กินข้าวอุดหนุน รำลึกถึงปู่ย่าตายาย

ท่ามกลางความเร่งรีบและคึกคักของเมืองใหญ่สมัยใหม่ ที่ซึ่งผู้คนต่างยุ่งอยู่กับการหาเลี้ยงชีพและแสงไฟสว่างไสว ยากที่จะเชื่อว่ายังมีมุมสงบเล็กๆ ที่ยังคงรักษาจิตวิญญาณดั้งเดิมเอาไว้ สิ่งที่พิเศษคือมุมเล็กๆ แห่งนี้เป็นที่ต้องการและกำลังเป็นที่หมายปองของคนหนุ่มสาวมากมาย...

มุมหนึ่งของร้านอาหารหลางดอง

ที่ลางดง เขตลินห์เซิน มีร้านอาหารเรียบง่ายแห่งหนึ่ง ไม่มีป้ายไฟที่ฉูดฉาด ไม่มีเพลงดัง แต่ก็เพียงพอที่จะทำให้คนหนุ่มสาวหยุด นั่งลง และนึกถึงช่วงเวลาที่ปู่ย่าตายายเคยกินข้าวมันสำปะหลัง ปลาหม้อไฟ และคืนที่ไฟดับท่ามกลางแสงตะเกียงน้ำมันที่ริบหรี่...

บ่ายวันหนึ่งเมื่อเราเดินทางกลับมาถึงหล่างดง ลมพัดผ่านผมเบาๆ กลิ่นฟาง ควัน และกลิ่นข้าวสวยร้อนๆ ปลาตุ๋น ผักกาดต้ม… ทำให้หัวใจของฉันเต้นเป็นจังหวะเก่าๆ

"ข้าวสารอุดหนุน" ชื่อนี้ทำให้เรานึกถึงสมัยที่ปู่ย่าตายายของเรายังใช้ชีวิตด้วยแสตมป์ปันส่วน ต่อแถวซื้อเนื้อ เนย และข้าวสารทุกออนซ์ เราเดินเข้าไปในร้านอาหาร รู้สึกเหมือนได้ก้าวผ่านหน้าต่างแห่งกาลเวลา ย้อนกลับไปในยุค 70 และ 80 ช่วงเวลาแห่งความยากลำบากแต่เปี่ยมล้นด้วยมนุษยธรรม

โต๊ะและเก้าอี้ในร้านทำจากไม้มะฮอกกานีเก่า สีซีดจาง บางชิ้นสึกกร่อน บางชิ้นมีรอยตะปู ชามและจานทำจากกระเบื้องเคลือบทรายเผาแบบเดียวกับที่คุณยายของฉันเก็บรักษาไว้ในตู้กระจกอย่างดี ตะเกียงน้ำมัน พัดลมหูช้าง วิทยุแห่งชาติ นาฬิกาลูกตุ้ม และแม้แต่โต๊ะจักรเย็บผ้าเก่าๆ ก็ถูกนำมาใช้ตกแต่ง ราวกับเป็นพื้นที่แห่งความทรงจำในยุคสมัยแห่งการอุดหนุน

เจ้าของร้านเป็นคู่สามีภรรยาหนุ่มสาวที่กล้าลงมือทำอาหารยากๆ เพราะอาหารแต่ละจานเป็นอาหารของคนกินยาก พวกเขาบอกว่าเปิดร้านไม่ใช่เพียงเพื่อขายข้าว แต่ “เพื่ออนุรักษ์จิตวิญญาณดั้งเดิมไว้ เพื่อให้คนรุ่นหลังได้สัมผัสวิถีชีวิตของปู่ย่าตายาย”

อาหารที่นี่ไม่ได้หรูหราหรืออลังการอะไรมากมาย แต่ความเรียบง่ายนี่แหละที่ทำให้คนรู้สึกอิ่มเอมใจ ข้าวหุงด้วยมันฝรั่ง มันสำปะหลัง และข้าวโพด ซึ่งเป็นข้าวผสมที่ทุกคนในครอบครัวเคยอยากกินเพื่ออิ่มท้อง รสชาติหวานมันสำปะหลังที่เข้มข้นและกลิ่นหอมเหนียวของข้าวโพดที่ผสมอยู่ในเมล็ดข้าวขาวแต่ละเมล็ด ทำให้เรานึกถึงช่วงเวลาที่เรานั่งล้อมวงฟังคุณยายเล่านิทานเรื่อง "สมัยก่อนช่างแสนลำบากเหลือเกิน ลูกเอ๋ย..."

