Kể từ sau cuộc binh biến hồi tháng 6 và Prigozhin tử vong 2 tháng sau đó trong một vụ tai nạn máy bay, nhóm Wagner vẫn duy trì hàng nghìn chiến binh, một loạt các doanh nghiệp và nhiều sáng kiến về quyền lực mềm tại khu vực châu Phi.
Trung tâm văn hóa Nga, La Maison Russe, tại Cộng hòa Trung Phi. Ảnh: CNN
Sức ảnh hưởng của nhóm Wagner tại CAR vẫn khá lớn. “Maison Russe là trung tâm điều hành mọi hoạt động của Wagner tại Cộng hòa Trung Phi”, Nathalia Dukhan, nhà điều tra cấp cao tại The Sentry, một tổ chức phi lợi nhuận của Mỹ chuyên theo dõi Wagner, cho biết.
Theo The Sentry, trung tâm này là nơi diễn ra nhiều hoạt động đa dạng liên quan đến nỗ lực kinh doanh của Wagner. Trung tâm này được tập đoàn sử dụng để bán vàng và kim cương, cũng như chiêu đãi các VIP.
Nhóm Wagner đã hoạt động tại CH Trung Phi ít nhất từ năm 2018, chuyên bảo vệ Tổng thống Faustin-Archange Touadera và huấn luyện tân binh quân đội. Quân đội Wagner đã chiến đấu với quân nổi dậy trong cuộc xung đột dân sự ở nước này, vốn đã kéo dài hơn một thập kỷ. Wagner đã giành được một loạt hợp đồng khai thác kim cương và vàng, đồng thời có tầm ảnh hưởng lớn trong ngành khai thác gỗ.
All Eyes on Wagner, một sáng kiến nguồn mở theo dõi nhóm, cho biết Maison Russe được thành lập như một doanh nghiệp ở Bangui nhưng không có liên kết nào với Rossotrudnichestvo, cơ quan nhà nước Nga điều phối các viện văn hóa trên toàn thế giới.
Theo Hội đồng châu Âu, trung tâm này từ lâu đã được lãnh đạo bởi Dmitry Syty, cựu cấp phó của ông Prigozhin, người đã đóng “vai trò lãnh đạo” của nhóm tại CAR.
Nhưng Syty, người bị Liên minh Châu Âu và Mỹ trừng phạt “vì vi phạm nhân quyền nghiêm trọng” và sống sót sau một vụ ám sát vào tháng 12/2022, có thể đã bị thay thế.
Truyền thông địa phương gần đây đưa tin rằng một giám đốc mới đã tiếp quản Maison Russe, người được đồn là Nafisa Kiryanova. Tuy nhiên, không có bằng chứng nào cho thấy nữ lãnh đạo này có bất kỳ mối quan hệ nào với Wagner trước tháng 4.
Việc vào trung tâm này cũng bị hạn chế rất nhiều. Không có nhà báo từ phương Tây nào được cấp quyền truy cập và yêu cầu quay phim đã liên tục bị vị giám đốc mới từ chối.
Dựa trên các tài khoản mạng xã hội và các hồ sơ được liên kết khác, CNN đã phát hiện ra rằng bà còn có một cái tên khác: Anfisa Alexandrovna Kiryanova. Một kênh YouTube liên kết với bà Kiryanova tiết lộ rằng cách đây 9 tháng, bà đã chia sẻ video đánh giá về mỹ phẩm. Trong bản lý lịch được chia sẻ trên mạng, bà cho biết mình từng làm phiên dịch và theo học tại Sorbonne ở Paris và Đại học Ngôn ngữ Quốc gia Moscow.
Theo ông Fidèle Gouandjika, cố vấn cấp cao của Tổng thống CH Trung Phi Faustin-Archange Touadéra, bất chấp cái chết của thủ linhx Prigozhin, hoạt động của Wagner không có nhiều thay đổi.
“Người Nga đã mang lại hòa bình cho chúng tôi”, Gouandjika nói. “Chúng tôi rất vui vì Yevgeny Prigozhin trong thời gian ngắn, đã đánh đuổi quân nổi dậy… Mọi thứ sẽ vẫn giống như ngày hôm qua”.
Quốc Thiên (theo CNN)
