Sempena ulang tahun ke-75 terjalinnya hubungan diplomatik antara Vietnam dan Bulgaria pada tahun 2025, atas jemputan Presiden Bulgaria Rumen Radev, Setiausaha Agung Jawatankuasa Pusat Parti Komunis Vietnam, To Lam telah mengadakan lawatan rasmi ke Bulgaria dari 22 hingga 24 Oktober 2025.
Sejak menjalin hubungan diplomatik pada tahun 1950, Vietnam dan Bulgaria telah membina dan mengembangkan persahabatan tradisional dan kerjasama pelbagai aspek berdasarkan kepercayaan, kesaksamaan, saling menghormati, dan untuk kepentingan rakyat kedua-dua negara.
Hubungan Vietnam-Bulgaria teguh berasaskan kepentingan bersama, pematuhan kepada Piagam Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu, dan prinsip-prinsip umum yang dipersetujui dalam Perjanjian Kerangka Kerja mengenai Perkongsian dan Kerjasama Komprehensif antara Kesatuan Eropah dan negara anggotanya serta Vietnam. Prinsip-prinsip ini termasuk menghormati kemerdekaan, kedaulatan, dan integriti wilayah semua negara dan sistem politik mereka; tidak campur tangan dalam hal ehwal dalaman masing-masing; menghormati dan melindungi kepentingan masing-masing; komitmen untuk mempromosikan perdagangan bebas global, undang-undang antarabangsa, dan multilateralisme; dan mempromosikan keamanan , keselamatan, dan kemakmuran, selaras dengan Piagam Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu.
Berasaskan pencapaian cemerlang hubungan dua hala dalam semua bidang sejak 75 tahun lalu, dengan potensi kerjasama yang luas dan keyakinan teguh terhadap masa depan yang cerah untuk hubungan antara kedua-dua negara, dan bagi memenuhi aspirasi rakyat kedua-dua negara, Setiausaha Agung Jawatankuasa Pusat Parti Komunis Vietnam To Lam dan Presiden Republik Bulgaria Rumen Radev bersetuju untuk menerima pakai Deklarasi Bersama mengenai peningkatan hubungan Vietnam-Bulgaria kepada "Perkongsian Strategik."
Penubuhan rangka kerja Perkongsian Strategik Vietnam-Bulgaria bertujuan untuk meningkatkan hubungan antara kedua-dua negara ke tahap yang baharu pada peringkat dua hala dan pelbagai hala, memperkukuh dan mengukuhkan mekanisme kerjasama dua hala sedia ada, serta menggalakkan pembentukan mekanisme baharu untuk memperdalam lagi kerjasama antara kedua-dua negara.
Dalam rangka Kerjasama Strategik, Vietnam dan Bulgaria akan terus memperdalam kerjasama dalam pelbagai bidang bagi memastikan kepentingan praktikal rakyat kedua-dua negara, menyumbang kepada keamanan, kestabilan, kerjasama dan kemakmuran di kedua-dua rantau dan dunia, dengan memberi tumpuan kepada bidang-bidang berikut:
I. Memperkukuh kerjasama politik dan diplomatik
1. Kedua-dua pihak bersetuju untuk memperkukuh dialog politik dan pertukaran delegasi di semua peringkat, terutamanya di peringkat tinggi, dan untuk mengkaji serta mewujudkan mekanisme kerjasama baharu antara kementerian, jabatan dan kawasan kedua-dua pihak.
2. Kedua-dua pihak bersetuju untuk mengukuhkan hubungan melalui semua saluran antara Parti, Negeri, Kerajaan, Dewan Undangan Negeri, dan agensi pusat dan tempatan Vietnam serta agensi pusat dan tempatan Bulgaria untuk mengukuhkan kerjasama politik dan persefahaman bersama. Kedua-dua pihak mengenal pasti perundingan politik sebagai mekanisme utama untuk menyemak dan mengemas kini aktiviti kerjasama.
3. Kedua-dua pihak ingin memperkukuhkan lagi hubungan antara badan perundangan, termasuk meningkatkan pertukaran delegasi, hubungan dua hala dan pelbagai hala, terutamanya antara pemimpin, jawatankuasa khusus dan kumpulan persahabatan parlimen kedua-dua pihak, selaras dengan rangka kerja perkongsian baharu antara kedua-dua negara.
