ຫວຽດນາມ ປະກອບສ່ວນຢ່າງຕັ້ງໜ້າເຂົ້າໃນວາລະມະຫາສະໝຸດ ແລະ ຊຸກຍູ້ການປະຕິບັດ UNCLOS.

ຕາມທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ Do Hung Viet ແລ້ວ, ເມື່ອເບິ່ງຄືນໃນຊຸມປີທີ່ຜ່ານມາ, ຫວຽດນາມ ຮູ້ສຶກພາກພູມໃຈທີ່ໄດ້ປະກອບສ່ວນສຳຄັນເຂົ້າໃນວາລະມະຫາສະໝຸດ ແລະ ຊຸກຍູ້ການປະຕິບັດ UNCLOS ໃນທົ່ວໂລກ.

VietnamPlus•10/12/2025

ໃນລະຫວ່າງວັນທີ 8-9 ທັນວາ, ທີ່ສໍານັກງານໃຫຍ່ສະຫະປະຊາຊາດຢູ່ນິວຢອກ, ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 80 ຂອງສະມັດຊາໃຫຍ່ ສປຊ ໄດ້ໄຂກອງປະຊຸມຄົບຄະນະປະຈຳປີກ່ຽວກັບມະຫາສະໝຸດ ແລະ ກົດໝາຍທະເລ ເພື່ອສະຫຼຸບການຮ່ວມມື ແລະ ການພັດທະນາໃໝ່ໃນໄລຍະ 1 ປີຜ່ານມາໃນການຄຸ້ມຄອງມະຫາສະໝຸດ ແລະ ການປະຕິບັດສົນທິສັນຍາຂອງສະຫະປະຊາຊາດກ່ຽວກັບກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທະເລປີ 1982 (UNCLOS).

ການສົນທະນາດັ່ງກ່າວໄດ້ດຶງດູດຜູ້ແທນຈາກປະເທດສະມາຊິກສະຫະປະຊາຊາດເປັນຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍ, ອົງການທີ່ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນພາຍໃຕ້ສົນທິສັນຍາ, ແລະຫຼາຍອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນ ແລະ ພາກພື້ນ.

ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມ, ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ໂດ໋ຮົ່ງຫວຽດ, ຫົວໜ້າຄະນະປະຈຳ ຫວຽດນາມ ປະຈຳ ສປຊ ໄດ້ຊົມເຊີຍບັນດາຄວາມຄືບໜ້າຢ່າງຕັ້ງໜ້າໃນການຄຸ້ມຄອງມະຫາສະໝຸດ ແລະ ທະເລທົ່ວໂລກໃນຊຸມປີຜ່ານມາ, ພິເສດແມ່ນຜົນສຳເລັດຂອງກອງປະຊຸມມະຫາສະໝຸດ ສະຫະປະຊາຊາດ ຄັ້ງທີ 3 (UNOC3) ໃນເດືອນ ມິຖຸນາ 2025 ໃນການຊຸກຍູ້ການປະຕິບັດເປົ້າໝາຍພັດທະນາແບບຍືນຍົງ (SDG) ຄັ້ງທີ 14; ສັນຍາ BBNJ, ເຊິ່ງມີກຳນົດຈະມີຜົນບັງຄັບໃຊ້ໃນເດືອນມັງກອນ 2026; ແລະ ສານຍຸຕິທຳສາກົນ (ICJ) ອອກຄຳເຫັນທີ່ປຶກສາ (ກໍລະກົດ 2025) ເພື່ອຊີ້ແຈງຕື່ມອີກບັນດາພັນທະແຫ່ງຊາດໃນການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມທາງທະເລ ແລະ ຕອບສະໜອງຜົນກະທົບຈາກການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດຢູ່ທະເລ ແລະ ມະຫາສະໝຸດ.

