Hanoj ​​potřebuje „konkrétní, konkrétní“ mechanismus k řešení svých chronických problémů.

(Dan Tri) - Delegáti Národního shromáždění se domnívají, že pokud chce Hanoj ​​překonat vážné překážky v infrastruktuře, životním prostředí a městských oblastech, potřebuje dostatečně silný mechanismus, a to i „specifický pro konkrétní“, aby dosáhl průlomu v rozvoji.

Hà Nội đang đối diện với nhiều vấn đề trầm kha

Thảo luận tại Quốc hội về các Nghị quyết về những cơ chế, chính sách đặc thù để triển khai các dự án lớn tại địa bàn thủ đô sáng 8/12, nhiều đại biểu nhấn mạnh để Hà Nội thực sự trở thành một đô thị văn hiến, văn minh, hiện đại, ngang tầm khu vực, cần một khung cơ chế pháp lý đủ mạnh.

Hòa thượng Thích Thanh Quyết nhận định Hà Nội là trung tâm văn hóa - chính trị - xã hội của cả nước, nhưng đang phải đối mặt đồng thời với năm thách thức lớn như ùn tắc giao thông kéo dài, trật tự đô thị thiếu đồng bộ, ô nhiễm môi trường (không khí, nước, chất thải), mật độ dân cư quá cao vượt năng lực hạ tầng, và tình trạng úng ngập sau mưa lớn.

"Đối với Hà Nội, tôi cho rằng cần có cơ chế "đặc thù của đặc thù" để giải quyết các thách thức lớn này", đại biểu nhấn mạnh. 

Hòa thượng Thích Thanh Quyết cho rằng Hà Nội đang đối mặt với 5 thách thức lớn, cần cơ chế đặc thù của đặc thù để giải quyết (Ảnh: Media QH).

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông (Lâm Đồng) cũng cho rằng các vấn đề như ùn tắc giao thông, úng ngập, và ô nhiễm môi trường là những vấn đề "dai dẳng", mang tính "trầm kha" và là "đặc sản của Hà Nội" suốt nhiều năm.

"Nếu không có cơ chế pháp lý đột phá để đẩy nhanh tiến độ các thủ tục chuẩn bị đầu tư thì chi phí xã hội sẽ tiếp tục tăng và ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của hàng triệu người dân, cũng như làm suy giảm năng lực cạnh tranh đô thị trong dài hạn", đại biểu nhấn mạnh. 

Để cơ chế đặc thù được phát huy hiệu quả, ông Thông đề nghị bổ sung quy định theo hướng mở rộng cơ chế huy động khu vực tư nhân trong các dự án cấp bách, cho phép áp dụng các hình thức hợp tác công tư, đặc thù, rút gọn đối với các công trình xử lý ùn tắc, úng ngập, ô nhiễm môi trường. 

"Hà Nội có tiềm năng xã hội hóa rất lớn, nếu khai thác tốt sẽ giảm đáng kể gánh nặng ngân sách", đại biểu cho biết. 

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) đã bày tỏ sự đồng tình với chủ trương ban hành Nghị quyết thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù nhằm triển khai các dự án lớn, quan trọng của thủ đô. Ông nhận định rằng, để xây dựng Hà Nội trở thành một thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại, ngang tầm với các nước tiên tiến trong khu vực và trên thế giới, cần phải ưu tiên đầu tư vào hàng loạt dự án lớn và quan trọng.

Các lĩnh vực dự án cụ thể mà ông Cường nhấn mạnh cần được ưu tiên bao gồm phát triển mạng lưới đường sắt đô thị; cải tạo, chỉnh trang đô thị; đầu tư phát triển hai bên sông Hồng thành trục cảnh quan, không gian văn hóa - dịch vụ; xây dựng những công trình xử lý ô nhiễm, chống úng, chống ngập.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Ảnh: Media QH).

Đại biểu Cường khẳng định, việc triển khai các dự án này đòi hỏi phải được lập, thẩm định và ưu tiên bố trí nguồn lực một cách tập trung, đồng bộ. Do đó, ông cho rằng việc ban hành Nghị quyết thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù là cần thiết, theo hướng thông thoáng hơn, nhằm tạo điều kiện thu hút tối đa các nguồn lực đầu tư.

