ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຟ້າມບິ່ງມິງ ເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊີຕາເວັນອອກຄັ້ງທີ 20 (EAS)

ຕາມນັກຂ່າວພິເສດຂອງສຳນັກຂ່າວສານຫວຽດນາມ, ໃນຂອບເຂດກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊຽນ ຄັ້ງທີ 47 ແລະ ບັນດາກອງປະຊຸມສຸດຍອດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຢູ່ນະຄອນຫຼວງກົວລາລຳເປີ, ປະເທດມາເລເຊຍ, ຕອນບ່າຍວັນທີ 27 ຕຸລາ, ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຟ້າມບິ່ງມິງ ພ້ອມກັບການນຳບັນດາປະເທດ ແລະ ຄູ່ຮ່ວມມືອາຊຽນ ຄື ຈີນ, ອາເມລິກາ, ລັດເຊຍ, ອິນເດຍ, ຍີ່ປຸ່ນ, ສ.ເກົາຫຼີ, ອົດສະຕຣາລີ ແລະ ນິວຊີແລນ ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊີຕາເວັນອອກ (EA) ຄັ້ງທີ 20.

Báo Tin Tức•27/10/2025

ຄຳບັນຍາຍຮູບ — ກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊີຕາເວັນອອກຄັ້ງທີ 20 (EAS). ພາບ: ເຢືອງ/VNA

ກອງປະຊຸມໄດ້ດຳເນີນໃນສະພາບການ EAS ໄດ້ຈັດຕັ້ງພິທີສະເຫຼີມສະຫຼອງ 20 ປີແຫ່ງວັນສ້າງຕັ້ງ ແລະ ພັດທະນາເວທີປາໄສປຶກສາຫາລືລະດັບສູງຂອງພາກພື້ນກ່ຽວກັບຍຸດທະສາດ, ການເມືອງ - ຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະ ເສດຖະກິດ.

ທີ່ກອງປະຊຸມ, ບັນດາຜູ້ນຳ EAS ໄດ້ຕີລາຄາສູງບົດບາດສຳຄັນ ແລະ ທ່າແຮງການຮ່ວມມືອັນໃຫຍ່ຫຼວງຂອງ EAS, ດ້ວຍສະມາຊິກ 18 ປະເທດ ຕາງໜ້າໃຫ້ຫຼາຍກວ່າເຄິ່ງໜຶ່ງຂອງປະຊາກອນ ແລະ ປະມານ 60% ຂອງ GDP ທົ່ວໂລກ. ປີ 2024, ວົງເງິນການຄ້າສິນຄ້າລະຫວ່າງອາຊຽນ ແລະ ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມື EAS ຈະບັນລຸປະມານ 1,9 ຕື້ USD, ວົງເງິນລົງທຶນ FDI ບັນລຸເກືອບ 93 ຕື້ USD, ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນແງ່ຫວັງການຮ່ວມມືຢ່າງເລິກເຊິ່ງໃນພາກພື້ນ.

ການນຳໄດ້ຮັບຮູ້ໝາກຜົນອັນຕັ້ງໜ້າໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນປະຕິບັດງານ EAS ໄລຍະ 2024-2028, ພ້ອມທັງເຫັນດີສືບຕໍ່ສຸມໃສ່ແຫຼ່ງກຳລັງເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມືຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນໃນບັນດາຂົງເຂດທີ່ເປັນກຳລັງແຮງຂອງການພັດທະນາພາກພື້ນຄື: ນະວັດຕະກຳ, ເສດຖະກິດ ດີຈີຕອນ, ການເຊື່ອມຕໍ່ພື້ນຖານໂຄງລ່າງ, ການຫັນປ່ຽນພະລັງງານ, ການພັດທະນາສີຂຽວ, ການສຶກສາ, ສາທາລະນະສຸກ ແລະ ຍົກສູງກຳລັງຄວາມສາມາດຮັບມືກັບໄພພິບັດໃຫ້ແກ່ປະຊາຄົມ 205 ອາຊຽນ.

