Môn ngữ văn luôn thu hút sự quan tâm của dư luận mỗi kỳ thi tốt nghiệp THPT. Trong ảnh: thí sinh dự thi tốt nghiệp THPT năm 2023 tại TP.HCM vui vẻ sau khi kết thúc môn thi ngữ văn – Ảnh: DUYÊN PHAN
Ngày 8-3, Bộ GD-ĐT chính thức ban hành quy chế thi tốt nghiệp THPT năm 2024.
Ông Huỳnh Văn Chương cho biết kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024 cơ bản được giữ ổn định như giai đoạn 2020 – 2023. Kỳ thi dự kiến sẽ diễn ra vào cuối tháng 6-2024 với một số điều chỉnh về mặt kỹ thuật để bảo đảm an toàn và quyền lợi của thí sinh.
Bộ GD-ĐT chủ trương ứng dụng tối đa công nghệ thông tin vào các khâu tổ chức kỳ thi để bảo đảm an toàn, nghiêm túc và thuận tiện nhất cho thí sinh. Một trong những việc đó là bộ tiếp tục thực hiện việc đăng ký dự thi theo hình thức trực tuyến.
Quy chế thi tốt nghiệp THPT 2024 có gì mới?
* Có thông tin cấu trúc và nội dung đề thi tốt nghiệp THPT năm nay sẽ có những điều chỉnh để tiệm cận dần với việc đổi mới kỳ thi từ năm 2025. Xin ông cho biết định hướng ra đề thi năm nay thế nào?
Ông Huỳnh Văn Chương
– Theo quy chế, kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay vẫn tổ chức 5 bài thi, gồm 3 bài thi độc lập là toán, ngữ văn, ngoại ngữ; 1 bài thi tổ hợp khoa học tự nhiên; 1 bài thi tổ hợp khoa học xã hội. Các bài thi toán, ngoại ngữ, khoa học tự nhiên và khoa học xã hội thi theo hình thức trắc nghiệm. Bài thi ngữ văn thi theo hình thức tự luận.
Thí sinh là học sinh lớp 12 năm nay sẽ phải thi 4/5 bài thi để xét tốt nghiệp THPT gồm ngữ văn, toán, ngoại ngữ và chọn 1 trong 2 bài thi tổ hợp khoa học tự nhiên, khoa học xã hội.
Nội dung đề thi nằm trong chương trình THPT, chủ yếu là chương trình lớp 12. Đề thi bám sát chuẩn kiến thức và kỹ năng của chương trình THPT, bảo đảm phân loại được thí sinh.
Giống như các năm 2022, năm 2023 để chuẩn bị chuyển sang một giai đoạn mới nên bộ có sự tăng cường hợp lý một số nội dung liên quan đến vận dụng thực tiễn ở một số môn để từng bước tiệm cận với định hướng đánh giá năng lực phù hợp với mục tiêu yêu cầu phát triển năng lực phẩm chất người học của Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Về vấn đề này, Bộ GD-ĐT đã yêu cầu các cơ sở giáo dục phải chú trọng đổi mới phương pháp dạy học, phương pháp kiểm tra đánh giá thường xuyên, định kỳ ở trường phổ thông theo định hướng đánh giá năng lực để đảm bảo sự đồng bộ, nâng chất lượng và hiệu quả tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT.
* Môn ngữ văn là môn thi duy nhất theo hình thức tự luận. Trong bối cảnh bộ chủ trương chống tình trạng “văn mẫu”, vậy đề thi năm nay có điều chỉnh gì để phù hợp với chủ trương này không? Các bài đã được quy định thuộc nhóm đọc thêm, tự học thì có được đưa vào nội dung đề thi không?
– Đề thi môn ngữ văn cũng như đề thi các môn thi khác cơ bản ổn định cấu trúc như năm 2023. Đề thi nằm trong chương trình lớp 12, không ra vào phần giảm tải, đảm bảo tính phân hóa. Cấu trúc đề ngữ văn có phần đọc hiểu và làm văn. Phần đọc hiểu được phép sử dụng ngữ liệu không nhất thiết nằm trong chương trình.
Phần này, chúng tôi sẽ bàn thảo để bảo đảm chọn ra những vấn đề có nội dung liên quan thiết thực tới các vấn đề xã hội, thời sự, có tính giáo dục cao.
Đây là lứa học sinh cuối cùng theo học Chương trình giáo dục phổ thông 2006 nên chúng ta vẫn tuân thủ theo chương trình cũ, cần có những bước giao thời nhất định.
Từ năm 2025, chúng ta chờ đón đề thi của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với tính mở cao, không có những quy định về tác phẩm cụ thể thì tính sáng tạo sẽ nhiều hơn.
Lưu ý hành vi làm lộ bí mật nhà nước
Theo ông Huỳnh Văn Chương, đề thi và đáp án chưa công khai thuộc danh mục bí mật nhà nước độ “tối mật”, bổ sung về thời hạn về bảo vệ độ “tối mật”.
Cụ thể: “Thời hạn bảo vệ bí mật nhà nước độ “tối mật” đối với đề thi của các bài thi/môn thi chỉ kết thúc khi hết thời gian làm bài của bài thi/môn thi trắc nghiệm và hết 2/3 thời gian làm bài của bài thi tự luận”.
