สาเหตุของโรคเยื่อบุตาอักเสบเฉียบพลัน (ตาแดง) ในเด็ก และวิธีป้องกันโรคที่ถูกต้อง

เมื่อไม่นานมานี้ จำนวนเด็กที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลด้วยโรคเยื่อบุตาอักเสบเฉียบพลัน (ตาแดง) เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว แผนกจักษุวิทยา โรงพยาบาลเด็กแห่งชาติ ได้รับผู้ป่วยโรคเยื่อบุตาอักเสบเฉียบพลันเกือบ 50 รายภายในเวลาเพียงเดือนเดียว

Viêm kết mạc (còn gọi là đau mắt đỏ) có thể do các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus, nấm, ký sinh trùng… (Nguồn: SKĐS)

โรคเยื่อบุตาอักเสบ (หรือที่เรียกว่าตาแดง) อาจเกิดจากเชื้อโรค เช่น แบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา ปรสิต... (ที่มา: Getty)

สาเหตุของโรคเยื่อบุตาอักเสบ

โรคเยื่อบุตาอักเสบ คือ ภาวะที่เยื่อบุตาบางๆ ได้รับความเสียหาย ซึ่งเกิดจากการบาดเจ็บที่ตา การใส่คอนแทคเลนส์เป็นเวลานาน อาการแพ้ โรคภูมิต้านตนเอง หรือการติดเชื้อจากเชื้อโรค เช่น แบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา ปรสิต...

ไวรัสเป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของโรคตาแดงและสามารถกลายเป็นโรคระบาดได้ง่ายเนื่องจากสามารถแพร่กระจายได้อย่างรวดเร็วจากคนสู่คน

โรคตาแดงแพร่กระจายได้อย่างไร?

แบคทีเรียหรือไวรัสแพร่กระจายเมื่อเด็กสัมผัสกับเพื่อนหรือคนรอบข้างที่เป็นโรคตาแดง บางครั้งเด็กอาจติดเชื้อจากการใช้ผ้าเช็ดตัวหรือของเล่นร่วมกับเด็กที่ป่วย หรือจากการสัมผัสสิ่งของที่ปนเปื้อนสารคัดหลั่งที่มีไวรัสหรือแบคทีเรียที่ทำให้เกิดโรค

อาการทั่วไปของโรคเยื่อบุตาอักเสบ

หลังจากติดเชื้อ ระยะฟักตัวและอาการจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับชนิดของเชื้อก่อโรคและสุขภาพของเด็ก นอกจากอาการตาแดงแล้ว เด็กยังมีอาการอื่นๆ เช่น ปวดตา น้ำตาไหลมาก มีหนอง กลัวแสง ปวดและไม่สบายตาเมื่อลืมตา รู้สึกเหมือนมีสิ่งแปลกปลอมเข้าตา บางครั้งเด็กอาจมีอาการมองเห็นไม่ชัดหรือมองเห็นไม่ชัด

แม้ว่าอาการตาแดงมักจะดีขึ้นภายใน 7-10 วัน แต่หากไม่ได้รับการดูแลและรักษาอย่างถูกต้อง อาการอาจแย่ลงและนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่อันตราย เช่น เยื่อบุตาอักเสบเรื้อรัง โรคตาแดง แผลในกระจกตา แผลเป็นในกระจกตา การสูญเสียการมองเห็น ตาบอด เป็นต้น

ดวงตาถือเป็นอวัยวะที่บอบบางและเปราะบางที่สุดของร่างกาย ดังนั้น ไม่ควรใช้ยาหยอดตาหรือทาใบไม้เมื่อตาแดง ควรใช้โซเดียมคลอไรด์ 0.9% หรือน้ำตาเทียมล้างตา และรีบพาบุตรหลานไปพบแพทย์หากอาการไม่ดีขึ้นหรือแย่ลง

ที่โรงพยาบาล นอกจากการเก็บรวบรวมข้อมูลที่จำเป็น เช่น ภาวะสุขภาพทั่วไปของเด็ก ประวัติการแพ้ ปัจจัยเสี่ยง และการบันทึกอาการตาแดงของคนรอบข้างเด็ก เพื่อวินิจฉัยโรคได้อย่างแม่นยำแล้ว บางครั้งแพทย์ยังจำเป็นต้องใช้วิธีการวินิจฉัยเฉพาะทาง เช่น การตรวจสายตา การย้อมตา การเพาะเชื้อตา และการทดสอบความไวต่อยาปฏิชีวนะ...

