Các đại biểu tại phiên thảo luận diễn đàn.
Tiềm năng lớn
Nhấn mạnh tiềm năng lớn của hàng hóa vùng ĐBSCL trong việc đáp ứng tiêu chuẩn cao của thị trường Nhật Bản, ông Trương Cảnh Tuyên, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, cho rằng, trong các lĩnh vực chế biến, công nghiệp và thương mại, Nhật Bản là một trong những thị trường có tiêu chuẩn cao nhất trên thế giới, nông sản ĐBSCL đã bắt đầu chinh phục thị trường này. Điển hình là một số loại trái cây chủ lực (như xoài, nhãn, thanh long) và thủy sản chất lượng cao được xuất khẩu thành công sang Nhật Bản. ĐBSCL đóng vai trò then chốt trong an ninh lương thực quốc gia và xuất khẩu. Cần Thơ là thành phố trung tâm, là cửa ngõ kết nối các tỉnh trong vùng với cả nước và quốc tế, với hệ thống giao thông và dịch vụ logistics đang ngày càng được cải thiện. Hàng hóa của ĐBSCL, từ nông sản, thủy sản đến các sản phẩm chế biến, có tiềm năng rất lớn để đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường Nhật Bản.
Là trường đại học trọng điểm quốc gia, trung tâm đào tạo, nghiên cứu lớn nhất của vùng ĐBSCL, Đại học Cần Thơ luôn giữ vai trò cầu nối quan trọng giúp chuyển giao tri thức, hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực sản xuất, chất lượng sản phẩm và đổi mới công nghệ. Đồng thời, nhà trường cũng là đầu mối phối hợp chặt chẽ với các tổ chức quốc tế, đặc biệt là đối tác Nhật Bản trong nhiều chương trình, dự án hợp tác quy mô lớn và bền vững.
GS.TS Trần Ngọc Hải, Phó Hiệu trưởng Đại học Cần Thơ, cho rằng, nhà trường không chỉ chuyển giao tri thức, nâng cao năng lực sản xuất, chất lượng sản phẩm và đổi mới công nghệ cho doanh nghiệp vùng ĐBSCL, mà còn phối hợp chặt chẽ với các tổ chức quốc tế, đặc biệt là triển khai nhiều dự án hợp tác quy mô lớn cùng các đối tác như JICA, AEON và Takesho (Nhật Bản), góp phần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và xây dựng môi trường hợp tác doanh nghiệp bền vững.
Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO) đóng vai trò là cầu nối giữa doanh nghiệp Nhật Bản và các thị trường tiềm năng trên thế giới. Tại Việt Nam, JETRO là một trong những đơn vị tích cực hỗ trợ doanh nghiệp hai nước tăng cường trao đổi thương mại, đầu tư và hợp tác công nghệ. Chia sẻ tại diễn đàn Kết nối doanh nghiệp Việt Nam - Nhật Bản, ông Okabe Mitsutoshi, Trưởng Văn phòng JETRO tại TP Hồ Chí Minh nhận định, nông nghiệp, thủy sản tại ĐBSCL là lĩnh vực nhiều tiềm năng trong hợp tác với doanh nghiệp Nhật Bản. Hiện nay, các địa phương của vùng đang quan tâm đến phát triển nông sản chất lượng cao, giảm phát thải carbon, đào tạo nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực này. Đây cũng là thế mạnh hợp tác của doanh nghiệp Nhật Bản, với công nghệ tiên tiến. Tuy vậy, các doanh nghiệp Việt Nam quan tâm đến vấn đề này còn hạn chế.
Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Trương Cảnh Tuyên nhìn nhận kết quả đầu tư, hợp tác với các đối tác Nhật Bản vẫn chưa như mong muốn và chưa tương xứng với tiềm năng mà khu vực đang có. “Chúng tôi nhận thấy sự cần thiết trong việc thu hút vốn đầu tư, công nghệ tiên tiến và kinh nghiệm quản lý hiện đại từ Nhật Bản để nâng cao giá trị gia tăng của hàng hóa ĐBSCL. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và biến đổi khí hậu đang diễn ra nhanh chóng, việc khai thác tiềm năng hàng hóa vùng ĐBSCL không chỉ dừng lại ở việc tăng sản lượng, mà là quá trình chuyển đổi căn bản từ nông nghiệp truyền thống sang nông nghiệp thông minh, từ xuất khẩu thô sang chế biến sâu, từ chuỗi cung ứng đơn lẻ sang chuỗi giá trị bền vững, thân thiện với môi trường. Chúng tôi tin rằng, chìa khóa để mở khóa toàn bộ tiềm năng của nguồn hàng hóa dồi dào từ “vựa lúa, vựa trái cây” này chính là sự đồng hành chiến lược của các đối tác Nhật Bản, quốc gia dẫn đầu về công nghệ, quản lý chất lượng và các tiêu chuẩn xanh”, ông Trương Cảnh Tuyên chia sẻ.
Kỳ vọng về “Made in Mekong”
Tại diễn đàn Kết nối doanh nghiệp Việt Nam - Nhật Bản, các chuyên gia đã đặt câu hỏi và trao đổi về nguyên nhân khiến đầu tư Nhật Bản tại ĐBSCL chưa bứt phá, dù khu vực có tiềm năng lớn. Theo phân tích, đó là cần làm rõ các nút thắt trong tiếp cận vốn, công nghệ, hạ tầng logistics, tiêu chuẩn chất lượng và chiến lược thị trường, để từ đó thúc đẩy hợp tác sâu hơn. Trong bối cảnh đó, nhiều ý kiến kỳ vọng sớm xuất hiện các sản phẩm “Made in Mekong” có mặt trên kệ siêu thị của Nhật Bản.
