ຫວຽດນາມ ປະກອບສ່ວນສ້າງອະນາຄົດຂອງອາຊຽນໃນຫຼາຍດ້ານ

ຕາມທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ Ton Thi Ngoc Huong, ຫົວໜ້າຄະນະຜູ້ແທນຫວຽດນາມ ປະຈຳ ອາຊຽນ ແລ້ວ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ຕັ້ງໜ້າເຂົ້າຮ່ວມ, ແບ່ງປັນທັດສະນະ ແລະ ປະສົບການກ່ຽວກັບການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ແລະ ຕອບສະໜອງບັນດາສິ່ງທ້າທາຍດ້ານເສດຖະກິດ.

VietnamPlus•24/10/2025

ທີ່ກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊຽນຄັ້ງທີ 47 ໄດ້ດຳເນີນໄປແຕ່ວັນທີ 26 – 28 ຕຸລານີ້, ມີຫຼາຍຂໍ້ລິເລີ່ມສຳຄັນຈະສ້າງບາດກ້າວບຸກທະລຸໃຫ້ແກ່ຂະບວນການເຊື່ອມໂຍງພາກພື້ນ, ໃນນັ້ນມີການປະກອບສ່ວນສຳຄັນຂອງຫວຽດນາມ.

ເນື່ອງໃນໂອກາດນີ້, ນັກຂ່າວ VNA ຢູ່ ຈາກາຕາ ໄດ້ໃຫ້ສຳພາດຕໍ່ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ Ton Thi Ngoc Huong, ຫົວໜ້າຄະນະຜູ້ແທນ ຫວຽດນາມ ປະຈຳ ອາຊຽນ.

ນີ້ແມ່ນເນື້ອໃນສໍາພາດ:

- ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດທີ່ຮັກແພງ, ຄວາມຄາດຫວັງອັນໜຶ່ງຂອງກອງປະຊຸມຄັ້ງນີ້ແມ່ນການຜ່ານສັນຍາຂອບເຂດ ເສດຖະກິດ ດິຈິຕອລຂອງອາຊຽນ (DEFA). ທ່ານສາມາດແບ່ງປັນທັດສະນະຂອງຫວຽດນາມ ກ່ຽວກັບຜົນກະທົບຂອງສັນຍາສະບັບນີ້ກ່ຽວກັບການເຊື່ອມໂຍງເສດຖະກິດຂອງພາກພື້ນ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຂອງວິສາຫະກິດຫວຽດນາມ?

ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ Ton Thi Ngoc Huong: ສັນຍາຂອບເຂດເສດຖະກິດດີຈີຕອນຂອງອາຊຽນ (DEFA) ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາຂໍ້ລິເລີ່ມສຳຄັນຂອງແຜນທີ່ການຫັນປ່ຽນດ້ານດິຈິຕອລຂອງອາຊຽນ. ນີ້ແມ່ນບາດກ້າວບຸກທະລຸທີ່ສຳຄັນສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມຕັດສິນໃຈຂອງບັນດາປະເທດສະມາຊິກໃນການຊຸກຍູ້ການເຊື່ອມໂຍງພາກພື້ນບົນພື້ນຖານບັນດາເວທີດີຈີຕອນ, ມຸ່ງໄປເຖິງຈຸດໝາຍເຮັດໃຫ້ອາຊຽນເປັນພາກພື້ນທີ່ມີພື້ນຖານເສດຖະກິດດີຈີຕອນ.

ສັນຍາ DEFA ພວມໄດ້ຮັບການເຈລະຈາຢ່າງຕັ້ງໜ້າໂດຍບັນດາປະເທດອາຊຽນ ແລະ ຄາດວ່າຈະໄດ້ຮັບການລົງນາມໃນທ້າຍປີ 2026. ໃນລະຫວ່າງປີເປັນປະທານອາຊຽນ 2025 ຂອງມາເລເຊຍ, ການສຳເລັດພື້ນຖານຂອງການເຈລະຈາ DEFA ໄດ້ຖືກກຳນົດວ່າເປັນໜຶ່ງໃນບັນດາຂໍ້ລິເລີ່ມດ້ານເສດຖະກິດບຸລິມະສິດ (PED). ມາຮອດປະຈຸບັນ, ບັນດາປະເທດອາຊຽນບັນລຸໄດ້ຄວາມຄືບໜ້າການເຈລະຈາກວ່າ 70% ແລະ ໂດຍພື້ນຖານແລ້ວຂໍ້ລິເລີ່ມນີ້.

