Trang chủKhoa học - Công nghệKhoa họcGiải mã bí ẩn xác ướp Người băng 5.300 năm trên dãy...

Giải mã bí ẩn xác ướp Người băng 5.300 năm trên dãy Alps


Người băng Ötzi, xác ướp đông cứng được tìm thấy trên dãy Alps năm 1991, có thể là hài cốt được nghiên cứu kỹ nhất thế giới.





Xác ướp của Người băng Ötzi và hình ảnh phục dựng trước đây. Ảnh: Ancient Origins

Xác ướp của Người băng Ötzi và hình ảnh phục dựng trước đây. Ảnh: Ancient Origins

Bí ẩn quanh cái chết bạo lực của Ötzi, danh tính và lý do người đàn ông ở trên đỉnh núi thu hút nhiều sự chú ý. Mỗi năm, hàng nghìn người ghé thăm xác ướp bảo quản trong buồng lạnh của ông ở Bảo tàng Khảo cổ Nam Tyrol tại Bolzano, Italy. Trong nghiên cứu mới công bố hôm 16/8 trên tạp chí Cell Genomics, Albert Zink, giám đốc Viện nghiên cứu xác ướp tại trung tâm Eurac Research ở Bolzano, và cộng sự phân tích ADN cổ đại lấy từ xương chậu của Ötzi, giúp vén màn một số bí mật về người đàn ông sống cách đây 5.300 năm.

Kết quả phân tích cấu tạo gene hé lộ xác ướp hàng nghìn năm có nước da sẫm, đôi mắt tối màu và nhiều khả năng bị hói. Điều này trái ngược với hình ảnh phục dựng của Ötzi mô tả người đàn ông cổ đại với nước da nhợt nhạt, đầu đầy tóc và có râu. Theo Zink, trước đây giới nghiên cứu cho rằng nước da của ông trở nên sẫm màu do quá trình ướp xác. Tuy nhiên, dường như màu da của xác ướp khá gần với màu da tự nhiên của Người băng khi còn sống.

Đó không phải là thực tế bất ngờ bởi nhiều người châu Âu thời ấy có nước da sẫm màu hơn ngày nay. Theo thời gian, màu da của họ trở nên sáng hơn như một cách thích nghi với thay đổi khí hậu và chế độ ăn của nông dân. Các nông dân hấp thụ ít vitamin D trong chế độ hơn nhiều so với người săn bắt – hái lượm. Có vẻ như Người băng vẫn ăn khá nhiều thịt bởi nhóm nghiên cứu phát hiện thịt dê núi và hươu khi phân tích dạ dày của ông.

Trong khi phân tích ADN cổ đại chỉ ra Ötzi bị hói đầu, các nhà nghiên cứu không thể chắc chắn mức độ hói mà ông trải qua khi còn sống. Theo nhà khảo cổ Lars Holger Pilø, đồng giám đốc dự án Secrets of the Ice tại Na Uy, Ötzi có thể hói đầu vì lý do di truyền, nhưng tình trạng hói gần như hoàn toàn nhiều khả năng xảy ra sau khi ông chết. Tóc trên da thường rơi ra trong thời gian cơ thể nằm trong lớp băng khi biểu bì phân hủy.

Hệ gene giải trình tự từ ADN ở xương chậu của Ötzi hoàn chỉnh hơn hệ gene dựng lại năm 2012 nhờ những tiến bộ công nghệ. Khi nhóm nghiên cứu so sánh hệ gene mới với các quần thể người cổ đại khác, họ phát hiện ông có nhiều điểm chung với nông dân vùng Anatolia, ngày nay là Thổ Nhĩ Kỳ. Theo Zink, Người băng có thể sống ở khu vực tương đối biệt lập và tiếp xúc hạn chế với quần thể dân cư khác.

