ความตั้งใจของ “กลืนข้าวด้วยมือเดียว”

ขณะที่เมืองยังคงหลับใหล บนถนนลี ตู่ จ่อง เขตห่าซาง 2 จังหวัดเตวียนกวาง มีระเบียงเล็กๆ หลังหนึ่งที่เปิดไฟตั้งแต่ตีสี่ครึ่งมาเกือบสามสิบปีแล้ว ที่นั่นมีหญิงสาวร่างเล็กแต่ดวงตาสดใสปราดเปรียว มือข้างเดียวกำลังง่วนอยู่กับการหุงข้าวเหนียวหอมกรุ่น

คนแถวนี้เรียกเธอว่า “เยนโซยมือเดียว” หญิงสาวผู้ไม่ยอมจำนนต่อโชคชะตา ใช้ขาอันมั่นคงและหัวใจอันร้อนแรงของเธอเพื่อก้าวข้ามขีดจำกัดที่ชีวิตทดสอบเธอ

นางสาวหวู่ ไห่เยน วัย 54 ปี ตื่นนอนก่อนรุ่งสางเพื่อหาเลี้ยงชีพด้วยการขายข้าวเหนียวมาเกือบ 30 ปีแล้ว แม้ว่าจะสูญเสียแขนข้างหนึ่งไปจากการเจ็บป่วยเมื่ออายุ 20 กว่าปีก็ตาม

เธอรีบจัดถาดเนื้อ กล่องหัวหอมทอดสีเหลืองทอง ชามถั่วเขียวฟูนุ่ม โหลผักดองเปรี้ยวหวาน... ทั้งหมดวางเรียงกันอย่างเป็นระเบียบบนโต๊ะเล็กๆ หน้าระเบียง เธอกล่าวว่า “ชีวิตและเสื้อผ้าไม่ได้รอให้คนมีพอทำงาน”

คุณเยนยังคงเปิดฝาหม้ออย่างคล่องแคล่ว ตักข้าวเหนียวออกมาห่ออย่างชำนาญ “ปี 1997 ฉันต้องตัดมือทิ้งเพราะเนื้องอกร้าย แต่ถ้าฉันเสียมือไป ฉันจะเสียชีวิตไหมนะ ฉันยังมีลูกและต้องมีชีวิตอยู่ต่อไป” เธอกล่าวพร้อมรอยยิ้มจางๆ ราวกับว่าความเจ็บปวดไม่ใช่สิ่งสำคัญในชีวิตที่เข้มแข็งของเธออีกต่อไป

ข้าวเหนียวของเธอร้อน หอม และนุ่มละมุนเสมอ ดุจหัวใจของแม่ครัว ความอบอุ่นจากหม้อข้าวเหนียวไม่เพียงแต่ทำให้หัวใจของนักทานอาหารเช้าอบอุ่นเท่านั้น แต่ยังหล่อเลี้ยงเธอตลอดหลายปีที่ต้องใช้ชีวิตอย่างโดดเดี่ยวในชาตินี้

คุณเย็นไม่มีแขนขวาเหลือแล้ว เธอจึงเรียนรู้การห่อข้าวเหนียวด้วยมือข้างเดียวและใช้เข่าเป็นฐานรองรับ ทุกท่วงท่า ตั้งแต่การตักข้าวเหนียวไปจนถึงการห่อใบไม้ ล้วนแสดงออกมาอย่างประณีตราวกับศิลปิน แต่ในชีวิตประจำวัน ไร้เวที ไร้ผู้ชม มีเพียงพลังใจเท่านั้นที่เป็นแสงสว่างนำทางให้เธอผ่านพ้นช่วงเวลาอันยากลำบาก “ตอนแรก ใบไม้ก็ขาด ข้าวเหนียวก็หกเลอะเทอะ แต่พอทำบ่อยๆ ฉันก็ชิน ไม่มีใครสอนฉันให้ใช้ชีวิตด้วยมือข้างเดียว ฉันต้องเรียนรู้ด้วยตัวเอง” เธอกล่าวขณะห่อข้าวเหนียวด้วยท่าทางเด็ดเดี่ยว ดวงตาเป็นประกาย

