การแบ่งประเภทมาตรฐานจริยธรรมวิชาชีพนั้นเป็นไปไม่ได้

เมื่อ กระทรวงศึกษาธิการและการฝึกอบรม (MOET) ออกมาตอบคำถามระหว่างการดำเนินการตามหนังสือเวียนที่ 08/2023/TT-BGDDT (หนังสือเวียน 08) เรื่องการแต่งตั้งตำแหน่งวิชาชีพและการจัดการเงินเดือนของครู และสัญญาว่า "ในกระบวนการให้คำแนะนำและจัดระเบียบการดำเนินการ หากเกิดสถานการณ์ที่ไม่สมเหตุสมผลใดๆ ขึ้น เราจะยังคงขอความเห็นเพื่อนำไปปรับปรุงแก้ไข" ชุมชนครูทั่วประเทศต่างแสดงความยินดีที่ความกังวลที่คอยกดดันพวกเขามาหลายปีได้รับการบรรเทาลงบ้างแล้ว

ในเดือนกันยายน พ.ศ. 2558 กระทรวงศึกษาธิการและการฝึกอบรมและ กระทรวงมหาดไทย ได้ออกหนังสือเวียนร่วมกันชุดหนึ่งเกี่ยวกับกฎระเบียบเกี่ยวกับรหัส มาตรฐานตำแหน่งทางวิชาชีพ และการแต่งตั้งและการจัดการเงินเดือนสำหรับเจ้าหน้าที่ครูในสถาบันการศึกษาก่อนวัยเรียนและการศึกษาทั่วไปของรัฐ โดยจะมีผลบังคับใช้ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2558 หนังสือเวียนที่ออกชุดนี้มีข้อบกพร่องมากเกินไปและไม่สามารถใช้งานได้จริง จึงได้มีการแทนที่ด้วยหนังสือเวียนชุดหนึ่งที่ออกโดยกระทรวงศึกษาธิการและการฝึกอบรมเมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2564 โดยจะมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 20 มีนาคม พ.ศ. 2564

ชั้นเรียนครูและนักเรียนที่โรงเรียนมัธยมกีเซิน อำเภอกีเซิน จังหวัด เหงะอาน ภาพโดย Khanh Ha

อย่างไรก็ตาม หนังสือเวียนชุดนี้กลับถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักจากสาธารณชนอีกครั้งว่าไม่สมเหตุสมผล ดังนั้น แม้ว่าหนังสือเวียนชุดนี้จะยังไม่มีผลบังคับใช้ แต่กระทรวงศึกษาธิการและฝึกอบรมก็ได้ยุติการดำเนินการดังกล่าวแล้ว เมื่อวันที่ 14 เมษายน 2566 กระทรวงศึกษาธิการและฝึกอบรมได้ออกหนังสือเวียนฉบับที่ 08 แก้ไขและเพิ่มเติมมาตราต่างๆ ของหนังสือเวียนชุดปี 2564 โดยมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 30 พฤษภาคม 2566 ดังนั้น หนังสือเวียนฉบับที่ 08 จึงต้องใช้เวลารวบรวมความคิดเห็นจากประชาชนทั่วประเทศนานกว่าสองปี

หนึ่งในข้อบกพร่องที่สำคัญที่สุดของหนังสือเวียนหมายเลข 08 คือการกำหนดมาตรฐานจริยธรรมวิชาชีพที่แตกต่างกันสำหรับครูในแต่ละระดับตำแหน่ง เรื่องนี้ไม่สมเหตุสมผล เพราะจริยธรรมวิชาชีพเป็นคุณสมบัติทั่วไปของครู ไม่ว่าจะมีระดับตำแหน่งใดก็ตาม การจัดประเภทมาตรฐานจริยธรรมวิชาชีพเช่นนี้จะก่อให้เกิดความไม่พอใจในหมู่ครู

ระดับชั้น วุฒิการศึกษา และสาขาวิชาที่แตกต่างกัน ย่อมมีมาตรฐานจริยธรรมวิชาชีพที่แตกต่างกันไป ซึ่งเป็นความเข้าใจผิดเกี่ยวกับแนวคิดจริยธรรมวิชาชีพครู การแก้ไขกฎระเบียบให้มีมาตรฐานจริยธรรมวิชาชีพร่วมกันจึงเป็นสิ่งที่เหมาะสมอย่างยิ่ง

โครงการศึกษาทั่วไป พ.ศ. 2561 กำหนดเป้าหมายการศึกษาสำหรับทุกระดับชั้นและชั้นเรียนให้สอดคล้องกับระดับการฝึกอบรม ดังนั้น การกำหนดให้ครูประถมศึกษาและมัธยมศึกษาตอนปลายระดับ 1 ต้องผ่านการฝึกอบรมระดับบัณฑิตศึกษาจึงไม่จำเป็นเมื่อเทียบกับบทบัญญัติของกฎหมายการศึกษาที่กำหนดให้มีเพียงระดับมหาวิทยาลัยเท่านั้น

ในความเป็นจริง ระดับการฝึกอบรมเป็นเพียงส่วนหนึ่งของประสิทธิภาพการสอน ในขณะที่ระดับความเชี่ยวชาญวิชาชีพจนถึงระดับการสอนศิลปะเป็นปัจจัยสำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อสอนนักเรียนระดับประถมศึกษา ครูที่มีระดับการฝึกอบรมสูงกว่าที่กฎหมายการศึกษากำหนดไว้ ควรได้รับการสนับสนุนหรือให้รางวัลเท่านั้น ไม่ใช่เป็นมาตรฐานในการจัดอันดับครู