DEFA, ເມື່ອສຳເລັດແລ້ວ, ຈະນຳມາເຊິ່ງຜົນປະໂຫຍດທີ່ສຳຄັນຫຼາຍຢ່າງໃຫ້ອາຊຽນ. ກ່ອນອື່ນໝົດ, ຄາດວ່າຈະເພີ່ມມູນຄ່າເສດຖະກິດດີຈີຕອນຂອງພາກພື້ນຂຶ້ນເປັນສອງເທົ່າ, ບັນລຸປະມານ 2.000 ຕື້ USD ໃນປີ 2030. DEFA ຍັງຈະຊ່ວຍສ້າງໂຄງປະກອບນິຕິກຳ ແລະ ນະໂຍບາຍທີ່ເປັນເອກະພາບຂອງພາກພື້ນ, ປະສານສົມທົບບັນດາລະບຽບການດິຈິຕອນລະຫວ່າງບັນດາປະເທດສະມາຊິກ, ອຳນວຍຄວາມສະດວກໃນການເຄື່ອນໄຫວຂໍ້ມູນຂ້າມຊາຍແດນ, ຮັບປະກັນການເຂົ້າລະຫັດ, ຄວາມປອດໄພທາງອິນເຕີແນັດ ແລະ ຄວາມເປັນສ່ວນຕົວ.

ນອກຈາກນັ້ນ, DEFA ຍັງເປີດກວ້າງກາລະໂອກາດໃຫ້ວິສາຫະກິດຂະໜາດນ້ອຍ ແລະ ກາງ, ໄວໜຸ່ມ ແລະ ວິສາຫະກິດເລີ່ມທຸລະກິດໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມໃນເສດຖະກິດດິຈິຕອລຂອງພາກພື້ນ, ດ້ວຍເຫດນີ້, ສົ່ງເສີມນະວັດຕະກໍາ ແລະ ຍົກສູງຄວາມສາມາດແຂ່ງຂັນລວມຂອງອາຊຽນ. ສັນຍາຍັງແນໃສ່ສ້າງສະພາບແວດລ້ອມແຫ່ງການດຳເນີນທຸລະກິດເອເລັກໂຕຣນິກທີ່ປອດໄພ ແລະ ເຊື່ອຖືໄດ້, ໂດຍນັ້ນໄດ້ຍົກສູງທີ່ຕັ້ງ ແລະ ຄວາມສາມາດຂອງອາຊຽນ ເພື່ອດຶງດູດການລົງທຶນສາກົນເຂົ້າໃນພາກພື້ນ.

ສຳລັບຫວຽດນາມ, DEFA ນຳມາເຊິ່ງຜົນປະໂຫຍດຕົວຈິງໃນຫຼາຍດ້ານ. ຂໍ້ຕົກລົງດັ່ງກ່າວຈະຊ່ວຍເລັ່ງຂະບວນການຫັນເປັນດິຈິຕອລແຫ່ງຊາດ, ເພີ່ມທະວີການສົ່ງອອກການບໍລິການດ້ານດິຈິຕອລ ແລະອີຄອມເມີຊ, ໃນຂະນະທີ່ສ້າງວຽກເຮັດງານທຳທີ່ມີຄວາມຊໍານິຊໍານານສູງ ແລະສົ່ງເສີມການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດດ້ານດິຈິຕອລ. DEFA ກໍ່ປະກອບສ່ວນຫຼຸດຜ່ອນຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໃນການປະຕິບັດຕາມ, ປັບປຸງຄວາມສາມາດແຂ່ງຂັນຂອງວິສາຫະກິດຫວຽດນາມ, ພິເສດແມ່ນວິສາຫະກິດຂະໜາດນ້ອຍ ແລະ ກາງ, ພ້ອມທັງດຶງດູດການລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດໃນຂົງເຂດເຕັກໂນໂລຊີ, ນະວັດຕະກຳ ແລະ ພື້ນຖານໂຄງລ່າງດີຈີຕອນ.

