Trong công văn gửi Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đề nghị tháo gỡ vướng mắc trong giải quyết hưởng chế độ bảo hiểm xã hội một lần đối với người lao động, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, đơn vị này nhận được hồ sơ của người lao động đủ điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định tại Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 và Thông tư số 18/2022/TT-BYT của Bộ Y tế.
Đây là những trường hợp đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng, như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS, hoặc người mắc các bệnh, tật có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên, và không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hằng ngày, mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn.
Theo đó, có những trường hợp đồng thời đủ điều kiện hưởng lương hưu hằng tháng, nhưng có đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần.
Thực tế cho thấy, có trường hợp đơn vị sử dụng lao động không ban hành quyết định thôi việc hoặc văn bản chấm dứt hợp đồng lao động, mà ban hành quyết định nghỉ việc hưởng chế độ hưu trí đối với người lao động.
Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, Điểm a và điểm b khoản 1 Điều 108 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định về hồ sơ hưởng lương hưu đối với người lao động đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc đủ điều kiện hưởng lương hưu bao gồm: Sổ bảo hiểm xã hội và quyết định nghỉ việc hưởng chế độ hưu trí, hoặc văn bản chấm dứt hợp đồng lao động hưởng chế độ hưu trí.
Khoản 1 và khoản 2 Điều 109 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định về hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội một lần bao gồm: Sổ bảo hiểm xã hội và đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người lao động.
Đối chiếu với các quy định nêu trên, cơ quan Bảo hiểm xã hội chưa đủ căn cứ để giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo nguyện vọng của người lao động, do quyết định nghỉ việc hưởng chế độ hưu trí đối với người lao động do đơn vị sử dụng lao động ban hành vẫn đang còn hiệu lực.
Để giải quyết kịp thời quyền lợi bảo hiểm xã hội đối với trường hợp người lao động nêu trên, và tránh phát sinh đơn thư khiếu kiện, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đề xuất Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đồng ý giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo đề nghị của người lao động khi hồ sơ đảm bảo theo quy định.
