Toàn cảnh “lùm xùm” dự án Nuôi em

Từ một sáng kiến nhân văn đến dự án thiện nguyện lan tỏa

Nuôi Em là dự án thiện nguyện do ông Hoàng Hoa Trung (sinh năm 1990) cùng nhóm Ánh sáng núi rừng khởi xướng từ năm 2014. Mục tiêu ban đầu là hỗ trợ bữa ăn có thịt cho học sinh vùng cao nhằm tạo động lực đến trường.

Khởi điểm tại huyện Mường Nhé (Điện Biên) với gần 40 em nhỏ được hỗ trợ cơm trưa, đến năm 2018, dự án chuyển sang mô hình quyên góp "một nuôi một", mỗi người nhận nuôi một em học sinh với chi phí 150.000 đồng/tháng trong 9 tháng học. Từ năm học 2020–2021, dự án thu thêm 100.000 đồng phí cơ sở vật chất, nâng tổng số tiền lên 1.450.000 đồng/năm.

Đối tượng thụ hưởng là trẻ 3-5 tuổi và học sinh cấp 1-3 không nằm trong diện được Nhà nước hỗ trợ ăn trưa. Dự án hoạt động luân chuyển, khi một em đủ điều kiện được Nhà nước hỗ trợ, sẽ chuyển mã "NE" cho em khác mà không thay đổi mã số nhà tài trợ.

Trong những năm qua, dự án Nuôi Em được được cộng đồng biết đến rộng rãi và nhận được sự ủng hộ nhiệt tình. Đến nay, dự án thông báo đã kết nối hàng chục nghìn anh chị nuôi với các em nhỏ khắp các địa bàn Điện Biên, Hà Giang, Lào Cai, Yên Bái, Lai Châu, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Hòa Bình, Cao Bằng, Thanh Hóa, Đắk Nông, Đắk Lắk, Kon Tum, Gia Lai...

Dự án còn nhận được sự ủng hộ từ các nghệ sĩ nổi tiếng. Ngày 23/5/2023, rapper Đen Vâu ra mắt MV Nấu ăn cho em sau khi thăm các em nhỏ được "nuôi" bởi dự án. Ca sĩ Hòa Minzy cũng chia sẻ đóng góp cho dự án từ năm 2021 đến 2024, với số tiền 600 triệu đồng để nuôi cơm 400 em nhỏ ở Lai Châu và Thanh Hóa.

Lùm xùm nổ ra khi nhiều mạnh thường quân phản ánh dự án thiếu minh bạch

Sự việc ồn ào liên quan tới dự án Nuôi em bắt đầu xảy ra trên Threads, khi hàng loạt tài khoản lên tiếng tố dự án không minh bạch.

Theo Dân trí, bài đăng từ tài khoản alexaphan1204 cho biết, tháng 8/2022, người này nhắn tin cho Hoàng Hoa Trung để đăng ký "nuôi em" (mỗi cá nhân sẽ góp một khoản tiền nhất định để nuôi một học sinh đi học).

Sau đó, người này được cấp 1 mã nuôi em NE03905. Tiền nuôi đóng một lần là 1.450.000 đồng. Đến đầu tháng 1/2023, người này thử tra cứu nhưng mã nuôi em lại hiện tên một người khác. Từ đó, người này đặt nghi vấn, đã có 2 người nuôi cùng 1 học sinh.

Người này cáo buộc rằng, tình nguyện viên của Nuôi em đã hứa sẽ lên bài đính chính sau phản ánh của mạnh thường quân nhưng không làm với lý do bị "trôi tin".

Người này cũng không đồng tình khi tiền mạnh thường quân đóng góp được chuyển vào tài khoản cá nhân của Hoàng Hoa Trung trong khi nhà nước đã cấm kêu gọi từ thiện về tài khoản cá nhân. Một bài đăng khác từ tài khoản quynhnhu30693 cho biết có tham gia dự án và nuôi một em ở Kon Tum.