4. Kedua-dua pihak bersetuju untuk melaksanakan perjanjian kerjasama dua hala secara berkesan; menyemak, meminda, menambah, menandatangani dokumen dan perjanjian bersama baharu dan menaik taraf antara kedua-dua negara dan antara agensi berkaitan kedua-dua pihak, bagi mewujudkan asas perundangan yang kukuh untuk menggalakkan hubungan dua hala dalam semua bidang.
5. Kedua-dua pihak bersetuju untuk menggalakkan dialog antara kedua-dua Kementerian Luar Negeri dan menyatakan hasrat mereka untuk meluaskan kerjasama dalam isu-isu antarabangsa dan serantau, termasuk rundingan mengenai kedudukan di forum pelbagai hala, terutamanya dalam rangka kerja Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu, ASEAN-EU dan ASEM.
II. Memperkukuh kerjasama pertahanan dan keselamatan
6. Kedua-dua pihak menyatakan kesediaan mereka untuk menggalakkan pertukaran delegasi di semua peringkat bagi memperkukuh kerjasama dua hala dalam bidang pertahanan dan keselamatan, dan untuk meningkatkan kerjasama dalam latihan, industri pertahanan, perisikan pertahanan, pengaman PBB, dan keselamatan bukan tradisional.
7. Kedua-dua pihak bersetuju untuk menubuhkan Kumpulan Kerja Bersama mengenai Kerjasama Pertahanan bagi menuju ke arah mewujudkan mekanisme Dialog Dasar Pertahanan peringkat Timbalan Menteri yang bergilir untuk bertukar maklumat mengenai isu strategik, pertahanan dan keselamatan; memperkukuh pertukaran akademik antara akademi pertahanan dan keselamatan serta institusi penyelidikan; dan menggalakkan mekanisme kerjasama dalam rangka kerja dua hala dan pelbagai hala.
8. Kedua-dua pihak menyatakan hasrat mereka untuk menggalakkan kerjasama dalam bidang keselamatan dan penguatkuasaan undang-undang, mempercepatkan rundingan dan pemeteraian perjanjian baharu antara agensi berkaitan; meningkatkan pertukaran maklumat dalam bidang keselamatan dan kepolisan, dan menggalakkan kerjasama dalam bidang keselamatan siber, memerangi jenayah berteknologi tinggi, pengedaran dadah, dan jenayah terancang transnasional.
9. Kedua-dua pihak bersetuju untuk terus melaksanakan perjanjian kerjasama sedia ada secara berkesan, terutamanya kerjasama dalam pencegahan jenayah, latihan dan pembangunan profesional kakitangan, memperkukuh kerjasama dalam pertukaran maklumat; dan menyelaras penilaian dan ramalan isu-isu berkaitan kepentingan dan keselamatan negara kedua-dua negara.
III. Memperluas kerjasama ekonomi dan perdagangan
10. Kedua-dua pihak bersetuju untuk menggalakkan kerjasama ekonomi dan perdagangan, mengenal pasti ia sebagai salah satu tonggak utama dan penggerak utama bagi hubungan Vietnam-Bulgaria untuk beralih daripada "tradisional" kepada "strategik, substantif dan berkesan." Berdasarkan perjanjian kerjasama ekonomi dua hala dan pelbagai hala yang sedia ada, kedua-dua pihak menyatakan hasrat mereka untuk membangun dan mengembangkan perdagangan dua hala.
11. Kedua-dua pihak menekankan peranan Bulgaria dan Vietnam sebagai jambatan untuk barangan memasuki pasaran Asia dan EU; dan bersetuju bahawa keahlian mereka dalam EU dan ASEAN mewujudkan peluang untuk meluaskan kerjasama ekonomi. Kedua-dua pihak bersetuju untuk memperkukuh peranan dan keberkesanan mekanisme kerjasama dua hala dan memaksimumkan potensi kedua-dua negara.
12. Kedua-dua pihak mengesahkan kepentingan Jawatankuasa Antara Kerajaan mengenai Kerjasama Ekonomi, Perdagangan, Saintifik dan Teknikal; dan bersetuju untuk menyokong penyertaan masing-masing dalam rantaian nilai global seperti transformasi hijau, transformasi digital, kenderaan elektrik, dan sebagainya, dalam konteks Revolusi Perindustrian Keempat, yang mengubah asas dan struktur ekonomi tradisional untuk beralih ke arah ekonomi berasaskan pengetahuan dan dipacu inovasi.
13. Kedua-dua pihak menyatakan hasrat mereka untuk menggalakkan kerjasama antara perniagaan kedua-dua negara dan menyokong prinsip perdagangan antarabangsa yang terbuka dan berasaskan peraturan yang mengambil kira peraturan EU.
