 |
| ຫວຽດນາມ ໄດ້ມານະພະຍາຍາມຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງໃນການກໍ່ສ້າງ ແລະ ປັບປຸງລະບົບກົດໝາຍກ່ຽວກັບສິດທິມະນຸດ. (ຮູບປະກອບ) |
ປະຊາຊົນ - ສູນກາງຂອງການຕັດສິນໃຈທຸກ
ຢູ່ຫວຽດນາມ, ສິດທິມະນຸດໄດ້ຮັບການຢືນຢັນວ່າບໍ່ສາມາດຕັດແຍກອອກຈາກສິດທິຂອງຊາດ. ທັດສະນະທີ່ປະຊາຊົນທັງເປັນເປົ້າໝາຍ ແລະ ກຳລັງແຮງຂອງການພັດທະນາປະເທດ, ຫັນເປັນອຸດສາຫະກຳ ແລະ ທັນສະໄໝ ໄດ້ຮັບການສະແດງອອກໃນທົ່ວບັນດາເວທີປາໄສ, ທິດທາງ ແລະ ນະໂຍບາຍຂອງພັກ ແລະ ລັດ.
ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກໄດ້ສືບຕໍ່ຢືນຢັນວ່າ: “ປະຊາຊົນແມ່ນໃຈກາງ ແລະ ແມ່ນຫົວເລື່ອງແຫ່ງການປະດິດສ້າງ, ກໍ່ສ້າງ ແລະ ປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດ, ທຸກທິດທາງ, ນະໂຍບາຍລ້ວນແຕ່ຕ້ອງກຳເນີດຈາກຊີວິດ, ຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາ, ສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດອັນຊອບທຳຂອງປະຊາຊົນ, ຖືຄວາມຜາສຸກ ແລະ ຄວາມວັດທະນາຖາວອນຂອງປະຊາຊົນເປັນຈຸດໝາຍສູ້ຊົນ.”
ບັນດາຜົນງານຂອງຫວຽດນາມໃນການຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດໄດ້ຮັບການຕີລາຄາສູງຈາກປະຊາຄົມໂລກ. ໜຶ່ງໃນບັນດາການຮັບຮູ້ນັ້ນແມ່ນຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບເລືອກຕັ້ງເຂົ້າເປັນສະມາຊິກສະພາ ສິດທິມະນຸດ ສະຫະປະຊາຊາດອາຍຸການ 2023-2025. ນີ້ແມ່ນການຮັບຮູ້ທີ່ຕັ້ງຂອງຫວຽດນາມ ແລະ ພ້ອມກັນນັ້ນກໍສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈຂອງສາກົນໃນການປະກອບສ່ວນຢ່າງມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງປະເທດພວກເຮົາ.
ພິເສດແມ່ນການປົກປັກຮັກສາ ແລະ ເຊີດຊູສິດທິມະນຸດ ແມ່ນນະໂຍບາຍທີ່ສອດຄ່ອງຂອງຫວຽດນາມ ເພື່ອແນໃສ່ປັບປຸງຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ສິດທິມະນຸດ, ບໍ່ປະໃຫ້ໃຜຢູ່ເບື້ອງຫຼັງ. ໃນຊຸມປີທີ່ຜ່ານມາ, ໝາກຜົນການຫຼຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກຢູ່ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບຄວາມປະທັບໃຈ. ບັນຫານີ້ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງໂດຍການເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງຂອງດັດຊະນີການພັດທະນາມະນຸດຂອງຫວຽດນາມຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ.
ໃນໄລຍະ 30 ປີຜ່ານມາ, ດັດຊະນີການພັດທະນາມະນຸດໄດ້ຮັບການປັບປຸງຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ, ເພີ່ມຂຶ້ນ 40% ເມື່ອທຽບໃສ່ປີທໍາອິດຂອງການເຂົ້າຮ່ວມການສໍາຫຼວດ. ດັດຊະນີການພັດທະນາມະນຸດຂອງຫວຽດນາມໃນປີ 2021 ບັນລຸ 0,7, ເຮັດໃຫ້ປະເທດພວກເຮົາຢູ່ໃນກຸ່ມພັດທະນາມະນຸດສູງ ແລະ ຢືນອັນດັບ 115/191 ປະເທດ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ອັດຕາຄວາມທຸກຍາກໄດ້ຫຼຸດລົງຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ ແລະ ໄດ້ຮັບຜົນດີຈາກການເພີ່ມຂຶ້ນຂອງວຽກເຮັດງານທຳທີ່ມີປະສິດທິຜົນສູງ, ປັບປຸງການບໍລິການສັງຄົມ ແລະ ການປົກປ້ອງສັງຄົມ.