Người này cho biết, tháng 8, Nuôi em gửi tin nhắn báo quynhnhu30693 đóng tiền ăn cho học sinh năm học 2024-2025. Người này đã đóng mà không để ý năm học đã kết thúc. Ba tháng sau, vào tháng 11/2025, dự án Nuôi em tiếp tục nhắn tin đề nghị đóng tiền ăn cho năm 2025-2026. Lúc này, MTQ mới thắc mắc và quyết định tạm dừng "nuôi em". Dự án đã lập tức thu mã nuôi em của mạnh thường quân.

Một tài khoản khác cho biết, ban đầu khi các giáo viên chủ nhiệm có đăng ảnh các "em nuôi" lên nhóm chung, nhưng sau này không đăng nữa. Dự án cũng không tổ chức cho các "anh chị nuôi" lên thăm "em nuôi" như trước đây.

Sau khi bài đăng lan truyền, nhiều người từng tham gia ủng hộ dự án Nuôi Em cũng chia sẻ những thắc mắc và cho biết đã mất niềm tin sau khi thấy nhiều nghi ngờ.

Bạn H. sau khi đọc câu chuyện cũng giật mình vì từng nuôi 1 em ở Tây Nguyên trong 1 năm. Tuy nhiên, người này xem hình ảnh của em nuôi vẫn thấy ảnh cũ (em với một bát cơm có dưa và miếng đậu phụ trắng) và được giải thích là "chưa kịp chụp ảnh mới".

"Cách đây mấy năm mình cũng nuôi 2 em và cũng rơi vào tình trạng 1 em được nhiều người nuôi cùng lúc mà không biết", một bạn cho hay.

Theo các bài đăng của các mạnh thường quân thống kê được các trường hợp trùng mã "nuôi em", đã có tới gần 40 mã bị trùng, mỗi mã có từ 2-3 nhà hảo tâm cùng nhận nuôi một em nhỏ. Trước những "lùm xùm" này, nhiều người mong dự án Nuôi em minh bạch thông tin và tài chính bởi mọi người đã đặt niềm tin trong mấy năm qua.

Người sáng lập dự án lên tiếng, tạm đóng băng tài khoản để kiểm tra

Trước lùm xùm trên, tối 7/12, anh Hoàng Hoa Trung - người sáng lập dự án Nuôi Em đã đăng bài phản hồi chính thức, công khai xin lỗi cộng đồng vì những thiếu sót trong truyền thông, đồng thời thông báo tạm đóng băng tài khoản ngân hàng Vietcombank 0711000280294 trong 15 ngày, nhằm phục vụ việc thống kê và kiểm toán toàn bộ thu, chi của dự án từ trước đến nay.

Anh Trung cho biết, bản thân cũng đặt câu hỏi liệu mọi khoản chi có thực sự minh bạch 100% hay không và mong muốn được hợp tác với bên thứ ba độc lập có chuyên môn để tiến hành kiểm toán khách quan.

Người sáng lập ra dự án Nuôi em - anh Hoàng Hoa Trung đăng bài trên trang cá nhân liên quan tới lùm xùm thiếu minh bạch của dự án.

“Tôi nhận được rất nhiều sự chất vấn của cộng đồng liên quan đến tính minh bạch tài chính, khiến chính bản thân tôi cũng đặt câu hỏi liệu mình có đảm bảo làm đúng 100% hay không. Tôi mong muốn được làm việc với các bên thứ ba hiểu rõ nghiệp vụ kế toán, kiểm kê, có khả năng tiến hành độc lập, để kiểm tra một cách khách quan nhất toàn bộ nghiệp vụ thu, chi của dự án Nuôi Em trong suốt những năm qua”, anh Trung viết trên trang cá nhân.

Trước những thắc mắc, băn khoăn, nghi ngờ của Nhà Tài trợ dự án Nuôi Em, anh Trung cũng lý giải từng nội dung.