Gần như mọi bộ phận của Ötzi và các đồ vật của ông đã được phân tích. Thành phần trong dạ dày cung cấp thông tin về bữa ăn cuối cùng của ông và ông đến từ đâu, vũ khí sót lại hé lộ ông thuận tay phải và quần áo trên xác ướp cho thấy người cổ đại thời đó mặc như thế nào. Ban đầu, giới nghiên cứu cho rằng Ötzi chết vì lạnh, nhưng hình ảnh X quang năm 2001 tiết lộ mũi tên ở vai có thể gây ra vết thương chí mạng. Ông cũng bị thương ở đầu và tay phải có vết thương do tự vệ. Nhóm của Zink hy vọng họ có thể tìm hiểu thêm nhiều chi tiết như cấu tạo hệ vi sinh vật của Người băng.

An Khang (Theo CNN)




Source link

Cùng chủ đề

Khai quật 73 xác ướp nghìn năm 

PeruCác xác ướp được bọc trong vải và dây thừng, một số còn đeo mặt nạ bằng gỗ và gốm gọi là "đầu giả". Một xác ướp đeo mặt nạ chạm khắc. Ảnh: PUCP Archaeology Program Valley of Pachacamac Các nhà khảo cổ khai quật mộ của ít nhất 73 người sống cách đây khoảng 1.000 năm, vài trăm năm trước khi người Inca chiếm lĩnh nhiều khu vực thuộc miền tây Nam Mỹ, Live Science hôm 28/11 đưa tin....

Giải mã bí ẩn 118 năm về xác ướp khỉ đầu chó

Ai CậpNhiều xác ướp khỉ đầu chó hơn 2.500 năm tuổi được phát hiện ở Thung lũng Khỉ, cách xa quê hương của chúng, khiến các chuyên gia bối rối. Xác ướp khỉ đầu chó (mẫu vật 90001206) từ Gabbanat el-Qurud, Ai Cập, được bảo tàng Musée des Confluences, Pháp, lưu giữ. Ảnh: Patrick Ageneau Năm 1905, các xác ướp khỉ đầu chó được phát hiện ở Ai Cập, khiến giới khoa học đau đầu tìm lý do tại sao...

Khuôn mặt của xác ướp ‘Thiếu nữ Inca’ 500 năm hoàn hảo đến khó tin

Cách đây hơn 500 năm, một thiếu nữ 14 tuổi được đưa tới một trong các đỉnh núi của dãy Andes và hiến tế cho các vị thần Inca. Được chôn cất cùng với các lễ vật khác, thi thể của cô gái trẻ được ướp xác tự nhiên, qua thời gian vẫn giữ được tóc, móng tay và những sợi dây đầy màu sắc mà cô đeo trong ngày cuối cùng của cuộc đời mình.Dù vậy, trải...

Chân dung Trinh nữ băng bị hiến tế trên đỉnh Andes

Gương mặt xác ướp tự nhiên của Trinh nữ băng Ampato, một nạn nhân của tập tục hiến tế, được phục dựng hết sức chi tiết. Gương mặt phục dựng của Trinh nữ băng. Ảnh: Oscar Nilsson Cách đây hơn 500 năm, một thiếu nữ 14 tuổi bị dẫn lên đỉnh Andes và hiến tế cho các vị thần Inca. Chôn vùi trên núi cùng với nhiều đồ cúng tế, thi thể của cô gái trẻ trở thành xác ướp...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Thủ tướng yêu cầu hoàn thành cầu Rạch Miễu 2 vào tháng 9/2025

TIỀN GIANG-Kiểm tra dự án cầu Rạch Miễu 2, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị hoàn thành công trình dịp Quốc khánh 2/9/2025, sớm 7 tháng so với dự kiến. Yêu cầu được người đứng đầu Chính phủ đưa ra tại hội nghị công bố quy hoạch và xúc tiến đầu tư tỉnh Tiền Giang vào sáng 24/3. "Mục tiêu đến lễ kỷ niệm 80 năm thành lập nước, 2/9/2025, phải hoàn thành cầu Rạch Miễu 2", Thủ tướng...

Hình dáng cầu vượt dài nhất cao tốc Bắc Nam sau hợp long

NGHỆ AN-Cầu Hưng Đức bắc qua sông Lam, nối Nghệ An và Hà Tĩnh, là cầu vượt sông dài nhất cao tốc Bắc Nam, dự kiến hoàn thành vào đầu tháng 5. Đức Hùng - Đỗ Nam Vnexpress.net Nguồn

Môtô nước nhào lộn trên biển Quy Nhơn

BÌNH ĐỊNH-55 tay đua tranh tài Giải vô địch thế giới môtô nước UIM-ABP Aquabike Championship tạo nên những cảnh nhào lộn, rẽ sóng đẹp mắt trên đầm Thị Nại. Phạm Linh - Dũng Nhân - Đỗ Nam Vnexpress.net Nguồn

Bài đọc nhiều

Vật thể xa nhất con người nhìn thấy là gì?

