ລູກສາວລ້ຽງຂອງລຸງໂຮ່ ແບ່ງປັນຄວາມຢືດຢຸ່ນພິເສດຂອງຫວຽດນາມ

ອາຍຸ 80 ປີ, Elisabeth Helfer Aubrac - ລູກສາວລ້ຽງທີ່ລຸງໂຮ່ເອີ້ນວ່າ “Babette” ໄດ້ກັບຄືນເມືອຮ່າໂນ້ຍ ເນື່ອງໃນໂອກາດສະເຫຼີມສະຫຼອງ 80 ປີແຫ່ງວັນຊາດ. ເມື່ອໂອ້ລົມກັບນັກຂ່າວວາລະສານ Thoi Dai, ນາງໄດ້ແບ່ງປັນຄວາມຊົງຈຳກ່ຽວກັບພໍ່ແມ່, ນ້ຳໃຈມິດຕະພາບພິເສດລະຫວ່າງປະທານ ໂຮ່ຈີມິນ ກັບພໍ່ - Raymond Aubrac, ແລະ ຄວາມເຊື່ອໝັ້ນອັນແຮງກ້າຂອງທ່ານນາງກ່ຽວກັບຄວາມໝັ້ນຄົງຂອງຫວຽດນາມ ໃນອະນາຄົດ.

Thời Đại•02/09/2025

- ກັບຄືນຫວຽດນາມ ເນື່ອງໃນໂອກາດສະເຫຼີມສະຫຼອງ 80 ປີແຫ່ງວັນຊາດ, ທ່ານຮູ້ສຶກແນວໃດກັບບັນຍາກາດຢູ່ທີ່ນີ້?

- ຄວາມປະທັບໃຈຄັ້ງທຳອິດຂອງຂ້ອຍເມື່ອລົງຈາກຍົນແມ່ນຄືກັນກັບສະເໝີຄື: ອາລົມ ແລະ ຮູ້ສຶກຢາກກັບບ້ານ. ໃນທັນທີ, ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ເຫັນທຸງສີແດງທີ່ມີຮູບດາວສີເຫຼືອງບິນໄປທົ່ວທຸກແຫ່ງຫົນ, ຖະຫນົນຫົນທາງແມ່ນສະອາດແລະການຕົກແຕ່ງສົດໃສ. ອັນນີ້ເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍຄິດເຖິງບັນຍາກາດໃນປະເທດຝຣັ່ງກ່ອນທຸກງານໃຫຍ່ຄື: ປະຊາຊົນໄດ້ອະນາໄມຮ່ວມກັນ, ກະກຽມຢ່າງລະມັດລະວັງເພື່ອຕ້ອນຮັບແຂກ. ທັນທີທີ່ຂ້າພະເຈົ້າຝາກກະເປົ໋າໄວ້ທີ່ໂຮງແຮມ, ຂ້າພະເຈົ້າແລະເດັກຍິງສອງຄົນໄດ້ໄປກົງກັບ ຫ້ອງການໄປສະນີ ຮ່າໂນ້ຍ. ຢູ່ທີ່ນັ້ນ, ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຮູ້ສຶກເຖິງບັນຍາກາດຂອງງານບຸນທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍ: ການຊ້ອມຮົບ, ຮ້ອງເພງ, ເດັກນ້ອຍຫຼິ້ນໃນຄວາມສຸກຂອງພໍ່ແມ່. ບັນຍາກາດທີ່ສົດໃສ ແລະມີຄວາມສຸກແທ້ໆ.

Bà Elisabeth Helfer Aubrac, con gái đỡ đầu của Bác Hồ. (Ảnh: Đinh Hòa)

ນາງ Elisabeth Helfer Aubrac, ລູກສາວລ້ຽງຂອງລຸງ Ho. (ພາບ: Dinh Hoa)

- ໃນຄວາມຊົງຈຳໃນໄວເດັກຂອງທ່ານ, ຮູບພາບປະທານ ໂຮ່ຈິມິນ ແມ່ນຮູບພາບໃດທີ່ສົດໃສທີ່ສຸດ? ແລະທ່ານຮັບຮູ້ມິດຕະພາບລະຫວ່າງລາວກັບພໍ່ຂອງເຈົ້າ - ທ່ານ Raymond Aubrac ແນວໃດ?