Về việc đóng tiền tháng 8/2025 (Đóng cho năm học 2024 - 2025) rồi lại nhận thông báo đóng tiếp tiền tháng 11/2025 này (cho năm học 25 - 26) cho cùng 1 mã được lý giải: "Mã NEKTUM02767 được cấp vào tháng 8/2025 là mã của năm học 2024 - 2025 đã bị anh chị nuôi trước đó chưa gửi đủ tiền. Thời gian áp dụng từ tháng 9/2024 đến tháng 5/2025 cũng đã được thông báo trước đó.

Do đến chu kỳ hỏi nuôi tiếp của năm học mới 2025 - 2026 nên ngày 11/2025 dự án có hỏi bạn nuôi tiếp và nhận được câu trả lời không nuôi tiếp nên dự án buộc phải thu hồi để kịp thời tìm anh chị nuôi mới cho mã NEKTUM02767.

Tuy nhiên, mã NEKTUM02767 đã được đóng đủ học phí nên vẫn được các quyền lợi đầy đủ của các anh chị nuôi như cung cấp hình ảnh thẻ, hình ảnh hàng tháng, thông tin và có nguyên quyền bảo lưu đi thăm em thực tế khi bạn có điều kiện về thời gian.

"Chúng tôi rất tiếc vì sự thiếu kinh nghiệm trong công tác truyền thông đã khiến bạn có những hiểu lầm. Thực sự chân thành xin lỗi vì những trải nghiệm bạn đã gặp phải. Chúng tôi sẽ lưu ý hơn trong việc truyền thông và làm rõ khi có sự việc tương tự trong tương lai", anh lý giải.

Về lý do vì sao năm 2025 vẫn thu học phí của năm 2024 – 2025, lý giải được đưa ra là do anh chị nuôi trước đó chưa gửi tiền. “Chúng tôi ghi nhận rằng dù thông tin đã được cung cấp nhưng vẫn có thể khiến mọi người hiểu lầm. Chúng tôi xin nhận trách nhiệm và sẽ xem xét lại quy trình tổng thể để cải thiện”, anh Trung cho hay.

Trả lời câu hỏi liên quan đến chính sách mới theo Nghị định 66/2025/NĐ-CP, anh Trung cho biết vẫn có trường hợp trẻ chưa đủ điều kiện hỗ trợ và dự án thực hiện dựa trên đơn đăng ký từ địa phương.

Đối với thắc mắc “một mã có hai em trong hai năm mà không thấy báo trước”, anh Trung cho biết dự án chỉ hỗ trợ học sinh chưa được Nhà nước hỗ trợ cơm. Nếu năm sau không có đề xuất nuôi cơm, có thể hiểu là trẻ đã được Nhà nước hỗ trợ. Thông tin này chỉ được xác nhận khi tra cứu vào tháng 10 - 11 hằng năm nên không thể báo trước.

Vấn đề được nhiều người quan tâm nhất là "sử dụng tài khoản cá nhân", theo anh Trung, tài khoản ngân hàng phục vụ dự án Nuôi Em đã được quy hoạch được dùng cho thiện nguyện từ năm 2018, 100% các hoạt động thu - chi trong tài khoản dành cho mục đích thiện nguyện. "Chúng tôi đã có thông tin trước tại website, phần Tài chính. Chúng tôi cũng sẽ mời các bên thứ 3 để kiểm tra độc lập hoạt động từ trước đến giờ của Nuôi Em", anh Trung cho hay.

Về câu hỏi xử lý tiền như thế nào khi Nhà nước hỗ trợ trẻ 2-3 tuổi, dự án cho biết đang chờ địa phương chốt số lượng chính xác, dự kiến muộn nhất trong tháng 2/2026. Khi có thông tin cụ thể, dự án sẽ công bố phương án xử lý. Tùy từng tỉnh, có thể áp dụng các phương án như: bảo lưu cho năm sau, chuyển sang tài khoản xây trường, hoặc hoàn tiền cho người nuôi.