Với mắt thường, bầu trời đêm có hơn 9.000 điểm sáng, nhưng phần quan sát được này chỉ là một góc nhỏ của vũ trụ. Mô phỏng chớp sáng phun lên từ ngôi sao Proxima Centauri. Ảnh: NRAO/S. Dagnello Hệ sao khả kiến (nhìn thấy được) gần nhất là Alpha Centauri, cách Trái Đất khoảng 4,25 năm ánh sáng. Ngôi sao gần nhất trong hệ 3 ngôi sao này là Proxima Centauri, nhưng vì là sao lùn đỏ nên nó...

Hai nhà khoa học được tôn vinh tài năng trẻ TP HCM

Với nhiều công trình nghiên cứu, công bố quốc tế Hà Quý Tân và Đoàn Châu Thành Vinh, đều 24 tuổi, được tôn vinh Tài năng trẻ TP HCM lĩnh vực khoa học - kỹ thuật, tối 23/3. Tân hiện làm việc tại Đại học Bách khoa TP HCM khoa Khoa học ứng dụng, theo đuổi nghiên cứu về kỹ thuật y sinh. Anh là tác giả và đồng tác giả ba bài báo danh mục ISI/Scopus, hai bài...

Máy hát đĩa bỏ túi đầu tiên trên thế giới

Máy hát đĩa bỏ túi Mikiphone nhỏ gọn với đường kính 11,5 cm và độ dày 4,7 cm ra đời cách đây khoảng 100 năm, hoạt động không cần pin. Máy hát đĩa bỏ túi Mikiphone. Ảnh: Rare Historical Photos Những năm 1920, rất lâu trước khi các thiết bị hiện đại chiếm lĩnh cuộc sống thường nhật, một phát minh nhỏ tiện dụng đã mang âm nhạc đến túi của mọi người theo nghĩa đen. Phát minh xưa cũ...

Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt đã khai thác 70.000 giờ

Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt vận hành với công suất 500 kWt từ năm 1984, sử dụng cho nghiên cứu khoa học, phân tích mẫu, sản xuất thuốc phóng xạ cho y tế, công nghiệp và đào tạo nhân lực. Thông tin được Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt nói trong bài phát biểu tại lễ kỷ niệm 40 năm ngày khánh thành công trình khôi phục và mở rộng lò phản ứng...

Nguyên mẫu máy bay chở khách siêu thanh 2.100 km/h bay thử

MỹNguyên mẫu XB-1 của máy bay chở khách siêu thanh Overture hoàn thành mọi mục tiêu thử nghiệm, bao gồm đạt độ cao 2.170 m và tốc độ 440 km/h. Nguyên mẫu máy bay chở khách siêu thanh 2.100 km/h bay thử Máy bay trình diễn XB-1 cất cánh. Video: Boom Supersonic Boom Supersonic, startup hàng không có trụ sở tại Mỹ, phát triển máy bay siêu thanh Overture với khả năng di chuyển nhanh hơn đáng kể so với các...

Cùng chuyên mục

Nguyên mẫu máy bay chở khách siêu thanh 2.100 km/h bay thử

MỹNguyên mẫu XB-1 của máy bay chở khách siêu thanh Overture hoàn thành mọi mục tiêu thử nghiệm, bao gồm đạt độ cao 2.170 m và tốc độ 440 km/h. Nguyên mẫu máy bay chở khách siêu thanh 2.100 km/h bay thử Máy bay trình diễn XB-1 cất cánh. Video: Boom Supersonic Boom Supersonic, startup hàng không có trụ sở tại Mỹ, phát triển máy bay siêu thanh Overture với khả năng di chuyển nhanh hơn đáng kể so với các...

