WIPO ໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາຈະພ້ອມກັບຫວຽດນາມ ໃນການກໍ່ສ້າງພື້ນຖານເສດຖະກິດທີ່ມີຄວາມຮູ້

ໃນໄລຍະຢ້ຽມຢາມ ແລະ ເຮັດວຽກຢູ່ ຫວຽດນາມ ແຕ່ວັນທີ 25 – 26 ກັນຍາ 2025, ທ່ານ Daren Tang, ຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ອົງການຊັບສິນທາງປັນຍາໂລກ (WIPO), ໄດ້ໃຫ້ສຳພາດຕໍ່ນັກຂ່າວກ່ຽວກັບບັນດາບຸລິມະສິດຮ່ວມມື ແລະ ທິດທາງພັດທະນາລະບົບນິເວດນະວັດຕະກຳຂອງຫວຽດນາມ ໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ.

Bộ Khoa học và Công nghệ•25/09/2025

ທ່ານ Daren Tang ຕອບສຳພາດຕໍ່ນັກຂ່າວຢູ່ ກະຊວງວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ .

- ນັກຂ່າວ: ທ່ານຕີລາຄາແນວໃດກ່ຽວກັບໝາກຜົນທີ່ຫວຽດນາມ ສືບຕໍ່ໄດ້ຮັບການຮັບຮອງວ່າເປັນປະເທດ “ປະດິດສ້າງເກີນຄາດ” ໃນດັດຊະນີປະດິດສ້າງທົ່ວໂລກ (GII) 2025? ຫວຽດນາມ ຄວນໃຫ້ບຸລິມະສິດໃນການປັບປຸງບັນດາເສົາຄ້ຳທີ່ຍັງເຫຼືອເພື່ອຍົກສູງຄຸນນະພາບການປະດິດສ້າງໃນຊຸມປີຕໍ່ໜ້າ?

ທ່ານ Daren Tang: ໃນຖານະເປັນຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ WIPO, ອົງການນະວັດຕະກຳໂລກ, ຂ້າພະເຈົ້າຂໍສະແດງຄວາມຊົມເຊີຍໃນສະເຫຼີມສະຫຼອງ 80 ປີແຫ່ງວັນຊາດ. 80 ປີທີ່ຜ່ານມາ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ມີການປ່ຽນແປງຫຼາຍຢ່າງໃນດ້ານສັງຄົມ, ເສດຖະກິດ ແລະ ວັດທະນະທຳ. ປະຈຸບັນ, ຫວຽດນາມ ພວມກ້າວເຂົ້າສູ່ທິດພັດທະນາໃໝ່. ຂ້າພະເຈົ້າເຊື່ອໝັ້ນວ່າ ວິທະຍາສາດ, ເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ນະວັດຕະກຳແມ່ນກຳລັງຊຸກຍູ້, ພ້ອມກັບການກຳນົດທິດ ທາງການເມືອງ ຂອງທົ່ວປະເທດ, ຫວຽດນາມ ຈະສຳເລັດຜົນ.

ໃນໄລຍະ 10 ຫາ 15 ປີຜ່ານມາ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມມານະພະຍາຍາມພັດທະນາຢ່າງຕັ້ງໜ້າ. ຖ້າຫາກວ່າໃນປີ 2013 ມັນຈັດອັນດັບທີ 76 ໃນການຈັດອັນດັບ GII, ໃນປີ 2024 ມັນໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນເປັນອັນດັບທີ 44 - ເປັນບາດກ້າວທີ່ຫາຍາກໃນໂລກ. ນີ້ແມ່ນພື້ນຖານອັນສຳຄັນເພື່ອໃຫ້ປະເທດກ້າວໄປສູ່ໄລຍະຕໍ່ໄປ. ສຳລັບໄລຍະນີ້ເພື່ອສ້າງບາດກ້າວບຸກທະລຸຢ່າງແທ້ຈິງ, ຫວຽດນາມ ຕ້ອງສຸມໃສ່ 3 ວຽກງານຄື: ທີໜຶ່ງ, ສືບຕໍ່ເພີ່ມທະວີການລົງທຶນໃນການຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ພັດທະນາ (R&D); ສອງ, ປັບປຸງຄວາມສາມາດຂອງມະນຸດໃນການສ້າງຫົວຄິດປະດິດສ້າງ, ຫັນເປັນໝາກຜົນທີ່ເປັນຮູບຮ່າງຄື: ສ້າງວຽກເຮັດງານທຳ, ການຜະລິດ, ການບໍລິການ; ທີສາມ, ຫັນ ເສດຖະກິດ ຈາກຮູບແບບທີ່ອີງໃສ່ການຜະລິດແບບດັ້ງເດີມ, ການປະກອບ, ກະສິກຳເປັນເສດຖະກິດຄວາມຮູ້. ຂ້າພະເຈົ້າເຊື່ອໝັ້ນວ່າ, ນີ້ແມ່ນ 3 ສິ່ງທີ່ ຫວຽດນາມ ຕ້ອງປ່ຽນໃໝ່ ແລະ ປະຕິບັດຢ່າງທັນການ.

