Διατηρώντας την «ψυχή» της διαλέκτου Nghe στη θεατρική σκηνή

Στις έντονα φωτισμένες σκηνές, τα λαϊκά τραγούδια Nghe Tinh εξακολουθούν να αντηχούν, άλλοτε βαθιά λυρικά, άλλοτε ζωντανά και πνευματώδη. Αλλά κρυμμένο πίσω από κάθε στίχο και κάθε στίχο κρύβεται ένας σιωπηλός αγώνας: Πρέπει να διατηρήσουμε τη διάλεκτο Nghe - τη γλώσσα που έθρεψε αυτές τις μελωδίες, ή πρέπει να την «εκλαϊκεύσουμε» ώστε να ταιριάζει στο κοινό ολόκληρης της χώρας;

Nghe στην επαγγελματική σκηνή

Σε διάστημα άνω των 60 ετών, το Δραματικό Θέατρο Nghe Tinh έχει ανεβάσει σχεδόν 200 θεατρικά έργα, φέρνοντας λαϊκά τραγούδια Vi και Giam από τον ρουστίκ χώρο εργασίας σε επαγγελματικές σκηνές. Έργα όπως τα Mai Thuc Loan, Co Gai Song Lam, Phan Boi Chau ... όχι μόνο φέρουν την έντονη λαϊκή μελωδία, αλλά διατηρούν και σαφώς την προφορά Nghe - την ποιότητα που έχει δημιουργήσει τη μοναδική ταυτότητα αυτού του τόπου. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, αυτή η προφορά φαίνεται να εξαφανίζεται σταδιακά από τη σκηνή.

Η σκηνή «Ο ήχος των βουβαλίσιων κουδουνιών» που ερμηνεύεται από ηθοποιούς του Επαρχιακού Κέντρου Παραδοσιακών Τεχνών, χρησιμοποιώντας πολλές διαλέκτους, δημιουργεί ένα ελκυστικό και σαγηνευτικό όνομα για τη σκηνή του Δημοτικού Τραγουδιού Nghe. Φωτογραφία: Thanh Nga

Από τους «καθαρούς διαλόγους Nghe» όπως «mo, te, rang, rua, cho, nac», τα έργα σταδιακά μεταπήδησαν στην ομαλή, εύκολη στην ακρόαση κοινή γλώσσα. Εκτός από μερικά αποσπάσματα που παρουσιάστηκαν τοπικά, τα περισσότερα από τα έργα που συμμετέχουν στο εθνικό φεστιβάλ, όπως: Quyen uy va toi toc, Song noi mot mien que …, δεν έχουν σχεδόν κανένα ίχνος διαλέκτου. Ο λόγος είναι εύκολος να κατανοηθεί: Το κοινό από άλλες περιοχές θα δυσκολευτεί να το παρακολουθήσει αν δεν είναι εξοικειωμένο με τη διάλεκτο Nghe. Αλλά το τίμημα που πρέπει να πληρώσει είναι η εξασθένηση της ταυτότητας - η οποία αποτελεί την ψυχή των λαϊκών τραγουδιών Vi και Giam.

Μια σκηνή από την ταινία «Λόγια του λαού, λόγια της χώρας». Φωτογραφία: Thanh Nga

Η διάλεκτος Nghe δεν είναι απλώς μια γλώσσα επικοινωνίας. Είναι το «πρωτότυπο υλικό» που γέννησε τα λαϊκά τραγούδια, δημιουργώντας τον δικό του ρυθμό, τέμπο και αποχρώσεις. Στο Hat Giam, τυπικές επαναλαμβανόμενες δομές όπως «Khong bang mo dot nuoc / No bang mo dot nuoc» ή το γοητευτικό λογοπαίγνιο στο Hat Phuong Vai «Vi chung thang cu anh he dai, cho cua chua he sem…» βασίζονται όλα σε πλούσιο τοπικό λεξιλόγιο. Αυτά τα στρώματα λαϊκών λέξεων δεν είναι μεμονωμένες δημιουργίες αλλά κρυσταλλώσεις της ζωής, που αντανακλούν την ψυχή και τον χαρακτήρα του λαού Nghe: αγροτικές, ευθείες, ειλικρινείς και γεμάτες συναίσθημα.

