چرا چراغ راهنمایی در ژاپن آبی است؟

(دن تری) - چراغ راهنمایی در ژاپن هم ۳ رنگ دارد: قرمز، زرد و سبز. اما عجیب اینجاست که رنگ سبز اینجا بیشتر آبی است، نه سبز.

چراغ‌های راهنمایی و رانندگی در ژاپن با سه رنگ قرمز، زرد و آبی مشخص می‌شوند (عکس: Shutterstock).

در بیشتر کشورهای جهان ، رنگ چراغ راهنمایی یک "قانون نانوشته" محسوب می‌شود، به این صورت که قرمز به معنای ایست، زرد به معنای احتیاط و سبز به معنای حرکت است. این سیگنال‌ها تقریباً غریزی شده‌اند و نیازی به توضیح ندارند و از همه موانع زبانی و فرهنگی فراتر رفته‌اند.

با این حال، در ژاپن، کشوری که به خاطر فرهنگ منحصر به فردش مشهور است، این قانون کاملاً درست نیست. به طور خاص، بیشتر چراغ‌های «سبز» در ژاپن به جای سبز، آبی هستند که بسیاری از گردشگران را گیج می‌کند.

تفاوت از ... زبان ناشی می‌شود

چراغ‌های راهنمایی و رانندگی در ژاپن مانند سایر نقاط جهان سه رنگ دارند: قرمز، زرد و سبز. اما به طرز عجیبی، رنگ سبز اینجا بیشتر آبی است تا سبز.

این پدیده یک خطای فنی نیست، بلکه ریشه در تاریخ زبان ژاپنی دارد. در زبان ژاپنی باستان، کلمه «ao» - که در اصل به معنای آبی بود - برای اشاره به سبز، آبی و هر چیزی که بین این دو بود، استفاده می‌شد.

اگرچه ژاپنی مدرن اکنون کلمه "midori" را برای رنگ سبز دارد، اما این تمایز هنوز به طور کامل در فرهنگ عامه جا نیفتاده است. ژاپنی‌ها هنوز هم معمولاً به چیزهای سبز "ao" می‌گویند، مانند عبارات "aoringo" (سیب سبز) یا "aoyama" (کوه سبز).

چراغ‌های راهنمایی عابر پیاده در ژاپن نیز به جای سبز از رنگ آبی استفاده می‌کنند (عکس: گتی).

این ابهام در درک رنگ، دولت ژاپن را بر آن داشت تا هنگام صدور استانداردهای چراغ راهنمایی در سال ۱۹۷۳، سایه‌ای از سبز را که به آبی نزدیک‌تر بود، انتخاب کند. گفته می‌شد که این کار برای حفظ ثبات در زبان و زیبایی‌شناسی فرهنگی انجام می‌شود.

به همین دلیل است که برخی از چراغ‌های راهنمایی در ژاپن، به خصوص در مناطقی که هنوز از سیستم قدیمی استفاده می‌کنند، آبی به نظر می‌رسند.

ادراک رنگ: علمی یا ذهنی؟

تفاوت در رنگ چراغ‌های راهنمایی در ژاپن همچنین نشان‌دهنده‌ی یک موضوع گسترده‌تر است: نامگذاری و درک رنگ‌ها بر اساس ویژگی‌های فرهنگی و شخصی.

یک مثال معروف، آزمون آنلاین IsMy.Blue است که در آن از کاربران خواسته می‌شود طیف‌های رنگی بین سبز و آبی را طبقه‌بندی کنند. نتایج نشان می‌دهد که حتی در بین گویشوران یک زبان نیز اجماع مطلقی وجود ندارد.

موارد مشابهی در یونان باستان مشاهده می‌شد، جایی که نام رنگ‌ها چندان بر اساس طول موج نور نبود، بلکه بیشتر با بافت، روشنایی و بازتاب مرتبط بود. این روشی بسیار متفاوت برای تعریف رنگ نسبت به امروز بود.

با بازگشت به ژاپن، می‌توان دریافت که رنگ آبی در چراغ‌های راهنمایی و رانندگی صرفاً یک انتخاب فنی نیست، بلکه بازتاب عمیقی از لایه‌های زبانی و فرهنگی است که در طول قرن‌ها شکل گرفته‌اند.

بنابراین اگر روزی در توکیو سر یک تقاطع ایستادید و چراغ «آبی» دیدید، با خیال راحت به راهتان ادامه دهید. برای ژاپنی‌ها، این چراغ هنوز سبز است - فقط به سبک خودشان سبز.

منبع: https://dantri.com.vn/khoa-hoc/vi-sao-den-giao-thong-o-nhat-co-mau-xanh-lam-20250616110452585.htm