Thu Bon - heilige bron van geschiedenis en kunst

Schilderijen op de iPad van buitenlandse kunstenaars.

Historisch merkteken

Kijkend naar de feng shui uit de oude hindoeïstische cultuur, heeft het zuiden het symbolische beeld van de heilige berg Meru met de Tempelberg/Godenberg, waarvan de oude Sanskrietnaam Mahaparvata/Grote Berg is met de vorm van een kattentand, maar vergelijkbaar met de afbeelding van de snavel van de Garuda-vogel. Voor het noorden is water het aanbiddingsbeeld van de Moeder/Godin, gesymboliseerd door de heilige rivier Ganges/Ganga. Het is de Berg/Vadergod Siva met de Rivier/Moedergod Parvati.

Voor de moederrivier Thu Bon hebben beide oevers schitterende culturele sporen achtergelaten, zoals het Werelderfgoed My Son en de oude stad Hoi An. Bewoners die aan beide oevers van de Thu wonen, profiteren al generaties lang van de rivier. Water brengt waterproducten, vruchtbaar alluvium, transport, verkeer en handel aan via de "zoutweg" die de laaglanden met de hooglanden verbindt.

Ter nagedachtenis aan de moederrivier met de legende van de verdiensten en heldhaftige dood van Prinses Bo Bo, oftewel Vrouwe Thu Bon, vierden de rivierdorpen Duy Xuyen, Dai Loc en Nong Son later elk jaar het festival van Vrouwe Thu Bon op de 12e dag van de tweede maanmaand, ook wel bekend onder de Cham-naam Bo Bo. Wat het verhaal van Prinses Bo Bo betreft, het hof van de Nguyen-dynastie verleende haar de titel "Mijn Duc Thuc Hanh Bo Bo Phu Nhan Thuong Dang Than".

Ik ben vele malen stroomopwaarts gereisd om sporen van het oude Cham-volk te vinden aan de oevers van deze heilige rivier. Allereerst wil ik het artikel van de Franse etnoloog Albert Sallet noemen.

In het artikel "Het behoud van Cham-sporen in Annam-gebruiken en -overtuigingen in Quang Nam ", gepubliceerd in het Bulletin des Amis du Vieux Hue (BAVH) in 1923, schreef Albert Sallet, werkzaam in Centraal-Vietnam: "Een rotswand met inscripties aan de bovenloop van de Thu Bon-rivier is alleen zichtbaar bij eb. De Thach Bich-klif staat onder water (ongeveer 50 cm) aan de rechteroever van de Thu Bon-rivier, vlakbij Hon Kem - Da Dung. De lokale bevolking noemt hem "Da Bua", dus 18 augustus is het jaarlijkse festival op de klif en deze stele heet Thach Bich-stele.

Cham-sculpturen gevonden in de Thu Bon-rivier. Foto: THUONG HY

Deze Cham-stele werd gelatiniseerd en naar het Frans vertaald door een Franse assistent, Edourd Huber, professor aan de Franse School van het Verre Oosten.

Vertaling: Lang leve de glorieuze Koning van Champa, de Koning van Champa. De Heer van dit land offert deze Siva. Aan deze rivier ligt dus het historische monument van de Prithivindravarman-dynastie, die het begin markeert van de Hoan Vuong-dynastie, de hoofdstad in Virapura in het zuiden van Champa. De Simhapura-dynastie, met de hoofdstad Tra Kieu aan de Thu Bon-rivier in de 4e eeuw.

Daarnaast staat er nog een ander beeld dat de Vietnamezen later aanbaden in een tempel aan de oever van het dorp Phu Gia, Que Phuoc (het oude Nong Son). Het verhaal van dit beeld is interessant: rond 1989 bezocht ik een vriend op de exacte plek waar dit beeld werd aanbeden, maar toen raakte het verloren. Pas in 2000 werd het beeld teruggebracht naar de waterkade van het dorp en wordt het bewaard door het Centrum voor Cultuur, Sport en Toerisme van het district Que Son. Onderzoekers noemen dit het beeld van Vishnu Naraya, een zandstenen reliëf met details van watergolfmotieven die verband houden met de God van de Natuurbehoud van de rivier.

Kunstbron

Het verhaal van de heilige Thu Bon-rivier is diep in het bewustzijn van de bevolking doorgedrongen. Voor de volksliteratuur is deze rivier een schatkamer om te ontdekken . Voor de literaire en artistieke wereld is het moeilijk te tellen hoeveel werken er over Thu Bon zijn geschreven.

Zoals het liedje "Thu Bon oi!" van Le Anh: " Wie de rivier zo noemde als jouw naam, die gaat in mijn herinneringen op. De rivier van mijn geboortestad is zo zacht als zijde, ik roep altijd. Roep altijd Thu Bon, roep altijd Thu Bon "... Of zoals muzikant Vu Duc Sao Bien met "Thu hat cho nguoi" de rivier van mijn geboortestad in een romantisch liedje verwerkte: " Welke rivier nam mijn geliefde voor altijd mee/ Welke herfst bracht je terug om de oude kade te bezoeken/ De gele kraanvogels vliegen voor altijd de dromerige lucht achter zich latend/ Terugkerend naar de Sim Hill, mis ik je eindeloos "...

Wat betreft schilderkunst kunnen we het schilderij "Giao Chi Quoc Thuong Do Hai Do" (aquarel) (78 cm hoog, 498 cm lang) van koopman Chaya Shiroku noemen. Het schilderij toont de reis van een Japans koopvaardijschip van de haven van Truong Ky (Nagasaki) naar de haven van Hoi An en vervolgens naar Dinh Chiem om geschenken aan te bieden en respect te betuigen aan Heer Nguyen.

Vroeger, wanneer buitenlandse handelsschepen naar Hoi An kwamen om handel te drijven, waren er ongetwijfeld veel snelle tekeningen van de bruisende, welvarende rivier, met afbeeldingen van de kades en onder de boten. Zelfs later waren er talloze schilderijen van binnen- en buitenlandse kunstenaars die het landschap en de activiteiten van de Hoai-riviertak van de Thu Bon afbeeldden. En aan de bovenloop van de Thu-rivier hingen veel schilderijen van verzetskunstenaars zoals Trieu Khac Le, die de dagen van de stationering van troepen langs de rivieroever vastlegden. Nu worden de schilderijen bewaard in de collectie van het museum.

In 2022 werd de tentoonstelling "Stroomafwaarts van de Thu-rivier" gehouden met bijna 100 schilderijen van beroemde kunstenaars: Luu Cong Nhan, Bui Tien Tuan, Doan Hoang Lam, Bui Van Tuat, Le The Anh, Hung Ro, Nguy Dinh Ha, Thao Hien, Thu An en Nguyen Duc Huy. Deze liefdadigheidsgalerie zamelt geld in door schilderijen te verkopen om de armen in Quang Nam en Hue te helpen.

Kunstenaar Bui Tien Tuan is ook een zoon van Quang met het schilderij "Herfstrivier", geschilderd op Do-papier met de hoofdkleur blauw, vol mysterie. De schrijver van dit artikel heeft ook veel snelle schetsen van waterwegen en wegen over de moederrivier Thu Bon... Door vele historische veranderingen is die rivier een belangrijke culturele bron van Quang geworden.

Bron: https://baoquangnam.vn/thu-bon-nguon-thieng-cua-lich-su-va-nghe-thuat-3150736.html