มีฤดูกาลแห่งความกตัญญู

ในละแวกบ้านเล็กๆ ของฉัน เดือนกรกฎาคมไม่มีจักจั่น ไม่มีดอกราชพฤกษ์สีแดงสดเหมือนในสนามโรงเรียน เดือนกรกฎาคมที่นี่เริ่มต้นด้วยฝนที่ตกหนักจนชุ่มทางเดินดินแดง

ฝนยังช่วยคลายความร้อนอบอ้าวหลังวันเก็บเกี่ยว ทำให้ถนนลูกรังที่มุ่งหน้าสู่ทุ่งนาเริ่มอ่อนลงอย่างกะทันหัน ดังนั้น ทุกปี เมื่อฝนแรกของฤดูตก แม่จะเตือนฉันว่า "ใกล้ถึงเวลาจุดธูปให้คุณปู่แล้ว"

วันนั้น - 27 กรกฎาคม - ไม่ได้มีอะไรสำคัญอะไรตอนเด็กๆ ฉันรู้เพียงว่าวันนั้นเป็นวันที่คนทั้งหมู่บ้านมารวมตัวกันที่สุสานที่ตั้งอยู่บนเนินเขาปลายหมู่บ้าน ฉันยังจำความรู้สึกที่มือแม่จับมือฉันไว้แน่นขณะที่เราเดินผ่านวัชพืชที่เปียกชุ่มไปด้วยน้ำค้างได้อย่างชัดเจน อีกมือหนึ่งถือช่อดอกลิลลี่ที่ยังเหนียวเหนอะหนะไปด้วยน้ำเลี้ยง เด็กๆ อย่างฉันตื่นเต้นเพียงเพราะหลังจากไปเยี่ยมหลุมศพแล้ว เราจะได้รับขนมหรือเค้กใส่กระเป๋าเสื้อเป็นรางวัลตอบแทนความดี

ตอนนั้นฉันไม่เข้าใจคำว่า "พลีชีพ" เลย จำได้แค่ว่าปู่ของฉัน ซึ่งฉันไม่เคยพบมาก่อน นอนอยู่ในหลุมศพแห่งหนึ่งบนเนินเขา ชื่อของปู่สลักอยู่บนแผ่นศิลาจารึก บ้านเกิดของท่านยังคงชัดเจน แต่ปีที่ท่านเสียชีวิตกลับปกคลุมไปด้วยมอส คุณยายมักจะนั่งอยู่หน้าแผ่นศิลาจารึกเป็นเวลานาน ลูบต้นกกที่ขึ้นอยู่ข้างๆ ท่านเพียงลำพัง มีอยู่ปีหนึ่งฝนตกหนัก ถนนลื่น ท่านล้มลง แต่ท่านก็ยังพยายามจับไม้เท้าไว้ เพียงเพื่อที่จะขึ้นไปจุดธูปบนเนินเขา

พอโตขึ้นอีกหน่อย ฉันก็เข้าใจว่าทำไมแม่ถึงบอกให้ฉันไปกับท่านเสมอ ท่านบอกว่า "เพื่อที่ลูกจะได้ไม่ลืมว่าแม่ยังติดค้างคำขอบคุณอยู่" ปรากฏว่าความสงบสุขที่แม่ได้หายใจ วิถีที่แม่ไปโรงเรียน และการเติบโตอย่างสงบสุข ล้วนต้องขอบคุณผู้ที่จากไป เด็กๆ เหล่านั้นในปีนั้นจากไปพร้อมคำสัญญาที่จะกลับคืนมา แต่คำสัญญานั้นยังคงอยู่ในความทรงจำของผู้ที่ยังอยู่ข้างหลัง

สมาชิกสหภาพเยาวชนเขตเตินนิญ (จังหวัด เตยนิญ ) ถวายธูปอย่างเคารพเพื่อรำลึกถึงวีรชนผู้พลีชีพ (ภาพ: โต ตวน)

บ่ายวันที่ 27 กรกฎาคม ขณะที่แสงไฟเมืองส่องสว่าง ในละแวกบ้านของผม ชายหนุ่มสวมเสื้อสีเขียวอาสาถือคบเพลิงไม้ไผ่เดินผ่านตรอกซอกซอยเล็กๆ เคาะประตูบ้านทุกหลัง เชื้อเชิญผู้สูงอายุให้มาร่วมพิธีรำลึกวีรชน เสื้อของทุกคนเปียกโชกไปด้วยเหงื่อ มือดำคล้ำเพราะควันจากคบเพลิง แต่ดวงตาของพวกเขากลับเป็นประกายระยิบระยับ ท่ามกลางแสงไฟริบหรี่ ผมได้ยินผู้ใหญ่บ้านเล่าเรื่องราวการเดินทัพ เรื่องราวเกี่ยวกับข้าวที่ผสมกับข้าวโพด เรื่องราวเกี่ยวกับบาดแผลที่ไม่ได้รับการพันแผลตามเวลา และเลือดที่เปื้อนเครื่องแบบ ผมได้ยินเรื่องราวเหล่านี้ซ้ำแล้วซ้ำเล่าทุกปี แต่มันก็ไม่เคยเบื่อเลย

