เทคโนโลยี: จากการช่วยจัดการไปจนถึงการ 'ขโมย' เวลาของผู้ใช้

เทคโนโลยีช่วยให้ผู้คนจัดระเบียบชีวิตได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ตั้งแต่การแจ้งเตือนเรื่องงาน การเรียน ไปจนถึงความบันเทิง แต่ด้วยความสะดวกสบายเช่นนี้ หลายคนกลับสูญเสียการควบคุมเวลาของตนเอง

เวลาหน้าจอของผู้คนจำนวนมากถูกครอบงำด้วยเนื้อหาความบันเทิง

จากการสำรวจพบว่าวัยรุ่นชาวเวียดนามกว่า 72% ยอมรับว่าใช้เวลาอย่างน้อย 3 ชั่วโมงต่อวันในการเล่นโทรศัพท์โดยไม่มีจุดประสงค์ใดๆ เป็นพิเศษ

ตัวเลขนี้ทำให้เกิดคำถามใหญ่ว่า เทคโนโลยี ซึ่งครั้งหนึ่งเคยได้รับการยกย่องว่าเป็น 'ผู้ช่วยที่สมบูรณ์แบบ' ในการบริหารเวลา กำลังกลายมาเป็นผู้ขโมยช่วงเวลาอันมีค่าในชีวิตไปอย่างเงียบๆ หรือไม่

เมื่อเทคโนโลยีกลายเป็นพันธมิตร

ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าเทคโนโลยีมีพลังบวกต่อการบริหารเวลา ด้วยสมาร์ทโฟนขนาดกะทัดรัด ผู้ใช้สามารถตรวจสอบตารางงาน ตั้งการแจ้งเตือน และแม้แต่ออกกำลังกายได้ตรงเวลาด้วยแอปพลิเคชันอัจฉริยะ

แพลตฟอร์มเช่น Google Calendar, Notion หรือ Trello ช่วยให้ผู้คนหลายล้านคนวางแผนการเรียนและการทำงานอย่างเป็นระเบียบและเพิ่มประสิทธิภาพทุกนาที

สำหรับคนรุ่นใหม่ โดยเฉพาะ Gen Z เทคโนโลยีก็เป็นกุญแจสำคัญในการเรียนรู้ได้ทุกที่ทุกเวลา ตั้งแต่การเรียนภาษาต่างประเทศบน Duolingo ไปจนถึงการฝึกฝนทักษะทางสังคมบน Coursera หรือ Udemy ยังไม่รวมถึงแอป 'การทำสมาธิแบบดิจิทัล' อย่าง Headspace ที่ช่วยให้พวกเขาจัดการกับความเครียดและเติมพลังท่ามกลางตารางงานที่ยุ่งวุ่นวาย

โจรเงียบ

นอกจากด้านดีนั้นแล้ว ยังมีความจริงที่น่ากังวลอีกประการหนึ่ง นั่นคือ เทคโนโลยีเองก็ค่อยๆ เข้ามาครอบงำเวลาของผู้คนอย่างไม่อาจต้านทานได้

โดยเฉลี่ยแล้ว คนเวียดนามแต่ละคนเปิดโทรศัพท์มากกว่า 80 ครั้งต่อวัน โดยส่วนใหญ่ไม่ได้เปิดเพื่อทำงาน แต่เปิดเพื่อเล่นโซเชียลเน็ตเวิร์ก ดู วิดีโอ สั้นๆ หรือเล่นเกมเพื่อความบันเทิง

แพลตฟอร์มอย่าง TikTok, Facebook Reels หรือ YouTube Shorts ที่มีกลไกการเลื่อนแบบไม่มีที่สิ้นสุดทำให้ผู้ใช้สามารถติดตามเนื้อหาที่มีจำนวนมากมายได้อย่างง่ายดาย

สิ่งที่เดิมทีวางแผนไว้ว่าจะเป็นความบันเทิง 15 นาที อาจกลายเป็นชั่วโมงโดยที่เราไม่ทันรู้ตัว ‘ความยุ่งแบบหลอกๆ’ ของการเช็คการแจ้งเตือน ตอบข้อความ และอัปเดตโซเชียลมีเดียอยู่ตลอดเวลา หลอกสมองเราให้คิดว่าเรากำลังทำอะไรที่มีประโยชน์ ทั้งที่ความจริงแล้วเราไม่ได้ทำอะไรที่สำคัญเลย

เมื่อ ‘การจัดการเวลา’ กลายเป็นการต่อสู้

สิ่งที่น่ากังวลคือไม่ใช่ทุกคนที่ตระหนักถึงข้อเสียนี้ จากผลสำรวจพบว่าผู้ตอบแบบสอบถามกว่า 60% ระบุว่าเคยรู้สึก “หมดไฟทางดิจิทัล” จากการใช้เวลาอยู่กับอุปกรณ์มากเกินไป แต่ยังคงยากที่จะหลุดพ้นจากภาวะ “FOMO” (กลัวพลาด)

ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่าหากต้องการให้เทคโนโลยีกลายเป็นเครื่องมือบริหารเวลาที่มีประสิทธิภาพอย่างแท้จริง ผู้ใช้จะต้องกำหนดขอบเขตที่ชัดเจน เช่น ปิดการแจ้งเตือนที่ไม่จำเป็น ใช้แอปเพื่อจำกัดการใช้โซเชียลมีเดีย หรือแม้กระทั่งมี "วันปลอดเทคโนโลยี" เพื่อปรับสมดุลให้กับตัวเอง

เทคโนโลยีไม่ได้ดีหรือแย่ไปเสียทั้งหมด สิ่งสำคัญอยู่ที่วิธีการใช้งานของเรา ใน โลก ที่สมาร์ทโฟนแพร่หลายและแอปพลิเคชันถูกออกแบบมาเพื่อดึงดูดความสนใจของเรา การบริหารเวลาจึงไม่ใช่แค่เรื่องของการวางแผนอีกต่อไป แต่เป็นการทดสอบสติสัมปชัญญะ

บางทีสิ่งที่จำเป็นตอนนี้อาจไม่ใช่การเพิ่มเครื่องมือสนับสนุนใหม่ แต่เป็นการเรียนรู้ที่จะกำหนดขอบเขตเพื่อให้เวลาเป็นของคุณอย่างแท้จริง

อาจารย์หรือผู้นำ?

เทคโนโลยีเปรียบเสมือนดาบสองคมที่ช่วยให้เราปรับชีวิตให้คล่องตัวขึ้น หรือฉุดรั้งเราให้เข้าสู่วงจรอุบาทว์ ประเด็นสำคัญคือ ใครกันที่เป็นคนควบคุม?

สองจิต

ที่มา: https://tuoitre.vn/cong-nghe-tu-giup-quan-ly-den-danh-cap-thoi-gian-nguoi-dung-20250618001721633.htm