กระทรวงความมั่นคงสาธารณะได้ออกคำสั่งที่ 11/HD-BCA-V03 ลงวันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2568 เรื่อง การจัดกำลังเจ้าหน้าที่สืบสวนและเจ้าหน้าที่สืบสวนในตำรวจระดับตำบล การรับ การจำแนกประเภท และการจัดการการแจ้งเบาะแสและรายงานอาชญากรรมโดยตำรวจระดับตำบล

มาตรา ๑ กำหนดวิธีการจัดพนักงานสอบสวนในกองบัญชาการตำรวจภูธรจังหวัดไว้ดังนี้ ๑. แต่งตั้งตำแหน่ง (หรือจัดจ้าง) พนักงานสอบสวนของกองบัญชาการตำรวจภูธรจังหวัดหรือกองบัญชาการตำรวจนครบาล (เรียกรวมกันว่า ตำรวจจังหวัด) ให้แก่หัวหน้าตำรวจภูธรจังหวัด

ในกรณีที่ผู้บัญชาการตำรวจระดับตำบลไม่ผ่านเกณฑ์การแต่งตั้งผู้สืบสวน รองผู้บัญชาการตำรวจระดับตำบลผู้รับผิดชอบด้านการป้องกันและควบคุมอาชญากรรมจะได้รับการแต่งตั้งเป็นผู้สืบสวน (หรือได้รับมอบหมาย) ส่วนผู้บัญชาการตำรวจระดับจังหวัดและรองผู้บัญชาการตำรวจระดับตำบลผู้รับผิดชอบด้านการป้องกันและควบคุมอาชญากรรมจะได้รับการแต่งตั้งเป็นผู้สืบสวน (หรือได้รับมอบหมาย)

นักสืบ.jpg
เจ้าหน้าที่ตำรวจกำลังดึงภาพจากกล้องวงจรปิด ภาพ: กระทรวงความมั่นคงสาธารณะ

นอกจากผู้บัญชาการตำรวจระดับตำบลแล้ว รองผู้บัญชาการตำรวจระดับตำบลยังสามารถแต่งตั้งตำแหน่ง (หรือจัด) ผู้สืบสวนของหน่วยงานสืบสวนตำรวจระดับจังหวัดให้กับเจ้าหน้าที่ชุดสืบสวนป้องกันและควบคุมอาชญากรรมหรือเจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติหน้าที่โดยตรงในการตรวจสอบและยืนยันการกล่าวโทษและรายงานอาชญากรรมเบื้องต้น และการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมของตำรวจระดับตำบลได้อีกด้วย

การแต่งตั้งตำแหน่งพนักงานสอบสวนในตำรวจระดับตำบลไม่ถือเป็นการแต่งตั้งพนักงานสอบสวนให้เป็นเจ้าพนักงานที่ไม่มีความสามารถในการสอบสวน

ข้อ 2 แห่งคำสั่งที่ 11/HD-BCA-V03 กำหนดให้การแต่งตั้งตำแหน่ง (หรือการจัดเตรียม) พนักงานสอบสวนของหน่วยงานสอบสวนตำรวจระดับจังหวัด ให้แก่เจ้าหน้าที่ชุดสืบสวนป้องกันและควบคุมอาชญากรรม หรือเจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติหน้าที่โดยตรงในการตรวจสอบและยืนยันการกล่าวโทษและรายงานเบื้องต้นเกี่ยวกับอาชญากรรม และการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมในระดับตำรวจตำบลที่มีคุณสมบัติและศักยภาพในการแต่งตั้งพนักงานสอบสวน

หน้าที่และอำนาจของพนักงานสอบสวนเมื่อได้รับมอบหมายให้ปฏิบัติหน้าที่ตำรวจระดับตำบล

ข้อ 4 แห่งแนวปฏิบัตินี้ กำหนดว่า การรับและยุติข้อกล่าวหาและรายงานอาชญากรรมจะอยู่ภายใต้เขตอำนาจของสำนักงานสอบสวนจังหวัด เมื่อมีเงื่อนไขดังต่อไปนี้: ผู้ถูกกล่าวหาต้องมีถิ่นที่อยู่และภูมิหลังที่ชัดเจน; อาชญากรรมนั้นไม่ร้ายแรงหรือร้ายแรงน้อย; เหตุการณ์นั้นไม่ซับซ้อน มีหลักฐานชัดเจน; เกิดขึ้นในพื้นที่ที่อยู่ภายใต้การบริหารจัดการของตำรวจระดับตำบล

พร้อมกันนี้ ให้พนักงานสอบสวน สภ.เมือง รับผิดชอบคดีอาญาที่อยู่ในความรับผิดชอบของ สภ.เมือง ในคดีดังต่อไปนี้ คดีอาญา เริ่มต้นจากการแจ้งเบาะแสและข้อกล่าวหาอาชญากรรม ที่พนักงานสอบสวน สภ.เมือง รับผิดชอบดำเนินการและแก้ไข

คดีอาญาต้องเป็นไปตามเงื่อนไขทั้งหมดดังต่อไปนี้: ผู้ก่ออาชญากรรมมีตัวตนชัดเจน; ความผิดนั้นไม่ซับซ้อน หลักฐานชัดเจน; อาชญากรรมที่เกิดขึ้นเป็นอาชญากรรมที่ไม่ร้ายแรงหรือร้ายแรง; ผู้ก่ออาชญากรรมมีถิ่นที่อยู่และภูมิหลังที่ชัดเจน; เกิดขึ้นในพื้นที่ภายใต้การบริหารจัดการของตำรวจระดับตำบล

ตามหลักเกณฑ์ดังกล่าว สถานีตำรวจระดับตำบลแต่ละแห่งจะต้องมีพนักงานสอบสวนอย่างน้อย 1 คน

ตามบทบัญญัติมาตรา 3 พนักงานสอบสวนและเจ้าหน้าที่สอบสวนของหน่วยงานสืบสวนสอบสวนระดับจังหวัดที่สังกัดตำรวจระดับตำบล ถือเป็นพนักงานสอบสวนนอกเวลาและเป็นส่วนหนึ่งของเจ้าหน้าที่ตำรวจระดับตำบล

เพื่อให้เป็นไปตามระเบียบและนโยบายในการแต่งตั้ง (หรือจัดเตรียม) พนักงานสอบสวนและเจ้าหน้าที่สอบสวนในระดับตำรวจตำบล พนักงานสอบสวนและเจ้าหน้าที่สอบสวนก็ยังคงมีบรรดาศักดิ์ ยศ และตำแหน่งหน้าที่อื่นๆ ตามระเบียบของกระทรวงความมั่นคงสาธารณะ (เช่น นักสืบ ตำรวจ ฯลฯ) และมีสิทธิได้รับบรรดาศักดิ์ ยศ และตำแหน่งหน้าที่สูงสุดตามระเบียบและนโยบาย