ຜົນສໍາເລັດທີ່ພູມໃຈຫຼາຍ
ພາຍຫຼັງ 30 ປີແຫ່ງການເຂົ້າຮ່ວມສົນທິສັນຍາສິດຂອງເດັກຂອງສະຫະປະຊາຊາດ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ຊຸກຍູ້ການລົງທຶນບັນດາແຫຼ່ງກຳລັງ, ຄວາມເອົາໃຈໃສ່ ແລະ ການເຂົ້າຮ່ວມຂອງທົ່ວສັງຄົມ ເພື່ອໃຫ້ເດັກມີຊີວິດປອດໄພ, ມີຄວາມສຸກ ແລະ ພັດທະນາ. ທີ່ກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 91, ຄະນະກຳມະການສິດທິເດັກສະຫະປະຊາຊາດ (CRC) ໄດ້ຊົມເຊີຍບັນດາຜົນງານທີ່ຫວຽດນາມບັນລຸໄດ້ໃນຂະບວນການກໍ່ສ້າງກົດໝາຍ ແລະ ນະໂຍບາຍປົກປັກຮັກສາສິດທິເດັກ.
ນອກຈາກນັ້ນ, ເສລີພາບໃນການເຊື່ອຖື ແລະ ສາສະໜາກໍ່ໄດ້ຮັບການຮັບປະກັນໃຫ້ດີຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນກົດໝາຍວ່າດ້ວຍຄວາມເຊື່ອ ແລະ ສາສະໜາ ໄດ້ມີຜົນສັກສິດໃນວັນທີ 1 ມັງກອນ 2018. ໃນໄລຍະ 20 ປີຜ່ານມາ (2003-2022), ຈໍານວນຜູ້ມີກຽດ, ພະນັກງານ, ສະຖານທີ່ບູຊານັບມື້ນັບເພີ່ມຂຶ້ນ.
ຫວຽດນາມ ໄດ້ ແລະ ພວມສືບຕໍ່ກໍ່ສ້າງລັດຂອງປະຊາຊົນ, ໂດຍປະຊາຊົນ ແລະ ເພື່ອປະຊາຊົນ, ດ້ວຍບັນດານະໂຍບາຍທີ່ສອດຄ່ອງ, ຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດເຂົ້າໃນທຸກຍຸດທະສາດ ແລະ ບັນດາໂຄງການພັດທະນາຂອງປະເທດ. ບັນດາຜົນງານດັ່ງກ່າວໄດ້ຮັບການຮັບຮູ້ ແລະ ຕີລາຄາສູງຈາກປະຊາຄົມໂລກ.
 |
| ຫວຽດນາມ ພະຍາຍາມປະຕິບັດສິດທິມະນຸດເພື່ອບໍ່ໃຫ້ຜູ້ໃດຖືກປະຖິ້ມ. (ແຫຼ່ງຂ່າວ: ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບປະຊາຊົນ) |
ພິເສດ, ຫວຽດນາມ ແມ່ນປະເທດໜຶ່ງໃນຈຳນວນບໍ່ເທົ່າໃດປະເທດທີ່ບັນລຸເປົ້າໝາຍສະຫັດສະວັດໄວ; ຕັ້ງໜ້າ ແລະ ຕັ້ງໜ້າໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາຢ່າງແຂງແຮງໃນການປະຕິບັດບັນດາເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບຍືນຍົງຂອງສະຫະປະຊາຊາດ.
ເມື່ອເບິ່ງຄືນແລ້ວ, ໃນໄລຍະທີ່ໂລກລະບາດໂຄວິດ-19 ໄດ້ແຜ່ລະບາດໃນໄລຍະມໍ່ໆມານີ້, ຢູ່ຫວຽດນາມ, ປະຊາຊົນທຸກຄົນໄດ້ເຂົ້າເຖິງການບໍລິການ ດ້ານສາທາລະນະສຸກ , ໄດ້ຮັບການສັກຢາປ້ອງກັນພະຍາດໂຄວິດ-19 ໂດຍບໍ່ເສຍຄ່າ. ນີ້ແມ່ນຄວາມມານະພະຍາຍາມທີ່ສຸດຂອງຫວຽດນາມ. ຕາມການຕີລາຄາຂອງໂຄງການພັດທະນາຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ (UNDP) ກ່ຽວກັບການພັດທະນາມະນຸດຂອງໂລກ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນ 2 ອັນດັບໃນອັນດັບໂລກ, ຈາກ 117/189 ປະເທດ (ໃນປີ 2019) ຂຶ້ນເປັນ 115/191 ປະເທດໃນປີ 2021.