14. Kedua-dua pihak menyatakan hasrat mereka untuk meningkatkan penyelarasan yang berkesan dan sokongan bersama dalam rangka kerja perkongsian Vietnam-EU, terus bekerjasama rapat, menggalakkan perdagangan dan pelaburan; dan melaksanakan serta memanfaatkan peluang Perjanjian Perdagangan Bebas Vietnam-EU (EVFTA) secara berkesan. Kedua-dua pihak akan saling menyokong dalam kerjasama ekonomi dan meningkatkan akses pasaran di EU dan ASEAN.
Setiausaha Agung Lam dan Presiden Bulgaria Rumen Radev menyaksikan majlis menandatangani perjanjian kerjasama dalam bidang teknologi angkasa lepas antara Kumpulan Telekomunikasi Ketenteraan Vietnam (Viettel) dan EnduroSat EAD. (Foto: Thong Nhat/VNA)
IV. Menggalakkan kerjasama substantif dalam bidang sains dan teknologi, pendidikan dan latihan, pertanian, budaya dan pelancongan, sukan, buruh, alam sekitar dan kesihatan.
* Sains dan Teknologi
15. Kedua-dua pihak mengenal pasti sains dan teknologi sebagai tonggak keutamaan kerjasama, yang mampu mewujudkan nilai tinggi dan memberikan sumbangan praktikal kepada pembangunan sosioekonomi dan transformasi model pertumbuhan di kedua-dua negara.
Berdasarkan Perjanjian Kerjasama Sains dan Teknologi 1998, kedua-dua pihak bersetuju untuk mempercepatkan penganjuran Sesi ke-5 Jawatankuasa Kerjasama Sains dan Teknologi, dengan memberi tumpuan kepada bidang-bidang di mana kedua-dua pihak mempunyai potensi, kekuatan dan keperluan kerjasama, seperti melatih sumber manusia dalam teknologi maklumat dalam bidang transformasi digital, ekonomi digital, infrastruktur digital dan e-kerajaan, farmaseutikal dan sains bioperubatan, kecerdasan buatan (AI) dan sains komputer moden, tenaga hijau dan sebagainya, yang dikenal pasti sebagai keutamaan strategik untuk tempoh 2030-2045.
* Pendidikan dan Latihan
16. Kedua-dua pihak komited untuk melaksanakan Perjanjian Kerangka Kerja mengenai Pertukaran Biasiswa antara kedua-dua negara secara berkesan, bermula dengan Program Kerjasama Pendidikan untuk tempoh 2025-2028, menggalakkan pemberian biasiswa kepada pelajar setiap pihak mengikut keperluan dan bidang pengajian.
17. Kedua-dua pihak bersetuju untuk memperkukuh kerjasama yang komprehensif dan berterusan, membina mekanisme untuk pertukaran pakar, pensyarah dan pelajar antara kedua-dua negara, bukan sahaja pertukaran akademik untuk pelajar dan pensyarah tetapi juga berkembang untuk melatih pakar yang berkelayakan tinggi; dan menggalakkan pembukaan kelas bahasa Vietnam dan Bulgaria di institusi latihan kedua-dua pihak.
18. Kedua-dua pihak bersetuju untuk memperkukuh kerjasama dalam bidang tradisional seperti bioteknologi, pertanian, farmaseutikal, makanan berfungsi, teknologi bahan dan alam sekitar; mempertimbangkan untuk mewujudkan pusat penyelidikan bersama dan menggalakkan pemindahan teknologi melalui hubungan antara perniagaan, persatuan dan institusi akademik; dan menggalakkan program kerjasama sains dan teknologi dalam rangka kerja EU atau mekanisme kerjasama tiga hala.
* Pertanian
19. Kedua-dua pihak bersetuju untuk berunding dan menandatangani Perjanjian Kerjasama dalam Pertanian dan Ternakan bagi meningkatkan kerjasama dalam bidang ini menjadi tonggak kerjasama strategik yang substantif, memaksimumkan potensi dan kekuatan setiap pihak dari segi tanah pertanian serta keupayaan saintifik dan teknikal dalam pertanian dan ternakan untuk membawa manfaat bersama.