การรักษาโรคเยื่อบุตาอักเสบ

แพทย์จะตัดสินใจเลือกวิธีการรักษาที่แตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับสาเหตุของโรค เช่น การกำจัดปัจจัยเสี่ยง การควบคุมโรคพื้นฐาน การใช้ยาแก้ปวดและยาแก้แพ้เพื่อลดอาการปวด ลดอาการคันตา และจำกัดการหลั่งน้ำตาที่มากเกินไป

นอกจากการใช้น้ำเกลือทำความสะอาดขี้ตาและล้างตาหลายๆ ครั้งต่อวันแล้ว ยังจะมีการกำหนดให้ใช้ยาหยอดตาที่มีหรือไม่มีส่วนผสมของยาปฏิชีวนะ 2-3 ครั้งต่อวัน ขึ้นอยู่กับกรณี

Rửa tay thường xuyên là cách hữu hiệu nhất để phòng bệnh viêm kết mạc. (Nguồn: SKĐS)

การล้างมือบ่อยๆ เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพที่สุดในการป้องกันโรคเยื่อบุตาอักเสบ (ที่มา: SKDS)

แม้ว่ายาหยอดตาที่มีส่วนผสมของคอร์ติคอยด์ เช่น เดกซาเมทาโซนและเพรดนิโซโลน อาจช่วยบรรเทาอาการได้เร็วขึ้น แต่ไม่ควรใช้โดยไม่ปรึกษาแพทย์ เนื่องจากยาดังกล่าวอาจทำให้เกิดแผลที่กระจกตา การมองเห็นลดลง หรืออาจถึงขั้นตาบอดได้ หากใช้ไม่ถูกต้อง

ไม่ควรให้ยาปฏิชีวนะแก่เด็กเพื่อรักษาโรคตาแดง เนื่องจากในกรณีส่วนใหญ่ไม่จำเป็นต้องใช้ยาปฏิชีวนะ

อย่าใช้สมุนไพรอบไอน้ำหรือนำใบสมุนไพรมาทาตาเมื่อคุณเป็นโรคตาแดง เพราะสารพิษหรือแบคทีเรียในใบสมุนไพรอาจทำให้ดวงตาเสียหายมากขึ้นได้

วิธีป้องกันและจำกัดการแพร่กระจายของโรคตาแดง

เพื่อลดความเสี่ยงของการเกิดตาแดง ควรจำกัดการใส่คอนแทคเลนส์ในเด็ก โดยเฉพาะอย่างยิ่งขณะว่ายน้ำ หากจำเป็นต้องใส่คอนแทคเลนส์ ควรล้างมือก่อนสัมผัสเลนส์ ควรถอดคอนแทคเลนส์ออกทุกวันก่อนเข้านอน และทำความสะอาดด้วยน้ำยาทำความสะอาดเฉพาะทาง

สังเกตวันหมดอายุของน้ำยานี้และระยะเวลาที่แนะนำหลังจากเปิดใช้แล้วเพื่อเปลี่ยนขวด แม้ว่าขวดเก่าจะยังมีน้ำยาเหลืออยู่มากก็ตาม ควรเปลี่ยนคอนแทคเลนส์เป็นประจำตามคำแนะนำของผู้ผลิต

การล้างมือบ่อยๆ เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันโรคตาแดง เด็กๆ ควรฝึกนิสัยล้างมือหลังกลับจากโรงเรียนหรือสนามเด็กเล่น และไม่ขยี้ตา

อย่าใช้ผ้าเช็ดตัวหรือผ้าเช็ดหน้าร่วมกัน ควรซักและตากให้แห้งหรือตากแดดเป็นประจำ

หยอดน้ำเกลือลงในดวงตาของลูกเป็นประจำทุกคืนก่อนเข้านอนเพื่อขจัดสิ่งสกปรก

เมื่อเด็กมีอาการตาแดง พวกเขาจำเป็นต้องได้รับการรักษาอย่างจริงจังและหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับคนรอบข้างอย่างน้อย 7 วัน เพื่อป้องกันการแพร่เชื้อไปสู่ผู้อื่น หากมีสมาชิกในครอบครัวเป็นโรคตาแดงหลายคน ไม่ควรใช้ยาหยอดตาร่วมกัน และทุกคนควรมีขวดยาหยอดตาของตัวเอง

จำกัดเด็กไม่ให้ว่ายน้ำในสระว่ายน้ำสาธารณะและหลีกเลี่ยงสถานที่ที่มีผู้คนพลุกพล่านเมื่อมีอาการตาแดง

แหล่งที่มา