Hai nhà khoa học được tôn vinh tài năng trẻ TP HCM

Với nhiều công trình nghiên cứu, công bố quốc tế Hà Quý Tân và Đoàn Châu Thành Vinh, đều 24 tuổi, được tôn vinh Tài năng trẻ TP HCM lĩnh vực khoa học - kỹ thuật, tối 23/3. Tân hiện làm việc tại Đại học Bách khoa TP HCM khoa Khoa học ứng dụng, theo đuổi nghiên cứu về kỹ thuật y sinh. Anh là tác giả và đồng tác giả ba bài báo danh mục ISI/Scopus, hai bài...

Hội chứng cực hiếm khiến con người trông thấy mặt quỷ

Lần đầu tiên, các nhà khoa học tái tạo những gì bệnh nhân mắc hội chứng prosopometamorphopsia (PMO) khi nhìn gương mặt người khác. Gương mặt biến dạng mà Sharrah trông thấy khi nhìn mọi người. Ảnh: Antônio Mello Vào một sáng mùa đông cách đây 3 năm, Victor Sharrah thức dậy và trông thấy bạn cùng phòng đi vào nhà tắm. Tuy nhiên, khi Sharrah nhìn vào gương mặt người bạn, ông rất hoảng hốt vì những đường nét...

Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt đã khai thác 70.000 giờ

Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt vận hành với công suất 500 kWt từ năm 1984, sử dụng cho nghiên cứu khoa học, phân tích mẫu, sản xuất thuốc phóng xạ cho y tế, công nghiệp và đào tạo nhân lực. Thông tin được Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt nói trong bài phát biểu tại lễ kỷ niệm 40 năm ngày khánh thành công trình khôi phục và mở rộng lò phản ứng...

Máy hát đĩa bỏ túi đầu tiên trên thế giới

Máy hát đĩa bỏ túi Mikiphone nhỏ gọn với đường kính 11,5 cm và độ dày 4,7 cm ra đời cách đây khoảng 100 năm, hoạt động không cần pin. Máy hát đĩa bỏ túi Mikiphone. Ảnh: Rare Historical Photos Những năm 1920, rất lâu trước khi các thiết bị hiện đại chiếm lĩnh cuộc sống thường nhật, một phát minh nhỏ tiện dụng đã mang âm nhạc đến túi của mọi người theo nghĩa đen. Phát minh xưa cũ...

Mới nhất

Bên trong căn cứ địa vang danh bốn bể ở TPHCM

Địa đạo Củ Chi được xây dựng hoàn toàn bằng sức người, với những công cụ thô sơ và dựa trên kinh nghiệm truyền thống, tri thức dân gian trong thời kỳ chiến tranh. Địa đạo Củ Chi là một hệ thống đường hầm phòng thủ trong lòng đất ở...

Đoàn đại biểu giải thưởng Lý Tự Trọng dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh

TPO - Tại Khu di tích Quốc gia đặc biệt Kim Liên (huyện Nam Đàn, Nghệ An), đoàn công tác T.Ư Đoàn và các đại biểu đã bày tỏ lòng thành kính, biết ơn vô hạn công lao to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh . ...

Hình dáng cầu vượt dài nhất cao tốc Bắc Nam sau hợp long

NGHỆ AN-Cầu Hưng Đức bắc qua sông Lam, nối Nghệ An và Hà Tĩnh, là cầu vượt sông dài nhất cao tốc Bắc Nam, dự kiến hoàn thành vào đầu tháng 5. Đức Hùng - Đỗ Nam Vnexpress.net Nguồn

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Phát triển Tiền Giang với “1 trọng tâm, 2 tăng cường, 3 đẩy mạnh”

Cùng tham dự hội nghị có: Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng; Bí thư Tỉnh ủy Tiền Giang Nguyễn Văn Danh; lãnh đạo các ban, bộ,...

Đoàn thanh niên Cục Hải quan Thanh Hóa sôi nổi các hoạt động tháng Thanh niên

(HQ Online) - Chào mừng kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh (26/3/1931 – 26/3/2024), Đoàn thanh niên Cục Hải quan Thanh Hóa có nhiều hoạt động ý nghĩa, thiết thực, góp phần tạo khí thế thi đua sôi nổi nhằm hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao. ...

Mới nhất