ĐB Lý Tiết Hạnh (Bình Định) đặt câu hỏi: Theo chương trình giáo dục phổ thông mới, kiến thức phổ thông cơ bản được trang bị đến hết bậc trung học cơ sở. Trung học cơ sở là dấu mốc rất quan trọng để tiếp tục thực hiện phân luồng học sinh. Nhưng hiện nay, khi kết thúc chương trình trung học cơ sở, các em học sinh không thi tốt nghiệp mà xét tốt nghiệp, trong khi đó kết thúc trung học phổ thông thì lại thi tốt nghiệp. Theo Bộ trưởng GD&ĐT, có cần thay đổi lại việc tổ chức kỳ thi tốt nghiệp trung học cơ sở kết hợp với xét tuyển vào lớp 10 và xét tốt nghiệp trung học phổ thông không?
Đại biểu cũng cho biết, vừa qua, Bộ trưởng có gặp gỡ, trao đổi với khoảng 1 triệu giáo viên và đã nhận được trên 6.000 câu hỏi. Đề nghị Bộ trưởng cho biết những trăn trở, vướng mắc lớn nhất của đội ngũ giáo viên hiện nay? Đồng thời cho biết kế hoạch để giải quyết những vấn đề đó?
Trả lời, Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, ngày 15/8 vừa qua, trước thềm năm học, Bộ có tổ chức gặp gỡ, trao đổi trực tuyến với hơn 1 triệu giáo viên, trong cuộc gặp gỡ có hơn 6.300 câu hỏi, ý kiến đã được gửi đến. Các nhà giáo, cán bộ giáo dục nhân dịp đó bày tỏ sự đồng tình với xu hướng đổi mới giáo dục đào tạo do Đảng, Quốc hội, Chính phủ đang dẫn dắt. Tất cả bày tỏ ghi nhận những chuyển biến tích cực, mặc dù các nhà giáo đều nhận thấy đây là thách thức lớn, một sự kỳ vọng lớn của xã hội. Tuy nhiên đây cũng là vinh dự, các thầy cô giáo đều thể hiện quyết tâm vượt qua.
Bên cạnh đó, các nhà giáo cũng bày tỏ tâm tư khi thách thức lớn, đời sống và các điều kiện của nhà giáo còn hạn chế, khó khăn. Giáo viên trẻ mới vào nghề gặp khó khăn về mức lương, giáo viên ở vùng sâu, vùng xa có điều kiện cơ sở vật chất hạn chế. Các giáo viên cũng mong muốn xã hội, phụ huynh có thêm sự chia sẻ với công việc lớn mà giáo viên đang làm, đồng thời cần có sự cải thiện về mức lương, điều kiện sống.
Sáng nay, Bộ trưởng Nội vụ đã có trao đổi về nhiều phiên họp Quốc hội vấn đề lương và nâng cao đời sống giáo viên được nhiều ĐBQH quan tâm. Chính phủ cũng rất thấu hiểu và đang tìm cách tháo gỡ.
Về ý kiến các kỳ thi, Bộ trưởng cho biết, theo thiết kế chương trình, bậc Trung học cơ sở là bậc giáo dục cơ bản nền tảng, tích hợp để trang bị những kiến thức cơ bản nhất của giáo dục phổ thông. Bậc trung học phổ thông sẽ tăng cường yếu tố phân luồng hướng nghiệp, tăng sự chủ động lựa chọn cho học sinh.
Việc tổ chức dạy học tích hợp cũng như trang bị kiến thức ở trung học cơ sở đảm bảo cơ bản và nền tảng cũng được triển khai thực hiện trong thời gian qua.
Tuy nhiên, nếu trong 12 năm phổ thông có quá nhiều kỳ thi thì sẽ rất nặng cho học sinh. Dư luận xã hội, phụ huynh và ngành giáo dục đều nhận thức sự cần thiết phải giảm các kỳ thi khi kết thúc trung học cơ sở để chuyển sang trung học phổ thông.
Kết thúc trung học phổ thông, dẫu đã là giai đoạn phân luồng hướng nghiệp, tuy nhiên vẫn trong phạm vi giáo dục phổ thông và để kết thúc 12 năm giáo dục phổ thông thì cần thiết có một kỳ thi tốt nghiệp, điều này đã được quy định rõ trong Luật Giáo dục 2019.
