Sở Nông nghiệp và Môi trường Cà Mau: Phát huy tài nguyên đặc thù, thúc đẩy giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026–2030

Thực hiện nhiệm vụ tham mưu UBND tỉnh về phát triển nông nghiệp, nông thôn và bảo vệ môi trường, Sở Nông nghiệp và Môi trường trong thời gian qua đã tham mưu UBND tỉnh Cà Mau khai thác hiệu quả các tiềm năng, lợi thế sẵn có để triển khai công tác giảm nghèo bền vững, đặc biệt trong bối cảnh tỉnh sở hữu nhiều loại tài nguyên đặc thù như rừng ngập mặn, nghề muối truyền thống, hệ sinh thái tôm – rừng và năng lượng gió. Phát huy nguồn lực tự nhiên, nâng cao sinh kế người dân Theo đánh giá của Sở, các mô hình kinh tế dựa trên tài nguyên bản địa – nhất là mô hình tôm – cua – rừng – đã mang lại hiệu quả vượt trội, góp phần đảm bảo cân bằng sinh thái đồng thời tạo sinh kế ổn định cho hộ nghèo và hộ cận nghèo. Cùng với đó, việc xây dựng và phát triển thương hiệu “Cua Cà Mau” theo hướng ứng dụng khoa học – công nghệ đã giúp nâng giá trị sản phẩm và tạo thêm việc làm tại địa phương.

Tỉnh cũng đang đẩy mạnh tiếp cận kinh tế xanh thông qua việc phát huy tiềm năng điện gió và các nguồn năng lượng tái tạo, mở ra nhiều cơ hội phát triển ngành nghề phụ trợ và tạo thêm việc làm bền vững cho người dân. Sở Nông nghiệp và Môi trường tham mưu UBND tỉnh ban hành các cơ chế hỗ trợ sản xuất theo chuỗi giá trị, lồng ghép các Chương trình mục tiêu quốc gia và đẩy mạnh phân cấp để người dân, doanh nghiệp chủ động hơn trong triển khai mô hình phát triển sinh kế.
Ngành tôm – trụ cột trong chuyển dịch sinh kế và giảm nghèo
Với hơn 427.000 ha nuôi tôm, Cà Mau là địa phương có diện tích nuôi tôm lớn nhất cả nước. Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, tỉnh đang triển khai đồng bộ các giải pháp chuyển dịch sinh kế theo hướng kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn trong ngành tôm nhằm giúp hộ nghèo và cận nghèo nâng cao thu nhập.
Các giải pháp trọng tâm gồm:
Phát triển mô hình tôm – rừng, tôm – lúa, tôm sinh thái, hỗ trợ chứng nhận quốc tế Naturland, BAP, ASC, EU Organic.
Ứng dụng mô hình tuần hoàn thông qua xử lý nước sinh học, tái sử dụng nước, tái chế phụ phẩm tôm và kết hợp năng lượng mặt trời trong vận hành ao nuôi.
Liên kết sản xuất theo chuỗi giúp hộ nghèo được tiếp cận giống, kỹ thuật, dịch vụ thú y thủy sản và đảm bảo đầu ra.
Ứng dụng chuyển đổi số trong nhật ký sản xuất, quản lý môi trường và truy xuất nguồn gốc.
Bố trí nguồn tín dụng xanh, hỗ trợ bảo hiểm nông nghiệp và xây dựng mô hình mẫu.
 

Mô hình tôm lúa của người dân Cà Mau đang triển khai đạt nhiều kết quả tích cực

Sở Nông nghiệp và Môi trường khẳng định ngành tôm tiếp tục là động lực để Cà Mau thực hiện mục tiêu giảm nghèo đa chiều bền vững.
Phát triển nghề muối gắn với bảo tồn di sản và du lịch sinh thái
Đối với vùng muối trên địa bàn tỉnh, Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết tỉnh đã định hướng nhiều giải pháp nâng cao giá trị hạt muối và đảm bảo thu nhập ổn định cho diêm dân.
Các nhóm nhiệm vụ chủ yếu gồm:
Quy hoạch ổn định vùng sản xuất muối, không để thu hẹp diện tích tùy tiện.
Đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng đồng muối, gắn với phát triển du lịch sinh thái và trải nghiệm nghề muối.
Duy trì hai phương pháp sản xuất: trải bạt và truyền thống, trong đó nghề muối truyền thống gắn với di sản văn hóa và du lịch.
Triển khai chính sách hỗ trợ theo Nghị định 113/2024/NĐ-CP của Chính phủ, nhất là hỗ trợ đầu tư bạt trải muối và mở rộng vùng nguyên liệu cho doanh nghiệp chế biến.
Đa dạng hóa sản phẩm từ muối, phục vụ y tế, spa, làm đẹp, quà tặng, giúp tăng giá trị hạt muối.
 