- ນັກຂ່າວ: ຫວຽດນາມ ພວມສືບຕໍ່ສຶກສາ ແລະ ປັບປຸງ ແລະ ປັບປຸງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍຊັບສິນທາງປັນຍາ. ຕາມຄວາມເຫັນຂອງທ່ານ, ຫວຽດນາມ ຄວນເອົາໃຈໃສ່ເຖິງຈຸດໃດໃນຂະບວນການປັບປຸງກົດໝາຍ? WIPO ມີແຜນການຮ່ວມມືສະເພາະໃດໜຶ່ງ, ໜູນຊ່ວຍຫວຽດນາມ ເພື່ອຊຸກຍູ້ການຄ້າປະດິດສ້າງ ແລະ ປັບປຸງຄວາມສາມາດປົກປ້ອງຊັບສິນທາງປັນຍາໃນຂົງເຂດເຕັກໂນໂລຊີໃໝ່?

ທ່ານ Daren Tang: ໃນເມື່ອກ່ອນ, ການປົກປ້ອງຊັບສິນທາງປັນຍາຕົ້ນຕໍແມ່ນກ່ຽວກັບການຂຶ້ນທະບຽນແລະປົກປ້ອງສິດ, ແຕ່ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າຍັງບໍ່ພຽງພໍ. ທ່າອ່ຽງໃນປະຈຸບັນທີ່ທັງ WIPO ແລະ ຫວຽດນາມ ພວມມຸ່ງໄປເຖິງແມ່ນການເຄື່ອນໄຫວດ້ານການຄ້າສິດຊັບສິນທາງປັນຍາ. ຫຼັງຈາກນິຕິບຸກຄົນມີແນວຄວາມຄິດແລະດໍາເນີນກິດຈະກໍາການລົງທະບຽນ, ຄໍາຖາມບໍ່ພຽງແຕ່ກ່ຽວກັບການລົງທະບຽນສິ່ງປະດິດເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ສໍາຄັນກວ່ານັ້ນແມ່ນວິທີການປ່ຽນສິ່ງປະດິດໃຫ້ເປັນມູນຄ່າທາງເສດຖະກິດຕົວຈິງ.

ຫວຽດນາມ ແລະ WIPO ພວມສົມທົບກັນກໍ່ສ້າງເສັ້ນທາງເພື່ອນຳເອົາແນວຄິດຕົວຈິງອອກສູ່ຕະຫຼາດ, ສ້າງໝາກຜົນດ້ານເສດຖະກິດໃຫ້ປະເທດຊາດ. ດ້ວຍວິທີການໃໝ່ນີ້, ສິດທິຊັບສິນທາງປັນຍາຈະບໍ່ເປັນພຽງລະບຽບກົດໝາຍອີກຕໍ່ໄປ, ແຕ່ຈະກາຍເປັນລະບົບນິເວດຂອງໂຮງຮຽນ ແລະ ໂຮງຮຽນເພື່ອສົມທົບກັບທຸລະກິດຈາກຂະໜາດນ້ອຍ ແລະ ກາງຫາໃຫຍ່ ຈົນເຖິງການເລີ່ມຕົ້ນໃໝ່. ນອກຈາກນັ້ນ, ການປັບປຸງທັກສະ ແລະ ຄວາມຮັບຮູ້ຂອງທຸກຄົນ ເພື່ອໃຫ້ສິດຊັບສິນທາງປັນຍາສາມາດເປັນເຄື່ອງມືໃນການນຳເອົາແນວຄວາມຄິດອອກສູ່ຕະຫຼາດຢ່າງແທ້ຈິງແມ່ນມີຄວາມສຳຄັນຫຼາຍ. ນີ້ກໍ່ແມ່ນວິໄສທັດພາກປະຕິບັດທີ່ WIPO ຫາກໍ່ບັນລຸໄດ້ຜ່ານບົດບັນທຶກຊ່ວຍຈຳທີ່ໄດ້ລົງນາມກັບກະຊວງວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ. ເອກະສານນີ້ຈະກາຍເປັນກຳລັງໜູນທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດເພື່ອປູທາງໃຫ້ຫວຽດນາມກ້າວເຂົ້າສູ່ໄລຍະພັດທະນາໃໝ່.