- ປະທານໂຮ່ຈີມິນດຳລົງຊີວິດຢູ່ເຮືອນຂອງພໍ່ແມ່ຂ້າພະເຈົ້າ, ແມ່ນບັນດາຜູ້ເຄື່ອນໄຫວຕໍ່ສູ້. ນັບຕັ້ງແຕ່ເດັກນ້ອຍ, ອ້າຍເອື້ອຍນ້ອງຂອງຂ້າພະເຈົ້າແລະຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ imbued ກັບຈິດໃຈຂອງອິດສະລະພາບ, ຄວາມສະເຫມີພາບ, ແລະຄວາມໃຈບຸນ. ສໍາລັບພວກເຮົາ, ລາວບໍ່ພຽງແຕ່ເປັນ godfather, ແຕ່ຍັງເປັນສະມາຊິກຂອງຄອບຄົວ.

ຕອນຍັງນ້ອຍ, ຂ້ອຍບໍ່ຮູ້ແທ້ໆວ່າສົງຄາມອິນດູຈີນແມ່ນຫຍັງ, ແລະແນ່ນອນ, ບໍ່ມີໃຜສາມາດຄາດຄະເນສົງຄາມໃນຫວຽດນາມທີ່ຈະຕາມມາ. ແຕ່ເທື່ອລະກ້າວ, ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຮູ້ວ່າ ປະທານໂຮ່ຈີມິນແມ່ນຜູ້ມີລັກສະນະພິເສດ, ບໍ່ພຽງແຕ່ຜ່ານຮູບພາບເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງແມ່ນຍ້ອນວ່າເພິ່ນເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງຄອບຄົວຂ້າພະເຈົ້າ.

ເຖິງແມ່ນວ່າພວກເຮົາບໍ່ໄດ້ພົບກັນ, ແຕ່ຂ້າພະເຈົ້າຍັງຄົງຮັກສານິໄສຂອງການຂຽນຄໍາອວຍພອນປີໃຫມ່, ແລະລາວ, ໃນທາງໃດທາງຫນຶ່ງ, ສະເຫມີສົ່ງຄໍາອວຍພອນວັນເກີດໃຫ້ຂ້ອຍ. ສະນັ້ນ, ປະທານໂຮ່ຈີມິນບໍ່ແມ່ນຄົນແປກໜ້າ, ແຕ່ສະເໝີຕົ້ນສະເໝີປາຍໃນຖານະທີ່ຮັກແພງ. ຄ່ອຍໆ, ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ເຂົ້າໃຈເພີ່ມເຕີມກ່ຽວກັບຄວາມສູງຂອງລາວໃນຖານະຜູ້ນໍາ, ແຕ່ບຸກຄະລິກກະພາບຂອງລາວມີຄວາມຄ້າຍຄືກັນຫຼາຍກັບພໍ່ຂອງຂ້ອຍແລະຫມູ່ເພື່ອນຂອງພໍ່ຂອງຂ້ອຍ - ຜູ້ທີ່ທັງຫມົດມາຈາກການເຄື່ອນໄຫວຕໍ່ຕ້ານ - ດັ່ງນັ້ນມັນບໍ່ແມ່ນສິ່ງທີ່ຫນ້າຕົກໃຈສໍາລັບຂ້ອຍທີ່ຈະຮັບຮູ້ສິ່ງນັ້ນ. ທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງແມ່ນປົກກະຕິແລະພາຍໃນກະແສທໍາມະຊາດຂອງຄອບຄົວ.

ພໍ່ຂອງຂ້ອຍ - Raymond Aubrac - ເປັນຜູ້ຊາຍທີ່ຖ່ອມຕົວ, ຜູ້ທີ່ຮັກສາຄວາມຊື່ສັດແລະເອກະລາດຂອງລາວ, ແລະບໍ່ເຄີຍໃຊ້ຊື່ສຽງຂອງລາວເພື່ອສະແຫວງຫາຕໍາແຫນ່ງ. ລາວໄດ້ຮັບຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈຢ່າງແທ້ຈິງຈາກປະທານ ໂຮ່ຈີມິນ, ແລະ ຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈນັ້ນໄດ້ປະກອບສ່ວນເພີ່ມທະວີຄວາມເຊື່ອໝັ້ນຂອງປະຊາຊົນຝະລັ່ງ. ພື້ນຖານຂອງຄວາມສໍາພັນນັ້ນແມ່ນຄວາມໄວ້ວາງໃຈແລະຄວາມລຽບງ່າຍໃນລັກສະນະ - ຈຸດທົ່ວໄປລະຫວ່າງສອງຜູ້ຊາຍທີ່ໂດດເດັ່ນ. ພໍ່ຂອງຂ້າພະເຈົ້າຍັງໄດ້ຮັບຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈຈາກຜູ້ນຳຝລັ່ງ, ເຊັ່ນ: ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ Mendès France ໃນໄລຍະ 1946-1954. ຍ້ອນເຫດນັ້ນ, ນ້ຳໃຈມິດຕະພາບແບບພິເສດນີ້ໄດ້ປະກອບສ່ວນສ້າງບາດກ້າວບຸກທະລຸສຳຄັນໃນການພົວພັນຫວຽດນາມ - ຝລັ່ງ ໃນໄລຍະປະຫວັດສາດທີ່ມີການທ້າທາຍ.