ເນື່ອງໃນໂອກາດນີ້, ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ຢືນຢັນວ່າ ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບຮູ້ ແລະ ຕີລາຄາສູງບັນດາວຽກງານຂອງບັນດາກົນໄກທີ່ UNCLOS ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງ (ອົງການສາກົນກ່ຽວກັບກົດໝາຍທະເລ - ITLOS, ອົງການຊາຍແດນສາກົນ - ISA, ແລະ ຄະນະກຳມະການຂອບເຂດຂອບເຂດເຂດໄຫຼ່ທະວີບ - CLCS) ກໍ່ຄືຫຼາຍອົງການ ແລະ ບັນດາຂະບວນການສົນທະນາຂອງສະຫະປະຊາຊາດ 20 ປະເທດໃນຂອບເຂດ 25.

ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ Do Hung Viet, ຫົວໜ້າຄະນະປະຈຳຫວຽດນາມ ປະຈຳສະຫະປະຊາຊາດ ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມ. (ພາບ: ແທງຕວນ/VNA)

ຄວາມມານະພະຍາຍາມຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງຂອງບັນດາອົງການ ແລະ ຂະບວນການດັ່ງກ່າວ, ພ້ອມກັບການປະກອບສ່ວນຮ່ວມຂອງບັນດາປະເທດສະມາຊິກ, ໄດ້ປະກອບສ່ວນຊຸກຍູ້ການຄຸ້ມຄອງມະຫາສະໝຸດໃນທຸກຂັ້ນ.

ເມື່ອເບິ່ງຄືນໃນຊຸມປີທີ່ຜ່ານມາ, ຫວຽດນາມ ຮູ້ສຶກພາກພູມໃຈທີ່ໄດ້ປະກອບສ່ວນອັນຕັ້ງໜ້າເຂົ້າໃນວາລະມະຫາສະໝຸດ ແລະ ຊຸກຍູ້ການປະຕິບັດ UNCLOS ໃນທົ່ວໂລກ. ຫວຽດນາມ ໄດ້ປະກອບສ່ວນຫຼາຍຢ່າງທີ່ UNOC3 ຜ່ານການຈົດທະບຽນບັນດາຄຳໝັ້ນສັນຍາສະໝັກໃຈຫຼາຍສະບັບກ່ຽວກັບການຄຸ້ມຄອງທະເລ, ຄຸ້ມຄອງການປະມົງ, ຫຼຸດຜ່ອນມົນລະພິດສິ່ງແວດລ້ອມທາງທະເລ.

ຫວຽດນາມ ແມ່ນປະເທດທຳອິດທີ່ລົງນາມ ແລະ ໃຫ້ສັດຕະຍາບັນສັນຍາ BBNJ, ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການບັນລຸຂໍ້ກຳນົດຂອງ 60 ປະເທດທີ່ໃຫ້ສັດຕະຍາບັນເພື່ອເຂົ້າຮ່ວມ.

ນັບແຕ່ເດືອນ ມິຖຸນາ 2025, ໃນບົດບາດເປັນປະທານກອງປະຊຸມລັດພາຄີຂອງ UNCLOS ຄັ້ງທີ 35 (SPLOS 35), ຫວຽດນາມ ໄດ້ປຶກສາຫາລື ແລະ ຮັບຮອງເອົາບັນດາຄວາມຕັດສິນໃຈກັບບັນດາປະເທດ, ຊອກຫາວິທີແກ້ໄຂບັນຫາເພື່ອຍົກສູງປະສິດທິຜົນຂອງບັນດາອົງການທີ່ UNCLOS ສ້າງຕັ້ງ.

ພິເສດ, ການເລືອກຕັ້ງຜູ້ສະໝັກຮັບເລືອກຕັ້ງເປັນຄັ້ງທຳອິດຂອງຫວຽດນາມ ໃຫ້ດຳລົງຕຳແໜ່ງຜູ້ພິພາກສາ ITLOS ອາຍຸການ 2026-2035 ແມ່ນຫຼັກຖານທີ່ຈະແຈ້ງທີ່ສຸດກ່ຽວກັບຄຳໝັ້ນສັນຍາ ແລະ ຄວາມປາດຖະໜາຢ່າງແຂງແຮງຂອງຕົນ ເພື່ອປະກອບສ່ວນໂດຍກົງເຂົ້າໃນຂະບວນວິວັດການຕີລາຄາຮອບດ້ານ ແລະ ນຳໃຊ້ UNCLOS.

ກ່ຽວກັບສະພາບການຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ, ຢືນຢັນຄືນໃໝ່ຄວາມສຳຄັນຂອງ ສັນຕິພາບ ແລະ ສະຖຽນລະພາບຢູ່ເຂດທະເລນີ້ ເພື່ອພັດທະນາ ແລະ ວັດທະນາຖາວອນຂອງພາກພື້ນ, ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ Do Hung Viet ເນັ້ນໜັກເຖິງຫຼັກໝັ້ນຂອງ ຫວຽດນາມ ໃນການສະໜັບສະໜູນການແກ້ໄຂທຸກການພິພາດດ້ວຍສັນຕິວິທີ, ສອດຄ່ອງກັບກົດໝາຍສາກົນ, ໃນນັ້ນມີ UNCLOS.

ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ, ຫົວໜ້າຄະນະຜູ້ແທນຫວຽດນາມ ຮຽກຮ້ອງທຸກຝ່າຍທີ່ກ່ຽວຂ້ອງປະຕິບັດພັນທະຂອງ UNCLOS ຢ່າງຄົບຖ້ວນ ແລະ ທ່ຽງທຳ, ເຄົາລົບ ແລະ ປະຕິບັດຖະແຫຼງການກ່ຽວກັບການປະພຶດຂອງຝ່າຍຕ່າງໆຢູ່ທະເລຈີນໃຕ້ (DOC), ອົດກັ້ນ, ແກ້ໄຂການພິພາດໂດຍສັນຕິວິທີ, ເຄົາລົບບັນດາຂະບວນການ ທາງການທູດ ແລະ ກົດໝາຍ, ພ້ອມທັງຢືນຢັນຄືນໃໝ່ຄຳໝັ້ນສັນຍາຂອງຫວຽດນາມ ໃນການກໍ່ສ້າງ DOC ເພື່ອສືບຕໍ່ປະຕິບັດຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ. ກົດໝາຍການປະພຶດຢູ່ທະເລຈີນໃຕ້ (COC) ທີ່ມີເນື້ອໃນອັນສຳຄັນ ແລະເປັນປະຕິບັດຕາມກົດໝາຍສາກົນໂດຍສະເພາະແມ່ນອີງຕາມ UNCLOS.

ໃນຂອບເຂດການສົນທະນາ, ກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 80 ຂອງສະມັດຊາໃຫຍ່ສະຫະປະຊາຊາດໄດ້ຮັບຮອງເອົາ 4 ມະຕິກ່ຽວກັບມະຫາສະໝຸດ ແລະ ກົດໝາຍທະເລ, ການປະມົງແບບຍືນຍົງ, ສັນຍາ BBNJ, ແລະ ດຳເນີນກອງປະຊຸມມະຫາສະໝຸດສະຫະປະຊາຊາດຄັ້ງທີ 4 (UNOC 4). ເປັນຄັ້ງທຳອິດ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ສົມທົບກັນສະໜັບສະໜູນມະຕິທັງ 4 ສະບັບ, ຢືນຢັນບົດບາດຕັ້ງໜ້າຂອງຫວຽດນາມ ແລະ ເພີ່ມທະວີການເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງເລິກເຊິ່ງໃນບັນດາຂະບວນການຫຼາຍຝ່າຍກ່ຽວກັບມະຫາສະໝຸດ ແລະ ກົດໝາຍທະເລ.

(VNA/Vietnam+)

ທີ່ມາ: https://www.vietnamplus.vn/viet-nam-dong-gop-thuc-chat-cho-nghi-su-dai-duong-va-thuc-day-thuc-thi-unclos-post1082173.vnp