20. Kedua-dua pihak mengesahkan komitmen mereka untuk memperkukuh pertukaran maklumat mengenai peraturan, piawaian dan keperluan teknikal yang berkaitan dengan kawalan kualiti dan keselamatan makanan dalam sektor pertanian, perhutanan dan perikanan; bekerjasama dalam membina rantaian bekalan pertanian langsung antara kedua-dua negara; membangunkan model bersama untuk mengaplikasikan teknologi dalam pengeluaran pertanian; dan menggalakkan kerjasama dalam penyelidikan dan pertukaran baka tumbuhan dan haiwan, bioteknologi dan pengeluaran makanan haiwan.
* Budaya, Sukan dan Pelancongan
21. Kedua-dua pihak bersetuju untuk menggalakkan mekanisme kerjasama sedia ada seperti Program Kerjasama Kebudayaan untuk tempoh 2024-2026 bagi menyelaras penganjuran minggu kebudayaan, pameran foto, pertukaran muzik dan filem, dan aktiviti lain pada cuti utama kedua-dua negara, dan untuk memperingati ulang tahun penting penubuhan hubungan diplomatik.
22. Kedua-dua pihak bersedia untuk memperkukuh kerjasama dalam sukan belia, bertujuan untuk mewujudkan sistem latihan atlet muda; menggalakkan pertukaran dokumen dan kandungan berkaitan program sukan kebangsaan, serta pembangunan strategi dan dasar untuk pembangunan sukan di kedua-dua negara.
23. Kedua-dua pihak ingin memperkukuh pertukaran, menghubungkan rakan kongsi pelancongan, berkongsi pengalaman dalam bidang kekuatan masing-masing, mempromosikan pelancongan dan membangunkan sumber manusia dalam industri pelancongan berdasarkan Pelan Kerjasama Pelancongan untuk tempoh 2024 - 2026.
24. Kedua-dua pihak menggalakkan syarikat penerbangan untuk bekerjasama dan meneroka kemungkinan membuka penerbangan terus bagi meningkatkan ketersambungan pengangkutan dan pertukaran budaya antara kedua-dua negara. Pihak Bulgaria mengakui dan menghargai pengecualian visa 45 hari unilateral Vietnam untuk warganegara Bulgaria dari 15 Ogos 2025 hingga 14 Ogos 2028, untuk memudahkan perniagaan, pakar, pelabur dan pelancong Bulgaria. Pihak Vietnam meminta Bulgaria untuk mengambil langkah bagi memudahkan kemasukan, keluar dan kediaman, dan untuk meneroka kemungkinan pengecualian visa dua hala untuk warganegara masing-masing mengikut peraturan EU pada masa yang sesuai untuk menggalakkan kerjasama dua hala dan pertukaran rakyat dengan rakyat.
* Buruh
25. Kedua-dua pihak bersetuju untuk memperkukuh kerjasama yang berkesan dalam bidang buruh berdasarkan Perjanjian Kerjasama Buruh yang ditandatangani pada tahun 2018.
26. Kedua-dua pihak bersetuju untuk memperdalam kerjasama dalam bidang migrasi buruh dan memperkukuh kerjasama dalam latihan vokasional melalui pemeteraian Memorandum Persefahaman antara Kementerian Dalam Negeri Republik Sosialis Vietnam dan Kementerian Buruh dan Dasar Sosial Republik Bulgaria.
* Alam Sekitar
27. Kedua-dua pihak bersedia untuk memperkukuh kerjasama dan berkongsi teknologi serta pengalaman dalam bidang ekonomi kitaran, rawatan air sisa, pengurusan sisa pepejal dan plastik, kawalan pencemaran udara, bekalan air bersih dan sanitasi luar bandar; dan menggalakkan kerjasama dalam bidang geologi, mineral dan peralihan tenaga.
28. Kedua-dua pihak mengesahkan komitmen mereka untuk memperdalam kerjasama pembangunan, terutamanya dalam bidang utama seperti rangkuman sosial, pertumbuhan ekonomi yang mampan dan daya tahan alam sekitar, termasuk penyepaduan rangka kerja kerjasama seperti Inisiatif Pasukan Eropah dan Program Gerbang Global.
* Perubatan
29. Kedua-dua pihak bersetuju untuk memperkukuh kerjasama dalam bidang penjagaan kesihatan awam dan perubatan pencegahan; meluaskan peluang untuk bertukar pengalaman dalam bidang latihan kakitangan perubatan berkualiti tinggi, penyelidikan dan pembangunan farmaseutikal, bioteknologi dan e-kesihatan. Kedua-dua pihak bersetuju untuk menggalakkan pemeteraian perjanjian kerjasama antara kerajaan atau pelan pelaksanaan dalam bidang kesihatan.