Μια σκηνή από το έργο "Λόγια του λαού, λόγια της χώρας". Απόσπασμα: Παρέχεται από το Επαρχιακό Κέντρο Παραδοσιακών Τεχνών

Επομένως, όταν αφαιρείται η διάλεκτος από την όπερα, όχι μόνο χάνει το χαρακτηριστικό της ηχόχρωμα, αλλά αφαιρείται και το «πνεύμα Nghe» που διαπερνά κάθε στίχο τραγουδιού και κάθε διάλογο. Πολλοί ερευνητές έχουν θυμηθεί την ιστορία του Χο Τσι Μινχ όταν επισκέφθηκε την πόλη καταγωγής του και άκουσε το τραγούδι «Thuyen em lên Thác chop chop ranh / Nước non là nghĩa là tình ai ơi» (Η βάρκα μου ανεβοκατεβαίνει ορμητικά νερά / Η χώρα και τα βουνά είναι η έννοια της αγάπης) και τη διόρθωσαν: Πρέπει να τραγουδιέται ως «nác» όχι «nước», «ngải» όχι «ghia» - γιατί αυτή είναι η σωστή προφορά Nghe, το σωστό πνεύμα Nghe. Μόνο ένα ηχόχρωμα είναι αρκετό για να προσδιορίσει μια πολιτιστική περιοχή, πόσο μάλλον ένα ολόκληρο σύστημα στίχων και μελωδιών.

Ισορροπία μεταξύ διατήρησης και ενσωμάτωσης

Ο άξιος καλλιτέχνης Hong Duong - επικεφαλής του τμήματος έρευνας και συλλογής του επαρχιακού κέντρου παραδοσιακών τεχνών, δήλωσε: Για να έχει ένα θεατρικό έργο με λαϊκά τραγούδια Nghe Tinh ισχυρή ζωντάνια, είναι απαραίτητο να διατηρήσει την ταυτότητά του, δείχνοντας τη διατήρηση και τη διατήρηση της αρχαίας κληρονομιάς των προγόνων μας. Αλλά πρέπει επίσης να υπάρχει ένας τρόπος για να αραιωθεί η διάλεκτος, ώστε οι ακροατές στο Νότο και το Βορρά να μπορούν γρήγορα και καθαρά να νιώσουν την ομορφιά των λαϊκών τραγουδιών Nghe Tinh στη σκηνή του έργου.

Σύμφωνα με τον άξιο καλλιτέχνη Hong Duong, για το κοινό από τον Βορρά ή τον Νότο, η ακρόαση της διαλέκτου Nghe αποτελεί μερικές φορές μια πρόκληση: Χρειάζονται χρόνο για να τη συνηθίσουν, να την «απορροφήσουν», αλλά είναι δύσκολο να την κατανοήσουν πλήρως με την πρώτη φορά. Ως εκ τούτου, ορισμένοι σκηνοθέτες έχουν επιλέξει τη λύση της «αραίωσης» της διαλέκτου, μειώνοντας την ποιότητα Nghe για να αυξήσουν τη δημοτικότητά της. Ωστόσο, αυτή η λύση, αν είναι ακραία, μπορεί να κάνει την όπερα Nghe Tinh να χάσει τη μοναδικότητά της, μοιάζοντας με άλλα είδη θεάτρου.

Στην πραγματικότητα, η χρήση διαλέκτων δεν είναι απαραίτητα μια κατάσταση «είτε/είτε». Αυτό που χρειάζεται είναι μέτρο, επιλογή και τοποθέτηση στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή. Τα θεατρικά έργα μπορούν να εναρμονίσουν πλήρως τους λαϊκούς διαλόγους και τα τραγούδια διαλέκτων, μεταξύ της έντονης προφοράς Nghe και της απαλής λαϊκής προφοράς, αρκεί να διατηρείται η ψυχή. Η προφορά Nghe μπορεί να «βελτιστοποιηθεί» όπως η τρέχουσα προφορά Vinh, η οποία εξακολουθεί να είναι διακριτική αλλά όχι πολύ έντονη. Ορισμένες υπερβολικά συγκεκριμένες λέξεις μπορούν να μετατραπούν σε λαϊκές λέξεις, αλλά είναι απαραίτητο να διατηρηθούν τα «σήματα αναγνώρισης» όπως mo, te, rang, rua... έτσι ώστε οι ακροατές να μπορούν να αναγνωρίζουν την ποιότητα Nghe σε αυτές.