ການນຳບັນດາປະເທດຍັງເນັ້ນໜັກວ່າ: ໃນສະພາບການປ່ຽນແປງຢ່າງເລິກເຊິ່ງຂອງສະພາບແວດລ້ອມພາກພື້ນ ແລະ ໂລກ ແລະ ເພີ່ມທະວີການແຂ່ງຂັນຍຸດທະສາດລະຫວ່າງບັນດາປະເທດໃຫຍ່, ບັນດາປະເທດຕ້ອງສືບຕໍ່ເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດຂອງ EAS ເປັນກົນໄກການຮ່ວມມືທີ່ເປີດ, ກ້ວາງຂວາງ, ໂປ່ງໃສ ແລະ ເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍ, ໃນນັ້ນ ອາຊຽນ ຖືເປັນໃຈກາງໃນການຊີ້ນຳການຮ່ວມມື ແລະ ສ້າງຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍຂອງພາກພື້ນໃຫ້ມີ ສັນຕິພາບ , ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ວັດທະນາຖາວອນ; ພ້ອມກັນນັ້ນ, ເນັ້ນໜັກເຖິງຄວາມສຳຄັນຂອງລັດທິຫຼາຍຝ່າຍ, ການເຈລະຈາທີ່ສະເໝີພາບ ແລະ ສ້າງຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈຍຸດທະສາດ.

ບັນດາການນຳກໍ່ເນັ້ນໜັກເຖິງຄວາມສຳຄັນຂອງການເຄົາລົບກົດໝາຍສາກົນ, ກົດບັດຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ແລະ ໄດ້ເຫັນດີເຫັນພ້ອມກັບບັນດາຫຼັກການປະພຶດຂອງ; ຈັດການຄວາມບໍ່ລົງລອຍກັນໂດຍສັນຕິວິທີ, ບໍ່ນຳໃຊ້ ຫຼື ນາບຂູ່ນຳໃຊ້ກຳລັງ; ແລະ ເພີ່ມທະວີການເຈລະຈາ ແລະ ການປະສານງານເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນຄວາມສ່ຽງຂອງການຄິດໄລ່ທີ່ຜິດພາດ, ສະກັດກັ້ນການປະທະກັນ ແລະ ຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມສັນຕິພາບ ແລະ ສະຖຽນລະພາບຢູ່ພາກພື້ນ.

ປຶກສາຫາລືບັນດາບັນຫາສາກົນ ແລະພາກພື້ນ, ບັນດາການນຳເນັ້ນໜັກເຖິງຄວາມສຳຄັນຂອງການຮັກສາສັນຕິພາບ, ຄວາມໝັ້ນຄົງ, ສະຖຽນລະພາບ, ຄວາມປອດໄພ, ຄວາມເສລີໃນການເດີນທະເລ ແລະການບິນຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ, ຖືວ່ານີ້ແມ່ນຜົນປະໂຫຍດລວມຂອງທົ່ວພາກພື້ນ ແລະສາກົນ; ສະນັ້ນເນັ້ນໜັກເຖິງຄວາມຈຳເປັນຕ້ອງໃຊ້ຄວາມອົດກັ້ນ, ບໍ່ດຳເນີນບັນດາການກະທຳທີ່ສັບສົນໃຫ້ສະຖານະການ, ແກ້ໄຂການພິພາດໂດຍສັນຕິວິທີ, ສອດຄ່ອງກັບກົດໝາຍສາກົນ, ໃນນັ້ນມີສົນທິສັນຍາສະຫະປະຊາຊາດກ່ຽວກັບກົດໝາຍທະເລປີ 1982 (UNCLOS 1982); ປະຕິບັດຖະແຫຼງການກ່ຽວກັບການປະພຶດຂອງບັນດາຝ່າຍຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ (DOC) ຢ່າງຄົບຖ້ວນ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ ແລະ ສຳເລັດຜົນໂດຍໄວ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍກົດລະບຽບການປະພຶດ (COC) ຕາມກົດໝາຍສາກົນ, ໃນນັ້ນມີ UNCLOS 1982.