ปัจจุบัน ถนนหนทางเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว ในช่วงต้นหมู่บ้านของฉัน ถนนลูกรังเมื่อหลายปีก่อนถูกปูด้วยคอนกรีตเรียบ บ้านหลังคาสังกะสีเก่าๆ ถูกแทนที่ด้วยหลังคากระเบื้องสีแดงสด และรถจักรยานยนต์จอดชิดกัน แต่ทุกเดือนกรกฎาคม เสียงฝีเท้าแห่งความกตัญญูยังคงอยู่ สุสานวีรชนยังคงตั้งตระหง่านอยู่บนเนินเขาอย่างสงบเสงี่ยม ยังคงเป็นที่ที่ผู้คนอย่างแม่ ยาย และคนรุ่นเดียวกัน ซึ่งพาลูกหลานมาด้วย ต่างให้คำมั่นสัญญาอย่างเงียบๆ ว่า เราจะไม่ลืม

ปีหนึ่งฉันกลับบ้านดึก คืนวันที่ 27 กรกฎาคม สุสานร้างผู้คน เหลือเพียงธูปแดงไม่กี่ดอก ฉันนั่งลงข้างหลุมศพปู่ ถอนวัชพืชรอบหลุมศพอย่างเหม่อลอย หัวใจอบอุ่นขึ้นมาทันทีด้วยกลิ่นธูปหอมที่ยังคงอบอวล ฉันคิดว่าไม่ว่าเราจะยุ่งแค่ไหน เราก็จะหาทางกลับมาได้ แม้ไม่ใช่วันเดียวกันหรือเวลาเดียวกัน แต่ถ้ามีธูปหอม ก็จะมีใครสักคนที่ระลึกถึง บางครั้งความกตัญญูก็เพียงพอแล้ว

และสำหรับฉัน ความกตัญญูยังช่วยเตือนใจฉันให้ดำเนินชีวิตให้สมกับชีวิตที่พวกเขาทิ้งไว้ในแผ่นดินนี้ เพื่อช่วยให้ฉันเข้าใจว่าทุกมื้ออาหาร ทุกย่างก้าว ทุกเสียงหัวเราะ ไม่ใช่แค่ของฉันเท่านั้น แต่ยังเป็นของคนที่ยังไม่กลับคืนมาด้วย

วันที่ 27 กรกฎาคมไม่ใช่วันเทศกาล ไม่มีดอกไม้ไฟอันตระการตา และไม่มีบทเพลงอันมีชีวิตชีวา แต่เป็นวันแห่งธูปหอมควันพวยพุ่ง กลิ่นหอมของดอกเบญจมาศและดอกลิลลี่สีขาวบริสุทธิ์ เป็นวันที่ผู้เฒ่าผู้แก่มือสั่นระริกพับธูป เด็กๆ จ้องมองแท่นศิลาจารึกที่เรียงกันเป็นแถวอย่างว่างเปล่า คนหนุ่มสาวก้มศีรษะเงียบๆ ต่อหน้าแท่นศิลาจารึกที่มืดมนไปตามกาลเวลา เป็นวันที่ความทรงจำถูกห่อหุ้มและส่งต่อจากคนหนึ่งสู่อีกคนหนึ่งอย่างราบรื่น แต่ยังคงเปี่ยมล้น

พรุ่งนี้ วันถัดไป และเดือนกรกฎาคมก็จะผ่านไป ฝนจะหยุดตก พระอาทิตย์จะขึ้น และท้องถนนจะคึกคักอีกครั้งราวกับไม่เคยมีฝนตกมาก่อน แต่ในหมู่บ้านเล็กๆ ของฉัน ยังคงมีเนินเขาเงียบสงัด สุสานที่ซ่อนตัวอยู่ในป่าสน ยังคงมีธูปหอมที่ถูกจุดอย่างเร่งรีบ แดงฉานท่ามกลางสายลมยามบ่าย และฉันเชื่อว่าไม่ว่าจะอีก 50 ปีหรือ 100 ปีข้างหน้า ยังคงมีเสียงฝีเท้าที่เงียบงัน เสียงสวดมนต์ที่ไม่ได้เอ่ยออกมา แต่อบอุ่นยิ่งกว่าบทเพลงแห่งความกตัญญูใดๆ

มีช่วงเวลาแห่งความกตัญญูเช่นนั้น เงียบสงบ ต่อเนื่อง ซึมซาบไปทั่วแผ่นดิน สู่ผู้คน และมันจะไม่มีวันหายไป

ดึ๊ก อันห์

ที่มา: https://baotayninh.vn/co-nhung-mua-tri-an-a192390.html