มุมระเบียงเล็กๆ นั้นกลายเป็นสถานที่ที่ผู้คนไม่เพียงแต่มาซื้อข้าวเหนียวเท่านั้น แต่ยังมาพบปะทักทายอย่างอบอุ่นและเรื่องราวดีๆ เพื่อเริ่มต้นวันใหม่อีกด้วย “ผมกินข้าวเหนียวของคุณมานานกว่า 20 ปีแล้ว แต่สิ่งที่ผมชื่นชมคือพลังชีวิตของคุณ ด้วยมือเดียว คุณทำได้มากกว่าคนที่ใช้สองมือเสียอีก” คุณฮวง พี ฮัง ลูกค้าประจำของเธอกล่าวพร้อมรอยยิ้ม

"ฉันกินมาตั้งแต่เด็ก ๆ น่าจะเกินสิบปีแล้ว ตอนประถมแม่เคยพาไปซื้อ ตอนนี้พอไปโรงเรียนเช้า ๆ ฉันก็แวะไปกินที่บ้านคุณด้วย คุณครูเยนไม่ได้ขายแค่ข้าวเหนียวอย่างเดียว เธอยังสอนให้ฉันขยันอีกด้วย" ไม ดึ๊ก มินห์ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 พูดอย่างมีความสุข

นอกจากจะขายข้าวเหนียวแล้ว ตอนนี้เธอยังเป็น "ติ๊กต็อกเกอร์ผู้มุ่งมั่น" อีกด้วย ทุกเช้าเธอจะเปิดไลฟ์สตรีมเพื่อเล่าเรื่องราว ตอบคอมเมนต์ และส่งต่อพลังบวก บางวันสินค้าของเธอยังไม่หมด แต่ผู้ชมก็หลั่งไหลเข้ามาชื่นชมเธอในฐานะ "วีรสตรีในชีวิตประจำวัน" "ทุกคนให้กำลังใจฉันมาก ทำให้ฉันมีความสุขและมองโลกในแง่ดีมากขึ้น" เธอเล่า

ทุกบ่ายเธอจะไปยิม ไม่ใช่เพื่ออวดหุ่น แต่เพื่อให้ขาแข็งแรง หลังตรง และจิตใจผ่อนคลาย เธอบอกว่า “ฉันมีแขนข้างเดียว จึงต้องดูแลสุขภาพมากกว่าคนอื่น ตราบใดที่ฉันแข็งแรง ฉันก็จะใช้ชีวิตและทำงาน”

ไม่มีใบหน้าใดในยิมสดใสไปกว่ารอยยิ้มของเธอ เธอเหงื่อออก แต่ฉันไม่เคยได้ยินเธอบ่นเรื่องเหนื่อยเลย ผู้หญิงคนนี้ออกกำลังกายไม่ใช่เพื่อความสวยงาม แต่เพื่อความเคารพตัวเอง เพื่อชีวิต เพราะเธอต้องการใช้ชีวิตในแต่ละวันอย่างเต็มที่ในทุกลมหายใจ

แม้เธอจะเป็น “เยนผู้หุงข้าวเหนียวด้วยมือเดียว” แต่เธอก็ค่อยๆ ยกระดับชีวิตของเธอขึ้นมาทีละเล็กทีละน้อย เพราะบางครั้งความมุ่งมั่นไม่จำเป็นต้องแสดงออกด้วยคำพูด เพียงแค่ทำอย่างเงียบๆ และต่อเนื่อง เฉกเช่นเยนที่ห่อข้าวเหนียวด้วยมือเดียวมาเกือบ 30 ปี

รายงานภาพ: ไม อันห์

ที่มา: https://baotuyenquang.com.vn/xa-hoi/202508/nghi-luc-cua-yenxoi-mot-tay-db20751/