Ngày 14-2-2025, Đại học Cần Thơ cùng AEON Việt Nam, Công ty Thực phẩm và Nguyên liệu Takesho và Công ty Thực phẩm Takesho ký biên bản ghi nhớ hợp tác phát triển sản phẩm chế biến mang nhãn riêng AEON TOPVALU, do doanh nghiệp trong vùng ĐBSCL sản xuất. Dự án hướng tới khai thác nguồn nguyên liệu phong phú, nghiên cứu và phát triển các sản phẩm thực phẩm chế biến mang thương hiệu TOPVALU, góp phần tăng cường công nghiệp chế biến thực phẩm và xây dựng thương hiệu “Made in Mekong”. Dự án được kỳ vọng thúc đẩy quan hệ đối tác công - tư và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho khu vực.
Để thu hút đầu tư vào Việt Nam nói chung và Cần Thơ nói riêng, đại diện tổ chức, doanh nghiệp Nhật Bản cho rằng cần quan tâm đào tạo nguồn nhân lực, nhất là nhân lực đáp ứng tiêu chuẩn toàn cầu, không chỉ thành thạo về chuyên môn, ngoại ngữ (như tiếng Nhật) mà còn phải hiểu biết nhất định về văn hóa của những doanh nghiệp nước ngoài. Tính cách hòa đồng, thân thiện là lợi thế của con người ĐBSCL, điều quan trọng là làm sao biến điểm mạnh này làm chủ đề quảng bá đến nhà đầu tư.
Đại diện AEON Việt Nam cho biết, khó khăn khi vận hành mảng bán lẻ tại Việt Nam là hệ thống logistics hàng đông lạnh chưa phát triển. Việc thiếu các nhà vận chuyển hàng đông lạnh, điều này đôi khi ảnh hưởng chất lượng hàng hóa từ kho bảo quản của nhà sản xuất đến điểm bán (siêu thị) không đảm bảo. Cùng với đó, đơn vị này kỳ vọng, thời gian tới sẽ có nhiều sản phẩm từ ĐBSCL như thủy hải sản, trái cây được phân phối mạnh mẽ hơn trong hệ thống 20.000 cửa hàng của AEON trên thế giới.
Ông Vương Thành Nam, Phó Giám đốc Sở Tài chính TP Cần Thơ cho biết, thành phố đang đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính theo hướng nhanh, rõ, trong đó đẩy mạnh số hóa để rút ngắn thời gian xử lý, minh bạch tiến độ, không để hồ sơ chạy lòng vòng. Cùng với đó, giữ ổn định pháp lý, nâng chất lượng quy hoạch; chuẩn bị mặt bằng, hệ sinh thái khu, cụm công nghiệp; phát triển hạ tầng logistics và chuỗi cung ứng… Đặc biệt, thành phố đã dành quỹ đất 30ha để hình thành khu công nghiệp hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản để sẵn sàng đón nhà đầu tư Nhật Bản.
PGS.TS Trần Trung Tính, Hiệu trưởng Đại học Cần Thơ, nêu ra ba kỳ vọng trọng tâm. Đó là xây dựng hệ sinh thái “đồng sáng tạo” giữa nhà trường - doanh nghiệp - địa phương; phát triển chuỗi sản phẩm chất lượng cao “Made in Mekong” và tăng cường vai trò của Đại học Cần Thơ trong đào tạo và cung ứng nhân lực chất lượng cao. Cụ thể, nhà trường mong muốn cùng AEON, Takesho và các doanh nghiệp Nhật Bản hình thành các nhóm nghiên cứu - đổi mới sáng tạo, phòng thí nghiệm chung, dự án R&D chung để phát triển sản phẩm mới từ nông nghiệp - thủy sản của ĐBSCL; ứng dụng công nghệ chế biến, bảo quản, tiêu chuẩn hóa; tạo ra nguồn nhân lực phù hợp nhu cầu doanh nghiệp Nhật Bản. Nhà trường cam kết thiết kế chương trình đào tạo theo nhu cầu doanh nghiệp Nhật Bản; mở rộng thực tập, đào tạo kép; nâng cao năng lực ngoại ngữ và kỹ năng nghề nghiệp. Đồng thời, mong muốn doanh nghiệp đồng hành trong đào tạo, đặt hàng nghiên cứu và tuyển dụng sinh viên. Đại học Cần Thơ cam kết thiết kế chương trình đào tạo theo nhu cầu doanh nghiệp Nhật Bản; đồng thời tiếp tục đóng vai trò đầu mối điều phối hợp tác, chuyển các thảo luận của diễn đàn thành chương trình cụ thể, mang lại giá trị thiết thực cho ĐBSCL.
“Chúng tôi tin rằng “Made in Mekong” không chỉ là một nhãn hiệu, mà sẽ trở thành một chiến lược dài hạn để nâng tầm sản phẩm ĐBSCL”, PGS.TS Trần Trung Tính khẳng định.
Bài, ảnh: KHÁNH NAM
Nguồn: https://baocantho.com.vn/mo-loi-cho-hang-hoa-dong-bang-song-cuu-long-vuon-xa-a195238.html
Bình luận (0)