- ນັກຂ່າວ: ລັດຖະບານຫວຽດນາມ ໄດ້ວາງຄາດໝາຍການເຕີບໂຕ GDP ເປັນຕົວເລກສອງຕົວເລກໃນຊຸມປີຕໍ່ໜ້າ. ໃນຄວາມຄິດເຫັນຂອງເຈົ້າ, ບົດບາດຂອງນະວັດຕະກໍາແລະຊັບສິນທາງປັນຍາໃນການບັນລຸເປົ້າຫມາຍນີ້ແມ່ນຫຍັງ?

ທ່ານ Daren Tang: ຂ້າພະເຈົ້າເຊື່ອໝັ້ນສະເໝີວ່າ ເລື່ອງປະດິດສ້າງແມ່ນຄືສາຍນ້ຳທີ່ໄຫຼຈາກພູລົງສູ່ທະເລ, ແຫຼ່ງກຳເນີດຂອງແມ່ນ້ຳແມ່ນ R&D, ເຊິ່ງຫວຽດນາມ ພວມລົງທຶນຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ, ຍິ່ງມີການລົງທຶນໃນ R&D ຫຼາຍເທົ່າໃດ, ນ້ຳຂອງພວກເຮົາຈະໄຫຼລົງສູ່ທະເລນັບມື້ນັບແຂງແຮງ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ເພື່ອໃຫ້ສາຍພົວພັນອ່ອນໂຍນ ແລະ ສົມທົບກັນຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ, ພວກເຮົາຕ້ອງມີບັນດາມາດຕະການໜູນຊ່ວຍເພື່ອໃຫ້ແນວຄິດຂອງຊາວຫວຽດນາມ ໄດ້ຄ່ອຍໆກາຍເປັນລັກສະນະປົກກະຕິຂອງພາກພື້ນ, ເປັນປົກກະຕິໃນໂລກ. WIPO ໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາຈະຊ່ວຍໃຫ້ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືຫວຽດນາມ ເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບວິສາຫະກິດ.

ຕົວຢ່າງທົ່ວໄປ, ຢູ່ຫວຽດນາມ ພວກເຮົາມີຂໍ້ລິເລີ່ມ “Lab to market” ເພື່ອໜູນຊ່ວຍນັກສຶກສາເຕັກໂນໂລຢີໃນໂຮງຮຽນ, ໂຮງຮຽນ, ຊ່ວຍໃຫ້ພວກເຂົານໍາມາຕະຫຼາດຜະລິດຕະພັນຈາກໂຮງຮຽນຂອງເຂົາເຈົ້າ ແລະເຊື່ອມຕໍ່ກັບທຸລະກິດ, ດ້ວຍເຫດນີ້ການສ້າງແບບຈໍາລອງທຸລະກິດທີ່ມາຈາກສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າ ແລະມະຫາວິທະຍາໄລ (spin-off). ດັ່ງນັ້ນ, ສິດທິຊັບສິນທາງປັນຍາຈະກາຍເປັນຂົວຕໍ່ຢ່າງແທ້ຈິງ, ກາຍເປັນສ່ວນຫນຶ່ງຂອງລະບົບນິເວດການພັດທະນາ. ຂ້າພະເຈົ້າເຊື່ອໝັ້ນວ່າ ຜ່ານມະຕິເລກທີ 57 ຂອງກົມການເມືອງກ່ຽວກັບບັນດາບາດກ້າວບຸກທະລຸໃນການພັດທະນາວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ, ນະວັດຕະກຳ ແລະ ການຫັນເປັນດີຈີຕອນແຫ່ງຊາດ, WIPO ຈະໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາພ້ອມກັບ ຫວຽດນາມ ເຂົ້າໃນການປະຕິບັດບັນດາເນື້ອໃນຂອງມະຕິນີ້, ສ້າງພື້ນຖານເສດຖະກິດຄວາມຮູ້ໃຫ້ແກ່ຫວຽດນາມ ໃນອະນາຄົດ.

- ນັກຂ່າວ: ຂອບໃຈຫຼາຍໆ!

ສູນວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີການສື່ສານ

ທີ່ມາ: https://mst.gov.vn/wipo-cam-ket-dong-hanh-cung-viet-nam-xay-dung-nen-kinh-te-tri-thuc-197250925152753994.htm