ສະນັ້ນ, ການປະຕິບັດ DEFA ສຳເລັດຜົນ ບໍ່ພຽງແຕ່ຊ່ວຍໃຫ້ ອາຊຽນ ເພີ່ມທະວີທີ່ຕັ້ງຂອງພື້ນຖານເສດຖະກິດດີຈີຕອນທົ່ວໂລກ, ແຕ່ຍັງເປີດກາລະໂອກາດອັນໃຫຍ່ຫຼວງໃຫ້ ຫວຽດນາມ ເຊື່ອມໂຍງຢ່າງເລິກເຊິ່ງກ້ວາງຂວາງເຂົ້າໃນລະບົບຕ່ອງໂສ້ມູນຄ່າພາກພື້ນ, ຍາດແຍ່ງບັນດາທ່າໄດ້ປຽບດ້ານດິຈິຕອນ ເພື່ອຮັບໃຊ້ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ແລະ ຍົກສູງຄຸນນະພາບການເຕີບໂຕໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ.

- ບົດລາຍງານຂອງຄະນະຮັບຜິດຊອບດ້ານເສດຖະກິດລະດັບສູງທີ່ໄດ້ຍື່ນສະເໜີຕໍ່ບັນດາຜູ້ນຳອາຊຽນ ໄດ້ມີບາງຂໍ້ສະເໜີແນະກ່ຽວກັບການຕອບໂຕ້ຂອງອາຊຽນຕໍ່ການທ້າທາຍທາງດ້ານເສດຖະກິດ. ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດຫວຽດນາມ ໄດ້ຕີລາຄາບັນດາຂໍ້ສະເໜີແນະນີ້ຄືແນວໃດ ແລະ ບັນດາຄຳເຫັນທີ່ສະເພາະ ແລະ ການປະກອບສ່ວນຂອງຫວຽດນາມ ແມ່ນຫຍັງໃນການຜັນຂະຫຍາຍບັນດາຂໍ້ສະເໜີແນະນີ້?

ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ Ton Thi Ngoc Huong ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ບົດລາຍງານຂອງຄະນະສະເພາະກິດເສດຖະກິດອາວຸໂສ (AGTF) ແມ່ນຄວາມມານະພະຍາຍາມທີ່ພົ້ນເດັ່ນຂອງ ອາຊຽນ ໃນການຕີລາຄາສະພາບການເສດຖະກິດພາກພື້ນຢ່າງຮອບດ້ານ ແລະ ສະເໜີທິດທາງການເຄື່ອນໄຫວໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ.

ຂໍ້ສະເຫນີແນະຂອງ AGTF ສະແດງໃຫ້ເຫັນວິໄສທັດຍຸດທະສາດເພື່ອເສີມສ້າງຄວາມຢືດຢຸ່ນແລະສົ່ງເສີມການເຊື່ອມໂຍງເສດຖະກິດຢ່າງເລິກເຊິ່ງແລະຍືນຍົງ. ບົດລາຍງານໄດ້ສຸມໃສ່ບັນຫາທີ່ສໍາຄັນໃນມື້ນີ້ເຊັ່ນ: ການເສີມສ້າງຄວາມສາມາດໃນການປະຕິບັດຄໍາຫມັ້ນສັນຍາດ້ານເສດຖະກິດ, ສົ່ງເສີມການຫັນປ່ຽນສີຂຽວແລະດິຈິຕອນ, ການປັບປຸງສະພາບແວດລ້ອມການລົງທຶນແລະການອໍານວຍຄວາມສະດວກດ້ານການຄ້າ.

AGTF ແນະນໍາມາດຕະການໄລຍະສັ້ນແລະໄລຍະຍາວ. ໃນໄລຍະສັ້ນ, ຕ້ອງສ້າງກົນໄກແກ້ໄຂຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານການຄ້າ, ເລັ່ງລັດປະຕິບັດສັນຍາການຄ້າເສລີ (FTAs) ໂດຍສະເພາະແມ່ນສັນຍາຄູ່ຮ່ວມມືເສດຖະກິດຮອບດ້ານພາກພື້ນ (RCEP) ໂດຍໄວ, ໃຫ້ສຳເລັດຂະບວນການເຈລະຈາເພື່ອຍົກລະດັບສັນຍາການຄ້າສິນຄ້າອາຊຽນ (ATIGA) ແລະ DEFA.

ຈຸດໃໝ່ທີ່ສຳຄັນແມ່ນບົດລາຍງານຍັງໄດ້ແນະນຳໃຫ້ອາຊຽນພັດທະນາວິທີຮອບດ້ານກ່ຽວກັບຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານເສດຖະກິດຂອງພາກພື້ນ ແລະ ຮັກສາ AGTF ເປັນກົນໄກປຶກສາຫາລືຢ່າງຖາວອນ.

