Tại họp báo Triển khai nhiệm vụ Ngân hàng năm 2024, nói về vấn đề quản lý thị trường vàng trong năm vừa qua, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho biết, về việc lấy vàng SJC là độc quyền, trong Nghị định 24 có quy định Nhà nước độc quyền kinh doanh vàng miếng.
Cụ thể theo Nghi định 24, Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng.
“Vàng trang sức, vàng mỹ nghệ là thuộc về thị trường, thuộc chức năng bộ, ngành khác quản lý về mặt Nhà nước. Còn vàng miếng do Nhà nước độc quyền. NHNN đại diện cho Nhà nước thực hiện việc độc quyền sản xuất và kinh doanh vàng miếng. Và chúng ta đã chọn SJC làm thương hiệu kinh doanh vàng miếng”, ông Tú cho biết.
Nói về vai trò của SJC ở thời điểm hiện tại, dù nhiều chuyên gia cho rằng không cần thiết phải duy trì vàng SJC hay đã đến lúc mở ra nhiều loại hình kinh doanh vàng khác.
Tuy nhiên, Phó Thống đốc lại cho rằng, dù vàng SJC còn độc quyền hay có nhiều thương hiệu khác cùng tham gia vào thị trường, mục tiêu cuối cùng vẫn là quản lý thị trường vàng không ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế vĩ mô.
“Trong thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ quyết liệt, dứt khoát hơn trong quan điểm điều hành thị trường vàng miếng, vì trách nhiệm với 100 triệu dân chứ không phải vì trách nhiệm với người kinh doanh vàng”, ông Tú khẳng định
Họp báo triển khai nhiệm vụ ngân hàng 2024.
Đồng thời, ông Tú cũng cho biết, Nhà nước không bảo hộ kinh doanh vàng bạc, nhất là kinh doanh vàng miếng mà chỉ có những chính sách hỗ trợ những lĩnh vực đời sống thiết yếu.
Nhà nước vẫn luôn tôn trọng quyền cất trữ, mua bán vàng miếng của người dân. Dù không khuyến khích kinh doanh vàng miếng nhưng Ngân hàng Nhà nước cũng không bàn luận về giá cả của các tổ chức kinh doanh vàng miếng.
Nhưng bù lại, Ngân hàng Nhà nước cũng không chấp nhận sự chênh lệch với giá vàng trên thế giới hơn 20 triệu đồng như vừa qua. Cũng không chấp nhận vàng SJC với một số hình thức vàng khách chênh nhau đến vài triệu.
“Vàng SJC cao hơn vàng thế giới hơn 20 triệu đồng/lượng vì lý do gì? Dù giá vàng thế giới có tăng ít nhiều nhưng chuyện vàng thế giới tăng 1, vàng trong nước tăng 3 là không chấp nhận được. Sau chỉ đạo của Thủ tướng, NHNN tuyên bố sẵn sàng can thiệp khi cần thiết, giá vàng đã lập tức đi xuống”, Phó Thống đốc Đào Minh Tú nhấn mạnh.
Ông Tú cho biết, các vấn đề sẽ được xem xét khi sửa đổi Nghị định 24 sắp tới. Hướng sửa đổi ra sao để vừa đảm bảo quản lý, vừa đảm bảo tính thị trường. Thời gian tới Ngân hàng Nhà nước sẽ triển khai và xin ý kiến rộng rãi.
Theo đó, trong tháng 1/2024, NHNN dự kiến sẽ trình Chính phủ báo cáo tổng kết Nghị định 24, trong đó có đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định quản lý thị trường vàng để phù hợp với bối cảnh mới của thị trường.
Nói về tầm quan trọng của Nghị định 24, Phó Thống đốc Đào Minh Tú nhấn mạnh Nghị định 24 ra đời cách đây hơn 10 năm và đã phát huy vai trò vô cùng quan trọng.
Trong đó, đảm bảo mục tiêu lớn nhất khi được xây dựng cũng như trong suốt quá trình thực hiện là chống vàng hoá nền kinh tế, không để thị trường vàng ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô (lãi suất, giá cả, tỉ giá…)
Ông Đào Xuân Tuấn, Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối (Ngân hàng Nhà nước) cho biết: “Nghị định 24 được ban hành năm 2012 giúp ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ điều hành tỉ giá và thực thu chính sách tiền tệ.
Thực tế cho thấy, trong hơn 10 năm qua cũng như thời gian gần đây, dù giá vàng tăng giảm thất thưởng nhưng tỉ giá vẫn ổn định, mọi hoạt động của ngành ngân hàng cũng không còn bị ảnh hưởng bởi thị trường vàng.
Đây là cơ sở chứng minh mục tiêu Nghị định 24 cơ bản hoàn thành. Đến nay, cần xem xét tình hình mới để có những điều chỉnh phù hợp”, ông Tuấn nhấn mạnh.
Đồng thời đưa ra khẳng định, đã đến thời điểm phù hợp để đánh giá lại mục tiêu và chính sách quản lý thị trường vàng.
Trước các ý kiến đề nghị xem xét việc bỏ cơ chế độc quyền vàng miếng, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tham khảo ý kiến các chuyên gia, hiệp hội, bộ ngành và đã được Chính phủ giao ngay trong tháng 1/2024 có báo cáo tổng kết đánh giá chính sách quản lý thị trường vàng và trình Chính phủ phê duyệt chủ trương thay đổi chính sách phù hợp tình hình mới.
NHNN sẵn sàng triển khai phương án can thiệp bình ổn thị trường vàng
Trước biến động mạnh của giá vàng quốc tế và trong nước những ngày gần đây, khối lượng giao dịch cả chiều mua, lẫn chiều bán vàng đều tăng nhẹ, tuy nhiên thị trường vàng miếng SJC nhìn chung không biến động bất thường, không có hiện tượng người dân đổ xô đi mua vàng khi giá vàng tăng cao như giai đoạn trước đây.
Lý giải nguyên nhân khiến giá vàng miếng SJC trong nước tăng mạnh trong những ngày vừa qua, NHNN cho biết chủ yếu do yếu tố tâm lý trước đà tăng liên tục của giá vàng quốc tế. Do vậy, trong những ngày giá vàng quốc tế biến động tăng mạnh, giá vàng miếng SJC trong nước thường tăng với tốc độ nhanh hơn.
Theo đó, NHNN sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến thị trường vàng, chuẩn bị sẵn sàng để triển khai phương án can thiệp bình ổn thị trường vàng. Trước diễn biến phức tạp, khó lường của thị trường vàng quốc tế và trong nước, NHNN khuyến cáo người dân nên thận trọng trong giao dịch vàng.