Nghề muối truyền thống ở Bạc Liêu (nay là Cà Mau) có giá trị văn hoá rất lâu đời của vùng đất cực Nam Tổ quốc

Chính sách hỗ trợ tạo chuyển biến trong giảm nghèo
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, các chính sách lớn đã tạo tác động rõ rệt đối với công tác giảm nghèo, bao gồm:
Tín dụng chính sách xã hội: tạo điều kiện cho hộ nghèo có vốn đầu tư sản xuất, ứng dụng kỹ thuật mới và mở rộng quy mô sinh kế.
Hỗ trợ pháp lý: giúp người dân tiếp cận chính sách, giảm rủi ro pháp lý trong sản xuất kinh doanh.
Đào tạo nghề, giới thiệu việc làm: nâng cao kỹ năng lao động, tạo thu nhập ổn định.
Đầu tư hạ tầng thiết yếu nông thôn: điện, đường, trường học, trạm y tế, nước sạch, cơ sở sinh hoạt cộng đồng.
Các chính sách này đồng bộ và liên kết chặt chẽ, đảm bảo phù hợp với đặc điểm từng hộ gia đình, từng vùng sinh kế.
Kiểm soát chặt chẽ nguy cơ tái nghèo
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, tỉnh đặc biệt quan tâm đến nhóm hộ mới thoát nghèo, mới thoát cận nghèo. Các hộ này tiếp tục được hưởng BHYT, hỗ trợ giáo dục, vay vốn ưu đãi và được cán bộ địa phương trực tiếp theo dõi, hỗ trợ khi phát sinh khó khăn.
Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, giám sát được thực hiện thường xuyên ở tất cả các cấp. Các đoàn kiểm tra trực tiếp đến hộ dân để nắm bắt tình hình, phát hiện sai sót và kịp thời chấn chỉnh, đảm bảo các chính sách được triển khai đúng đối tượng, đúng mục tiêu.
Sở cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khơi dậy nội lực người dân thông qua đào tạo nghề, khởi nghiệp, tư vấn pháp lý, chuyển giao kỹ thuật và hỗ trợ tiếp cận tín dụng, góp phần giúp người dân tự chủ trong sinh kế.
Nhiệm vụ trọng tâm hướng đến mục tiêu tỷ lệ hộ nghèo 0,5% vào năm 2030
Để thực hiện mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống 0,5% vào năm 2030, Sở Nông nghiệp và Môi trường tham mưu UBND tỉnh triển khai các nhóm nhiệm vụ:
Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền và phối hợp chặt chẽ với Mặt trận và các tổ chức đoàn thể.
Hỗ trợ toàn diện nhóm hộ nghèo có lao động: vốn tín dụng, kỹ thuật sản xuất, khuyến nông – khuyến lâm – khuyến ngư, đào tạo nghề, xuất khẩu lao động.
Đẩy mạnh tuyên truyền nhằm tạo sự đồng thuận của toàn xã hội trong công tác giảm nghèo bền vững.
Giải pháp cho các vùng dễ tổn thương
Đối với các khu vực ven biển, bãi ngang và vùng rừng U Minh, Sở Nông nghiệp và Môi trường tập trung:
Phát triển mô hình sinh kế thích ứng với khí hậu như tôm – lúa, tôm – rừng, tôm – cua – sò, ốc – rừng.
Phát triển giống vật nuôi có khả năng chống chịu tốt, giảm thiệt hại do thời tiết cực đoan.
Đầu tư hạ tầng thủy lợi, hồ trữ nước thủy lợi, bố trí dân cư vùng thường xuyên ảnh hưởng thiên tai.
Thực hiện hỗ trợ khẩn cấp khi thiên tai xảy ra và khôi phục hạ tầng thiết yếu sau thiên tai.
Tăng cường truyền thông về phòng, chống thiên tai, nâng cao năng lực cộng đồng.
Sở Nông nghiệp và Môi trường Cà Mau sẽ tiếp tục tham mưu UBND tỉnh triển khai đồng bộ các giải pháp, tận dụng tiềm năng tài nguyên bản địa, đẩy mạnh chuyển đổi mô hình sinh kế và phát triển kinh tế xanh, nhằm hướng tới mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bền vững cho giai đoạn 2026–2030.

Nguồn: https://sonnmt.camau.gov.vn/tin-hoat-dong/so-nong-nghiep-va-moi-truong-ca-mau-phat-huy-tai-nguyen-dac-thu-thuc-day-giam-ngheo-ben-vung-gia-291685