ກອງປະຊຸມຍັງຢືນຢັນວ່າຈະສະໜັບສະໜູນການເຈລະຈາເພື່ອແນໃສ່ສັນຕິພາບແບບຍືນຍົງຢູ່ແຫຼມເກົາຫຼີ, ແລະຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຝ່າຍຕ່າງໆທີ່ກ່ຽວຂ້ອງໃຊ້ຄວາມອົດກັ້ນ, ຫຼີກເວັ້ນບໍ່ໃຫ້ຄວາມເຄັ່ງຕຶງເພີ່ມຂຶ້ນ, ຊຸກຍູ້ການເຄື່ອນໄຫວທາງການທູດຕາມມະຕິຂອງສະຫະປະຊາຊາດ. ກ່ຽວກັບສະພາບການຢູ່ມຽນມາ, ບັນດາການນຳເນັ້ນໜັກວ່າ: ມຽນມາແມ່ນປະຊາຄົມອາຊຽນ; ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຢຸດຕິການໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງ, ຊຸກຍູ້ການເຈລະຈາຮອບດ້ານ, ອຳນວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ແກ່ການຊ່ວຍເຫຼືອດ້ານມະນຸດສະທຳ, ແລະ ສືບຕໍ່ປະຕິບັດຄວາມເຫັນດີເຫັນພ້ອມ 5 ດ້ານຂອງອາຊຽນ.

ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມ, ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຟ້າມບິ່ງມິງ ເນັ້ນໜັກວ່າ: ໂລກພວມກ້າວເຂົ້າສູ່ໄລຍະແຫ່ງການປ່ຽນແປງ ແລະ ສິ່ງທ້າທາຍຫຼາຍຢ່າງຂອງໂລກ, ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ບັນດາປະເທດເພີ່ມທະວີຄວາມສາມັກຄີ, ຮັດແໜ້ນການເຊື່ອມໂຍງ ແລະ ຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມືຫຼາຍຝ່າຍ ເພື່ອຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ, ຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະ ປອດໄພເພື່ອການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ແລະ ຮອບດ້ານ; ເພີ່ມທະວີຄວາມຄ້າຍຄືກັນ, ຫຼຸດຜ່ອນຄວາມແຕກຕ່າງ; ແລະຫຼີກລ່ຽງການກະທຳຝ່າຍດຽວທີ່ສ່ຽງຕໍ່ການປະເຊີນໜ້າກັນ, ຂັດຂວາງຕ່ອງໂສ້ການສະໜອງ, ແລະກີດຂວາງການຄ້າ ແລະ ການລົງທຶນ.

ຕີລາຄາສູງບົດບາດຂອງ EAS, ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ສະເໜີ EAS ຄວນເປັນເຈົ້າການໃນການປົກປ້ອງບັນດາຫຼັກການຂອງກົດໝາຍສາກົນ ແລະ ລັດທິຫຼາຍຝ່າຍ, ຊຸກຍູ້ຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍຂອງພາກພື້ນທີ່ເປີດກວ້າງ, ຮອບດ້ານ, ໂປ່ງໃສ, ມີລະບຽບຫຼັກການ, ໃນນັ້ນ ອາຊຽນ ມີບົດບາດໃຈກາງ; ຂະນະດຽວກັນ, EAS ຄວນບຸກເບີກການຮ່ວມມືເພື່ອຊຸກຍູ້ການເຕີບໂຕໃໝ່, ໂດຍສະເພາະແມ່ນວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ, ນະວັດຕະກຳ, ການຫັນເປັນດິຈິຕອລ, ການຫັນເປັນສີຂຽວ.

