คำยากๆ : ขี่ม้าชมดอกไม้

การขี่ม้าชมดอกไม้ มาจากสำนวนจีนว่า "Tẩu mã quan hoa" (走馬觀花) คำว่า "Tẩu mã" หมายถึงการขี่ม้า คนเวียดนามแปลว่าการขี่ม้า (ไป) ส่วน "Quan hoa" หมายถึงการชม การชื่นชมดอกไม้ สำนวนนี้มาจากบทกวี " Dang khoa hau " (หลังจากสอบผ่าน) ของเหมิง เกียว (ค.ศ. 751 - 814) กวีชื่อดังแห่งราชวงศ์ถัง เหมิง เกียวสอบตกสองครั้ง และจนกระทั่งถึงปีที่สิบสองของเจิ้นหยวน (ค.ศ. 796) เขาจึงสอบผ่านปริญญาเอก ขณะนั้นอายุ 46 ปี

สองประโยคสุดท้ายของบทกวี "Horseback to the Imperial Examination " เป็นที่มาของสำนวน "ขี่ม้าชมดอกไม้" ที่ว่า " มีความสุขที่ได้ขี่ ม้าและควบม้าท่ามกลางสายลมฤดูใบไม้ผลิ เห็นดอกไม้บานสะพรั่งที่เมืองฉางอานในวันเดียว" (春風得意馬蹄疾, 一日看盡長安花) แปลว่า "มีความสุขที่ได้ขี่ม้าและควบม้าท่ามกลางสายลมฤดูใบไม้ผลิ เห็นดอกไม้บานสะพรั่งที่เมืองฉางอานในวันเดียว" สองประโยคนี้อธิบายถึงความรู้สึกยินดีและภาคภูมิใจของเหมิงเจียว เมื่อได้ยินว่าตนเองสอบผ่าน เขาก็ออกไปชมทิวทัศน์ฤดูใบไม้ผลิในเมืองหลวงฉางอานพร้อมกับฝูงชน โปรดทราบว่า "Truong An" เป็นบริบทที่เกี่ยวข้องกับสำนวนนี้ ไม่ใช่ "สวนหลวง" ตามที่อธิบายไว้ใน วรรณกรรมเวียดนาม : "ขี่ม้าชมดอกไม้: หมายถึงเกียรติยศของบุคคลที่ผ่านการสอบเข้าเป็นจักรพรรดิเพื่อขี่ม้าชมดอกไม้ในสวนหลวง" (สำนักพิมพ์ Social Sciences (1997), เล่มที่ 13, ตอนที่ 1, หน้า 306)

อย่างไรก็ตาม สองบทสุดท้ายของบทกวี "การตรวจสอบหลังมรณกรรม" กล่าวถึงการขี่ม้าชมดอกไม้เพียงสั้นๆ จนกระทั่งบทกวี "ตัมเป่าอัน" (三報恩) ของปี้เว่ยแห่งราชวงศ์หมิง จึงมีสำนวนนี้ปรากฏอย่างชัดเจนว่า " จ่างจื้อข่านวัน เตาหม่าฉวนฮวา " (อ่านวรรณกรรมที่โรงเรียน ขี่ม้าชมดอกไม้) นอกจากนี้ ยังจำเป็นต้องกล่าวถึงประโยคที่ว่า " ต๋าบ๋าต้วเต้าหม่าฉวนฮวา " ในบทที่ 23 ของ "ตำนานวีรบุรุษหนุ่ม " ของเหวินคังแห่งราชวงศ์ชิง ด้วย ตำนานวีรบุรุษหนุ่ม ถือเป็นนวนิยายสังคมที่เก่าแก่ที่สุดในประวัติศาสตร์จีน ที่ผสมผสานระหว่างอัศวินและความรักเข้าไว้ด้วยกัน

ปัจจุบัน "ขี่ม้าชมดอกไม้" หรือ "กระโดดม้าชมดอกไม้" ล้วนเป็นสำนวนที่ใช้อธิบายการกระทำต่างๆ อย่างคร่าวๆ โดยไม่ลงรายละเอียด (สิ่งที่ควรทำอย่างระมัดระวังและละเอียดถี่ถ้วน) สำนวนสองสำนวนนี้ถือเป็นสำนวนจีนอีกสองสำนวน ได้แก่

- ฝูกวางลั่วจื่อ (浮光掠影): แสงบนผิวน้ำเปรียบเสมือนเงาที่ผ่านไป หายไปในทันที ไม่ทิ้งร่องรอยใดๆ สำนวนนี้หมายถึงทุกสิ่งในโลกที่เป็นเพียงสิ่งชั่วคราวและเข้าใจยาก หรือหมายถึงบทความที่คลุมเครือและขาดความรู้เชิงปฏิบัติ ฝูกวางลั่วจื่ อมีต้นกำเนิดมาจากบทกวี Lâm cao Đài (临高台) ของ Trư Lượng ในเล่มที่ 32 ของหนังสือ Toàn Đường thi (全唐诗) แห่งราชวงศ์ถัง

- จิงถิง ดิเอม ถุ่ย (蜻蜓点水) คือเวลาที่แมลงปอแตะผิวน้ำเบาๆ หมายถึงการกระทำที่ผิวเผินและผ่านไปชั่วครู่ สำนวนนี้ยังใช้บรรยายการจูบอันอ่อนโยนอีกด้วย จิ งถิง ดิเอม ถุ่ย มาจาก บทกวี Khuc giang (曲江) ของตู้ฟู่ ซึ่งว่า "ผีเสื้อที่ซ่อนอยู่ลึกลงไปในดอกไม้จะปรากฏตัว แมลงปอจะบินอย่างช้าๆ และบางครั้งก็สัมผัสน้ำ"

ลิงค์ที่มา