“ใบอนุญาตย่อย” ก่อให้เกิดผลตามมามากมาย

ทุกครั้งที่ครูได้รับการเลื่อนตำแหน่ง ครูจะต้องเข้ารับการฝึกอบรมเพื่อรับประกาศนียบัตรเลื่อนตำแหน่ง อันที่จริงแล้ว นี่คือ “ใบอนุญาตช่วง” ที่ก่อให้เกิดผลกระทบเชิงลบมากมายต่อสังคมและภาคการศึกษา คุณภาพของประกาศนียบัตรและคุณภาพการศึกษายังไม่เป็นที่ประจักษ์ แต่ปัญหาการซื้อขายประกาศนียบัตรกลับปรากฏให้เห็นอยู่ทั่วไป ทำให้ครูต้องเสียเวลาและเงินทอง และสร้างชื่อเสียงที่ไม่ดีในแวดวงวัฒนธรรมของโรงเรียน

เมื่อทำการแต่งตั้งจากตำแหน่งวิชาชีพเดิมเป็นตำแหน่งวิชาชีพใหม่ บางท้องที่กำหนดให้ครูต้องมีหลักฐานที่เพียงพอว่าได้ปฏิบัติหน้าที่ในตำแหน่งนั้น ส่งผลให้ครูไม่สามารถแสดงหลักฐานที่เพียงพอและไม่ได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งนั้น เพื่อแก้ไขปัญหานี้ บางท้องที่จึงได้กำหนดว่าเมื่อทำการแต่งตั้งครูให้ดำรงตำแหน่งนั้น ครูไม่จำเป็นต้องมีหลักฐานที่เพียงพอว่าได้ปฏิบัติหน้าที่ในตำแหน่งนั้น

ข้อบังคับเกี่ยวกับระยะเวลาการดำรงตำแหน่งวิชาชีพครูอนุบาลระดับ 3 อยู่ที่ 9 ปี อย่างไรก็ตาม ความแตกต่างของค่าสัมประสิทธิ์เงินเดือนระหว่างระดับ 3 (ตามตารางเงินเดือนข้าราชการระดับ A0 ที่มีค่าสัมประสิทธิ์เงินเดือนเริ่มต้น 2.10) และระดับ 2 (ตามตารางเงินเดือนข้าราชการระดับ A1 ที่มีค่าสัมประสิทธิ์เงินเดือนเริ่มต้น 2.34) นั้นมีไม่มากนัก หากข้อกำหนดการดำรงตำแหน่ง 9 ปีนั้นไม่เป็นผลดีและส่งผลต่อแรงจูงใจของครูอนุบาล

ดังนั้นในหนังสือเวียนที่ 08 กระทรวงศึกษาธิการและการฝึกอบรมจึงได้ปรับเวลาการดำรงตำแหน่งวิชาชีพครูอนุบาล ระดับ ป.3 จาก 9 ปี เป็น 3 ปี เพื่อบูรณาการกับภาคส่วนและสาขาอื่นๆ และลดความยุ่งยากของครูอนุบาลซึ่งเป็นระดับการศึกษาที่ยากที่สุด แต่การปฏิบัติของรัฐยังไม่เท่าเทียม

ปัญหาที่ถกเถียงกันมากที่สุดและเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์มากที่สุดคือการเปลี่ยนแปลงในอันดับครู เพราะเป็นการเปลี่ยนแปลงที่เกี่ยวข้องกับอันดับเงินเดือน โดยส่งผลต่อนโยบายเงินเดือนซึ่งเชื่อมโยงอย่างใกล้ชิดกับอาหาร เสื้อผ้า ข้าว เงิน และชีวิตของครู

พระราชกฤษฎีกาฉบับที่ 115/2020/ND-CP ของรัฐบาล ระบุอย่างชัดเจนว่า "การสอบหรือการพิจารณาเลื่อนตำแหน่งวิชาชีพจากตำแหน่งที่ต่ำกว่าไปสู่ตำแหน่งที่สูงขึ้นในสาขาวิชาชีพเดียวกัน" กระทรวงมหาดไทยกำลังขอความเห็นจากคณะกรรมการประชาชนของจังหวัด อำเภอ และกรม กระทรวง และสาขาต่างๆ เพื่อแก้ไขพระราชกฤษฎีกาในทิศทางของการพิจารณาเลื่อนตำแหน่งและยกเลิกการสอบ อย่างไรก็ตาม เนื่องจากยังไม่มีเอกสารแก้ไขเพิ่มเติม พระราชกฤษฎีกาฉบับที่ 115/2020/ND-CP จึงยังคงมีผลบังคับใช้อยู่ ส่งผลให้การบังคับใช้ในแต่ละพื้นที่แตกต่างกันออกไป

หวังว่ากระทรวงศึกษาธิการและการฝึกอบรมจะพิจารณาและแก้ไขคำแนะนำของครูและสถาบันการศึกษาในเร็วๆ นี้ เพื่อให้สามารถนำประกาศ 08 ไปปฏิบัติได้อย่างยุติธรรมและมีประสิทธิผล ส่งผลให้คุณภาพการศึกษาดีขึ้น

ดัง ทู อัน ผู้อำนวยการกองทุนสนับสนุนนวัตกรรมการศึกษาทั่วไปของเวียดนาม

*โปรดไปที่ส่วนการศึกษาวิทยาศาสตร์เพื่อดูข่าวสารและบทความที่เกี่ยวข้อง