Giàu nhờ trồng sâm
Để lên vườn sâm Ngọc Linh, anh A Môn ở thôn Ngọc La, xã Măng Ri, huyện Tu Mơ Rông mời chúng tôi lên chiếc ô tô For Raptor anh mới mua trị giá 1,5 tỷ đồng. Trên đường đi, A Môn hồ hởi kể: Anh bắt đầu trồng sâm Ngọc Linh từ năm 2014 với khoảng 50 cây, đến nay đã phát triển lên hơn 6.000 cây từ 7 đến 10 năm tuổi. Hạt sâm thu hoạch thì ươm giống để bán cho bà con trong xã, bình quân mỗi năm bán 3.000 đến 5.000 cây giống, với giá bán 350 nghìn đồng 1 cây. Còn sâm củ thì bán từ 80 – 200 triệu đồng/1kg. Nhờ cây sâm Ngọc Linh mà gia đình anh đã có được cuộc sống ổn định và có tích lũy.
Với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp với cây sâm Ngọc Linh, những năm qua, chính quyền xã Măng Ri đã tuyên truyền, vận động Nhân dân tham gia phát triển cây sâm Ngọc Linh bằng nhiều hình thức, như: Sử dụng vốn tích lũy và vay vốn ưu đãi mua giống trồng; tham gia liên kết làm công nhân cho Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum. Đến nay, Nhân dân trên địa bàn xã trồng được 26,5ha sâm Ngọc Linh, với khoảng 265.000 cây.
Anh A Cheng ở thôn Chung Tam, xã Măng Ri chia sẻ: Hiện gia đình đã trồng được 4.000 cây sâm Ngọc Linh. Hằng năm thu nhập từ bán củ, cây giống cũng vài trăm triệu đồng.
Tu Mơ Rông được xem là vùng trọng điểm phát triển cây sâm Ngọc Linh của tỉnh Kon Tum. Nhờ sự tuyên truyền, vận động của chính quyền địa phương, giờ đây nhiều hộ đồng bào DTTS trên địa bàn huyện đã nhận thức được giá trị của sâm Ngọc Linh. Cùng với nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước, các hộ dân đã mạnh dạn vay vốn ưu đãi để đầu tư mua giống mở rộng thêm diện tích.
Đến nay, toàn huyện Tu Mơ Rông đã trồng được trên 2.300ha sâm Ngọc Linh; trong đó, người dân tự trồng khoảng 80ha, còn lại là diện tích của các Công ty, doanh nghiệp. Nhờ cây sâm Ngọc Linh và các loại cây dược liệu khác mà nhiều hộ đồng bào DTTS ở huyện Tu Mơ Rông không chỉ thoát nghèo mà còn vươn lên làm giàu chính đáng.
Đưa quốc bảo trở thành quốc kế dân sinh
Với mục tiêu bảo tồn, giữ gìn sự quý hiếm của sâm Ngọc Linh, cũng như hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc kế dân sinh, huyện Tu Mơ Rông đã cụ thể hóa bằng các kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 14 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa XVI “Về đầu tư, phát triển và chế biến dược liệu trên địa bàn tỉnh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Trong đó, tập trung các nguồn lực, giải pháp để hỗ trợ cho người dân về cây giống, kỹ thuật, giao đất, giao rừng… để người dân trên địa bàn có điều kiện thuận lợi trong công tác bảo tồn phát triển cây sâm Ngọc Linh
Mới đây, UBND huyện Tu Mơ Rông đã tổ chức cấp phát 12.000 cây sâm giống Ngọc Linh của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tặng cho 300 hộ nghèo là đồng bào Xơ Đăng của huyện. Đây là món quà to lớn, giúp đồng bào Xơ Đăng có thêm điều kiện trồng sâm, từ đó vươn lên thoát nghèo.
Toàn tỉnh Kon Tum hiện trồng được khoảng 2.385ha sâm Ngọc Linh. Kỳ vọng việc đưa sâm Ngọc Linh từ quốc bảo trở thành quốc kế dân sinh sẽ không chỉ giúp đồng bào DTTS có cuộc sống ấm no, hạnh phúc mà còn đưa Kon Tum trở thành một địa chỉ hấp dẫn về địa lý cho thương hiệu sâm Ngọc Linh Việt Nam mang tầm quốc tế. “
Anh A Liêm ở thôn Pu Tá, xã Măng Ri, huyện Tu Mơ Rông cho biết: Nhận được 40 cây sâm Ngọc Linh của Thủ tướng tặng gia đình rất vui mừng. Hy vọng vườn sâm sẽ sớm cho thu hoạch.
Để cây sâm Ngọc Linh thực sự trở thành quốc kế dân sinh, huyện Tu Mơ Rông đã lồng ghép nhiều nguồn vốn từ các chương trình mục tiêu quốc gia để hỗ trợ cây giống cho bà con. Cùng với đó, bà con đã thay đổi tư duy mạnh mẽ, nhiều hộ đã bán trâu, bò và dùng tiền tích lũy để đặt cọc trước cây giống sâm Ngọc Linh. Trong quá trình phát triển cây sâm Ngọc Linh, đồng bào Xơ Đăng ở huyện Tu Mơ Rông đã thay đổi tư duy từ phát rừng làm nương rẫy sang giữ rừng và trồng thêm rừng.
Anh A Phượng ở thôn Kô Xia 2, xã Ngọk Lây, huyện Tu Mơ Rông cho biết: Cây sâm Ngọc Linh chỉ có thể trồng ở khu vực rừng già, có độ cao từ 1.800 đến 2.000m so với mực nước biển, dưới tán rừng có nhiều mùn. Vì vậy, nếu mình không giữ rừng, không phát triển thêm rừng thì không thể trồng sâm Ngọc Linh.
Ông Võ Trung Mạnh, Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông cho biết: Trong những năm qua từ các chương trình mục tiêu quốc gia, UBND các xã xây dựng các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất theo định hướng phát triển các cây chủ lực của huyện trong đó phát triển chính là cây dược liệu và cây sâm Ngọc Linh để hỗ trợ giống cho người dân phát triển diện tích. Đồng thời, tổ chức các lớp tập huấn cho người trồng sâm nắm được quy trình kỹ thuật, chăm sóc và bảo vệ cây sâm Ngọc Linh phát triển. Huyện cũng thực hiện tốt chức năng chỉ dẫn địa lý cho sâm Ngọc Linh nhằm bảo hộ sản xuất và làm tăng giá trị của sâm Ngọc Linh; kêu gọi các doanh nghiệp trong nước có tâm huyết, tầm nhìn và tiềm lực tham gia vào sứ mệnh phát triển sâm Ngọc Linh.
