023 nhìn chung tốt hơn năm trước, trong việc thực hiện tin tức nhanh hơn kịp thời hơn, đặc biệt là sâu sắc hơn, có nhiều bài viết, phóng sự rất xúc động.

“Quan trọng là khả năng cạnh tranh có tiến bộ đáng kể, công tác quản lý chuẩn mực, mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn”, đồng chí Trần Lưu Quang nhận định.

Song, theo Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, bên cạnh kết quả đạt được, công tác báo chí năm 2023 còn đối diện với nhiều khó khăn, thách thức, bộc lộ một số hạn chế, bất cập. 

Nhiều bài báo có tít mang tính giật gân, câu view, có những bài báo không có trách nhiệm; vai trò cơ quan chủ quan còn mờ nhạt thậm chí buông lỏng. Chuyển đổi số diễn ra rất chậm – số lượng cơ quan báo chí chuyển đổi số ở mức yếu chiếm đến 63%. Công tác phối hợp cung cấp thông tin, quy định về tài chính chưa đủ sức thúc đẩy sự phát triển của hoạt động báo chí, truyền thông.

Đồng chí Trần Lưu Quang cho rằng, khó khăn trong năm 2024 còn rất nhiều. Diễn biến của cả thế giới và trong nước chưa thể dự đoán được trong đó, đồng chí Trần Lưu Quang lưu ý đến 2 vấn đề là biến đổi khí hậu và sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ đang ảnh hưởng mạnh mẽ đến hoạt động báo chí. Các cơ quan báo chí, những người làm báo cần có trách nhiệm hơn nữa trong việc định hướng dư luận gắn với tạo dựng niềm tin ở công chúng. 

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang nhấn mạnh đến câu chuyện chuyển đổi số. “Có 63% cơ quan báo chí chuyển đổi số ở mức yếu, ở đây không phải nằm ở phần mềm, không phải ở phần cứng mà nằm ở ý chí của người đứng đầu. Nếu chúng ta không giải phóng, thay đổi được tư duy thì không thể thoát được xếp hạng yếu kém”, đồng chí Trần Lưu Quang cho biết.

Bên cạnh đó, đồng chí Trần Lưu Quang đề nghị báo chí cần tăng cường khả năng cạnh tranh với các phương tiện truyền thông khác, không cạnh tranh được thì tỷ lệ quảng cáo sụt giảm, từ đó chi phí hoạt động, đời sống của người làm báo bị giảm sút. Vì thế, không có cách nào là báo chí phải hay hơn, hấp dẫn hơn những nền tảng truyền thông khác.

Đồng chí Trần Lưu Quang đề nghị, đối với các nhà báo, đầu tiên quan trọng nhất là phải rèn luyện trở thành những con người tử tế, để tạo ra các tác phẩm tử tế. Phóng viên, biên tập viên, nhà báo phải luôn học hỏi từ những lớp tập huấn, những chương trình công tác đến việc học từ chính đồng nghiệp trong và ngoài nước.

Đối với cơ quan chủ quản, cơ quan báo chí phải có trách nhiệm hơn nữa, tăng cường kiểm tra giám sát, không chỉ là “cái danh”. Trong từng cơ quan báo chí cần có những cơ chế chính sách để khuyến khích sự cạnh tranh tích cực trong từng nhà báo với nhau.

Về vấn đề tài chính, đồng chí Trần Lưu Quang yêu cầu phải có sự kết hợp hài hoà giữa ngân sách nhà nước tập trung cho hoạt động đổi mới, đào tạo và tinh thần tự cố gắng, tự chủ của các cơ quan báo chí. Đối với các cơ quan quản lý báo chí mà trọng tâm là Bộ Thông tin & Truyền thông cần quan tâm nhiều hơn, sâu sát hơn trong việc tháo gỡ những vướng mắc trong cơ chế chính sách, cơ chế tự chủ tài chính, cơ chế đặt hàng hay Thông tư 19 của Bộ Tài chính liên quan đến vấn đề kinh tế báo chí.

Phát biểu chỉ đạo kết luận Hội nghị, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa – Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh các nhiệm vụ trọng tâm công tác năm 2024, yêu cầu các cơ quan chỉ đạo, định hướng, quản lý báo chí, các cấp hội nhà báo, đặc biệt là các cơ quan báo chí, người làm báo cần nỗ lực hơn nữa phát huy kết quả, thành tích đã đạt được, quyết tâm khắc phục những hạn chế, khuyết điểm; giải quyết, xử lý tốt những thách thức trong hoạt động báo chí để đạt được yêu cầu “chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại”.

Trong đó, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa yêu cầu các đơn vị có liên quan tập trung đẩy mạnh hoàn thiện thể chế pháp luật về báo chí, trong đó, mục tiêu quan trọng nhất là sửa đổi, bổ sung Luật Báo chí năm 2016 và hoàn thành Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025, phải tạo điều kiện để báo chí phát triển lành mạnh, đúng định hướng.

Tiếp tục tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong chấp hành chỉ đạo, định hướng thông tin, trong chấn chỉnh, xử lý những hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm đạo đức nghề nghiệp; phát huy hiệu quả và hoạt động thực chất hơn của Hội đồng xử lý vi phạm đạo đức nghề nghiệp người làm báo để tạo sức răn đe, xử lý nghiêm minh đối với các hội viên vi phạm.

“Năm 2024 cần xác định mục tiêu cao là xử lý dứt điểm, căn cơ tình trạng vi phạm của cơ quan báo chí, người làm báo, tạo sự chuyển biến tích cực, rõ nét, lấy lại được niềm tin của công chúng đối với báo chí”, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh.

Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương nhận định, trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, của các nền tảng truyền thông mới, truyền thông xã hội, hơn bao giờ hết, báo chí phải kiến tạo được dòng thông tin tích cực, chủ lưu, lan tỏa mạnh mẽ, dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội về những điều tốt đẹp trong xã hội. Qua đó, góp phần quan trọng vào việc xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới.

Cũng trong khuôn khổ Hội nghị, Ban Tổ chức Hội nghị đã trao tặng Bằng khen của Ban Tuyên giáo Trung ương cho các tập thể có thành tích xuất sắc. Báo Nhà báo & Công luận vinh dự góp mặt trong danh sách 33 tập thể có thành tích xuất sắc trong công tác báo chí năm 2023. 

Một số hình ảnh tại Hội nghị:

Hoà Giang – Sơn Hải