Setiausaha Agung To Lam dan isterinya meletakkan bunga di Tugu Peringatan Askar Tidak Dikenali. (Foto: Thong Nhat/VNA)
V. Memperkukuh kerjasama antara kawasan tempatan dan pertukaran penduduk.
30. Kedua-dua pihak menyatakan kesediaan mereka untuk memperkukuh kerjasama antara kerajaan tempatan yang mempunyai ciri-ciri ekonomi, geografi dan budaya yang serupa, serta antara organisasi sosial dan profesional, untuk memanfaatkan kekuatan yang saling melengkapi, menggalakkan ketersambungan dalam bidang seperti perdagangan, pelaburan, pendidikan dan pertukaran budaya, sekali gus membawa manfaat praktikal dan memperkukuh persahabatan antara Vietnam dan Bulgaria.
31. Kedua-dua pihak bersedia untuk memudahkan pertukaran dan kerjasama berkala antara pertubuhan rakyat dan persatuan persahabatan kedua-dua negara semasa acara-acara besar kedua-dua pihak; dan untuk menandatangani lebih banyak dokumen kerjasama baharu bagi mengukuhkan lagi hubungan antara kedua-dua negara.
32. Kedua-dua pihak akan memudahkan komuniti Vietnam di Bulgaria dan warga Bulgaria yang tinggal di Vietnam, membolehkan mereka terus memberikan sumbangan positif kepada persahabatan tradisional dan kerjasama pelbagai aspek antara kedua-dua negara.
VI. Memperkukuh kerjasama serantau dan antarabangsa
33. Kedua-dua pihak amat menghargai kerjasama erat dalam organisasi serantau dan antarabangsa, dan berharap dapat meneruskan penyelarasan erat dan sokongan bersama dalam rangka kerja Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu dan organisasi serta forum antarabangsa yang lain, sambil mengekalkan pertukaran tetap mengenai isu-isu keselamatan dan politik serantau serta situasi antarabangsa yang menjadi perhatian bersama.
34. Kedua-dua pihak bersetuju untuk meneruskan kerjasama erat dalam rangka kerja pelbagai hala serantau dan antarabangsa seperti WTO, ASEAN-EU, ASEM, OECD, UNESCO dan organisasi serta forum lain.
35. Kedua-dua pihak bersetuju untuk memperkukuh rundingan mengenai isu-isu serantau dan antarabangsa, menyelaras dalam menangani cabaran keselamatan tradisional dan bukan tradisional, termasuk wabak, perubahan iklim, keganasan, keselamatan makanan, keselamatan tenaga dan air, dan menyelaras dalam menggalakkan pembangunan mampan, liberalisasi perdagangan dan integrasi ekonomi serantau.
36. Kedua-dua pihak mengesahkan bahawa Vietnam dan Bulgaria menyokong multilateralisme, menghormati dan mematuhi sepenuhnya undang-undang antarabangsa, dan menyelesaikan pertikaian secara aman berdasarkan undang-undang antarabangsa, terutamanya Piagam Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu, tanpa penggunaan atau ancaman kekerasan. Kedua-dua pihak menekankan kepentingan mengekalkan keamanan dan kestabilan, memastikan keselamatan, keselamatan, dan kebebasan navigasi, penerbangan, dan perdagangan tanpa halangan, dan memastikan kedaulatan undang-undang di laut mengikut undang-undang antarabangsa, termasuk Konvensyen Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu 1982 mengenai Undang-undang Laut (UNCLOS 1982).
37. Kedua-dua pihak mengesahkan peranan penting lawatan peringkat tinggi dalam memperkukuh persahabatan tradisional dan membuka prospek kerjasama yang berkesan dan substantif antara Vietnam dan Bulgaria, demi kepentingan rakyat kedua-dua negara, dan untuk keamanan, kestabilan, dan pembangunan di rantau ini.
Berdasarkan kandungan Kenyataan Bersama, Kementerian Luar Negeri kedua-dua negara akan bekerjasama dengan kementerian dan agensi berkaitan untuk melaksanakan objektif yang dinyatakan di atas.
(VNA/Vietnam+)
Sumber: https://www.vietnamplus.vn/tuyen-bo-chung-ve-viec-thiet-lap-quan-he-doi-tac-chien-luoc-viet-nam-bulgaria-post1072277.vnp
Komen (0)