ຕາມທ່ານນາງ Caitlin Wiesen, ອະດີດຜູ້ຕາງໜ້າອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ປະຈຳຫວຽດນາມ ແລ້ວ: “ຫວຽດນາມ ຄວນໄດ້ຮັບການຍ້ອງຍໍ. ຂ້າພະເຈົ້າຢາກເນັ້ນໜັກເຖິງບົດບາດຂອງຫວຽດນາມ ໃນສະພາສິດທິມະນຸດຂອງສະຫະປະຊາຊາດ. ພວກຂ້າພະເຈົ້າຮູ້ສຶກເຖິງຄຳໝັ້ນສັນຍາຂອງລັດຖະບານຫວຽດນາມ ທີ່ຈະເອົາປະຊາຊົນເປັນຈຸດສຸມຂອງການພັດທະນາ. ສິ່ງສຳຄັນທີ່ລັດຖະບານຫວຽດນາມ ໄດ້ປະຕິບັດເພື່ອພັດທະນາ ເສດຖະກິດ - ສັງຄົມ ແມ່ນບໍ່ປະໃຜໄວ້ຂ້າງຫຼັງ''.
ຄຳໝັ້ນສັນຍາຢ່າງຕັ້ງໜ້າ ແລະ ຕັ້ງໜ້າຂອງຫວຽດນາມ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດບັນດາເປົ້າໝາຍພັດທະນາແບບຍືນຍົງຂອງສະຫະປະຊາຊາດ ໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ດັດຊະນີການພັດທະນາມະນຸດ (HDI) ຂອງຫວຽດນາມ ເພີ່ມຂຶ້ນ 45,8% ໃນປີ 2020, ເຮັດໃຫ້ຫວຽດນາມ ຢູ່ໃນບັນຊີລາຍຊື່ບັນດາປະເທດທີ່ມີອັດຕາການເຕີບໂຕ HDI ສູງທີ່ສຸດໃນໂລກ. ໃນບົດລາຍງານສະເຫຼີມສະຫຼອງ 1 ທົດສະວັດແຫ່ງຂໍ້ລິເລີ່ມຂອງສະຫະປະຊາຊາດເພື່ອຊຸກຍູ້ຄວາມຜາສຸກແຫ່ງຊາດ, ດັດຊະນີຄວາມຜາສຸກຂອງຫວຽດນາມໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນ 12 ອັນ, ຈາກອັນດັບ 77 ໃນປີ 2022 ຂຶ້ນເປັນ 65 ແຫ່ງໃນປີ 2023 ໃນໂລກ.
ນອກຈາກນັ້ນ, ຫວຽດນາມ ຕັ້ງໜ້າຊຸກຍູ້ບັນດາຂໍ້ລິເລີ່ມ ແລະ ມາດຕະການແກ້ໄຂໃນບັນດາຂົງເຂດຄື: ສິດດຳລົງຊີວິດສັນຕິພາບ, ສິດພັດທະນາ, ສິດຂອງກຸ່ມມີຄວາມສ່ຽງ, ຄວາມສະເໝີພາບລະຫວ່າງຍິງ-ຊາຍ, ການເຂົ້າເຖິງການດູແລສຸຂະພາບ, ການສຶກສາ, ການຈ້າງງານ, ຮັບມືກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ, ໂລກລະບາດ ແລະ ອື່ນໆ.
ໂລກມີການປ່ຽນແປງຢ່າງໄວວາດ້ວຍສິ່ງທ້າທາຍແລະອຸປະສັກທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນ. ສະນັ້ນ, ຍັງໄດ້ວາງພາລະໜັກໜ່ວງໃຫ້ສະມາຊິກສະພາສິດທິມະນຸດແຕ່ລະປະເທດໃນໄລຍະຕໍ່ໄປ ເພື່ອຮັດແໜ້ນຜົນປະໂຫຍດລະຫວ່າງບັນດາປະເທດ, ສຳຄັນກວ່າການຮັບປະກັນສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຂອງປະຊາຊົນທຸກຊັ້ນວັນນະ. ບັນດາຜົນງານຂອງຫວຽດນາມ ໃນການຮັບປະກັນ ແລະ ປົກປັກຮັກສາສິດທິມະນຸດ ແມ່ນຄຸນຄ່າທີ່ບໍ່ອາດປະຕິເສດ; ສືບຕໍ່ເປັນກຳລັງແຮງຊຸກຍູ້, ຮ່ວມມືກັບມວນມະນຸດເພື່ອປົກປັກຮັກສາ, ຮັບປະກັນ ແລະ ຊຸກຍູ້ສິດທິມະນຸດຢ່າງໝັ້ນຄົງ.
ທີ່ມາ
(0)