Μια σκηνή από το έργο «Λόγια του Λαού, Λόγια της Χώρας», ο άξιος καλλιτέχνης Χονγκ Ντουόνγκ μεταμορφώνεται στην εικόνα του Προέδρου Χο Τσι Μινχ. Φωτογραφία: Thanh Nga

Επιπλέον, είναι απαραίτητο να αξιοποιηθεί με τόλμη ο θησαυρός της λαϊκής γλώσσας - ιδιώματα, παροιμίες, δημοτικά τραγούδια, αινίγματα, στίχοι... που έχουν θρέψει τα λαϊκά τραγούδια της Nghe Tinh για γενιές. Όπως είπε ο Αξιοπρεπής Καλλιτέχνης Thanh Luu - πρώην Διευθυντής του Κέντρου Διατήρησης της Κληρονομιάς του Λαϊκού Τραγουδιού Nghe An, νυν Επαρχιακό Κέντρο Παραδοσιακών Τεχνών: Η προσθήκη υπονοούμενων, σαρκασμού, χιούμορ... στον διάλογο θα κάνει το έργο ζωντανό και ουσιαστικό, αποφεύγοντας την ξηρότητα των βιβλίων. Παράλληλα, είναι απαραίτητο να συνδεθούν οι διάλεκτοι με τοπικά πολιτιστικά στοιχεία, όπως τοπωνύμια, παραδοσιακά επαγγέλματα και εξειδικευμένα προϊόντα, για να δημιουργηθεί η ατμόσφαιρα της ζωής της Nghe An στη σκηνή. Αυτός είναι ο τρόπος για να διατηρηθεί η ταυτότητα και να δημιουργηθεί νέα γοητεία.

Σκηνή της κυρίας Hoang Thi Loan στο πρόγραμμα "Πατρίδα στην Καρδιά" που παρουσιάζεται από το Επαρχιακό Κέντρο Παραδοσιακών Τεχνών. Φωτογραφία: Thanh Nga

Ειδικά στο πλαίσιο της ψηφιακής τεχνολογίας και της ισχυρής πολιτιστικής ανταλλαγής, το λαϊκό μουσικό θέατρο πρέπει να καινοτομεί στη μορφή, διατηρώντας παράλληλα τον πυρήνα του. Είναι δυνατό να εκσυγχρονιστεί ο ήχος, το φως, οι τεχνικές σκηνοθεσίας και να ενσωματωθούν στο σενάριο σύγχρονα θέματα όπως η εκπαίδευση , το περιβάλλον, η αστικοποίηση κ.λπ. Αλλά όσο και αν είναι καινοτόμο, η διάλεκτος Nghe θα πρέπει να εξακολουθεί να είναι παρούσα σαν κόκκινο νήμα σε όλη την παράσταση, έτσι ώστε οι θεατές, όπου κι αν βρίσκονται, να μπορούν να αναγνωρίσουν το "Α, αυτό είναι το θέατρο Nghe Tinh".

Άλλωστε, η σκηνή δεν χρησιμεύει μόνο για ψυχαγωγία, αλλά και ως χώρος διατήρησης των πολιτιστικών αναμνήσεων μιας κοινότητας. Κάθε τόνος διαλέκτου που αντηχεί στη σκηνή δεν είναι απλώς ένας διάλογος ή ένα τραγούδι, αλλά μια ηχώ γενεών σκληρά εργαζόμενου, ανθεκτικού λαού Nghe An. Χωρίς αυτή τη φωνή, η λαϊκή όπερα θα χάσει την ψυχή της και θα γίνει ένα άδειο κέλυφος.

Για πάνω από 6 δεκαετίες, τα λαϊκά τραγούδια των Nghe Tinh έχουν ζήσει και λάμψει σε σκηνές σε όλη τη χώρα, όχι μόνο χάρη στις γλυκές μελωδίες Vi και Giam, αλλά και χάρη στην τοπική προφορά. Η διατήρηση της διαλέκτου στο λαϊκό δράμα δεν σημαίνει μόνο ότι διατηρείται ένα στρώμα γλώσσας, αλλά και ότι διατηρείται η ψυχή των Nghe - έτσι ώστε κάθε τραγούδι και διάλογος να εξακολουθεί να είναι εμποτισμένος με την ψυχή της πατρίδας, εμποτισμένος με ανθρώπινη αγάπη, παραμένοντας για πάντα στις καρδιές του κοινού σήμερα και αύριο.

Διαφήμιση Διαφήμισης

Πηγή: https://baonghean.vn/giu-hon-tieng-nghe-tren-san-khau-kich-hat-10307232.html