Liên quan đến việc nhiều người khó chịu khi bị nhắc chuyển khoản nhiều lần, anh Trung giải thích: “Chúng tôi hiện chưa có giải pháp nào tốt hơn. Việc nhắc chuyển khoản chỉ diễn ra khi khoản tiền đến hạn cần thanh toán và sẽ dừng ngay khi anh chị đóng hoặc thông báo dừng nuôi. Thực tế, dù đã nhắc nhưng nhiều anh chị vẫn phản hồi rằng bị nhỡ thông tin và quên đóng. Rất mong cộng đồng có thể góp ý một giải pháp tốt hơn".

Dự án cũng xác nhận có trường hợp tình nguyện viên giao tiếp với thái độ căng thẳng, thiếu chuẩn mực, gây ảnh hưởng đến nhà tài trợ. “Chúng tôi xin nhận trách nhiệm vì thiếu kinh nghiệm trong kiểm soát ngôn từ và cảm xúc. Đội ngũ sẽ họp lại, rút kinh nghiệm và cải thiện”, anh nói.

Về câu hỏi “Lấy tiền đâu để vận hành dự án?”, anh Trung cho biết hiện có hai nguồn chính duy trì hoạt động: tiền lãi từ các khoản tiết kiệm trong tài khoản ngân hàng đang chờ chi theo kế hoạch và tiền tài trợ từ một số cá nhân, tổ chức cho hoạt động vận hành. Nguồn tiền này hoàn toàn độc lập với các khoản thu, chi thiện nguyện. Thông tin này đã được công khai.

Anh Hoàng Hoa Trung cũng khẳng định rằng trước ngày 6/12, dự án chưa từng ghi nhận trường hợp hai nhà tài trợ cùng nuôi chung một em. Và việc hình ảnh của bé không được cập nhật đúng thời điểm chủ yếu do chưa đến thời gian cập nhật tương ứng, người nuôi vào nhầm nhóm, giáo viên cập nhật thiếu, hoặc có sai sót thông tin của bé.

Nghệ sĩ đồng hành cùng dự án, Đen Vâu mong cộng đồng giữ bình tĩnh và chờ làm rõ

Đen Vâu cho biết sẽ ủng hộ việc xử lý đến cùng để bảo vệ quyền lợi của các nhà hảo tâm và các em nhỏ.

Ngay sau khi ồn ào xoay quanh dự án Nuôi em nổ ra, rapper Đen Vâu đã lên tiếng, làm rõ mối quan hệ giữa anh và dự án này.

Nam rapper khẳng định, anh và ê-kíp tham gia Nuôi em với tư cách là người ủng hộ, như các mạnh thường quân khác. Anh không phải là người sáng lập, không tham gia vào bộ máy quản lý, vận hành hay quyết định việc sử dụng ngân sách của dự án Nuôi em.

Hàng năm Đen Vâu và ê-kíp vẫn gửi chi phí để lo bữa ăn cho các em nhỏ vùng cao thuộc dự án. Đây là chi phí cá nhân, nằm ngoài doanh thu bài hát Nấu ăn cho em.

Đen Vâu cũng giải thích, tất cả doanh thu từ bài hát nói trên dành cho thiện nguyện, nhưng không phải riêng dự án Nuôi em mà còn dành cho các chương trình khác.

Nam ca sĩ mong cộng đồng mạng chưa vội kết luận, cần bình tĩnh lại và chờ câu trả lời minh bạch và rõ ràng từ đội ngũ Nuôi em. "Nếu có bất kỳ sai phạm nào được cơ quan chức năng kết luận, Đen sẽ ủng hộ việc xử lý đến cùng để bảo vệ quyền lợi của các nhà hảo tâm và quan trọng nhất là quyền lợi của các em nhỏ", nam rapper viết.

Nguồn: https://baophapluat.vn/toan-canh-lum-xum-du-an-nuoi-em.html