ชามเหล่านี้ทำให้เราหวนนึกถึงความทรงจำเก่าๆ ในอดีต

ปลาตุ๋นในหม้อดินคือหัวใจสำคัญของมื้ออาหาร ปลาคาร์ฟดำตุ๋นในหม้อดิน เคี่ยวด้วยไฟอ่อนเป็นเวลาหลายชั่วโมง เมื่อเปิดหม้อ กลิ่นหอมอบอวล ผสมผสานกับรสชาติของน้ำปลา พริกไทย ขิง ต้นหอม และควันไม้เล็กน้อย เนื้อปลานุ่มชุ่มฉ่ำในน้ำซุปสีเหลืองทอง รับประทานคู่กับข้าวสวย นับเป็นเมนูที่ “พระเจ้าประทาน” อย่างแท้จริง

ถัดมาคือไก่นึ่งใบมะกรูด มะเขือม่วงผัดมันหมู ปลาทอดกรอบห่อใบชะพลู ผักกาดขาวต้มจิ้มไข่ต้มน้ำปลา... แต่ละจานคือความทรงจำและเรื่องราว มีหลายสิ่งที่เรียบง่ายจนครั้งหนึ่งเคยถูกลืมเลือนไปตามกระแสความทันสมัย ​​แต่บัดนี้กลับถูกสร้างขึ้นใหม่ เพื่อให้ผู้คนมีโอกาสหวนรำลึก เข้าใจ และสำนึกในบุญคุณของวันเวลาที่ผ่านมา

ฉันนั่งกินข้าวอยู่ก็ได้ยินเสียงคุณยายเรียกเบาๆ ว่า “กินปลาอีกชิ้นนะลูก” แล้วก็มีเสียงคุณพ่อพูดว่า “เมื่อก่อนแค่ราดน้ำมันหมูบนข้าว โรยเกลือนิดหน่อยก็พอแล้ว” เสียงที่ดูเหมือนจะหายไปจากความทรงจำเก่าๆ ตอนนี้กลับดังก้องกลับมาอีกครั้งพร้อมกับความอบอุ่นของมื้ออาหารที่เรียบง่ายแต่มีความหมาย

ร้านตกแต่งอย่างเรียบง่ายแต่อบอุ่น แสงไฟสีเหลืองนวลราวกับสมัยไฟดับ บนผนังประดับประดาด้วยภาพถ่ายขาวดำ ของเก่าๆ ที่ทำจากไม้ค้ำไหล่เก่าๆ เสื้อเชิ้ตบางๆ ถาดไม้สไตล์ชนบท ตะกร้า และจักรยาน "กันฟ้าผ่า" ทั้งหมดนี้ล้วนเต็มไปด้วยความรู้สึกคิดถึง... ช่วงเวลาที่ผ่านมาทั้งหมดดูราวกับไม่ได้วุ่นวาย ไม่ได้งดงามอลังการ เรียบง่าย เรียบง่าย และลึกซึ้งในทุกรายละเอียด

ที่นี่ไม่มีใครรีบร้อนเลย ทุกคนกินช้าๆ พูดเบาๆ ราวกับกลัวความทรงจำจะรบกวน เด็กน้อยถามอย่างใสซื่อขณะกินว่า “ทำไมสมัยก่อนต้องกินข้าวกับมันสำปะหลังด้วยล่ะแม่”

ออกจากร้านแล้ว ฉันยังคงสัมผัสได้ถึงรสขมของแตงกวาดอง รสเผ็ดของพริกไทยดำห่อด้วยแฮมนึ่ง และความรู้สึกอิ่มแต่ไม่หนักท้อง อิ่มท้องและอบอุ่นหัวใจ

บางทีเราทุกคนอาจมีความทรงจำที่เชื่อมโยงกับมื้ออาหารร่วมกันในครอบครัว ซึ่งไม่เพียงแต่เป็นที่สำหรับรับประทานอาหารเท่านั้น แต่ยังเป็นที่สำหรับเก็บรักษาความรัก แบ่งปันความยากลำบาก และถ่ายทอดคุณค่าอันลึกซึ้งอีกด้วย มื้ออาหารราคาประหยัดที่ร้านอาหารเล็กๆ หลางตง ไม่ใช่แค่มื้ออาหาร แต่เป็นการเดินทางย้อนเวลากลับไปเพื่อทำความเข้าใจเกี่ยวกับปู่ย่าตายาย พ่อแม่ ย้อนเวลาสู่ความยากจน แต่เปี่ยมล้นด้วยความรักและความหวัง

ร้านอาหารแห่งนี้ไม่เพียงแต่ขายอาหารเท่านั้น แต่ยังขายช่วงเวลาในวัยเด็กที่ผ่านไปนานแล้วอีกด้วย ในชีวิตที่เร่งรีบทุกวันนี้ ช่วงเวลาอันเงียบสงบเช่นนี้ที่หลายคนอยากกลับไปสัมผัสและจดจำอีกครั้ง

ที่มา: https://baothainguyen.vn/van-hoa/202507/an-com-bao-cap-nho-thoi-ong-ba-1382ebe/