پیرمرد ۶۰ سال است که به حرفه قالی‌بافی مشغول است.

در خانه سنتی گروه قومی خمو در روستای کئو (کمون پاخونگ، شهر دین بین فو، استان دین بین)، صنعتگر کوانگ ون هاک با دستان "باتجربه" خود ماهرانه سینی می‌بافد...

همزمان با ظهور فزاینده محصولات آماده با طرح‌های متنوع در زندگی قوم خمو در کمون پا خوانگ، شهر دین بین فو، استان دین بین، صنعتگر کوانگ ون هاک و تعدادی از سالمندان هنوز هم با سختی کار می‌کنند تا با نوارهای حصیری و بامبو، وسایل خانه را ببافند، به این امید که حرفه سنتی بافندگی این گروه قومی از بین نرود.

صنعتگر کوانگ ون هاک (چپ) و بزرگان روستای کئو در حال بافتن حصیر با هم.

صنعتگر کوانگ وان هاک می‌گوید: «ما مردم خمو اغلب محصولاتی برای زندگی روزمره می‌بافیم، مانند: سینی، زیرانداز، سبد، طاقچه، زنبیل... حتی دیوارهای این خانه (خانه سنتی مردم خمو در روستای کئو) توسط ما بافته شده است. هر محصول سبک بافت متفاوتی دارد تا با هدف استفاده و ایجاد الگوها مطابقت داشته باشد. انجام این کار فقط یک سرگرمی است، زیرا ما همچنین باید به مزارع برویم و در مزرعه کار کنیم. ما محصولاتی را برای استفاده خودمان می‌بافیم، سپس آنها را می‌فروشیم تا درآمد کسب کنیم و به فرزندانمان در تحصیل کمک کنیم. بنابراین سعی می‌کنیم این حرفه را حفظ کنیم زیرا اکنون کودکان زیادی این کار را انجام نمی‌دهند.»

استان دین بین، خانه دیرینه جامعه قومی خمو است. در بان کئو (کمون پاخونگ، شهر دین بین فو)، کل جمعیت از قوم خمو با حدود ۹۰ خانوار و بیش از ۵۰۰ نفر هستند. در گذشته، هر خانواده از نسلی به نسل دیگر، از پدر به پسر، بافتنی را می‌دانست، اما در دوره ادغام امروزی، تعداد خانوارهایی که هنوز این هنر را حفظ کرده‌اند زیاد نیست، اکثر آنها فقط نسل پدربزرگ و مادربزرگ دارند که هنوز این هنر را انجام می‌دهند. آقای هاک گفت: «این هنر بافتنی از زمان‌های قدیم وجود داشته و توسط اجداد ما به جا مانده است، این یک هنر سنتی ملت است. وقتی والدین ما این کار را انجام می‌دادند، ما تماشا می‌کردیم و یاد می‌گرفتیم که این هنر را حفظ کنیم تا ریشه‌های خود را از دست ندهیم و سپس در آینده می‌توانیم به فرزندان و نوه‌های خود یاد دهیم که از ما یاد بگیرند.»

Artisan Quang Van Hac - روستای Keo، کمون Pa Khoang، شهرستان Dien Bien Phu، استان Dien Bien.

آقای هاک تاکنون ۶۰ سال است که در این حرفه فعالیت دارد. به گفته وی، حرفه سنتی بافندگی گروه قومی خمو مستلزم آن است که فرد حصیرباف ماهر و دقیق باشد. نه تنها این، بلکه تجربه نیز عامل مهمی است، به خصوص در انتخاب مواد.

صنعتگر کوانگ وان هاک گفت: «اگر فردی به صورت حرفه‌ای و با تمام ظرفیت کار کند، می‌تواند روزانه حدود ۵ سینی تولید کند، که شامل تمام مراحل از جمع‌آوری مواد از جنگل تا تکمیل محصول می‌شود. ما با خیزران، بامبو و گیانگ می‌بافیم... درختان گیانگ باید از دوردست‌های کوهستان جمع‌آوری شوند، زیرا در دشت‌ها در دسترس نیستند. وقتی جمع‌آوری می‌شوند، باید شکافته شوند، تراشیده شوند و قبل از تولید، چندین مرحله را طی کنند. هر نوع ماده روش جمع‌آوری و استفاده خاص خود را دارد. برای تولید یک محصول خوب، باید آن را به خاطر بسپارید.»

  خانه‌های سنتی مردم خمو در روستای کئو دارای دیوارهایی هستند که با تکنیک‌های بافندگی ساخته شده‌اند.

مواد اصلی با دقت از میان خیزران، نی، بامبو و نی انتخاب می‌شوند، اما نمی‌توانید فقط برای تهیه آنها به جنگل بروید، بلکه باید به تجربه نیز تکیه کنید تا درخت مناسب را در زمان مناسب، با رنگ مناسب انتخاب کنید تا انعطاف‌پذیری، دوام داشته باشد و موریانه‌ها به آن آسیب نرسانند. این صنعتگر تأکید کرد: نحوه تقسیم و پردازش مواد (بامبو، نی، نی، خیزران) نیز متفاوت است، بنابراین کارگر باید توجه زیادی داشته باشد. وی گفت که صنعت بافندگی گروه قومی خمو تکنیک‌های زیادی مانند بافت مربع، بافت سبدهای بامبو، بافت سبدهای دوتایی، بافت ضربدری و بافت لوزی شکل دارد...

هنرمند کوانگ وان هاک گفت: «امروزه، بسیاری از کودکان نمی‌توانند این کار را انجام دهند! اگر من کارهای قدیمی را کنار بگذارم، آنها به انجام آن ادامه می‌دهند، اما خودشان این کار را انجام نمی‌دهند. من همچنین سعی می‌کنم این هنر را به فرزندان و اقوامم منتقل کنم. یادگیری این کار به نوع آن بستگی دارد، برخی از آنها ساده هستند، مانند حصیربافی، در حالی که برخی دیگر دشوارتر هستند، بافتن سبد سخت‌ترین کار است. معمولاً کودکان می‌توانند بافت ساده را فقط در عرض چند روز یاد بگیرند.»

آقای هاک گفت که بافتن نیاز به دقت و مهارت دارد.

در حال حاضر، دولت محلی برای حمایت از مردم روستای کئو و ایجاد یک باشگاه بافندگی سنتی برای حفظ این هنر سنتی و ترویج زیبایی هویت فرهنگی قومی خمو در اینجا، وارد عمل شده است. اگرچه این باشگاه در ابتدا تنها حدود 20 عضو داشت که بیشتر آنها افراد مسن بودند، اما به تدریج تعدادی از اعضای جوان را جذب کرده است. آقای هاک به همراه سایر صنعتگران و سالمندان روستا، همواره نگران حفظ این هنر و تلاش برای انتقال آن به نسل بعدی است، به این امید که این هنر سنتی ملت برای همیشه ماندگار شود.

مقاله و عکس‌ها: QUYNH ANH

منبع: https://www.qdnd.vn/phong-su-dieu-tra/phong-su/cu-ong-60-nam-gan-bo-voi-nghe-dan-lat-thu-cong-826474