“Như vậy, đề thi tốt nghiệp THPT lan truyền trong quá trình thi, chưa được cơ quan có thẩm quyền công bố, mà do ai đó làm lộ ra bên ngoài thì có thể bị coi là có hành vi làm lộ bí mật nhà nước”, ông Chương lưu ý.
* Năm 2024, chứng chỉ ngoại ngữ có được sử dụng để miễn thi như năm trước không thưa ông?
– Kỳ thi năm nay giữ nguyên các quy định: “Thí sinh được miễn thi bài thi ngoại ngữ được tính 10 điểm cho bài thi này để xét công nhận tốt nghiệp THPT. Thí sinh không đăng ký sử dụng quyền được miễn thi bài thi ngoại ngữ thì phải dự thi và xét công nhận tốt nghiệp THPT như thí sinh không được miễn thi”.
Với môn tiếng Anh, ngoài các chứng chỉ TOEFL ITP (yêu cầu tối thiểu 450 điểm), TOEFL iBT (yêu cầu tối thiểu 45 điểm) và IELTS (yêu cầu tối thiểu 4.0 điểm) còn bổ sung thêm: B1 Preliminary/B1 Business Preliminary/B1 Linguaskill; TOEIC; Aptis ESOL B1; Pearson English International Certificate (PEIC) Level 2; chứng chỉ ngoại ngữ theo khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho VN bậc 3.
Trong đó, với chứng chỉ TOEIC, thí sinh cần đạt kỹ năng nghe từ 275 – 399 điểm, kỹ năng đọc từ 275 – 384, kỹ năng nói từ 120 – 159, kỹ năng viết từ 120 – 149 điểm.
Việc bổ sung các chứng chỉ ngoại ngữ được sử dụng để miễn thi trong kỳ thi tốt nghiệp THPT là cần thiết để đảm bảo công bằng cho các chứng chỉ ngoại ngữ có trình độ tương đương, bảo đảm quyền lợi cũng như mở rộng cơ hội chính đáng cho người học.
Những vấn đề thí sinh cần lưu ý
Thí sinh đặc biệt lưu ý những vật dụng bộ quy định “cấm mang vào phòng thi” gồm giấy than, bút xóa, đồ uống có cồn; vũ khí và chất gây nổ, gây cháy; tài liệu, thiết bị truyền tin hoặc chứa thông tin có thể lợi dụng để gian lận trong quá trình làm bài thi và quá trình chấm thi.
Quy định này nhằm khắc phục vấn đề vật dụng thí sinh được mang vào phòng thi liên quan đến thiết bị công nghệ cao cấm mang vào phòng thi của năm 2023.
Thí sinh dự thi tốt nghiệp THPT năm 2023 tại Hà Nội – Ảnh: NAM TRẦN
Bộ GD-ĐT có giải pháp nào nhằm cùng các địa phương đảm bảo tính nghiêm túc, khách quan của kỳ thi năm nay?
– Để tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024 nghiêm túc, khách quan, bộ sẽ tiếp tục cùng với các địa phương triển khai một số giải pháp cơ bản như sau:
* Thứ nhất, điều chỉnh một số vấn đề kỹ thuật để tăng cường kỷ cương, nền nếp phòng thi cũng như bảo đảm an toàn, an ninh trong suốt kỳ thi.
* Thứ hai, tiếp tục tăng cường chất lượng đề thi đồng thời tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra toàn bộ các khâu tổ chức thi. Cùng với các đoàn kiểm tra của bộ, đề nghị các địa phương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát kỳ thi tại địa phương để bảo đảm tổ chức kỳ thi an toàn, nghiêm túc, minh bạch, khách quan và chất lượng.
* Thứ ba, tăng cường quán triệt quy chế và tập huấn nghiệp vụ tổ chức thi, thanh tra thi. Đặc biệt tiếp tục phối hợp với Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ tập huấn nghiệp vụ về thực hiện các biện pháp phòng chống, ngăn chặn gian lận thi cử, nhất là gian lận bằng các thiết bị công nghệ cao.
* Thứ tư, đẩy mạnh công tác truyền thông để nhận được sự đồng thuận, quyết tâm tổ chức thi an toàn, nghiêm túc, khách quan, hiệu quả. Trong đó, yêu cầu các hội đồng thi phổ biến đầy đủ, quán triệt kỹ quy chế cho thí sinh.
Lưu ý thí sinh tuyệt đối không được sử dụng điện thoại hoặc những vật dụng cấm không được mang vào phòng thi và tuân thủ quy định, hướng dẫn của hội đồng thi. Cảnh báo cho thí sinh trong phòng thi về những thiết bị công nghệ cao có thể được sử dụng để gian lận thi cử.
* Thứ năm, tăng cường phối hợp với các bộ ngành liên quan và các địa phương trong chỉ đạo tổ chức thi. Đề nghị các địa phương chủ động thực hiện các công việc theo quy định tổ chức kỳ thi theo đúng tinh thần chịu trách nhiệm toàn diện về kỳ thi tại địa phương.
