Mẹ tôi 60 tuổi, bị zona thần kinh 4 hôm nay, xuất hiện nhiều vết rộp ở cổ và tay, đau rát và nhức. Liệu bệnh có lây cho các thành viên trong gia đình không vì hai bệnh thủy đậu và zona thần kinh đều do một loại virus gây ra? (Hương Phạm, 26 tuổi, Kiên Giang)
Trả lời:
Zona thần kinh (giời leo – Herpes zoster) là bệnh nhiễm trùng do sự tái hoạt động của virus varicella zoster tiềm ẩn từ lần nhiễm thủy đậu trước đó.
Ở người từng mắc thủy đậu và hết bệnh, virus varicella không bị đào thải hoàn toàn, “ngủ lại” suốt đời trong các tế bào, hạch thần kinh dưới dạng bất hoạt. Sau một thời gian, gặp điều kiện thuận lợi như hệ miễn dịch suy yếu, cơ thể suy nhược, mắc bệnh nền mạn tính… virus sẽ nhân cơ hội tấn công hệ miễn dịch, tái phát thành bệnh zona thần kinh.
Người mắc bệnh Zona có thể gây biến chứng nghiêm trọng là đau dây thần kinh. Nguồn: Hiệp hội Da liễu Philippines
Người chưa có miễn dịch, chưa từng mắc thủy đậu hoặc được tiêm phòng thủy đậu, có nguy cơ sẽ lây bệnh khi tiếp xúc trực tiếp với nốt phát ban và mụn nước của người đang bị zona thần kinh. Việc tiếp xúc với nước bọt hoặc dịch tiết mũi của người bệnh zona thần kinh hiếm khi gây bệnh. Những người này cần tránh tiếp xúc trực tiếp với người mắc thần kinh.
Cách phòng bệnh thủy đậu và zona thần kinh là tiêm vaccine. Hiện Việt Nam chưa có vaccine ngừa zona, người dân có thể tiêm vaccine thủy đậu, cũng có hiệu quả phòng bệnh.
Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC đang có 3 loại vaccine phòng thủy đậu, hiệu quả lên đến 89-98%, gồm: Varilrix (Bỉ) tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi và người lớn, vaccine Varivax (Mỹ) và Varicella (Hàn Quốc) tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên và người lớn. Ba loại vaccine đã được chứng minh an toàn, hiệu quả phòng bệnh cao.
Bác sĩ Lê Thị Trúc Phương
Bác sĩ tiêm chủng, Hệ thống tiêm chủng VNVC