Chủ tịch Hồ Chí Minh bế con gái nuôi Babette. (Ảnh tư liệu: KT)

ປະທານໂຮ່ຈີມິນຖືລູກສາວລ້ຽງຂອງທ່ານ Babette. (ພາບ: KT)

- ທ່ານມີຄວາມປະທັບໃຈແນວໃດຕໍ່ການປ່ຽນແປງຂອງຫວຽດນາມ ໃນຊຸມປີຜ່ານມາ?

- ຄັ້ງທຳອິດທີ່ຂ້ອຍມາຫວຽດນາມແມ່ນປີ 1987. ເວລານັ້ນ, ຮ່າໂນ້ຍ ຍັງມີຂຸມຝັງສົບຫຼາຍບ່ອນ, ສະໜາມບິນເກົ່າແກ່, ບໍ່ມີໄຟຟ້າ ຫຼື ຖະໜົນຫົນທາງ; ປະຊາຊົນຢູ່ໃນຄວາມລຳບາກອັນໃຫຍ່ຫລວງ, ຂາດທຸກສິ່ງ. ແຕ່ສິ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍຮູ້ສຶກຄືວ່າທຸກຄົນໄດ້ເຮັດວຽກ, ນັບແຕ່ການສ້ອມແປງລົດຖີບໄປຈົນເຖິງການສ້ອມແປງເຄື່ອງມືທີ່ແຕກຫັກ, ບາງເທື່ອກະປ໋ອງອາຫານ, ວິທະຍຸ... ບໍ່ມີໃຜນັ່ງຢູ່ຫວ່າງງານ.

ຫຼັງຈາກນັ້ນ, ຂ້າພະເຈົ້າກັບຄືນໄປບ່ອນ 10 ກວ່າຄັ້ງ, ແລະຜົວຂອງຂ້າພະເຈົ້າໄປຫວຽດນາມເກືອບ 4 ຄັ້ງຕໍ່ປີ. ຂ້າພະເຈົ້າເຫັນໄດ້ຄວາມໄວຂອງການພັດທະນາທີ່ໜ້າອັດສະຈັນໃຈ: ປະຊາຊົນຫວຽດນາມຖືຫົວໜ້າສູງ, ຮ່ວມກັນສ້າງສາຄືນໃໝ່. ຮ່ອງຮອຍຂອງສົງຄາມຄ່ອຍໆຈາງຫາຍໄປ, ຍົກເວັ້ນຜົນສະທ້ອນຮ້າຍແຮງຂອງທາດພິດສີສົ້ມ. ແທນທີ່ຈະ, ມີຄວາມຢືດຢຸ່ນພິເສດ.

- ຕາມຄວາມຄິດເຫັນຂອງທ່ານແລ້ວ, ການພົວພັນມິດຕະພາບຫວຽດນາມ - ຝລັ່ງ ໄດ້ຮັບການບຳລຸງສ້າງໃນຫຼາຍທົດສະວັດຜ່ານມາຄືແນວໃດ? ສິ່ງໃດສາມາດຊ່ວຍເພີ່ມທະວີຄວາມສາມັກຄີລະຫວ່າງປະຊາຊົນສອງປະເທດ?

- ຈາກທັດສະນະສ່ວນຕົວ, ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າມີບາງຄັ້ງທີ່ຄວາມສໍາພັນບໍ່ເປັນໄປຕາມທີ່ຄາດໄວ້. ພົນເອກ ຫວໍງວຽນຢາບ ເຄີຍບອກຂ້າພະເຈົ້າວ່າ: “ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ເຄີຍໄປຝລັ່ງ ເພາະຝຣັ່ງບໍ່ໄດ້ເຊື້ອເຊີນຂ້າພະເຈົ້າ”. ນັ້ນແມ່ນຫຼັກຖານຂອງຄວາມລັງເລໃນອະດີດ.

ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ຝລັ່ງ ໄດ້ມີການປະກອບສ່ວນສຳຄັນ, ພິເສດແມ່ນພາຍຫຼັງ Doi Moi, ເມື່ອຊ່ວຍໃຫ້ ຫວຽດນາມ ເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນ, ເຂົ້າຮ່ວມບັນດາອົງການສາກົນ, ໜູນຊ່ວຍດ້ານວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ. ຂ້າພະເຈົ້າເຊື່ອໝັ້ນວ່າ ການພົວພັນລະຫວ່າງ 2 ປະເທດສາມາດພັດທະນາຢ່າງແຂງແຮງ, ພິເສດແມ່ນໃນຂອບເຂດສະຫະພາບເອີລົບ. ຂົງເຂດການສຶກສາ ແລະ ບຳລຸງສ້າງເປັນຕົວຢ່າງ, ເພາະວ່າປະຈຸບັນພາສາຝະລັ່ງຢູ່ຫວຽດນາມຍັງຈຳກັດ. ຕ້ອງເພີ່ມທະວີການພົວພັນມິດຕະພາບທີ່ເປັນມູນເຊື້ອລະຫວ່າງລຸ້ນໜຸ່ມຫວຽດນາມ ແລະ ຝລັ່ງ.

ຕົວຢ່າງປົກກະຕິແມ່ນສູນຝຶກອົບຮົມການຄຸ້ມຄອງຝຣັ່ງ-ຫວຽດນາມ (CFVG). ເປັນເວລາກວ່າ 30 ປີ, ສູນດັ່ງກ່າວໄດ້ຝຶກຝົນຫຼໍ່ຫຼອມຫຼາຍລຸ້ນຄົນໃນສາຂາເສດຖະສາດ, ການເງິນ ແລະ ບໍລິຫານ. ນັກສຶກສາຫວຽດນາມຮຽນພາສາອັງກິດ, ແລ້ວສືບຕໍ່ດຳເນີນໂຄງການຮ່ວມມືຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລ Sorbonne (ຝຣັ່ງ). ເຖິງວ່າພາສາຝຣັ່ງບໍ່ໄດ້ນຳໃຊ້ກໍ່ຕາມ, ແຕ່ຮູບແບບນີ້ຍັງສ້າງຂົວຕໍ່ທີ່ໝັ້ນຄົງລະຫວ່າງຊາວໜຸ່ມຂອງສອງປະເທດ. ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າ, ຕ້ອງຜັນຂະຫຍາຍບັນດາຮູບແບບການຮ່ວມມືທີ່ເປີດກ້ວາງດັ່ງກ່າວ, ທັງດ້ານການແພດ ແລະ ໃນຫຼາຍຂົງເຂດ, ເພື່ອໃຫ້ລຸ້ນໜຸ່ມໄດ້ມີໂອກາດເຊື່ອມໂຍງ ແລະ ພັດທະນາຮ່ວມກັນ.

- ເນື່ອງໃນໂອກາດສະເຫຼີມສະຫຼອງ 80 ປີແຫ່ງວັນຊາດຫວຽດນາມ, ທ່ານຢາກສົ່ງສານອັນໃດເຖິງປະຊາຊົນຫວຽດນາມ?

ສໍາລັບປະເທດຫນຶ່ງ, 80 ປີແມ່ນຫຼາຍ, ຫນຸ່ມຫຼາຍ - ມັນເປັນພຽງແຕ່ການເລີ່ມຕົ້ນຂອງຄວາມກ້າວຫນ້າທີ່ເຂັ້ມແຂງ. ສໍາລັບແມ່ຍິງ, ອາຍຸ 80 ປີແມ່ນບໍ່ຈໍາເປັນຈຸດເລີ່ມຕົ້ນຂອງຄວາມກ້າວຫນ້າອັນໃຫຍ່ຫຼວງ. ແຕ່ໃນອາຍຸຂອງຂ້າພະເຈົ້າ, ຄວາມຫວັງທີ່ຈະເຫັນ, ຫຼືຢາກຮູ້ວ່າ: ຖ້າປະເທດນີ້ສືບຕໍ່ເດີນໄປໃນເສັ້ນທາງທີ່ເປີດກວ້າງ, ມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍ່ເອົາໃຈໃສ່ເຖິງສິ່ງແວດລ້ອມ, ເມື່ອເຫັນເຖິງຄວາມສະຫງ່າງາມ, ຄວາມກ້າຫານ ແລະ ຄວາມເມດຕາຂອງຊາວຫວຽດນາມ, ແມ່ຍິງອາຍຸ 80 ປີຈະສາມາດຄິດໄດ້ວ່າ: “ປະເທດນີ້ມີອະນາຄົດອັນດີງາມ”.

ຂອບໃຈຫຼາຍໆ!

ທີ່ມາ: https://thoidai.com.vn/con-gai-nuoi-cua-bac-ho-chia-se-ve-suc-bat-phi-thuong-cua-viet-nam-216013.html