ບົນຈິດໃຈສົນທະນາ ແລະ ການຮ່ວມມື, ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຟ້າມບິ່ງມິງ ໄດ້ແບ່ງປັນທັດສະນະ ແລະ ຂໍ້ສະເໜີຫຼາຍຢ່າງເພື່ອປະກອບສ່ວນຮັກສາສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມືໃນພາກພື້ນ.

ກ່ອນອື່ນໝົດ, ການຮັກສາສັນຕິພາບ ແລະ ສະຖຽນລະພາບຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກແມ່ນຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການອັນຮີບດ່ວນ ແລະ ພື້ນຖານການຮ່ວມມື ແລະ ວັດທະນາຖາວອນ; ສະນັ້ນ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າຮຽກຮ້ອງໃຫ້ທຸກຝ່າຍເຄົາລົບກົດໝາຍສາກົນ, ພິເສດແມ່ນ UNCLOS ປີ 1982, ໃຊ້ຄວາມອົດກັ້ນ, ບໍ່ໃຫ້ສະຖານະການສັບສົນ, ແກ້ໄຂຄວາມຂັດແຍ້ງກັນໂດຍສັນຕິວິທີ, ສົມທົບກັນຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ DOC ຢ່າງຄົບຖ້ວນ ແລະ ໃຫ້ສຳເລັດ COC ຢ່າງມີຄວາມໝາຍ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນໂດຍໄວ.

ສອງ, ຫວຽດນາມ ສະໜັບສະໜູນ ແລະ ພ້ອມແລ້ວທີ່ຈະປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນຂະບວນການສັນຕິພາບ ແລະ ສະຖຽນລະພາບຢູ່ແຫຼມເກົາຫຼີ; ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ທຸກຝ່າຍດຳເນີນການເຈລະຈາຄືນໃໝ່ໂດຍໄວ, ໃຊ້ຄວາມອົດກັ້ນ, ຫຼີກເວັ້ນບໍ່ໃຫ້ຄວາມເຄັ່ງຕຶງເພີ່ມຂຶ້ນ, ແລະປະຕິບັດມະຕິທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຂອງສະຫະປະຊາຊາດຢ່າງຈິງຈັງ.

ທີສາມ, ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຝ່າຍຕ່າງໆທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຂອງມຽນມາຢຸດຕິການໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງ, ດຳເນີນການເຈລະຈາຮອບດ້ານ, ສ້າງຄວາມສະດວກໃຫ້ແກ່ການແກ້ໄຂດ້ານມະນຸດສະທຳ, ຜ່ານນັ້ນຊຸກຍູ້ຂະບວນການປອງດອງຊາດ ແລະ ຈັດຕັ້ງການເລືອກຕັ້ງຢ່າງເສລີ, ຍຸຕິທຳ, ເປັນເອກະພາບ ແລະ ປອດໄພ; ຮຽກຮ້ອງບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືສືບຕໍ່ສະໜັບສະໜູນ ແລະ ສົມທົບກັບອາຊຽນ ໃນຂະບວນການນີ້.

ໃນຕອນທ້າຍຂອງກອງປະຊຸມ, ບັນດາການນໍາໄດ້ຮັບຮອງເອົາຖະແຫຼງການ Kuala Lumpur ຄົບຮອບ 20 ປີຂອງ EAS ແລະຖະແຫຼງການ EAS ກ່ຽວກັບການຊຸກຍູ້ການສ້າງທ້ອງຖິ່ນໃນດ້ານການພະຍາກອນໄພພິບັດແລະການຕອບໂຕ້ໄພພິບັດ, ປະກອບສ່ວນເສີມສ້າງພື້ນຖານຂອງການຮ່ວມມືຍຸດທະສາດຂອງ EAS ໃນຂັ້ນຕອນການພັດທະນາໃຫມ່, ໄປສູ່ພາກພື້ນສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ, ຍືນຍົງແລະຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ.

ທີ່ມາ: https://baotintuc.vn/thoi-su/thu-tuong-pham-minh-chinh-du-hoi-nghi-cap-cao-dong-a-eas-lan-thu-20-20251027192434107.htm