Rút gọn quy trình và tránh hình thức hóa

Về lựa chọn nhà thầu, đại biểu Hoàng Văn Cường đồng tình với việc áp dụng hình thức lựa chọn trong trường hợp đặc biệt theo Luật Đầu tư và Luật Đấu thầu.

Tuy nhiên, đại biểu Cường không đồng tình với quy định khởi công xây dựng đồng thời với chấp thuận chủ trương đầu tư và phê duyệt đầu tư, vì cho rằng điều này sẽ khiến hai bước "chấp thuận chủ trương đầu tư" và "phê duyệt dự án đầu tư" trở nên mang tính hình thức, hợp pháp hóa.

Ông đề xuất việc chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc phê duyệt dự án phải được thực hiện theo quy trình rút gọn, trong thời gian ngắn nhất, để tránh làm chậm tiến độ dự án.

Bên cạnh đó, ông Cường cũng bày tỏ quan điểm thận trọng đối với quy định cho phép các dự án chưa có trong quy hoạch vẫn được phép triển khai ngay và cập nhật sau trong dự thảo, bởi cách làm này tiềm ẩn rủi ro lớn vì có thể vi phạm quy định cấm tại Luật Đầu tư công, cụ thể là "cấm quyết định chủ trương đầu tư khi chưa có trong quy hoạch".

Để giải quyết nhu cầu triển khai dự án cấp bách mà vẫn tuân thủ pháp luật, đại biểu Cường đề xuất một giải pháp thay thế. Theo đó, nếu có dự án cần triển khai gấp, thành phố phải thực hiện điều chỉnh quy hoạch nhưng theo trình tự rút gọn, và cần quy định rõ thời gian hoàn thành quy trình này trong vòng 1-2 tháng. Đây được xem là cách cân bằng giữa tính linh hoạt trong thực thi và sự nghiêm minh của hệ thống pháp luật.

Băn khoăn về những rủi ro khi áp dụng cơ chế đặc thù, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) cho rằng quy định tại Điều 5 của dự thảo - cho phép lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong "trường hợp đặc biệt", thậm chí được triển khai trước khi có quyết định chủ trương đầu tư - là sự mở rộng thẩm quyền rất lớn, tiềm ẩn rủi ro pháp lý, nguy cơ thất thoát tài sản công, tiêu cực và rủi ro về trách nhiệm của người đứng đầu.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng (Ảnh: Media QH).

Ông cho rằng cơ chế này chỉ có thể vận hành an toàn nếu được bổ sung các điều kiện ràng buộc chặt chẽ, bao gồm đánh giá năng lực tài chính và kinh nghiệm của nhà thầu; thẩm định tư vấn độc lập; công khai toàn bộ quá trình lựa chọn nhà thầu khi áp dụng cơ chế đặc biệt; và quy định rõ trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu nếu để xảy ra thất thoát ngân sách.

"Trong trường hợp thật sự cấp bách, tiêu chí "cấp bách" phải được quy định cụ thể, không diễn giải mở để tránh lạm dụng", ông đề xuất. 

Về cơ chế quy hoạch, đại biểu nhận định việc lập Quy hoạch tổng thể Thủ đô là cần thiết. Tuy nhiên, quy định cho phép triển khai dự án chưa có trong quy hoạch rồi cập nhật sau là bước đi rất mạnh dạn, cần được kiểm soát thận trọng vì có thể ảnh hưởng tới tính ổn định của hệ thống quy hoạch quốc gia. 

"Tôi cho rằng cơ chế này chỉ áp dụng với các dự án cấp bách, có chỉ đạo của cấp có thẩm quyền và phải kèm theo báo cáo đánh giá tác động tổng thể trước khi quyết định, nhằm bảo đảm hài hòa giữa yêu cầu phát triển và nhiệm vụ bảo tồn", ông nói. 

Nguồn: https://dantri.com.vn/thoi-su/ha-noi-can-co-che-dac-thu-cua-dac-thu-de-giai-quyet-cac-van-de-tram-kha-20251208121401221.htm