Dù đạt nhiều kết quả tích cực trong công tác phối hợp quản lý, giải quyết các vụ án, vụ việc tạm đình chỉ, song số vụ án tạm đình chỉ của Cơ quan điều tra còn nhiều.
Các đại biểu tham dự hội nghị.
Sáng 8-6, Viện Kiểm sát Nhân dân, Tòa án Nhân dân, Công an tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Cục Hải quan và Chi cục thi hành án dân sự tỉnh đã tổ chức Hội nghị sơ kết 3 năm thực hiện Thông tư liên tịch số 01/2020/TTLT-VKSNDTC-TANDTC-BCA-BQP-BNN&PTNT-BTC-BTP ngày 1-6-2020 của Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao, Tòa án Nhân dân tối cao, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp quy định phối hợp thực hiện một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự về quản lý, giải quyết các vụ án, vụ việc tạm đình chỉ (gọi tắt là Thông tư liên tịch số 01 – PV).
Cán bộ Công an tham gia hội nghị.
Theo báo cáo tại hội nghị, Thông tư liên tịch số 01 ra đời đã kịp thời giải quyết được nhiều khó khăn, vướng mắc liên quan tới số vụ án, vụ việc tạm đình chỉ, tạm dừng xác minh tồn đọng, đặc biệt là các vụ án tạm đình chỉ hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự. Quá trình triển khai thực hiện, lãnh đạo Cơ quan điều tra và Viện Kiểm sát hai cấp đã chỉ đạo sát sao, thường xuyên đôn đốc các đơn vị thực hiện phối hợp. Các đơn vị đầu mối đã nâng cao vai trò, trách nhiệm, chủ động thực hiện tốt công tác tham mưu, hướng dẫn; tích cực phối hợp rà soát, đối chiếu, tập hợp, nghiên cứu hồ sơ, thống nhất ra quyết định giải quyết kịp thời. Thông qua việc rà soát, đối chiếu đã phát hiện, giải quyết kịp thời nhiều hồ sơ vụ án, vụ việc tạm đình chỉ hết thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự, truy tìm được nhiều hồ sơ thất lạc.
Quang cảnh hội nghị.
Trong công tác phối hợp, Cơ quan điều tra và Viện Kiểm sát hai cấp đã tăng cường và chú trọng trong công tác quản lý, theo dõi giải quyết vụ án, vụ việc tạm đình chỉ. Hàng tháng, hai ngành đều lập biên bản đối chiếu số liệu phát sinh, phục hồi, các vụ tạm đình chỉ còn tồn; nhiều vụ án tạm đình chỉ hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đã được đình chỉ theo đúng quy định.
Lãnh đạo các cơ quan tố tụng đồng chủ trì hội nghị.
Từ ngày 1-8-2020 đến hết ngày 28-2-2023, Cơ quan điều tra hai cấp đã giải quyết 402 vụ trong tổng số 1.096 vụ việc tạm đình chỉ; giải quyết 1.661 vụ án, 387 bị can trong tổng số 4.439 vụ án với 626 bị can tạm đình chỉ phải giải quyết; Viện Kiểm sát 2 cấp giải quyết 10 vụ án với 14 bị can trong tổng số 15 vụ án, 19 bị can tạm đình chỉ; Tòa án hai cấp giải quyết 7 vụ với 34 bị cáo trong tổng số 8 vụ, 35 bị cáo tạm đình chỉ.
Hội nghị đã tập trung thảo luận đánh giá kết quả đã đạt được, thẳng thắn chỉ ra những tồn tại, hạn chế trong công tác phối hợp thực hiện Thông tư liên tịch số 01. Đồng thời phân tích nguyên nhân, nêu lên bài học kinh nghiệm và đề ra giải pháp tổ chức thực hiện trong thời gian tới.
Nhiều ý kiến tham luận cho rằng, tuy đạt được nhiều kết quả nổi bật trong công tác phối hợp thực hiện Thông tư liên tịch số 01, song số lượng tin báo tạm đình chỉ còn nhiều, chưa được phục hồi để giải quyết. Các vụ án tạm đình chỉ, việc tiếp tục thực hiện hoạt động điều tra, thu thập chứng cứ, tài liệu để giải quyết các lý do tạm đình chỉ ít được quan tâm, giải quyết, dẫn đến số lượng các vụ án tạm đình chỉ nhưng không có căn cứ phục hồi chiếm tỷ lệ cao, nhất là các vụ án tạm đình chỉ do không xác định được bị can… Cụ thể, số vụ án, bị can tạm đình chỉ còn lại tiếp tục quản lý là 2.778 vụ, 239 bị can (2.568 vụ án tạm đình chỉ chưa có bị can, 210 vụ tạm đình chỉ có bị can). Trong đó có nhiều vụ án liên quan đến tội phạm công nghệ cao, tội phạm trộm cắp…
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến nêu lên công tác quản lý, lưu trữ hồ sơ trong giai đoạn trước còn hạn chế, hệ thống sổ sách thất lạc hoặc hồ sơ vụ việc hết sức sơ sài, không phản ánh được đầy đủ bản chất vụ việc, nhiều hồ sơ không có khả năng khắc phục. Công tác theo dõi hồ sơ còn thực hiện thủ công, chưa được ứng dụng công nghệ thông tin nên mất nhiều thời gian, khó khăn trong công tác tra cứu, đối chiếu số liệu.
Hội nghị thống nhất, trong thời gian tới, các cơ quan tố tụng của tỉnh sẽ tập trung chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp. Trong đó tập trung giải quyết dứt điểm các vụ án, vụ việc tạm đình chỉ hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự. Phân công cán bộ, công chức thụ lý, nghiên cứu, đánh giá tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án, vụ việc tạm đình chỉ còn thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự để phục hồi giải quyết theo quy định của pháp luật.
Các cơ quan tố tụng phải thường xuyên phối hợp trong việc rà soát, đánh giá chứng cứ, tài liệu trong các vụ án, vụ việc tạm đình chỉ đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự và những vụ án tạm đình chỉ điều tra bị can khi có đủ căn cứ đình chỉ theo quy định.
Đồng thời kiểm sát chặt chẽ việc ra quyết định tạm đình chỉ của Cơ quan điều tra đảm bảo có căn cứ, đúng pháp luật, tránh việc lạm dụng lý do không đúng để tạm đình chỉ. Giữa Cơ quan điều tra và Viện Kiểm sát sẽ trao đổi thống nhất trước khi cơ quan điều tra ra quyết định tạm đình chỉ điều tra vụ án, bị can…
Đỗ Đức