Kỳ thi tốt nghiệp THPT về mục đích và bản chất là tốt nghiệp phổ thông, tuy nhiên đây còn là kết quả đánh giá học tập, là căn cứ để các trường Đại học tuyển sinh đại học nên kỳ thi vẫn được tổ chức trong những năm tới.
Bình quân 50 cơ sở giáo dục thì xảy ra bạo lực học đường
ĐB Trịnh Thị Tú Anh (Lâm Đồng): Nghị định số 116 năm 2020 quy định về chính sách hỗ trợ tiền đóng học phí, chi phí sinh hoạt đối với sinh viên sư phạm đã có tác động tích cực tới việc thu hút học sinh có năng lực học tập tốt vào ngành đào tạo giáo viên, đây là tiền đề để nâng cao chất lượng của hệ thống giáo dục. Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua, tỷ lệ sinh viên được địa phương đặt hàng giao nhiệm vụ chỉ chiếm 17,4% so với sinh viên nhập học.
Số địa phương thực hiện giao nhiệm vụ đặt hàng là 23/63 tỉnh, thành phố. Có thể nói, phương thức địa phương đặt hàng, giao nhiệm vụ đào tạo giáo viên chưa được triển khai ở mức độ và hiệu quả như quan điểm chỉ đạo của Nghị định 116. Bộ trưởng GD&ĐT cho biết nguyên nhân và giải pháp khắc phục vấn đề trên trong thời gian tới?
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng GD&ĐT thừa nhận Nghị định 116 bộc lộ 1 số vướng mắc về đặt hàng của địa phương, đấu thầu của các trường. Bộ đã sớm nhận thấy vướng mắc và đề xuất Chính phủ cho sửa, điều chỉnh Nghị định 116. Hiện đang lấy ý kiến xã hội và sẽ ban hành sớm nhất.
ĐB Vương Quốc Thắng (Quảng Nam): Trong Báo cáo số 508 ngày 03/10/2023 của Chính phủ gửi đến các đại biểu Quốc hội đánh giá việc triển khai các nghị quyết của Quốc hội về lĩnh vực giáo dục và đào tạo, tại trang 54 có tự đánh giá tình trạng bạo lực học đường diễn ra phức tạp. Theo Bộ trưởng, có những nguyên nhân nào gây ra tình trạng này và hướng khắc phục thật căn cơ của Bộ trong thời gian tới như thế nào?
Về bạo lực học đường, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết đây là vấn đề phiên chất vấn trước và trong trao đổi kinh tế xã hội được ĐBQH quan tâm. Thống kê đến 5/11, từ 1/9/2021-5/11/2023 cả nước xảy ra 699 vụ bạo lực học đường, liên quan đến 2.016 học sinh, trong đó có 854 học sinh nữ. Các diễn biến của bạo lực học đường khá phức tạp. Nếu tính tỷ lệ thì bình quân 50 cơ sở giáo dục thì xảy ra bạo lực học đường.
Số vụ bạo lực có nhiều học sinh tham gia xảy ra cả trong và ngoài trường học; số học sinh nữ tham gia nhiều hơn… cũng khiến Bộ GD&ĐT quan tâm, lo lắng cùng cả nước để xử lý vấn đề này.
Có rất nhiều nguyên nhân từ phía ngành giáo dục, trong trường học thì trách nhiệm phát hiện, xử lý vẫn đang giao cho giáo viên kiêm tư vấn tâm lý, trách nhiệm của hiệu trưởng. Tuy nhiên một phần giáo viên vẫn còn lúng túng trong kỹ năng xử lý. Dịch bệnh kéo dài, học sinh học online lâu nên xảy ra vấn đề tâm lý, rồi tâm sinh lý của người trưởng thành.
Theo thống kê của TAND tối cao, hàng năm 220.000 vụ ly hôn có 70-80% liên quan đến xung đột, bạo lực gia đình. Học sinh khi đó vừa là người chứng kiến vừa là người bị bạo lực, bị bỏ rơi, môi trường gia đình như vậy. Cho nên việc ngăn chặn bạo lực gia đình có vai trò quan trọng.
Bên cạnh đó ảnh hưởng của mạng xã hội, phim ảnh với mô tip bạo lực tập thể phổ biến. Bộ trưởng đề nghị các ngành liên quan giải quyết vấn đề này.