ໃນໄລຍະກາງ ແລະ ໄລຍະຍາວ, ບົດລາຍງານສະເໜີໃຫ້ອາຊຽນ ເພີ່ມທະວີການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບຕະຫຼາດພາຍໃນປະເທດ, ເປີດກວ້າງກຳລັງການຊື້ຂອງພາກພື້ນ, ປັບປຸງຂອບເຂດ RCEP, ສອດຄ່ອງກັບລະບຽບການຕົ້ນກຳເນີດ, ລົບລ້າງພາສີອາກອນ ແລະ ປັບປຸງບັນດາຄຳໝັ້ນສັນຍາທີ່ສອດຄ່ອງກັບ FTA ອາຊຽນ +1; ແລະເພີ່ມທະວີການສົມທົບກັນໃນບັນດາເວທີປາໄສສາກົນຄື: ອົງການການຄ້າ ໂລກ (WTO) ແລະ ກຸ່ມ 20 (G20).

ບົດລາຍງານໄດ້ເນັ້ນໜັກເຖິງການເພີ່ມທະວີການເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມືຂອງບັນດາອົງການອາຊຽນ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນການປະສານງານແລະການຮ່ວມມືລະຫວ່າງພາກເອກະຊົນ.

ຫວຽດນາມ ຕີລາຄາສູງບັນດາຈິດໃຈຕັ້ງໜ້າ ແລະ ມີລັກສະນະສ້າງສັນຂອງ AGTF ແລະ ສະໜັບສະໜູນບັນດາທິດທາງທີ່ລະບຸໄວ້ໃນບົດລາຍງານ. ໃນສະພາບການເສດຖະກິດການຄ້າໂລກຍັງປະສົບກັບຄວາມສ່ຽງຫຼາຍຢ່າງ, ປະຈຸບັນ, ອາຊຽນໄດ້ເຫັນດີເປັນເອກະສັນກັນກ່ຽວກັບບັນດາມາດຕະການສະເພາະເພື່ອເພີ່ມທະວີການເຊື່ອມຈອດ, ຫຼຸດຜ່ອນສິ່ງກີດຂວາງ ແລະ ຊຸກຍູ້ຄວາມສາມັກຄີ.

ໃນການແລກປ່ຽນ ແລະ ປຶກສາຫາລື, ຫວຽດນາມ ໄດ້ຕັ້ງໜ້າເຂົ້າຮ່ວມ, ແບ່ງປັນທັດສະນະ ແລະ ປະສົບການກ່ຽວກັບການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ແລະ ຕອບສະໜອງບັນດາສິ່ງທ້າທາຍດ້ານເສດຖະກິດ.

ຫວຽດນາມ ຍາມໃດກໍ່ພ້ອມແລ້ວທີ່ຈະເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມືກັບບັນດາປະເທດອາຊຽນ, ແບ່ງປັນປະສົບການ ແລະ ບັນດາແຫຼ່ງກຳລັງ, ແກ້ໄຂບັນດາສິ່ງທ້າທາຍໃນປະຈຸບັນ, ຍາດແຍ່ງກາລະໂອກາດໃໝ່, ມຸ່ງໄປເຖິງປະຊາຄົມອາຊຽນ ເປັນເອກະພາບ, ເປັນເຈົ້າຕົນເອງ ແລະ ວັດທະນາຖາວອນ.

- ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດສາມາດບັນລຸການປະກອບສ່ວນຂອງຫວຽດນາມໃນອາຊຽນ ໃນ 2 ຕຳແໜ່ງຄື: ປະກອບສ່ວນພົວພັນອາຊຽນ - ນິວຊີແລນ ແລະ ເປັນປະທານຄະນະກຳມະການຮັດແຄບຊ່ອງຫວ່າງພັດທະນາ?

ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ Ton Thi Ngoc Huong: ໃນຖານະທີ່ເປັນຜູ້ປະສານງານການພົວພັນອາຊຽນ - ນິວຊີແລນ ໄລຍະ 2024-2027, ຫວຽດນາມ ໄດ້ຕັ້ງໜ້າຊຸກຍູ້ການພົວພັນຮ່ວມມືລະຫວ່າງ 2 ຝ່າຍຢ່າງຕັ້ງໜ້າ. ປີ 2025 ແມ່ນຂີດໝາຍສຳຄັນທີ່ອາຊຽນ ແລະ ນິວຊີແລນສະເຫຼີມສະຫຼອງ 50 ປີແຫ່ງວັນການພົວພັນຄູ່ເຈລະຈາ - ການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືອັນຍາວນານອັນດັບ 2 ຂອງອາຊຽນ ຖັດຈາກ ອົດສະຕາລີ.

ກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 13 ຂອງຄະນະກຳມະການຮ່ວມມືອາຊຽນ - ນິວຊີແລນ. (ພາບ: TTXVN)

ໃນບົດບາດເປັນຜູ້ປະສານງານ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ສົມທົບກັນຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນກັບບັນດາປະເທດ ອາຊຽນ ແລະ ນິວຊີແລນ ເພື່ອຜັນຂະຫຍາຍບັນດາເອກະສານສຳຄັນ, ມຸ່ງໄປເຖິງການສ້າງຕັ້ງການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດຮອບດ້ານທີ່ກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ອາຊຽນ - ນິວຊີແລນ ຄົບຮອບ 50 ປີ ທີ່ຈະມາເຖິງໃນທ້າຍເດືອນຕຸລາ.

ນອກຈາກຖະແຫຼງການວິໄສທັດລວມແລ້ວ, ແຜນປະຕິບັດງານ ອາຊຽນ - ນິວຊີແລນ ໄລຍະ 2026-2030 ຍັງໄດ້ຮັບການຜັນຂະຫຍາຍ, ແນໃສ່ກຳນົດທິດການຮ່ວມມືໃນບັນດາຂົງເຂດຄື: ການເຊື່ອມຕໍ່, ການຫັນເປັນດີຈີຕອນ, ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ, ການປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ, ການສຶກສາ ແລະ ການແລກປ່ຽນປະຊາຊົນ.

ໃນຂະນະນັ້ນ, ໃນຖານະເປັນປະທານຄະນະປະຕິບັດງານຂໍ້ລິເລີ່ມເຊື່ອມໂຍງອາຊຽນ (IAI), ຫວຽດນາມ ສືບຕໍ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນບົດບາດຕັ້ງໜ້າ, ເປັນຂົວຕໍ່ ແລະ ນຳພາ. ຫວຽດນາມ ຖືເປັນສຳຄັນການຊຸກຍູ້ການຜັນຂະຫຍາຍ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍແຜນການປະຕິບັດຂໍ້ລິເລີ່ມເຊື່ອມໂຍງອາຊຽນ (IAI) ໄລຍະທີ V (2026-2030) - ເອກະສານຊີ້ນຳການຮ່ວມມືຮັດແຄບຊ່ອງຫວ່າງການພັດທະນາລະຫວ່າງບັນດາປະເທດ ອາຊຽນ ໃນ 5 ປີຕໍ່ໜ້າ.

ແຜນການນີ້ສືບທອດ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍຈາກໄລຍະຜ່ານມາ, ໂດຍສຸມໃສ່ 6 ຂົງເຂດຍຸດທະສາດຕາມທ່າອ່ຽງພັດທະນາໃໝ່, ລວມມີ: ສະບຽງອາຫານ ແລະ ກະສິກຳ; ວິສາຫະກິດຈຸລະພາກ ແລະ ຂະແໜງບໍ່ເປັນທາງການ; ການສຶກສາ ແລະທັກສະ; ສາທາລະນະສຸກ; ການສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງແລະຄວາມຢືດຢຸ່ນສໍາລັບຊຸມຊົນທ້ອງຖິ່ນ; ການຂະຫຍາຍຕົວລວມ ແລະການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ.

ຫວຽດນາມ ໄດ້ສົມທົບກັນຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນກັບບັນດາປະເທດອາຊຽນ ແລະ ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມື, ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ອື່ນໆ ເພື່ອຮັບປະກັນໃຫ້ແຜນການນີ້ມີວິໄສທັດໄລຍະຍາວ, ແທດຈິງ, ນຳມາເຊິ່ງຜົນປະໂຫຍດສະເພາະໃຫ້ແກ່ບັນດາປະເທດສະມາຊິກຄື: ກຳປູເຈຍ, ລາວ, ມຽນມາ, ຫວຽດນາມ ແລະ ຕີມໍ ເລສເຕ (ພາຍຫຼັງພິທີປະກາດເຂົ້າຮັບຕຳແໜ່ງທີ່ກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊຽນ ຄັ້ງທີ 47).

- ຂອບໃຈຫຼາຍໆ, ທ່ານທູດ!./.

(TTXVN/Vietnam+)

ທີ່ມາ: https://www.vietnamplus.vn/viet-nam-gop-phan-dinh-hinh-tuong-lai-asean-qua-nhieu-phuong-dien-post1072313.vnp