Tỉnh Gia Lai hiện có trên 13.500 ha hồ tiêu, tập trung chủ yếu ở các huyện Chư Sê, Chư Pưh, Đak Đoa…Thời điểm này, bà con đang khẩn trương thu hoạch hồ tiêu.
Theo ghi nhận, giá thu hoạch hồ tiêu năm nay ở mức cao, nếu như đầu mùa đã 80.000 đồng/kg thì nay đã lên đến hơn 90.000 đồng/kg. Cùng với đó, năng suất tiêu cũng tăng khoảng 20-30% so với năm ngoái khiến bà con vô cùng phấn khởi. Tuy nhiên, một số chủ vườn phải chạy đôn chạy đáo để tìm kiếm nhân công, dù sẵn sàng chi trả mức thù lao cao hơn so với mọi năm nhưng vẫn không đủ nhân công thu hái.
Người nông dân Gia Lai thu hoạch tiêu
Có mặt tại vườn tiêu có tổng cộng 4.000 trụ của gia đình ông Trần Vĩnh Phong (thôn Hòa Tín, thị trấn Nhơn Hòa, huyện Chư Pưh, tỉnh Gia Lai), chúng tôi nhận thấy có vài công nhân đang vuốt từng quả tiêu rơi xuống bạt.
Ông Phong cho biết, ra Tết thì vườn tiêu đã chín đồng loạt. Năm nay thời tiết thuận lợi nên tiêu phát triển tốt, năng suất đạt khoảng 3kg hạt tiêu khô/trụ. Tuy nhiên, việc tìm kiếm nhân công hái tiêu gặp nhiều khó khăn do khan hiếm nguồn lao động. Đó là chưa kể nhà vườn đã tăng tiền công lên 200.000 đồng/ngày so với 180.000 đồng/ngày ở vụ năm ngoái.
Theo ông Phong, lý do là hầu hết lao động trẻ tại địa phương đều đang làm việc tại các công ty, xí nghiệp ngoại tỉnh. Kết thúc kỳ nghỉ Tết, họ phải quay trở lại làm việc. Trong khi đó, lao động thời vụ tại địa phương lại đổ xô đi các tỉnh Đăk Lăk, Đăk Nông làm thuê do thu nhập cao hơn.
“Tôi phải liên hệ khắp nơi được 9 lao động hái tiêu. Vườn tiêu 4.000 trụ năm ngoái phải cần tới 300 công mới hái xong nhưng năm nay chỉ còn được 250 công. Do ít nhân công thu hái nên gia đình tôi quyết định dùng bạt rải dưới gốc hái cho nhanh và hạn chế thấp nhất tiêu chín rụng gây thất thoát ra đất khi mình hái không kịp”, ông Phong nói.
Năm nay giá tiêu và năng suất đem lại tín hiệu vui cho người nông dân. Tuy nhiên, vấn đề nhân công thu hái đang là khó khăn đối với các nhà vườn
Không chỉ vườn tiêu của ông Phong mà các vườn tiêu khác cũng trong tình trạng khan hiếm nhân công. Cách đó không xa, gia đình anh Lữ Quốc Định (trú tại thôn Hòa Bình, thị trấn Nhơn Hòa) cho hay, với 3.000 trụ tiêu thì mỗi năm gia đình cần đến 20 lao động để thu hoạch trong vòng 1 tháng. Thế nhưng, dù đã tăng tiền công lên đến 250.000 đồng/ngày kèm theo hỗ trợ nước uống, ăn trưa nhưng anh chỉ thuê được 9 lao động tại địa phương.
“Ở xung quanh nhà tôi cũng có nhiều gia đình cần thuê nhân công. Tuy nhiên, mọi người khó có thể tìm đủ nhân công như mong muốn dù cho tiền công năm nay có tăng. Chính vì vậy, tôi phải động viên, hỗ trợ để các lao động yên tâm làm việc trong mùa thu hoạch”, anh Định nói.
Một số quả tiêu đã chín đỏ rực
Qua tìm hiểu của PV, ở vụ thu hoạch tiêu tại Gia Lai, năm nay chi phí thuê nhân công hái tiêu được tính theo ngày dao động ở mức 200.000-250.000 đồng/ngày. Trung bình 1 ha tiêu vào mùa thu hoạch tối thiểu cần từ 20 đến 30 lao động hái liên tục từ khoảng 40-60 ngày.
Ông Hoàng Phước Bính, Phó Chủ tịch Hiệp hội hồ tiêu Chư Sê cho biết, hồ tiêu là loại cây có giá trị kinh tế cao nhưng lại đòi hỏi quy trình trồng, chăm sóc rất khắt khe. Nếu để hồ tiêu chín và tự rụng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của cây, từ đó giảm năng suất, chất lượng và tiềm ẩn nguy cơ phát sinh dịch bệnh trong những năm tiếp theo. Chính vì vậy, việc thu hoạch tiêu phải được thu hoạch bằng thủ công.
Để giải quyết bài toán nhân công, một số nhà vườn đã liên kết lại để đổi vần công cho nhau
“Trước thực trạng thiếu nhân công, bà con nên chủ động tìm kiếm lao động địa phương hoặc nhờ chính quyền địa phương kết nối. Bên cạnh đó, đối với những vườn tiêu ở liền kề nhau mà khó khăn trong việc thuê nhân công thì họ có thể liên kết với nhau để vần công, đổi công thu hái ở những vườn nào chín trước thu hái để đảm bảo chất lượng hạt tiêu”, ông Bính nói.
